Βικιπαίδεια

Πύργος Ηλείας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 112:
Οι πρώτοι οικιστές<ref name="Παπανδρέου1">[[Γεώργιος Παπανδρέου (ιστορικός)|Γεώργιος Παπανδρέου]], '' Η Ηλεία δια μέσου των αιώνων'', Λεχαινά 1991, σελίδα 358</ref> ήταν οι [[Οικογένεια Βιλαέτη|Βιλαεταίοι]] και οι Αχολαίοι. Αργότερα ήρθαν νεότεροι οικιστές, απ’ τα Κρέστενα οι Κρεστενίτες, από τη Δίβρη οι [[Οικογένεια Στεφανόπουλου|Στεφανόπουλοι]], οι Βεργαίοι, οι Θεοδωρίδηδες, Ψημεναίοι, Σωτηρόπουλοι, Πιεραίοι και από τα [[Καλάβρυτα]] οι Δημακόπουλοι και Θεοχαρόπουλοι.<ref>Βάσος Μικελόπουλος, ''Όσα η ιστορία αφήνει στο περιθώριο'', Πύργος 2006, σελίδα 523</ref> Στον Πύργο δεν κατοικούσαν Τούρκοι εκτός από τον Ζαπίτη και μερικές τούρκικες οικογένειες που τον πλαισίωναν. Στην διάρκεια των Ορλωφικών σχηματίστηκε <ref name="Πάπυρος"/> προσωρινή διοίκηση κατά το σύστημα της Επτανήσου, κυβερνήτης δε είχε οριστεί ο Νικόλαος Φουρτούνας.
 
Κατά την τελευταία περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Πύργος είχε ειδική μεταχείριση λόγω των φορολογικών<ref name="Δάβος1"/> προνομίων που είχε παραχωρήσει η τουρκική διοίκηση. Στον Πύργο είχαν συγκεντρωθεί οικογένειες από τη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] και την [[ΚεφαλλονιάΚεφαλονιά]], μέλη των οποίων εργάζονταν στους Οθωμανούς ως διερμηνείς, ιατροί και έμποροι. Η παρουσία διερμηνέων και γραμματικών ήταν εξαιρετικά χρήσιμη καθώς αυτοί διαδραμάτιζαν ενδιάμεσο ρόλο<ref name="Δάβος3">[[Βύρων Δάβος|Δάβος Βύρων]], ''Ιστορία του Πύργου Ηλείας και 17 περιχώρων'', Αθήνα 1995, σελ. 13 - 14</ref> μεταξύ Οθωμανών - Χριστιανών για την είσπραξη φόρων όπως και για τις εμπορικές δραστηριότητες<ref name="Δάβος3"/> των Οθωμανών. Οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής εργάζονταν στις μεγάλες εκτάσεις των Αγάδων καθώς και στις εκτάσεις της [[Οικογένεια Αυγερινού|οικογένειας Αυγερινού]] που από το [[1778]] είχε νοικιάσει σημαντικά τμήματα γης από τους Οθωμανούς. Πριν την επανάσταση του 1821 υπήρξαν μεμονωμένες επαναστατικές κινήσεις<ref name="Δοξας2">[[Τάκης Δόξας|Δόξας Τάκης]], ''Το Χρονικό του Πύργου'', ''1965, σελ. 15</ref> όπως των [[Ορλωφικά|Ορλωφικών]], των αδελφών Κρεστενίτη στα [[1812]] και του Δημητρίου Άχολου στα [[1818]].
 
Προεστοί που αναφέρεται ότι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην οργάνωση της τοπικής κοινωνίας κατά την προεπαναστατική περίοδο είναι οι: [[Αγαμέμνων Γ. Αυγερινός|Αγαμέμνων Αυγερινός]], [[Διονύσης Διάκος]], Α. Φωτόπουλος, Α. Σταϊκόπουλος, [[Χαράλαμπος Βιλαέτης]], Μ. Γιαννόπουλος, [[Γεώργιος Μήτσος]], Α. Γκίκας, Ι. Μιχαήλ, [[Λυκούργος Κρεστενίτης]], Στ. Μανωλόπουλος και [[Χριστόδουλος Άχολος]].
 
===Επανάσταση του 1821===
Γραμμή 128:
Μετά την Επανάσταση ο Πύργος ορίστηκε πρωτεύουσα της Επαρχίας Ήλιδας. Ο διακανονισμός έγινε μεταξύ [[Λυκούργος Κρεστενίτης|Λυκούργου Κρεστενίτη]] και [[Χρύσανθος Σισίνης|Χρύσανθου Σισίνη]].<ref>Βύρων Δάβος, ''Ιστορία του Πύργου Ηλείας και 17 περιχώρων'', Αθήνα 1995, σελίδα 30</ref> Πρώτος δήμαρχος του Πύργου διορίστηκε ο Συλλαϊδόπουλος.
 
Ο πληθυσμός, κατά τον [[Σαρλ Λενορμάν]], είχε αισθητά μειωθεί σε σχέση με τα προεπαναστατικά χρόνια ενώ ένα μεγάλο κομμάτι του το αποτελούσαν νησιώτες. Η γενική κατάσταση της πόλης ήταν φριχτή καθώς υπήρχαν παντού γκρεμισμένα σπίτια. Γι' αυτό το λόγο οι δημογέροντες του Πύργου στις [[26 Ιουλίου]] του [[1830]] ζήτησαν την αποστολή<ref name="Κυριακόπουλος">[[Πατρίς (εφημερίδα Πύργου)|Εφημερίδα «Πατρίς»]], ''Ηλεία, Πρόσωπα και γεγονότα στον 20ό αιώνα'', άρθρο του Κ. Κυριακόπουλου, εκδ. εφημερίδα «Πατρίς», Πύργος 2003, σελίδες 31-32</ref> αρχιτέκτονα για να συντάξει το σχέδιο της πόλης καθώς και την δημιουργία<ref name="Κυριακόπουλος"/> λιμενοβραχίονα στο [[Κατάκολο Ηλείας|Κατάκολο]]. Επίσης με συνοπτικές διαδικασίες κατασκευάστηκε ο Δημόσιος Οίκος με έξοδα της κυβέρνησης.
 
Κατά την περίοδο της εξουσίας του Καποδίστρια πραγματοποιήθηκαν πολλές εξεγέρσεις<ref name="Κυριακόπουλος"/> με κυριότερη αυτή της οικογένειας Κρεστενίτη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την σύλληψη<ref name="Κυριακόπουλος"/> του [[Λυκούργος Κρεστενίτης|Λυκούργου Κρεστενίτη]] από τον έκτακτο επίτροπο Ηλείας, [[Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος|Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο]].
Γραμμή 137:
Οι αναταραχές και οι εξεγέρσεις δεν έλειψαν ούτε σε αυτή τη χρονική περίοδο. Το [[1840]] οι αγρότες εξεγέρθηκαν εναντίον του Βασιλιά με κύριο αίτημα την κατάργηση της φορολογίας των προϊόντων τους. Η κυβέρνηση κατέστειλε την εξέγερση με την αποστολή στρατιωτικού τάγματος στον Πύργο και τη σύσταση έκτακτου στρατοδικείου με πρόεδρο τον Κ. Πίσσα.
 
Η δεύτερη χρονολογικά, και σημαντικότερη, εξέγερση συνέβη τον Μάιο του [[1848]] όταν ο [[Λύσανδρος Βιλαέτης]] κατέλαβε τον Πύργο με περίπου 80 οπαδούς του και κατέλυσε τις τοπικές αρχές.<ref>[[Πατρίς (Εφημερίδαεφημερίδα Πύργου)|Εφημερίδα «Πατρίς»]], ''Ηλεία, Πρόσωπα και γεγονότα στον 20ό αιώνα'', άρθρο της Περσεφόνης Γιαννέλου, εκδ. εφημερίδα «Πατρίς», Πύργος 2003, σελίδα 39</ref> Η συμμετοχή του κόσμου ήταν περιορισμένη λόγω των αποτυχημένων εκβάσεων των προηγουμένων επαναστάσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη γρήγορη προέλαση του κυβερνητικού στρατού ο οποίος και κατέπνιξε το κίνημα. Ο ηγέτης της εξέγερσης στον Πύργο, Λύσανδρος Βιλαέτης, κατέφυγε με έντεκα οπαδούς του στη Αγγλοκρατούμενη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] όπου ζήτησε άσυλο. Το [[1849]] δόθηκε αμνηστία στους αποστάτες.
 
Την περίοδο [[1851]]-[[1855]] η ανάπτυξη της σταφίδας ήταν τόσο μεγάλη που η κυβέρνηση σύστησε Εφοριακό Γραφείο στον Πύργο έτσι ώστε οι φόροι από τα εισοδήματα των εμπόρων και των γεωργών να συλλέγονται ευκολότερα.
Γραμμή 143:
===Τα σταφιδικά===
[[Αρχείο:augerinos.jpg|thumb|right|200px|Ο [[Ανδρέας Αυγερινός]] συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη του Πύργου]]
Τον 19ο και 20ό αιώνα η καλλιέργεια της σταφίδας αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στην Δυτική Ελλάδα, και κατά κύριο λόγο στην Ηλεία και την Αχαΐα. Χαρακτηριστικό της ανάπτυξης της περιοχής είναι ότι στις αρχές του 20ου αιώνα το κατάστημα της [[Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος|Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος]] ήταν ένα από τα σημαντικότερα<ref name="Πάπυρος"/> της ελληνικής επικράτειας. Η συγκέντρωση της καλλιεργίσιμης γης σε ολιγάριθμους κτηματίες, οι οποίοι νοίκιαζαν τα κτήματά τους στους γεωργούς με συχνά καταχρηστικούς όρους, είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της τοκογλυφίας, την αύξηση των χρεοκοπιών & των κατασχέσεων και την αύξηση των τιμών σε πολλά βασικά προϊόντα στην πόλη του Πύργου. Την εποχή εκείνη ο Πύργος εξελίχθηκε σε σταυροδρόμι του εμπορίου της σταφίδας γι'αυτό και η κυβέρνηση φρόντισε να διορίσει τον γεωπόνο Π. Γεννάδιο<ref name="Σταφιδικά">[[Βύρων Δάβος]], ''Τα σταφιδικά της Ηλείας (1827 - 1997)'', Αθήνα 1997, σελ. 14 - 19</ref> στο γυμνάσιο του Πύργου. Από εκείνη την εποχή χρονολογείται και η εγκατάσταση του πρώτου προξενείου για να φτάσουν τελικά να διατηρούν οι περισσότερες σημαντικές εμπορικές χώρες όπως η [[Ιταλία]], η [[Γαλλία]], οι [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|ΗΠΑ]], η [[Γερμανία]], η [[Νορβηγία]], η [[Ολλανδία]], η [[Αυστρία]] κ.ά. Καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εμπορίου της σταφίδας αποτέλεσε η πρωτοβουλία του Πύργιου βουλευτή [[Ανδρέας Αυγερινός|Ανδρέα Αυγερινού]] σχετικά με την σιδηροδρομική ένωση του Πύργου με το επίνειο του Κατάκολο (Σιδηρόδρομος Πύργου - Κατακόλου, Σ.Π.Κ.). Η γραμμή που συνέδεε την πόλη με το [[λιμένας|λιμάνι]] του Κατακόλου, μήκους 13 χιλιομέτρων, ήταν η δεύτερη σιδηροδρομική γραμμή που κατασκευάστηκε στην [[Ελλάδα]] (εξαιρουμένων αυτών που βρίσκονταν υπό [[οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανική]] κυριαρχία).
 
Τα Χριστούγεννα του [[1888]] πραγματοποιήθηκε η πρώτη οργανωμένη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των αγροτών. Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στην πλατεία Δημαρχείου και διαμαρτυρήθηκε για την εγκατάλειψη του από το κράτος. Κύριοι ομιλητές ήταν οι Θαλλής Θεοδωρίδης και Α. Αθανασακέας. Παρ' όλα αυτά η κυβέρνηση δεν εισήγαγε ικανοποιητικά μέτρα για την βελτίωση της κατάστασης τον αγροτών με κύρια συνέπεια την φυγοδικία. Στις 12 Σεπτεμβρίου [[1893]] πραγματοποιήθηκε Πανηλειακό συλλαλητήριο στον Πύργο και εκδόθηκε ψήφισμα στον Αντιβασιλέα από τον οποίου ζητούσε να ρυθμιστεί νομοθετικά το σταφιδικό ζήτημα, να αναβληθεί η είσπραξη των φόρων και να αυξηθεί η συμμετοχή της Εθνικής Τράπεζας στην ανάπτυξη της περιοχής. Ορίστηκε επίσης επιτροπή<ref name="Σταφιδικά"/> που θα επέδιδε το ψήφισμα προς την κυβέρνηση και η οποία αποτελείτο από τους: Θαλλή Θεοδωρίδη, Αριστείδη Παναγιωτόπουλο, Νικόλαο Βέργο, Χαράλαμπο Γκάβα, Χρήστο Διάκοςκαι Χρήστο Μαρκόπουλο. Στις [[15 Φεβρουαρίου]] [[1894]] πραγματοποιήθηκε πάλι ειρηνικό συλλαλητήριο όπου συντάχθηκε επιστολή προς τον Βασιλιά για την τακτοποίηση των φόρων. Η επιστολή υπογράφηκε<ref name="Σταφιδικά"/> από τους: Ζώη Πολυζογόπουλο, [[Ιωάννης Λιούρδης|Ιωάννη Λιούρδη]], Δ. Καστόρχη, Χρήστο Παπαδόπουλο, Φ. Αρμυριώτη, Α. Αθανασιάδη και Σ. Μπαντούνα. Των μεγάλων αυτών συγκεντρώσεων ακολούθησαν και άλλες συγκεντρώσεις μικρότερης σημασίας.
Γραμμή 152:
 
===Η περίοδος της κατοχής===
Στις [[5 Μαΐου]] [[1941]] έφθασαν 700 [[Ιταλία|Ιταλοί]] στρατιώτες στον Πύργο και εγκαταστάθηκαν στο 2ο δημοτικό σχολείο Πύργου ενώ μετέτρεψαν σε σταύλο το θέατρο «Απόλλων».<ref>[[Πατρίς (Εφημερίδαεφημερίδα Πύργου)|Εφημερίδα Πατρίς]], φύλλο: 17598/1.8.1942, εκδότης: [[Λεωνίδας Βαρουξής]]</ref> Δήμαρχος, επί κατοχής, διορίστηκε ο Τάκης Βακαλόπουλος ενώ στη θέση του νομάρχη διορίστηκε ο Κονιωτάκης.
 
Η χρονιά [[1943]] ήταν καθοριστική για την ανάπτυξη της αντίστασης. Ο [[ΜητροπολίτηςΑντώνιος Ηλείας ΑντώνιοςΠολίτης]] αποχώρησε από τον Πύργο και συντάχθηκε με τους αντάρτες. Σημαντική βοήθεια στην αντίσταση πρόσφερε και ο Τάσης Καζάζης (ο μετέπειτα επίτιμος δήμαρχος Πύργου) ο οποίος το [[1943]] διορίστηκε αναπληρωτής δήμαρχος αφού ο Τάκης Βακαλόπουλους για άγνωστους λόγους διέμενε στην [[Αθήνα]]. Η προσωπικότητα του απέτρεψε πολλές φορές τους [[Γερμανία|Γερμανούς]] να προβούν σε εκτελέσεις.
 
Την 4η Σεπτεμβρίου [[1944]] το τελευταίο τμήμα του Γερμανικού στρατού αποχώρησε από τον Πύργο.{{Ref_label|I|i|none}} Σημαντική Πυργιώτικη μορφή του αγώνα είναι ο [[Μιλτιάδης Ιατρίδης]], κυβερνήτης του θρυλικού υποβρυχίου «[[Παπανικολής Ι (Υποβρύχιουποβρύχιο)|Παπανικολής]]». Ο δήμος Πύργου για να τον τιμήσει έστησε τον ανδριάντα του στην πλατεία Ιατρίδη.<ref>[http://www.protinews.gr Ημέρα πολιτιστικών εκδηλώσεων η 20ή Αυγούστου], άρθρο της εφημερίδας "Πρώτη"</ref>
 
Το 2004 εγκαινιάστηκε το Νομαρχιακό Γενικό Νοσοκομείο Πύργου «Ανδρέας Παπανδρέου». Το νοσοκομείο έχει δυναμικό 280 κλινών, 14 χειρουργία, μονάδα τεχνητού νεφρού, μοναδά εντατικής θεραπείας και [[υπολογιστικόςΑξονική τομογράφοςτομογραφία|αξονικό τομογράφο]].<ref>{{cite web|url=http://www.euro2day.gr/article/215837/ArticleDetails.aspx|title=ΕΜΠΕΔΟΣ: Εγκαίνια του γενικού νοσοκομείου Πύργου ”Ανδρέας Παπανδρέου”|accessdate=2012-12-24|date=3 Φεβρουαρίου 2004|publisher=euro2day.gr}}</ref>
 
==Πνευματική ανάπτυξη==
Γραμμή 174:
Σήμερα στον Πύργο υπάρχουν τέσσερις<ref name="www.ethnos.gr"/> θεατρικές ομάδες, οι οποίες διοργανώνουν παραστάσεις στο θέατρο ''Απόλλων''.
 
===Γράμματα- και Τέχνες===
Σημαντική πρωτοβουλία για την πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου ήταν η ίδρυση, το [[1884]], της «Σχολής του Λαού» που απέβλεπε στη διαφώτιση του λαού με διάφορες ομιλίες. Την ίδια περίοδο λειτουργούσε ο «Σύλλογος των Ηλείων» στον οποίο γίνονταν διαλέξεις, εθνικού και θρησκευτικού περιεχομένου. Επίσης σημαντική παρουσία είχε να επιδείξει η «Λέσχη», η οποία είχε ως κύριο σκοπό την συλλογή βιβλίων. Οι πρώτες ενέργειες για σύσταση δημόσιας βιβλιοθήκης έγιναν το [[1927]] ύστερα από πρωτοβουλία μερικών εύπορων πολιτών.{{Ref_label|III|iii|none}} Στο τέλος του 19ου αιώνα ιδρύθηκε ο αναρχικός χριστιανικός όμιλος Πύργου.{{Ref_label|VI|vi|none}} Σημαντική μορφή των γραμμάτων στην [[Νομός Ηλείας|Ηλεία]], ήταν ο γυμνασιάρχης Πύργου [[Γεώργιος Παπανδρέου (ιστορικός)|Γεώργιος Παπανδρέου]], ο οποίος ήταν ο πρώτος που επιχείρησε επιτυχημένα να γράψει την ιστορία των νεοτέρων χρόνων της Ηλείας.
 
Στην περίοδο της κατοχής, μαθητές του Γυμνασίου ίδρυσαν τον σύλλογο «Πυργιώτικος Παρνασσός» ο οποίος σκοπό είχε την διοργάνωση διαγωνισμών ποίησης κ.ά.<ref name=auto3>[[Πατρίς (Εφημερίδαεφημερίδα Πύργου)|Εφημερίδα «Πατρίς»]], ''Πρόσωπα και γεγονότα στον 20ο αιώνα'', άρθρο του Παύλου Γ. Σινόπουλου, σελ.59, εκδ. εφημερίδα «Πατρίς», Πύργος 2003</ref> Την Άνοιξη του [[1942]] εξέδωσε το περιοδικό «Οδυσσέας» ενώ τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε ο [[Τάκης Δόξας]] ο οποίος έφερε σε επαφή τα μέλη του συλλόγου με τον Μητροπολίτη Αντώνιο για την παραχώρηση του τυπογραφείου (σχετικά με την έκδοση του περιοδικού).<ref name=auto3 /> Εκτός από τον «Πυργιώτικο Παρνασσό» υπήρχε ένας ακόμα σύλλογος μαθητών με τίτλο τα «Φιλοπρόοδα Νιάτα», ο οποίος και κυκλοφόρησε χειρόγραφα μερικά τεύχη περιοδικού με τίτλο «Λύρα».
 
Κορυφαία πνευματική μορφή του Πύργου είναι ο συγγραφέας [[Τάκης Δόξας]]. Επίσης σημαντικές προσωπικότητες που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στον Πύργο είναι: ο ακαδημαικός,ιστορικός και λογοτέχνης [[Διονύσιος Κόκκινος]], ο ποιητής [[Τάκης Σινόπουλος]], ο καθηγητής [[Σάκης Καράγιωργας]], ο συγγραφέας Παύλος Μάτεσις, ο συγγραφέας [[Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος]], ο ποιητής [[Γιώργης Παυλόπουλος]], ο ηθοποιός [[Κώστας Καζάκος]], ο λογοτέχνης Θεόδωρος Ξύδης, ο συγγραφέας Μπάμπης Τσικληρόπουλος, ο γελοιογράφος Στάθης (Σταυρόπουλος), ο ζωγράφος [[Δανιήλ Παναγόπουλος]] κ.ά.
Γραμμή 218:
*''Δήμος'', [[1891]]
*''Σύνδεσμος Γορτυνιακός'', [[1891]]
*''Αυγή'', [[1892]], [[Κωνσταντίνος Βαρουξής|Κ.Δ. Βαρουξής]]
*''Κήρυξ'', [[1895]]
*''Νέον φως'', [[1898]], [[Βασίλειος Θεοδωρίδης]]
*''Πατρίς'', [[1902]], [[Λεωνίδας Βαρουξής]]
*''Αστραπή'', [[1903]]
Γραμμή 229:
*''Ηλειακή Ανεξάρτητος'', [[1922]]
*''Ημερήσια Νέα'', [[1922]]
*''Κήρυξ'', [[1923]], ΜένηΜένης Δημακόπουλος & Δημήτριος Μακρής
*''Κράτος'', [[1923]], [[Λεωνίδας Βαρουξής]]
*''Αναγέννησις'', [[1923]], [[Αριστείδης Γκριμούτης]]
Γραμμή 237:
*''Θέση της Ηλείας'', [[2006]], Γιώργος Σαλακάς
 
Σήμερα στον Πύργο κυκλοφορούν τρεις καθημερινές εφημερίδες, η «[[Πατρίς (Εφημερίδαεφημερίδα Πύργου)|Πατρίς]]», η οποία είναι η δεύτερη αρχαιότερη καθημερινή εφημερίδα στην [[Ελλάδα]] καθώς κυκλοφορεί αδιάκοπα από το [[1902]], η «Πρώτη» και η «Πρωινή». Επίσης εκδίδεται σε εβδομαδιαίο επίπεδο η εφημερίδα «Αυγή» της οικογένειας Καπογιάννη, η «Δημοκρατική» ο «Παρατηρητής» και η «Θέση της Ηλείας». Σε επίπεδο τηλεόρασης εκπέμπουν δυο τοπικά τηλεοπτικά κανάλια, η ΟΡΤ (Ολυμπιακή Ραδιοφωνία Τηλεόραση) του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Βαρουξή και το ''TV Κόσμος''. Η εμβέλειά τους καλύπτει όλο το νομό [[Νομός Ηλείας|Ηλείας]] καθώς και το νησί της [[Ζάκυνθος|Ζακύνθου]]. Επίσης σε ραδιοφωνικό επίπεδο εκπέμπουν πέντε τοπικοί σταθμοί: ο ''Life Radio 91.6'' που είναι συνεργάτης του [[Nitro Radio]], η Ολυμπιακή Ραδιοφωνία (ΟΡΤ FM) 92.3 που είναι συνεργάτης των [[ΣΚΑΪ Ραδιόφωνο|ΣΚΑΪ 100.3]] και ''Sfera 102.2'', o ''VOX FM 103.3'' που είναι συνεργάτης του ''Imagine 89.7 [[Θεσσαλονίκη]]ς'', o ''REC 104 FM'' και το ''Φως της [[Ιερά Μητρόπολις Ηλείας και Ωλένης|Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας και Ωλένης]] στους 107.6 FM'' και ο οποίος συνεργάζεται με το ''[[Ραδιοφωνικός Σταθμός της Εκκλησίας της Ελλάδος|ραδιοφωνικό σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος]]''.
 
==Αθλητισμός==
Γραμμή 245:
 
==Εκπαίδευση==
Στην πόλη του Πύργου εδρεύουν οι διευθύνσεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και δύο τμήματα<ref name="ΤΕΙ">[http://www.teipat.gr/ekpaideysi/sxoles_tmimata.php Τμήματα ΤΕΙ στον Πύργο], από την ιστοσελίδα του [[Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πατρών|ΤΕΙ Πάτρας]]</ref> του [[ΤΕΙ Πάτρας]]. Συγκεκριμένα το τμήμα Πληροφορικής και ΜΜΕ, που ιδρύθηκε το [[2003]], καθώς και το τμήμα Μουσειολογίας, τα οποία αριθμούν περίπου στους χίλιους φοιτητές. Επίσης στην πόλη λειτουργεί η Σχολή Βυζαντινής Μουσικής και Αγιογραφίας από την Μητρόπολη Ηλείας και η Σχολή Εκπαιδεύσεως Τεχνιτών Τηλεπικοινωνίας<ref name="ΣΕΤΤΗΛ">[http://www.army.gr/structure/eg/dieuthinseis/DTX/SETTHL/Index_setthl.htm Διεύθυνση Τεχνικού], από την ιστοσελίδα του [[Γενικό Επιτελείο Στρατού|Γενικού Επιτελείου Στρατού]]</ref> (Σ.Ε.Τ.ΤΗΛ.) του [[Γενικό Επιτελείο Στρατού|Γενικού Επιτελείου Στρατού]].
 
==Οικονομία & Τουρισμός==
Ο Πύργος αποτελεί το σημαντικότερο<ref name="Πάπυρος"/> εμπορικό και οικονομικό κέντρο του [[Νομός Ηλείας|νομού Ηλείας]] καθώς εκτός των άλλων σε αυτόν συγκεντρώνονται οι οικονομικοί (Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών κ.ά.) και διοικητικοί θεσμοί της περιοχής. Η παραγωγή της σταφίδας, που κατά το παρελθόν αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης της περιοχής, αγγίζει κάθε χρόνο τους δύο χιλιάδες τόνους<ref name="www.ethnos.gr"/>, από τους οποίους το 95% εξάγεται<ref name="www.ethnos.gr"/> προς το Εξωτερικό. Έχει αξιόλογη<ref name="Πάπυρος">Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, Αθήνα 2001, τόμος 51, σελ. 156, λήμμα: Πύργος Ηλείας</ref> βιομηχανία επεξεργασίας<ref name="Δομή"/> αγροτικών προϊόντων και βιοτεχνία. Η περιοχή είναι εύφορη και παράγει λαχανικά, κηπευτικά, κυρίως ντομάτες και πατάτες, ελιές, εσπεριδοειδή και κτηνοτροφές.
 
Η γειτνίαση με την [[Ολυμπία|Αρχαία Ολυμπία]] καθώς και η δυνατότητα ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων στο επίνειο του Πύργου, το [[Κατάκολο Ηλείας|Κατάκολο]], συμβάλει σημαντικά<ref name="www.ethnos.gr"/> στην ανάπτυξη του τουρισμού. Υπολογίζεται ότι τετρακόσια τριάντα μεγάλα και μικρά πλοία ελλιμενίζονται<ref name="www.ethnos.gr"/> σε ετήσια βάση στο Κατάκολο.
 
==Συγκοινωνίες==
Η κύρια οδική αρτηρία που συνδέει την Πάτρα με τον Πύργο είναι ο [[Κύριοι δρόμοι της Ελλάδας|Αυτοκινητόδρομος 9]]. Η πόλη του Πύργου συνδέεται με τα υπόλοιπα αστικά κέντρα με λεωφορεία ΚΤΕΛ. Η κατασκευή του σταθμού λεωφορείων ολοκληρώθηκε<ref name="ktelileias">[http://www.ktelileias.gr/Site/65-Σταθμός Σταθμός Πύργου], από την ιστοσελίδα των ΚΤΕΛ Ηλείας</ref> το [[2004]], ο δε στόλος της εταιρείας αποτελείται από ογδόντα επτά<ref name="ktelileias2">[http://www.ktelileias.gr/Site/63-Στόλος Στόλος εταιρείας], από την ιστοσελίδα των ΚΤΕΛ Ηλείας</ref> λεωφορεία. Αν και ο Πύργος διαθέτει σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει την πόλη του Πύργου με την [[Πάτρα]] και την [[Καλαμάτα]] δεν εκτελούνται δρομολόγια λόγω κατάργησής των συγκεκριμένων δρομολογίων είτε για οικονομικούς είτε για τεχνικούς λόγους. Σήμερα λειτουργεί<ref name="trainose">[http://www.trainose.gr/thematikatrena%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82/katakolo%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BD%CE%BF-olympia%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%88%CF%85%CF%87%CE%AE/%CE%B8%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BD%CE%BF-%CE%BF%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%AF%CE%B1%CF%82/ Κατάκολο - Ολυμπία], από την ιστοσελίδα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ</ref> μόνο η γραμμή [[Κατάκολο Ηλείας|Κατάκολο]] - [[Ολυμπία]], η οποία πραγματοποιεί στάση στον σιδηροδρομικό σταθμό Πύργου.
 
Στην περιοχή υπάρχει το στρατιωτικό αεροδρόμιο Ανδραβίδας, για το οποίο τα τελευταία χρόνο γίνονται προσπάθειες να μετατραπεί<ref name="tovima">[http://www.tovima.gr/society/article/?aid=470982 Αεροδρόμιο Ανδραβίδας], από την εφημερίδα "Το Βήμα"</ref> σε πολιτικό.
Γραμμή 259:
==Ορθόδοξη Μητρόπολη Ηλείας==
{{Κύριο1|Ιερά Μητρόπολις Ηλείας και Ωλένης|Ορθόδοξη Μητρόπολη Ηλείας}}
Τα προεπαναστατικά χρόνια η έδρα της Επισκοπής Ωλένης βρισκόταν στον Πύργο. Με Βασιλικό Διάταγμα η Επισκοπή Ωλένης συγχωνεύθηκε με την Μητρόπολη [[Πάτρα|Πατρών]] και [[Νομός Ηλείας|Ηλείας]]. Το έτος [[1899]] η Επισκοπή Ηλείας διαχωρίζεται, ενώ το [[1922]] παίρνει την τελική της μορφή ως Μητρόπολη Ηλείας με έδρα τον Πύργο.<ref name="Μητροπολίτης">[[Πατρίς (Εφημερίδαεφημερίδα Πύργου)|Εφημερίδα «Πατρίς»]], ''Ηλεία, Πρόσωπα και γεγονότα στον 20ο αιώνα'', άρθρο του Μητροπολίτου Ηλείας Γερμανού Β΄, Πύργος 2003, σελίδες 5 - 9</ref>
 
Στα πρώτα χρόνια της ίδρυσης της Επισκοπής Ηλείας το Μητροπολιτικό μέγαρο βρισκόταν επί της οδού Γερμανού, στο σπίτι του γιατρού Ιωάννου Σταθόπουλου. Αργότερα μετακόμισε δύο φορές μέχρι να βρει το οριστικό μέρος να εγκατασταθεί στο οποίο είναι ακόμα και σήμερα. Το σημερινό κτίριο αγοράστηκε<ref name="Μητροπολίτης"/> το [[1939]] από την [[Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος|Εθνική Τράπεζα]].
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Πύργος_Ηλείας"