Αφροδίτη της Κνίδου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Αφροδίτη της Κνίδου''' ήταν ένα διάσημο μαρμάρινο [[άγαλμα]], έργο του [[Πραξιτέλης|Πραξιτέλους]] που τοποθετείται γύρω στο 350-330 π.Χ.<ref>{{cite web|title=Aphrodite of Knidos (Sculpture)|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/artifact?name=Aphrodite+of+Knidos&object=Sculpture|publisher=perseus.tufts.edu}}</ref> Συμφώνως με πηγές από την ελληνική και λατινική γραμματεία ήταν το ωραιότερο και πιο διάσημο άγαλμα της θεάς και ευρισκόταν στο ναό της Αφροδίτης στην Κνίδο, αρχαία ελληνική πόλινπόλη της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]].<ref name="ΑΜΕ">{{cite web|title=Corso Antonio, «Αφροδίτη της Κνίδου»|url=http://asiaminor.ehw.gr/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=7716|publisher=Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία}}</ref>

Ο Πραξιτέλης για να δώσει στο άγαλμα πιο ανθρώπινες διαστάσεις ζήτησε από τον ζωγράφο Νικία να το χρωματίσει και, έτσι, το τέχνασμα αυτό ξεγέλασε πολλούς με τη ζωντάνια που έδινε, σε βαθμό που σύμφωνα με την παράδοσινπαράδοση, ένας άνθρωποςάνδρας κλείστηκε επίτηδες όλη την νύκτα μόνος του μέσα στον ναό. Την επομένη ημέρα, ευρέθηκαν σημάδια επάνω στον μηρό της Αφροδίτης, αρκετά για να αποδείξουν ότι ο άνδρας αυτός, ασέλγησε στο άγαλμα. Μία άλλη παράδοσιςπαράδοση, ήθελε την ίδια την θεά να έχει δει το άγαλμα και να αναρωτείταιαναρωτιέται, πώς ο Πραξιτέλης κατάφερε να την δει γυμνή, αφού οι μόνοι θνητοί άνδρες που την είδαν έτσι, ήταν ο Πάρις, ο Άδωνις και ο Αγχίσης.

Συμφώνως με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, ο Πραξιτέλης έλαβε παραγγελία από τους κατοίκους της Κω για την δημιουργία ενός αγάλματος της θεάς Αφροδίτης. Ο γλύπτης έφτιαξε δύο εκδοχές, από τις οποίες στην πρώτη η θεά απεικονιζόταν ενδεδυμένη, ενώ στη δεύτερη εντελώς γυμνή. Οι έκπληκτοι κάτοικοι της Κω, διάλεξαν την ενδεδυμένη εκδοχή της θεάς, απορρίπτοντας το γυμνό άγαλμα, από ντροπή να τοποθετήσουν αυτό για λατρευτικόλόγους είδωλο σε ναόηθικής. Όμως οι κάτοικοι της Κνίδου εντυπωσιάστηκαν από την ομορφιά του γυμνού αγάλματος, συνδέοντας πιθανώς την εμφάνιση του αγάλματος με την λατρεία της Αφροδίτης Ευπλοίας στην Κνίδο και επέλεξαν εκείνο για λατρευτικό είδωλο στον ναό τους. Η φήμη της Αφροδίτης της Κω, επισκιάσθηεπισκιάσθηκε σοβαρώς από το άγαλμα της Κνίδου, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένα γνωστό αντίγραφό του και έτσι, δεν γνωρίζουμε σήμερονσήμερα την μορφή του. Αντιθέτως, η φήμη της Αφροδίτης της Κνίδου εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα και έγινε, κατά κάποιο τρόπο, τουριστικό αξιοθέατο της πόλεως, παρά την ιερότητά του και το γεγονός ότι αποτελούσε την πολιούχο των Κνιδίων. Ο [[Νικομήδης Α΄]] της [[Βιθυνία]]ς, προσφέρθηκε να ξεπληρώσει τα τεράστια χρέη της πόλεως της Κνίδου, με αντάλλαγμα το άγαλμα, αλλάγια να στολίσει με αυτό την νέα πρωτεύουσά του, την Νικομήδεια. Παρά το οικονομικό τους πρόβλημα, οι Κνίδιοι απέρριψαν την προσφορά του. Το άγαλμα της Αφροδίτης, εξέπεμπε τέτοια θεσπέσια ομορφιά και τελειότητα, ώστε ο [[Λουκιανός]], που το είδε τον 2ο αιώνα μ.Χ. να γράψει πως ήταν το ωραιότερο άγαλμα της αρχαίας ελληνικής τέχνης.

Με το πέρασμα των χρόνων το άγαλμα αυτό αντιγράφηκε σε νομίσματα, σε [[πηλός|πηλό]], σε χαλκό και σε [[μάρμαρο]] όσο κανένα άλλο άγαλμα της αρχαιότητος. Ο αυτοκράτωρ του Βυζαντίου [[Θεοδόσιος Α']], τον 3ο αιώνα μ.Χ. το μετέφερε σε ένα παλάτιον της [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινουπόλεω]]ς και, παρ' όλο που ο ίδιος απαγόρευσε την [[ειδωλολατρία]], τις [[παγανισμός|παγανιστικές]] δοξασίες και κατάργησε τους [[Ολυμπιακοί Αγώνες|Ολυμπιακούς Αγώνες]], μπροστά στην ομορφιά του αγάλματος ξέχασε όλες τις αυστηρές εντολές του. Κατά μία άλλη και πιθανότερη εκδοχή, ένας ΈλληνΈλληνας χριστιανός ευνούχος ονόματι Λαύσος, που υπηρέτησε στην αυλή του Θεοδοσίου Β΄, έφερε το άγαλμα στην ΚωνσταντινούπολινΚωνσταντινούπολη και το τοποθέτησε μέσα στο Παλάτιόν του, καθώς ο ίδιος ήταν διάσημος για την συλλογή του από αρχαία παγανιστικά γλυπτά.

Η Αφροδίτη της Κνίδου δεν έχει διασωθεί. Λέγεται ότι καταστράφηκε σε μία μεγάλη πυρκαγιά το 475 μ.Χ. τοποθετημένο μέσα στο Παλάτιον του Λαύσου, μαζί με το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός από την Ολυμπία και άλλα σπουδαία έργα τέχνης. <ref>{{cite book|last=Havelock|first=Christine Mitchell|title=The Aphrodite of Knidos and Her Successors|year=1995|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-03277-8|page=9|url=http://www.press.umich.edu/323373}}</ref>Η καταστροφή του αγάλματος στο Λαυσείον αναφέρεται και από τους Βυζαντινούς ιστορικούς Κεδρηνό και Ζωναρά. Μέχρι σήμερον υπάρχουν πολλά αντίγραφα του αγάλματος, που ολίγα όμως αποδίδουν πιστά το πρωτότυπο, με διασημότερο την Αφροδίτη Colonna, άγαλμα που βρίσκεται στα [[Μουσεία του Βατικανού]]. Άλλα γνωστά αγάλματα, εμπνευσμένα από την Αφροδίτη της Κνίδου, είναι η Αφροδίτη του Καπιτωλίου και η Αφροδίτη των Μεδίκων. Στην ΈπαυλινΈπαυλη του Αδριανού, στο Τίβολι της Ιταλίας, υπάρχει ένα αντίγραφο του ναού της Κνίδου με το αντίγραφο της Αφροδίτης της Κνίδου στο εσωτερικό του, δείχνοντας πώς το πρωτότυπο άγαλμα ήταν εκτεθιμένο στον ναό, κατά την αρχαιότητα.