Σκα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dada (συζήτηση | συνεισφορές)
copy edit
Γραμμή 13:
 
==Απαρχές της σκα==
Οι απαρχές της σκα βρίσκονται στη μουσική [[μέντο]], μια χορευτική, εορταστική μουσική της Τζαμάικα με αφρικάνικες ρίζες, που αποτελούσε την κύρια μορφή χορευτικής μουσικής στο νησί μέχρι τη δεκαετία του 1950. Εκείνη την εποχή η διάδοση του [[ραδιόφωνο|ραδιοφώνου]] στη Τζαμάικα έφερε σε επαφή τους Τζαμαϊκανούς αφενός με το [[rythmrhythm 'n'and blues]], αφετέρου με τη [[τζαζ]] που παιζόταν από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της [[Νέα Ορλεάνη|Νέας Ορλεάνης]], του [[Μέμφις]] και του [[Μαϊάμι]]. Έτσι στα μέσα της δεκαετίας του '50 στο νησί κυριαρχούσαν αφενός η τζαμαϊκανή μέντο και αφετέρου η αμερικάνικη rythmrhythm ' n' blues, διαδεδομένη εν μέρει και από δίσκους που έφερναν στην πατρίδα μετανάστες στις ΗΠΑ, και η τζαζ. Η κατάσταση αυτή άλλαξε στο τέλος της δεκαετίας, όταν η μέντο επισκιάστηκε από τη διεθνή επιτυχία της [[καλύψο]], και το rythmrhythm 'n' blues από την έκρηξη του [[rock 'n'and roll]] στην Αμερική.
 
Οι μουσικοί στην Τζαμάικα δεν ακολούθησαν τις νέες αυτές τάσεις. Η Καλύψο δεν είχε ευρεία απήχηση, λόγω της ξενικής της καταγωγής ([[Τρινιντάντ]]) και του περίπλοκου ρυθμού της, ενώ το [[ροκ]] δεν είχε πολλήστενή σχέση με τα μουσικά γούστα των Τζαμαϊκανών. Έτσι, οι τοπικοί μουσικοί ανάμειξαν τα στοιχεία της μέντο, της τζαζ και του rythm 'n' blues σ' ένα νέο είδος, που αρχικά ονομάστηκε ''shuffle'' και στη συνέχεια ''σκα''. Ο χορευτικός ρυθμός της μέντο συνδυάστηκε με τα [[πνευστό|πνευστά]] και το [[πιάνο]] της τζαζ, ενώ ο ρυθμός παρέμεινε 4/4, με τη διαφορά ότι το [[μπάσσο]] και η [[κιθάρα]] τόνιζαν το 2ο και 4ο μέρος του μέτρου (''upbeat''), ένα δάνειο από τη [[μέντο]], αντί για το 1ο και το 3ο (''downbeat''), που κρατούσαν τα [[ντραμς]], όπως στο rythmrhythm 'n' blues. Έτσι εμφανίστηκαν τα πρώτα δείγματα της σκα, γύρω στα 1958.
 
Το όνομα της μουσικής λέγεται πως προέρχεται από τον χαρακτηριστικό ήχο της κιθάρας καθώς χτυπούσε τα upbeats, και που περιγραφόταν κάπως σαν ''skat! skat! skat!''. Μια άλλη εκδοχή είναι πως ο όρος προήλθε από τον μπασσίστα Κούετ Τζόνστον, που προσπάθησε έτσι να εξηγήσει τον ήχο και το ρυθμό της μουσικής, κατά τον χαιρετισμό ''skavoovie'' που απεύθυνε στους φίλους του.
Γραμμή 22:
 
==Rudeboys και Mods==
Κατά την αρχή της δεκαετίας του '60 η σκα έγινε το δημοφιλέστερο είδος μουσικής στο νησί, και δέθηκεσυνδέθηκε με την κουλτούρα των [[rude boy|rude boys]], των απορριπτόμενων νέων που μετακινήθηκαν από την ύπαιθρο στο [[Κίνγκστον]] και τα αλλαάλλα αστικά κέντρα της Τζαμάικα προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, συχνά μάταια. Οι rudeboys αποτέλεσαν έναν από τους κύριους πυρήνες που στήριξαν τηντη σκα στις αρχές της δεκαετίας του '60. Αν και δακτυλοδεικτούμενοι από μέρος της Τζαμαϊκανής κοινωνίας για τη συμμετοχή τους σε συμμορίες και για τις παράνομες πράξεις τους, αρκετοί σκα τίτλοι γράφτηκαν γι' αυτούς, και αρκετοί μετέπειτα γνωστοί μουσικοί (ανάμεσά τους ο [[Μπομπ Μάρλεϊ]] και οι [[Wailers]]) ξεκίνησαν σαν rudies. Οι rudies χόρευαν τη σκα με το δικοδικό τους τρόπο, σε πιο αργό ρυθμό, κάτι που θα έπαιζε ρόλο στην εξέλιξη του [[rocksteady]] λίγα χρόνια αργότερα. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης και από τους ιδιοκτήτες sound systems σαν ''dancehall crashers'', για να σαμποτάρουν δηλαδή αντίπαλους dj's, προκαλώντας φασαρίες στα σετ τους.
 
Από το 1962 η σκα διαδόθηκε και στη [[Μεγάλη Βρετανία]], χάρη στις προσπάθειες του Κρις Μπλάκγουελ, ενός Αγγλο-Τζαμαϊκανού, που ίδρυσε την ''Island Records'', προωθώντας τη Τζαμαϊκανή μουσική στην Αγγλία, όπου η σκα έγινε γνωστή με το όνομα ''bluebeat''. Εκτός από τους Τζαμαϊκανούς μετανάστες που ζούσαν εκεί, τη σκα αγκάλιασε και το κίνημα των [[mod|mods]], νεαρών που μοιράζονταν κάποια κοινά χαρακτηριστικά με τους rudies, όπως η η χαμηλή θέση στην κοινωνία, η αγάπη για τα μοδάτα και ακριβά ρούχα και τη χορευτική μουσική, και οι οποίοι μουσικά κινούνταν εκτός του τότε κυρίαρχου ρεύματος του [[ροκαμπίλυ]] και του [[rock 'n' roll]]. Από την Island ήρθε και το μόνο, μέχρι τότε, διεθνές χιτ της σκα, το [[single]] ''My Boy Lollipop'' της [[Millie Small]] από τα 1964, που έφτασε στο Νο 2 των charts σε Αγγλία και Αμερική.
 
==Rocksteady και ρέγκε==
Στα 1965-66 η σκα άλλαξε καθιερώνοντας ένα πιο αργό ρυθμό, περίπου στο μισό τέμπο της σκα, ενώ το μπάσσο άρχισε να παίζει πιο περίπλοκες γραμμές απ' ότι προηγουμένως, και η έμφαση μετατοπίστηκε απ' το ρυθμό στην κιθάρα και τα φωνητικά, ενώ τα πνευσταπνευστά πέρασαν σε δεύτερο πλάνο. Το πιο αργό τέμπο επέτρεπε στον κόσμο να χορεύει για περισσότερο χρόνο, καθώς δεν χρειαζόταν τόση ενέργεια όπως η σκα, ενώ περιόρισε και τις καταστροφές που προκαλούσαν οι rude boys στα dancehalls,. κάτι πουΑυτό ήταν και το αρχικό ζητούμενο από το νέο είδος, πουτο οποίο ονομάστηκε rocksteady, και οι στίχοι του οποίου ασχολούνταν αρκετά συχνά με τους rudies.
 
Το rocksteady, σε συνδυασμό με την τότε δημοτικότητα της αμερικάνικης [[σόουλ μουσική|σόουλ]] έγινε αρκετά δημοφιλές τόσο στη Τζαμάικα όσο και στην Αγγλία και την Αμερική. Βασικό ρόλο στην εξέλιξη και προώθηση του είδους έπαιξε αυτή τη φορά ο Ντιουκ Ριντ, που κινούνταν στη σκιά του Κλέμεντ Ντοντ κατά την πρώτη περίοδο ανάπτυξης της σκα. Γνωστοί καλλιτέχνες του είδους ήταν ο [[Ντέσμοντ Ντέκκερ]], ο [[Άλτον Έλλις]], ο [[Ντελρόι Γουίλσον]], η [[Φίλις Ντίλλον]], τα συγκροτήματα [[The Paragons]] και [[The Techniques]]. Το rocksteady συνδέθηκε και με τη μόδα των [[σκίνχεντς]], που εκείνη την εποχή αποτελούσαν μετεξέλιξη των mods.
Γραμμή 34:
 
==2 Tone==
Το 2 Tone αποτέλεσε την αναβίωση της σκα στα τέλη της δεκαετίας του '70. Αναπτύχθηκε λίγο μετά από την έκρηξη του [[πανκ]] στη Βρετανία, διασταυρώνοντας το βασικό ρυθμό και μελωδία της σκα με τις επιθετικές [[συγχορδία|συγχορδίες]] της πανκ, αλλά και τους πολιτικοποιημένους στίχους της ρέγκε και της πανκ. Η σκηνή αναπτύχθηκε κυρίως γύρω από την ''2 Tone Records'', από την οποία πήρε και το όνομά της, που ανήκε στον Τζέρι Ντάμμερς του συγκροτήματος [[The Specials]] και αργότερα αγοράστηκε από την Chrysalis, επηρεάζοντας όμως και γνωστά ονόματα της πανκ όπως οι [[The Clash|Clash]] και ο [[Έλβις Κοστέλλο]]. Τα συγκροτήματα της 2 Tone ήταν συχνά μικτής φυλετικής σύνθεσης, ενώ προωθούσαν τη φυλετική ενότητα τόσο εντός όσο και εκτός μουσικηςμουσικής σκηνής· το βασικό σύμβολο της 2 Tone μόδας ήταν οι καρώ ταινίες με εναλασσόμεναεναλλασσόμενα άσπρα και μαύρα τετράγωνα. Οι στίχοι απευθύνονταν κυρίως σε λευκούς και μαύρους απορριπτόμενους νέους της εργατικής τάξης, ενώ υιοθετήθηκε το ντύσιμο των rude boys, με τα κομψά κοστούμια, τα κοντά παντελόνια και τα χαρακτηριστικά ''pork pie'' καπέλα.
 
Γνωστά συγκροτήματα ήταν οι [[Madness]], [[The Specials]], [[The Selecter]], [[The Beat]]. Η σκηνή κράτησε περίπου μέχρι το 1981-82, όταν οι συγκρούσεις ανάμεσα σε rude boys και σκίνχεντς, αλλά και η γενικότερη πτώση της πανκ σκηνής περιόρισαν το ενδιαφέρον, οπότε και το 2 Tone είδος σταμάτησε να υπάρχει γύρω στο 1985.
 
==Τρίτο κύμα==
Στα τέλη της δεκαετίας του '80 η σκα γνώρισε ένα τρίτο κύμα αναβίωσης, αυτή τη φορά ανακαλυπτόμενη από αμερικάνικα συγκροτήματα που τηενσωμάτωσαν μπόλιασανσε μεαυτή το σκληρό ήχο ή/και την ταχύτητα του [[hardcore]]. Έτσι γεννήθηκε το είδος που περιγράφεται συνήθως σαν ''ska punk'', ''third wave ska'' ή ''skacore''. Συγκροτήματα όπως οι [[Operation Ivy]], [[Sublime ]], [[Reel Big Fish]] και [[The Mighty Mighty Bosstones]], [[Voodoo Glow Skulls]] καλλιέργησαν το είδος, παίζοντας μερικές φορές και καθαρόαιμη σκα, rocksteady, 2 Tone ή συνδυασμούς όλων αυτών. Το skacore γρήγορα διαδόθηκε στη δεκαετία του '90 στις χώρες όπου υπήρχε πανκ σκηνή.
 
Αν και ηως μόδαείδος του πέρασεξεπεράστηκε την επόμενη δεκαετία, διατηρεί, όπως και η σκα, πιστό κοινό σε αρκετά μέρη του κόσμου. Οι Skatalites κάνουν ακόμη παγκόσμιες περιοδείες, ενώ η σκα αποτελεί βασικό μέρος του ρεπερτορίου του [[Μάνου Τσάο]] και του [[Τονίνο Καροτόνε]]. Στην Ελλάδα, η σκα γνωρίζει την τελευταία δεκαετία μια σχετική άνοδο, με συγκροτήματα όπως οι [[Locomondo]], οι [[Ρόδες (συγκρότημα)|Ρόδες]], οι Les Skartoi και οι Skaribas, ενώ την προηγούμενη δεκαετία η γνωστότερη σκα μπάντα ήταν οι [[De Traces]], που αργότερα στράφηκαν στη ρέγκε.
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σκα"