Χρηστομάθεια του Πρόκλου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

(P. Kroh, ''Λεξικό αρχαίων συγγραφέων'', λήμμα ''Πρόκλος γραμματικός'', εκδ.USP, 1996.)</ref> διασώζεται όμως μια σύντομη περίληψη του (επιτομή) στην ''Βιβλιοθήκη'' του [[Πατριάρχης Φώτιος Α΄|Φωτίου]] (9ος μ.Χ. αι.),<ref>''Βιβλιοθήκη'' Φωτίου, κεφάλαιο 239, ''[http://remacle.org/bloodwolf/erudits/photius/proclus.htm#_ftn1 Πρόκλος]''.</ref> καθώς και λίγα αποσπάσματα σε βυζαντινά χειρόγραφα.<ref>A. Severyns, ''Recherches sur la Chrestomathie de Proclos''. (Το έργο του Severyns αποτελείται από τέσσερις τόμους που εκδόθηκαν σταδιακά από το 1938 έως το 1963.)</ref>

Ο Πρόκλος άνοιγε την ''Χρηστομάθεια'' αναφέροντας τις διαφορές και τις ομοιότητες μεταξύ πεζού λόγου (πρόζας) και ποίησης και συνέχιζε με μια περισσότερο διεξοδική παρουσίαση των επιμέρους ποιητικών ειδών. Για τον [[Επικός κύκλος|Επικό κύκλο]] έλεγε ότι περιελάμβανε όλες τις διηγήσεις από την μυθολογική ένωση του [[Ουρανός (μυθολογία)|Ουρανού]] και της [[Γαία (μυθολογία)|Γης]] (από τη οποία γεννήθηκαν οι [[Εκατόγχειρες]] και οι [[Κύκλωπες]]) μέχρι τον επιστροφή του [[Οδυσσέας|Οδυσσέα]] στην Ιθάκη και την μετέπειτα κατά λάθος δολοφονία του από τον γιό του [[Τηλέγονος|Τηλέγονο]] (που σηματοδοτεί και το τέλος της μυθικής και ηρωικής εποχής). Την απαρχή του έπους την ανήγε στην ιέρεια του [[Απόλλων|Απόλλωνος]] και προφήτισσα [[Φημονόη]], η οποία συνήθιζε να δίνει τους χρησμούς της σε [[δακτυλικό εξάμετρο]], ενώ ως σημαντικότερους εποποιούς μνημόνευε τον [[Όμηρος|Όμηρο]], τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], τον [[Πανύασις|Πανύασι]], τον ''Πείσανδρο'', και τον ''Αντίμαχο''.<ref>Πρόκειται μάλλον για τον [[Πείσανδρος ο Καμειραίος|Πείσανδρο τον Καμειραίο]] και τον [[Αντίμαχος ο Τήιος|Αντίμαχο τον Τήιο]].<br/>

Στην συνέχεια αναφερόταν στην ελεγεία και στον ίαμβο,<ref>Μερικοί, αναφέρει ο Πρόκλος, θεωρούσαν ότι ο ίαμβος πήρε το όνομά του από την [[Ιάμβη]], την θεραπαινίδα από την Θράκη, η οποία όταν είδε στην Ελευσίνα την [[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρα]] να κάθεται αμίλητη και λυπημένη σ' ένα βράχο - που έκτοτε ονομάσθηκε [[Αγέλαστος πέτρα]] - κατάφερε να την κάνει να γελάσει λέγοντας της διάφορα χοντρά αστεία και χωρατά.</ref> καθώς και στις διάφορες κατηγορίες της [[Μελική ποίηση|μελικής ποίησης]] και μνημόνευε επίσης τους κύριους εκπροσώπους του κάθε ποιητικού είδους.

Εκτός από αυτές τις πληροφορίες που περιέχονται στην επιτομή του Φωτίου και που μας είναι άλλωστε γνωστές και από άλλες πηγές, η ''Χρηστομάθεια του Πρόκλου'' είναι το μοναδικό έργο της αρχαιότητας που μας δίνει, περιληπτικά έστω, το περιεχόμενο των χαμένων επών του [[Τρωικός κύκλος|Τρωικού κύκλου]]. Τα σχετικά αποσπάσματα, με εξαίρεση το απόσπασμα που αναφέρεται στα ''Κύπρια Έπη'', βρίσκονται στον περίφημο κώδικα [[Κώδικας Venetus A|Venetus A]] της [[Μαρκιανή Βιβλιοθήκη|Μαρκιανής Βιβλιοθήκης]].<ref>R. Westphal, ''Scriptores metrici graeci (1866)'', [https://archive.org/stream/scriptoresmetric00westuoft#page/229/mode/1up σελ. 229 - 250].</ref><br/>

Αντίθετα, η '''''[[Αιθιοπίς]]''''' και η '''''[[Μικρά Ιλιάς]]''''' διηγιόταν τα μετά την ''Ιλιάδα'' επεισόδια, δηλαδή τα μετά τον θάνατο του [[Έκτορας|Έκτορα]].** Στην ''Αιθιοπίδα'', περιγραφόταν ο θάνατος τηςη βασίλισσαςβασίλισσα των Αμαζόνων [[Πενθεσίλεια|ΠενθεσίλειαςΠενθεσίλεια]] και τουο βασιλιάβασιλεύς των Αιθιόπων [[Μέμνων (μυθολογία)|ΜέμνωνοςΜέμνων]], σύμμαχοι και οι δυο των Τρώων, σκοτώνονταν από τον [[Αχιλλεύς|Αχιλλέα]],. οΟ θάνατοςΑχιλλεύς του Αχιλλέωςσκοτωνόταν από τον Πάρι και ηο φιλονικίαΟδυσσεύς τωνφιλονικούσε Αχαιώνμε για το όπλα του. Στην ''Μικράν Ιλιάδα'' περιγραφόταν η παραφροσύνη και η αυτοκτονία τουτον [[Αίας ο Τελαμώνιος|Αίαντα]], ογια θάνατοςτο τουποιος Πάριδος από τον [[Φιλοκτήτης (μυθολογία)|Φιλοκτήτη]], η κατασκευή του [[Δούρειος Ίππος|Δουρείου Ίππου]] από τον [[Επειόςείναι ο Φωκεύς|Επειό]]πιο καιάξιος ηγια προσωρινήνα αναχώρησηπάρει τωντα Αχαιώνόπλα στηντου ΤένεδοΑχιλλέως.<br/>

* Στους '''''[[Νόστοι|Νόστους]]''''' (και στην ''[[Οδύσσεια]]'') περιγράφονταν, ως συνέπεια ακριβώς της θεϊκής νέμεσης, τα βάσανα και ο αφανισμός πολλών Αχαιών κατά την επιστροφή τους στην πατρίδα, με αποκορύφωμα την δολοφονία του [[Αγαμέμνων|Αγαμέμνονα]] από την [[Κλυταιμνήστρα]] και τον [[Αίγισθος|Αίγισθο]].<br/>

* Τέλος στην '''''[[ΤηλεγονίαΤηλεγόνεια]]''''', ο Οδυσσέας ξαναέφευγε από την [[Ιθάκη]], παντρευόταν την βασίλισσα των Θεσπρωτών [[Καλλιδίκη]], διεξήγαγε πόλεμο ενάντια στους [[Βρύγες|Βρύγους]] και επιστρέφοντας στο νησί του, όπου είχε ήδη καταφθάσει αναζητώντας τον ο Τηλέγονος (ο γιοςγιός του από την [[Κίρκη]]), σκοτωνόταν κατά λάθος απ' αυτόν.