Ερμούπολη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Ερμούπολη''' είναι πόλη και ο μεγαλύτερος οικισμός της [[Σύρος|Σύρου]], ενός νησιού των [[Κυκλάδες|Κυκλάδων]] και έδρα της [[Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου|Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου]]. Βρίσκεται στη ανατολική πλευρά τηςτου Σύρουνησιού και είναι γνωστή και για το [[Νεώριο Σύρου|ναυπηγείο]] της και τον σημαντικό [[λιμένας|λιμένα]] της. Παλιότερα υπήρξε βιομηχανικό, ναυτιλιακό και πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας, ενώ πλέον αποτελεί γραφικό θέρετρο. Έχει 11.407 κατοίκους.<ref>{{cite web|url=http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/resident_population_census2011rev.xls |title=Πίνακας αναθεωρημένων αποτελεσμάτων μόνιμου Πληθυσμού-Απογραφής 2011 |work=Απογραφή Κτιρίων και Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 |publisher=Ελληνική Στατιστική Αρχή}}</ref> Στην Ερμούπολη λειτουργεί ένα τμήμα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

[[Αρχείο:Vaporia.JPG|right|280px|thumb|Τα βαπόριαBαπόρια]]

Η Ερμούπολη άρχισε να κατοικείται από τους πρόσφυγες που ήρθαν σταδιακά στο νησί από τη [[Μικρά Ασία]], τη [[Χίος|Χίο]], την [[Κάσος|Κάσο]], τα [[Ψαρά]] και την [[Κρήτη]] από το [[1822]]. Οι πρώτοι πρόσφυγες ήταν θύματα των σφαγών που είχε εξαπολύσει ο τουρκικός στόλος σε αυτές τις περιοχές το 1822.<ref>[[1822#Kolodny|Kolodny]]<ref>Emile Y.Kolondy, «Ερμούπολις-Σύροςσελ. Γέννησις και εξέλιξις μιας Ελληνικής νησιωτικής πόλεως», Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, τομ253.8(1969-1970),σελ.253</ref>. ΆρχικαΑρχικά περί τους 30.000 πρόσφυγες είχαν εγκατασταθεί στην Τήνο, λόγω όμως της πανούκλας που είχε ενσκήψει μεταφέρθηκαν στην Σύρο σε καλύβες ή στην Άνω Σύρο. Επειδή και ταΤα σχέδια της Ελληνικήςελληνικής κυβέρνησης για μετεγκατάστασή τους σε άλλα μέρη δεν πραγματοποιήθηκαν και τελικά παρέμειναν στη Σύρο.<ref name="Emile Y 1970">Emile Y.Kolondy[[#Kolodny|Kolodny]], «Ερμούπολις-Σύροςσελ. Γέννησις και εξέλιξις μιας Ελληνικής νησιωτικής πόλεως», Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, τομ254.8(1969-1970),σελ.254</ref>. Η ύπαρξη [[καθολική εκκλησία|καθολικών]] στοστη νησί της [[Σύρος|Σύρου]]Σύρο είχε θέσει το νησί υπό την προστασία των δυτικών μεγάλων δυνάμεων της εποχής. Έτσι οι πρόσφυγες αναζήτησαν στο νησί της Σύρου κυρίως ασφάλεια. Από τις εσωτερικές αυτές μεταναστεύσεις, εξάλλου, έχουν πάρει το όνομά τους κάποιες συνοικίες της Ερμούπολης, όπως το "Βροντάδο". Η ονομασία της πόλης αποφασίστηκε με πρωτότυπο τρόπο, σε συμβούλιο που έγινε το 1823 από τους πρώτους οικιστές της πόλης έξω από τη μητρόπολη (Μεταμόρφωση) και ονομάστηκε Ερμούπολη προς τιμή του αρχαίου θεού του εμπορίου [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]].

ΟιΤο Πρόσφυγες1823 τοοι 1823πρόσφυγες κτίζουνέκτισαν τον ιερό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στην κορυφή του λόφου, γύρω από τον οποίο είναιέχει χτισμένη σήμεραχτιστεί η Ερμούπολη. Σήμερα αποτελεί την Μητρόπολη των Ορθοδόξων κατοίκων της [[Σύρος|Σύρου]]. Το 1828, μετά από απογραφή,ο ο πληθυσμός της πόλης αριθμείαριθμούσε 13.805 κατοίκους<ref>Έχει 4 συνοικισμούς και 3567 κατοικίες, 346 μαγαζιά, 256 εργαστήρια Emile Y.Kolondy, «Ερμούπολις-Σύρος. Γέννησις και εξέλιξις μιας Ελληνικής νησιωτικής πόλεως»[[#Kolodny|Kolodny]], Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, τομσελ.8(1969-1970), σελ254.254</ref> Το 1833 ακριβώς, 11 χρόνια από τη στιγμή που έφτασαν οι πρώτοι πρόσφυγες στο νησί χτίζουνέκτισαν το πρώτο Δημόσιοδημόσιο Γυμνάσιο της Ελεύθερηςελεύθερης Ελλάδας με γυμνασιάρχη το [[Νεόφυτος Βάμβας|Νεόφυτο Βάμβα]]. ΜάλισταΑπό το γυμνάσιο της Σύρου τελείωσεαποφοίτησε αρκετά χρόνια μετά ο [[Ελευθέριος Βενιζέλος]]. Την ίδια εποχή ιδρύεταιιδρύθηκε το πρώτο εργοστάσιο βυρσοδεψίας στην Σύρο, και χτίζεταιχτίστηκε το λιμάνι της πόλης. Τα πρώτα χρόνια του ελληνικού κράτους τα περισσότερα από τα ξένα πλοία πιάνουνέπιαναν μόνο Σύρο απ‘απ' όπου γίνεται καιγινόταν το διαμετακομιστικό εμπόριο με την υπόλοιπη Ελλάδα, τη Ρωσία και την Ανατολή. Η συμμετοχή της καθολικής κοινότητας στην αστική ανάπτυξη ήταν πολύ περιορισμένη: το 1879 εκπροσωπούσε το 1,7% του πληθυσμού, το 1907 το 3,1%, το 1928 το 6,4%, ενώ το 1961 είχε το 7,3%.<ref name="Emile Y 1970"/>

Μεταξύ 1840 και 1880 η Ερμούπολη αναπτύσσεταιαναπτυσσόταν ραγδαία και μετατρέπεταιμετατράπηκε σε κοσμοπολίτικη ''υδροκεφαλική'' πόλη, απόρροια μαζικής εξωτερικής εισόδου μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, με αναπτυγμένη [[αστική τάξη]]: το 1856 αναφέρεται ως η δεύτερη πόλη μετά την Αθήνα σε πληθυσμό.<ref name="Kolodny256">Emile Y.Kolondy[[#Kolodny|Kolodny]], «Ερμούπολις-Σύροςσελ. Γέννησις και εξέλιξις μιας Ελληνικής νησιωτικής πόλεως», Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, τομ256.8(1969-1970), σελ.256</ref> Το 1844 η αρτισύστατη [[Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος]] ιδρύειίδρυσε το πρώτο υποκατάστημά της στην Ερμούπολη.<ref>Σταύρος [[#Βαφιάς|Βαφιάς]], «Το Α' εν Ερμουπόλει ναυτιλιακόν συνέδριον του 1902», Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, τομ.9(1971-1973),σελ. 588.</ref> Το 1848 άρχισε να χτίζεται η αριστοκρατική συνοικία της Σύρου, τα Βαπόρια και ναός του Αγίου Νικολάου. Το 1864 εγκαινιάστηκε το θέατρο "Απόλλων"{{Ref_label|α|α|none}}. Είναι έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Πιέτρο Σαμπό. Το επιβλητικό δημαρχείο της πόλης κτίστηκε από τον [[Ερνστ Τσίλλερ]] το 1876-1891. Το Φεβρουάριο του 1879 δημιουργείταιδημιουργήθηκε στην Ερμούπολη το πρώτο, στην Ελλάδα<ref>

|surnameεπώνυμο = Δημητρίου

|yearέτος = 1985

Η Ερμούπολη άρχισε να παρακμάζει μετά το 1880 με την άνοδο του λιμανιού του [[Πειραιάς|Πειραιά]], οπότε και ο κύριος όγκος του εμπορίου άρχισε να διεξάγεται από εκεί.<ref>Τουριστικός οδηγός Σύρος-Εκδόσεις Toubis</ref><ref>[http://hellas.teipir.gr/Thesis/Siros/Greek/Ermhistory.html Ιστορία της Ερμούπολης]</ref> Από τα μέσα του 19ου αιώνα στην ακτή της Ερμούπολης δημιουργείται μία μεγάλη βιομηχανική ζώνη με ναυπηγείο, βυρσοδεψεία, κλωστήρια, ατμόμυλους κ.α. Το 1928 γνώρισε μιαν εφήμερη αναλαμπή όταν εγκαταστάθηκαν σε αυτήν 3.032 πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Έκτοτε γνωρίζει μία σταδιακή πληθυσμιακή πτώση: 1928-1949: 11,6%. 1940-1951: 10,3%,1951-1961: 15,1%. Τα αίτια της πτώσης αυτής οφείλονται στην πτώση των εμπορευματικών επιχειρήσεων, στον τερματισμό της ιστιοφόρου ναυσιπλοΐας, στη διακοπή των εμπορικών σχέσεων με Μαύρη Θάλασσα και Μικρά Ασία και στην ηπειρωτική Ελλάδα που γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη.<ref name="Kolodny256"/>

* Χριστίνα Αγριαντώνη, «Oι μετασχηματισμοί της βιομηχανικής δομής της Eρμούπολης τον 19ο αιώνα» στο: E.M.N.E., Πρακτικά του διεθνούς συμποσίου ιστορίας, «H νεοελληνική πόλη», Aθήνα 1985, 2ος τ., σ. 603-608