Βάραγγοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι '''Βάραγγοι''' είναι [[Βίκινγκ|αρχαίος σκανδιναβικός]] λαός ο οποίος έπαιξε ρόλο στην ιστορία της [[Ρωσία|Ρωσίας]] και της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]]. Ο ρόλος των Βαράγγων στη ρωσική ιστορία υπήρξε τόσο κομβικός, που ακόμα και το όνομα "Ρωσία" είναι βαραγγικό και όχι σλαβικό. Ασχολούνταν κυρίως με τον πόλεμο (ως μισθοφόροι), την πειρατεία και το εμπόριο.

 

 

== Οι Βάραγγοι Ρως ==

Σύμφωνα με τη ''Νορμανιστική θεωρία'' οι Ρως ήταν ένα από τα πολλά βαραγγικά φύλα, όμως κατά την περίοδο της εγκατάστασής τους στην ανατολική Ευρώπη κυριάρχησαν επί των ομοφύλων τους σε τέτοιο βαθμό που οι δύο ονομασίες έγιναν πρακτικά ταυτόσημες ([[Χαγανάτο των Ρως]]). Ακολούθως απέκτησαν τον έλεγχο μιας τεράστιας περιοχής που εκτεινόταν από το [[Φινλανδικός Κόλπος|Φινλανδικό Κόλπο]] έως το Μέσο [[Δνείπερος|Δνείπερο]] (Β-Ν) και από τα [[Καρπάθια]] μέχρι το [[Βόλγας|Βόλγα]] (Δ-Α), εγκαθιδρύοντας το [[Κράτος των Ρως]] με πρωτεύουσα το [[Κίεβο]] (γι' αυτό και συχνά συναντάται η ονομασία ''Ηγεμονία του Κιέβου'').

 

Σύμφωνα με το [[Πρώτο Χρονικό]], την πρώτη γραπτή ρωσική ιστορία όπου όμως είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ αλήθειας και μύθου: {{απόσπασμα|''οι Βάραγγοι ήταν σκληροί πολεμιστές, που το έτος 6367 (859 μΧ) εισέπραξαν φόρο υποτέλειας από τα [[Φίννοι|φιννικά]] και [[Σλάβοι|σλαβικά]] φύλα της σημερινής βορειοδυτικής Ρωσίας. Το 862 οι υποτελείς εξεγέρθηκαν και τους εξεδίωξαν, αλλά αμέσως μετά άρχισαν να πολεμούν μεταξύ τους! Τότε κάλεσαν το βασιλιά [[Ρούρικ]] και τους αδελφούς του Τρούβορ και Σινέα, αρχηγούς της βαραγγικής φυλής Ρως - τους προσέφεραν γη και ύδωρ, υπό τον όρο ότι θα έπαιζαν το ρόλο του επιδιαιτητή στις διαφορές τους και θα διασφάλιζαν την ειρήνη. Οι Ρως δέχθηκαν την πρόταση, και δημιούργησαν τους πρώτους οικισμούς τους στη [[Στάραγια Λάντογκα|Λάντογκα]] και στην περιοχή γύρω από το [[Νόβγκοροντ]]''.}}

 

Οι ιστορικοί αμφισβητούν την ύπαρξη του Ρούρικ και την ακρίβεια των παραπάνω ημερομηνιών, ιδιαίτερα αν συγκριθούν με αυτές των εγκυρότερων βυζαντινών πηγών (βλ. παρακάτω) και των [[Μπερτινιανά Χρονικά|Μπερτινιανών Χρονικών]] - ειδικά στα τελευταία μαρτυράται η συνάντηση κάποιων Βίκινγκ που ονομάζονταν Ρως και κατοικούσαν ανατολικά της [[Βαλτική|Βαλτικής]] με το [[Φράγκοι (φυλή)|φράγκο]] [[Λουδοβίκος Α΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκο Α΄]] το [[839]], είκοσι δηλαδή χρόνια πριν την άφιξή τους κατά το Πρώτο Χρονικό. Η επιστημονική έρευνα κατατείνει στο ότι η εγκατάσταση των Βαράγγων στα σλαβικά εδάφη έγινε σταδιακά μεταξύ 8ου και 9ου αιώνα με προγεφύρωμα το Χαγανάτο που εκτεινόταν στη σημερινή ΒΔ Ρωσία, δηλ. έναν αιώνα νωρίτερα απ' ό,τι αναφέρει το Πρώτο Χρονικό. Η πλήρης κυριαρχία τους και η ίδρυση του Κράτους των Ρως, που ήταν αποτέλεσμα της στρατιωτικής υπεροχής και της ηγεμονίας τους στο εμπόριο, τοποθετείται στα τέλη του 9ου αιώνα. Στο νέο κράτος η στρατιωτική και διοικητική αριστοκρατία ήταν βαραγγική και αποκαλούνταν ''[[Ρουρικίδες]]'', δηλ. ''παιδιά του Ρούρικ'', ενώ η σύνθεση του απλού λαού κυρίως σλαβική.

Το 949 Βάραγγοι μισθοφόροι υπηρετούν στο στρατό του [[Κωνσταντίνος Ζ΄|Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου]], στην εκστρατεία του κατά της [[Κρήτη|Κρήτης]]. Συμπεριλαμβάνονται επίσης στις δυνάμεις που πολέμησαν εναντίον των [[Άραβες|Αράβων]] στη [[Συρία]] το 955. Μετά από αυτόν τον πόλεμο αναβαθμίζονται σε μέλη της επίλεκτης Αυτοκρατορικής Φρουράς.

 

Το 988 ο αυτοκράτορας [[Βασίλειος Β΄]] (''Βουλγαροκτόνος'') ζήτησε βοήθεια από το Βάραγγο ηγεμόνα [[Βλαδίμηρος Α΄ του Κιέβου|Βλαδίμηρο]] για να υπερασπισθεί το θρόνο του από το σφετεριστή [[Βάρδας Φωκάς|Βάρδα Φωκά]]. Ο Βλαδίμηρος έστειλε ένα σώμα 6.000 ανδρών και σαν αντάλλαγμα έλαβε την Άννα, αδελφή του αυτοκράτορα - άλλη μία σύζυγος, ανάμεσα σε δεκάδες συζύγους και οκτακόσιες παλλακίδες. Το εκστρατευτικό σώμα αποβιβάσθηκε στη Χρυσούπολη και συνέτριψε τα στρατεύματα των στασιαστών. Κατά τη διάρκεια της μάχης ο Φωκάς υπέστη εγκεφαλικό στη θέα των Βαράγγων πολεμιστών, πέθανε επί τόπου και ο στρατός του τράπηκε σε φυγή. Σύμφωνα με αφηγήσεις της εποχής ήταν απίστευτη η αγριότητα των Βαράγγων, οι οποίοι ''καταδίωκαν τους πολεμιστές του Φωκά και διασκέδαζαν κόβοντάς τους κομματάκια''.

 

Η δυσπιστία του Βασιλείου προς τους ντόπιους στρατιώτες, οι δεσμοί που δημιούργησε με το Κίεβο (και επιβεβαιώθηκαν με τον [[Εκχριστιανισμός των Ρως|εκχριστιανισμό των Ρως]]) αλλά και η αποδεδειγμένη αξιοπιστία των Βαράγγων μισθοφόρων, οδήγησε τον αυτοκράτορα στη δημιουργία ειδικού τάγματος σωματοφυλάκων που αποκαλέστηκε [[Τάγμα των Βαραγγίων]] και ''Βαραγγική Φρουρά''. Με το πέρασμα των χρόνων, οι επόμενοι αυτοκράτορες στρατολογούσαν νέους μισθοφόρους και από άλλους [[βίκινγκ]] λαούς - [[Νορβηγία|Νορβηγοί]], [[Σουηδία|Σουηδοί]], [[Δανία|Δανοί]]. Σε αυτούς προστέθηκαν και [[Αγγλοσάξονες]] πρόσφυγες, μετά τη νορμανδική εισβολή στην [[Αγγλία]]. Σε αντίθεση με τους βυζαντινούς στρατιώτες, που ήταν συνήθως επιρρεπείς σε [[Πραξικόπημα|πραξικοπήματα]] βάσει προσωπικών φιλοδοξιών των στρατηγών, η Βαραγγική Φρουρά είχε το χαρακτηριστικό της απόλυτης πίστης στο θρόνο και όχι στα πρόσωπα. Κύριο όπλο της ήταν το μακρύ τσεκούρι, αλλά ήταν καλή και στη χρήση του σπαθιού και του τόξου.