Οδοντόκρεμα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''οδοντόκρεμα''' ή η '''οδοντόπαστα''' είναι μια πάστα ή γέλη συσκευασμένη συνήθως σε σωληνάριο, η οποία χρησιμοποιείται επάνω στην [[οδοντόβουρτσα]] σαν συμπλήρωμα για να καθαρίσει και να διατηρήσει την αισθητική και την υγεία των δοντιών. Η οδοντόκρεμα χρησιμοποιείται για την προώθηση της [[στοματική υγιεινή|στοματικής υγιεινής]] ''(oral hygiene)'': χρησιμεύει ως ένα λειαντικό που βοηθά στην αφαίρεση της [[οδοντική πλάκα|οδοντικής πλάκας]] ''(dental plaque)'' και των τροφίμων από τα δόντια, βοηθά στην καταστολή της δυσοσμίας του στόματος ''(halitosis)'' και παραδίδει δραστικά συστατικά (συνηθέστερα φθόριο) για να βοηθήσει στην πρόληψη των ασθενειών των δοντιών και των ούλων ([[ουλίτιδα]]) ''(gingivitis)''.<ref name=ADA-toothpaste>American Dental Association Description of Toothpaste{{cite web| title=Toothpaste| url=http://www.ada.org/1322.aspx| date=April 15, 2010 }}</ref> Το μεγαλύτερο μέρος του καθαρισμού επιτυγχάνεται από τη μηχανική δράση της [[οδοντόβουρτσα]]ς και όχι από την οδοντόπαστα. Το [[αλάτι]] και το [[διττανθρακικό νάτριο]] (μαγειρική σόδα) ''(sodium bicarbonate) (baking soda)'' είναι μεταξύ των υλικών που μπορούν να αντικατασταθούν στην εμπορική οδοντόκρεμα. Η οδοντόκρεμα, λόγω της περιεκτικότητάς της σε [[φθόριο]], δεν προορίζεται για κατάποση, αλλά, γενικά δεν είναι πολύ επιβλαβής εάν καταποθεί σε μικρή ποσότητα. Ωστόσο, θα πρέπει να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια μετά την κατάποση ασυνήθιστα μεγάλης ποσότητας.<ref>{{cite web|title=Toothpaste overdose|url=http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002745.htm|work=National Library of Medicine|publisher=National Institutes of Health|accessdate=7 February 2014}}</ref>

Τα λειαντικά αποτελούν το 50% τουλάχιστον μιας τυπικής οδοντόκρεμας. Αυτά τα αδιάλυτα σωματίδια βοηθούν στην απομάκρυνση της πλάκας από τα δόντια. Η απομάκρυνση της πλάκας και της οδοντικής πέτρας βοηθά στην ελαχιστοποίηση των κοιλοτήτων και της περιοδοντικής νόσου. Αντιπροσωπευτικά λειαντικά περιλαμβάνουν σωματίδια του [[υδροξειδίου του αργιλίου]] ''(aluminum hydroxide) (Al(OH)₃)'', [[ανθρακικό ασβέστιο]] ''(calcium carbonate) (CaCO₃))'', διάφορα φωσφορικά υδρογόνου ασβεστίου, διάφορους [[πυρόλιθος|πυρόλιθους]] ''(silicas)'', [[Ζεόλιθος|ζεόλιθους]] ''(zeolites)'', και [[υδροξυαπατίτη]] ''(hydroxyapatite) (Ca₅(PO₄)₃OH)''.

Τo [[φθόριο]] σε διάφορες μορφές στην οδοντόκρεμα, είναι το δημοφιλέστερο δραστικό συστατικό για την πρόληψη των κοιλοτήτων. Τo φθόριο εμφανίζεται σε μικρές ποσότητες στα φυτά, τα ζώα και σε ορισμένες φυσικές πηγές νερού. Το φθόριο, προστιθέμενο στην οδοντόκρεμα, έχει ευεργετικά αποτελέσματα στο σχηματισμό της οδοντικής αδαμαντίνης και των οστών. Το [[φθοριούχο νάτριο]] ''(Sodium fluoride) (NaF)'' είναι η πιο κοινή πηγή φθορίου, χρησιμοποιούνται επίσης ο [[φθοριούχος κασσιτέρος]] ''(stannous fluoride) (SnF₂)'', το ''olaflur'' (ένα οργανικό άλας του φθορίου) και το [[μονοφθοροφωσφορικό νάτριο]] ''(sodium monofluorophosphate) (Na₂PO₃F)''. Ο φθοριούχος κασσίτερος ''(stannous fluoride) (SnF₂)'' έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο αποτελεσματικός από το φθοριούχο νάτριο ''(Sodium fluoride) (NaF)'' στη μείωση της συχνότητας εμφάνισης της [[τερηδόνα|οδοντικής τερηδόνας]],<ref>{{cite journal |author=Nevitt GA, Witter DH, Bowman WD |title=Topical applications of sodium fluoride and stannous fluoride |journal=Public Health Rep |volume=73 |issue=9 |pages=847–50 |date=September 1958 |pmid=13579125 |pmc=1951625 |doi= 10.2307/4590256|url=|jstor=4590256 }}</ref> και τον έλεγχο της [[ουλίτιδα]]ς.<ref>{{cite journal | year=1995 | journal = The Journal of Clinical Dentistry | volume = 6 | issue = Special Issue | pages = 54–58 | pmid = 8593194 | title = The clinical effect of a stabilized stannous fluoride dentifrice on plaque formation, gingivitis and gingival bleeding: a six-month study | last1=Perlich | first1=MA | last2=Bacca | first2=LA | last3=Bollmer | first3=BW | last4=Lanzalaco | first4=AC | last5=McClanahan | first5=SF | last6=Sewak | first6=LK | last7=Beiswanger | first7=BB | last8=Eichold | first8=WA | last9=Hull | first9=JR | last10 = Jackson | first10 = R. D. | display-authors = 8 }}</ref>

Πολλές από τις οδοντόκρεμες που πωλούνται στις [[Ηνωμένες Πολιτείες]] έχουν 1000-1100 μέρη [[φθόριο]], ανά εκατομμύριο,. Στις ευρωπαϊκές χώρες όπως το [[Ηνωμένο Βασίλειο]] ή την [[Ελλάδα]], η περιεκτικότητα σε φθόριο είναι συχνά υψηλότερη. Μια περιεκτικότητα σε φθοριούχο νάτριο ''(Sodium fluoride) (NaF)'' του 0,312% w/w (1450 ppm φθοριούχo) δεν είναι ασυνήθιστη.

Η [[τρικλοζάνη]] ''(Triclosan)'', ένα αντιβακτηριακός παράγοντας, είναι ένα κοινό συστατικό στις οδοντόκρεμες στο [[Ηνωμένο Βασίλειο]]. Η τρικλοζάνη ή ο [[χλωριούχος ψευδάργυρος]] ''(zinc chloride)'' προλαμβάνει την [[ουλίτιδα]] και σύμφωνα με την ''American Dental Association'', βοηθά στη μείωση της πέτρας και την κακή αναπνοή.<ref name=ADA-toothpaste/><ref name=FDA-Triclosan>{{cite web| title = Triclosan: What Consumers Should Know | url = http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm205999.htm | date=April 17, 2010}}</ref> Μια επισκόπηση κλινικής έρευνας του 2006, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα 0,30% τρικλοζάνης στη μείωση της [[πλάκα]]ς και της ουλίτιδας.<ref>{{cite journal |last1=Gunsolley|first1= JC |title=A meta-analysis of six-month studies of antiplaque and antigingivitis agents |journal=J Am Dent Assoc |volume=137 |issue=12 |pages=1649–57 |date=December 2006 |pmid=17138709 |quote=Seventeen studies support the antiplaque, antigingivitis effects of dentifrices containing 0.30 percent triclosan, 2.0 percent Gantrez copolymer.|doi=10.14219/jada.archive.2006.0110}}</ref>

Η οδοντόκρεμα έρχεται σε μια ποικιλία χρωμάτων και γεύσεων που σκοπό έχει την ενθάρρυνση της χρήσης του προϊόντος. Οι τρεις πιο κοινές αρωματικές ουσίες είναι: η [[μέντα]] ''(peppermint)'', ο [[δυόσμος]] ''(spearmint)'' και η [[πυραλίς]] ''(wintergreen)''. Η αρωματισμένη με [[αιθέριο έλαιο]] μέντας, [[γλυκάνισο]]υ οδοντόκρεμα, είναι δημοφιλής στην περιοχή της Μεσογείου. Αυτές οι γεύσεις, παρέχονται από τα αντίστοιχα έλαιά τους, π.χ. έλαιο μέντας.<ref name=Ullmanns/> Πιο εξωτικές γεύσεις περιλαμβάνουν: ανιθόλη ''(anethole)'' από το [[γλυκάνισο]], [[βερίκοκο]], [[τσιχλόφουσκα]], [[κανέλα]], [[μάραθο]], [[λεβάντα]], ''neem'' (ένα τροπικό δέντρο του Παλαιού Κόσμου, που παράγει ξυλεία σαν το [[μαόνι]], έλαιο, φαρμακευτικά προϊόντα και εντομοκτόνα), [[τζίντζερ]], [[βανίλια]], [[λεμόνι]], [[πορτοκάλι]] και [[πεύκο]]. Περισσότερες ασυνήθιστες γεύσεις έχουν χρησιμοποιηθεί π.χ. [[φυστικοβούτυρο]], παγωμένο τσάι, ακόμη και [[ουίσκι]]. Υπάρχουν και οδοντόκρεμες χωρίς αρωματική γεύση.

[[Νανοκρύσταλλοι]] ''(nanocrystals)'' [[υδροξυαπατίτη]] ''(hydroxyapatite)'' και [[φωσφορικό ασβέστιο]] ''(calcium phosphate)'' περιλαμβάνονται σε ορισμένα σκευάσματα για επαναμετάλλωσης των δοντιών,<ref>[http://www.dentist.net/amorphous-calcium-phosphate2.asp Calcium Phosphate Technologies from]. dentist.net. Retrieved on April 4, 2013.</ref> δηλαδή, την αναμόρφωση του [[σμάλτο]]υ.

Διάφοροι παράγοντες προστίθενται για να καταστείλουν την τάση της οδοντόκρεμας να στεγνώνει σε σκόνη. Περιλαμβάνονται διάφορες αλκοόλες σακχάρου όπως: η [[γλυκερόλη]] ''(glycerol)'', [[σορβιτόλη]] ''(sorbitol)'' ή [[ξυλιτόλη]] ''(xylitol)'' ή σχετικοί παράγοντες όπως 1,2-[[προπυλενογλυκόλη]] ''(1,2-propylene glycol)'' και [[πολυαιθυλενογλυκόλη]] ''(polyethyleneglycol)''.<ref name=Field>Simon Quellen Field "Why There's Antifreeze in Your Toothpaste: The Chemistry of Household Ingredients" 2008, Chicago Review Press. ISBN 1-55652-697-0</ref> [[χλωριούχο στρόντιο]] ''(strontium chloride)'' ή [[νιτρικό κάλιο]] ''(potassium nitrate)'' συμπεριλαμβάνεται σε μερικές οδοντόκρεμες για τη μείωση της ευαισθησίας. Το [[πολυφωσφορικό νάτριο]] ''(sodium polyphosphate)'' προστίθεται για να ελαχιστοποιήσει τον σχηματισμό πέτρας.