Μακεδονικό Μέτωπο (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dienekes300 (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 72:
Στις 5 Ιανουαρίου 1916, η Αυστροουγγαρία [[Εκστρατεία του Μαυροβουνίου (Α' Παγκόσμιος Πόλεμος)|επιτέθηκε]] στο Μαυροβούνιο. Ο μικρός στρατός του Μαυροβουνίου έδειξε σθεναρή αντίσταση στη [[μάχη του Μόζκοβακ]] που βοήθησε σημαντικά την υποχώρηση του σερβικού στρατού, αλλά αναγκάστηκε σε παράδοση στις 25 Ιανουαρίου.{{sfn|Falls|1933|pp=32–36}} Οι αυστροουγγρικές δυνάμεις προωθήθηκαν προς την ακτή της Αδριατικής και επιτέθηκαν στην [[Αλβανία]], η οποία ελεγχόταν από την Ιταλία. Μέχρι το τέλος του χειμώνα, ο μικρός ιταλικός στρατός υποχώρησε σχεδόν απ' όλη την αλβανική επικράτεια.{{sfn|Falls|1933|p=110}} Σ' αυτό το σημείο, καθώς ο πόλεμος στα Βαλκάνια έληγε με ήττα, το Βρετανικό Γενικό Επιτελείο θέλησε να απομακρύνει τις βρετανικές δυνάμεις από την Ελλάδα, αλλά η γαλλική κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε και οι δυνάμεις παρέμειναν στην Ελλάδα. Οι συμμαχικές δυνάμεις παρατάχθηκαν γύρω από τη Θεσσαλονίκη που έγινε μεγάλο οχυρωμένο στρατόπεδο και έλαβαν το ψευδώνυμο «Κηπουροί της Θεσσαλονίκης».{{sfn|Falls|1933|pp=85–103}} Ο σερβικός στρατός, υπό τις διαταγές του Στρατηγού [[Πέταρ Μπόζοβιτς]], μεταφέρθηκε από τους Γάλλους στο Μακεδονικό Μέτωπο.{{sfn|Falls|1933|pp=119–120}}
 
Εν τω μεταξύ, η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα ήταν περίπλοκη. Επισήμως, η Ελλάδα ήταν ουδέτερη αλλά ο βασιλιάς [[Κωνσταντίνος Α' της Ελλάδας|Κωνσταντίνος Α']] ήταν φιλογερμανός, ενώ ο πρωθυπουργός [[Ελευθέριος Βενιζέλος]] ήσανήταν με το πλευρό της Αντάντ. Αρχικά, η Ελλάδα υποστήριξηυποστήριξε τη δράση των Γάλλων και των Βρετανών που αφορούσε τηστη διάσωση του σερβικού στρατού, αλλά άλλαξε πολιτική μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους Συμμάχους.{{sfn|Falls|1933|pp=71–81}} Ενώ η στάση του βασιλιά οδήγησε τον Βενιζέλο σε παραίτηση, η βασιλική κυβέρνηση τάχθηκε επισήμως κατά της παραμονής των συμμαχικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη αλλά δεν ήταν σε θέση να αλλάξει κάτι. Οι Γερμανοί, οι οποίοι ήθελαν να διατηρήσουν την ελληνική ουδετερότητα, ήταν προσεκτικοί στο να μην περάσουν τα ελληνικά σύνορα.{{sfn|Falls|1933|pp=107, 130}}
 
[[File:French Training Serbians on 58mm Mortar.jpg|thumb|left|200px|Γάλλοι εκπαιδεύουν τους Σέρβους στη χρήση των ολμοβόλων χαρακωμάτων (1916-1917)]]
 
Τον Μάη του 1916, ο Σαράιγ ζήτησε την αποστράτευση του ελληνικού στρατού. Αν και η ελληνική κυβέρνηση συμμορφώθηκε, αυτή η πράξη την οδήγησε πιο κοντά στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων. Γνωρίζοντας πως η [[Βασίλειο της Ρουμανίας|Ρουμανία]] ήταν έτοιμη να εισέλθει στον πόλεμο με το πλευρό της Αντάντ, ο Σαράιγ ξεκίνησε τις προετοιμασίες για μια επίθεση κατά των Βουλγάρων.{{sfn|Falls|1933|pp=104–111}} Οι Γερμανοί, χάρη στη βοήθεια Έλληνων φιλογερμανών, ετοίμασαν μια δική τους επίθεση. Η γερμανική επίθεση ξεκίνησε στις 17 Αυγούστου, 3 μέρες πριν την αναμενόμενη αρχή της γαλλικής επίθεσης. Στην πραγματικότητα, η επίθεση ήταν βουλγαρική, καθώς ο αυστροουγγρικός στρατός βρισκόταν στην ΑλβάνιαΑλβανία ενώ οι Γερμανοί είχαν μονάχα μια μεραρχία στα σύνορα με την Ελλάδα. Οι Βούλγαροι επιτέθηκαν σε δύο μέτωπα. Στα ανατολικά, κατέλαβαν με ευκολία ολόκληρη την ελληνική επικράτεια στα ανατολικά του [[Στρυμόνας|Στρυμόνα]] (βλ. [[μάχη του Στρυμόνα]]). Στα δυτικά, οι βουλγαρικές δυνάμεις (αν και είχαν αρχικά το πλεονέκτημα) δεν κατάφεραν να νικήσουν τις συμμαχικές δυνάμεις, οι οποίες έστησαν αμυντικές γραμμές. Στις 12 Σεπτεμβρίου, έχοντας απωθήσει όλες τις βουλγαρικές επιθέσεις, οι Σύμμαχοι πέρασαν στην αντεπίθεση.{{sfn|Falls|1933|pp=152–184}} Η συμμαχική προώθηση ήταν αργή και συνεχίστηκε τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Οι Γερμανοί έστειλαν δύο μεραρχίες για να ενισχύσουν τους Βούλγαρους, αλλά στις 19 Νοεμβρίου, οι Σέρβοι και οι Γάλλοι [[μάχη του Καϊμακτσαλάν|κατέλαβαν]] το [[Βόρας|Καϊμακτσαλάν]] και ανάγκασουν τις Κεντρικές Δυνάμεις να παραχωρήσουν το [[Μπίτολα|Μοναστήρι]] στους Συμμάχους. Οι Σύμμαχοι έχασαν περίπου 50.000 στρατιώτες, ενώ οι Βούλγαροι και οι Γερμανοί έχασαν περίπου 60.000 στρατιώτες (νεκροί ή αιχμάλωτοι) και το μέτωπο προωθήθηκε κατά 40 χιλιόμετρα.{{sfn|Falls|1933|pp=172–196 234–240}}
 
Η επιτυχής βουλγαρική προώθηση στην ελληνοκρατούμενη ανατολική Μακεδονία προκάλεσε κρίση στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση ήθελε να παραμείνει ουδέτερη και διέταξε το Δ' Σώμα Στρατού να μην αντισταθεί και να υποχωρήσει στο λιμάνι της [[Καβάλα]]ς για εκκένωση, αν και δεν έγινε αποδεκτή η χρήση πολεμικών πλοίων. Παρά την τοπική αντίσταση μερικών αξιωματικών και των δυνάμεων τους, οι περισσότερες δυνάμεις και οι διοικητές τους παραδόθηκαν στους Γερμανούς και μεταφέρθηκαν στο [[Γκέρλιτς]], όπου έμειναν μέχρι το τέλος του πολέμου. Η παράδοση περιοχών που καταλήφθηκαν μετά το τέλος του Δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου (1913) στους μισητούς Βουλγάρους έγινε η τελευταία σταγόνα για τους βενιζελικούς αξιωματικούς. Μετά τη συνενοχή της Αντάντ, προχώρησαν σε πραξικόπημα που διατήρησε τη Θεσσαλονίκη και την ελληνική Μακεδονία στα χέρια του Βενιζέλου. Απ' αυτό το σημείο, η Ελλάδα είχε δύο κυβερνήσεις, με την «επίσημη» βασιλική κυβέρνηση στην Αθήνα και την «επαναστατική» φιλοβενιζελική [[Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης]] στη Θεσσαλονίκη. Οι Σύμμαχοι αναγνώριζαν τη βασιλική κυβέρνηση μέχρι τον Ιούνιο του 1917. Εν τω μεταξύ, οι Ιταλοί μετέφεραν περισσότερες δυνάμεις στην Αλβανία και προσπάθησαν να απωθήσουν τις αυστριακές δυνάμεις στη λίμνη Όστροβο.{{sfn|Falls|1933|pp=208–230, 348–261}}
Γραμμή 133:
| || || || || || 9η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού (εκπαίδευση) ||
|}
</div></div></div>
 
===Στρατιωτικές επιχειρήσεις===