Άμφια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Τακτοποίηση ενοτήτων μέσα στο λήμμα |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 33:
Αρχικά τα άμφια και προπάντων ο μακρύς εσωτερικός χιτώνας ήταν πάντοτε λευκός (επιστολές Ιερώνυμου και Γρηγορίου του Τουρώνης). Αργότερα η ιερατική στολή άρχισε τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή να ράβεται από χρωματιστά υφάσματα. Σε αυτό συντέλεσε φυσικά και η συνήθεια των αυτοκρατόρων να φορούν κατά τις εορτές χρωματιστά ενδύματα και κοσμήματα, αφού άλλωστε είναι γνωστό ότι τα άμφια δωρίζονταν στους αρχιερείς από τους αυτοκράτορες. Ήταν δηλαδή τα προσωπικά ενδύματα των αυτοκρατόρων. Επίσης, είναι γνωστό ότι οι αρχιερείς όριζαν ρούχα τους στους προκρίτους ορισμένα εκ των οποίων ήταν βασιλικά.
Για λόγους αρμονίας και ευσχημοσύνης<ref>«Πάντα εὐσχημόνως καί κατά τάξιν γινέσθω» (Α΄ Κορ. 14,40)</ref>, τα άμφια των κληρικών, της [[Αγία Τράπεζα|Αγίας Τραπέζης]] και της [[Αγία Πρόθεση|Αγίας Προθέσεως]] συνηθίζεται να φέρουν το ίδιο χρώμα, ακολουθώντας έναν καθιερωμένο χρωματικό κώδικα ανάλογα με τις εορτές και τις εποχές του ετήσιου εκκλησιαστικού κύκλου.<ref>http://www.immorfou.org.cy/topics-functional/707-amfia-klirou-seminaria.html</ref>
{|align="center"
|-
! width="
|-
| style="background:#f5f5f5;"|'''Λευκό''' || Το λευκό είναι αναστάσιμο και γενικότερα χαρμόσυνο χρώμα. Συμβολίζει την αγνότητα και την πνευματική καθαρότητα. Λευκά ήταν και τα ενδύματα του αναστάντα Χριστού, όπως είναι τα ενδύματα των νεοφώτιστων και τα ενδύματα όσων πρόκειται να σωθούν, κατά την [[Αποκάλυψη του Ιωάννη]]. Το λευκό χρώμα περιγράφεται με το καλύτερο τρόπο τον αναστάσιμο χαρακτήρα του θανάτου, γι' αυτό το λευκό συνηθίζεται ακόμη και σε κηδείες.|| style="background:#f0f0f0;"| ||
* [[Πάσχα|Κυριακή του Πάσχα]],
* Μεταπασχάλια περίοδος (Περίοδος [[Πεντηκοστάριο|Πεντηκοσταρίου]]),
* Κυριακές όλου του έτους (εάν δεν υπάρχει κάποια εορτή, που να επηρεάζει το χρώμα),
* Εορτές μνήμης [[άγιος|αγίων]] (εάν δεν υπάρχει ρητά καθορισμένο ή άλλο διαθέσιμο χρώμα),
* Νεκρώσιμες ακολουθίες,
* στα [[Ορθόδοξη Εκκλησία#Τα Ιερά Μυστήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας| ιερά μυστήρια]]:
::::::* του [[Γάμος|γάμου]],
::::::* της [[Βάπτισμα (Χριστιανισμός)|βαπτίσματος]],
::::::* της [[ιερωσύνη|χειροτονίας]].
|-
| style="background:gold;"|'''Χρυσό (Κίτρινο)''' || Το χρώμα του χρυσού συνδέεται με τον πλούτο και τη βασιλική αξία. Ο χρυσός συμβολίζει την αλήθεια του ακτίστου φωτός, δηλαδή ο Χριστός, ο οποίος είναι «φῶς ἐκ φωτός» και επουράνιος Βασιλέας της δόξης της Αγίας Τριάδος. || style="background:gold;"| ||
* [[Δεσποτική εορτή|Δεσποτικές Εορτές]],
* Εορτές μνήμης [[προφήτης|αγίων προφητών]],
* Εορτές μνήμης [[
* Εορτές μνήμης [[Εκκλησιαστικοί Πατέρες|αγίων ιεραρχών]],
* Επίσημες εορτές και τελετές, αντί του λευκού χρώματος ή σε συνδυασμό με άλλα χρώματα.
|-
| style="background:#6495ed;"|'''Γαλάζιο (Μπλε)''' || Το γαλάζιο χρώμα συνδέεται με το χρώμα του ουρανού και συμβολίζει τη φανέρωση της δύναμης του [[Άγιο Πνεύμα|Αγίου Πνεύματος]]. Επίσης, η [[Θεοτόκος]] έγινε εκλεκτό δοχείο του Αγίου Πνεύματος, κατά τον [[Ευαγγελισμός της Θεοτόκου|Ευαγγελισμό]] της και κατά την Αγία [[Πεντηκοστή]].|| style="background:#6495ed;"| ||
* [[Θεομητορικές
* [[Θεοφάνια|Άγια Θεοφάνεια]],
* Εορτές μνήμης [[άγγελοι|αγίων αγγέλων]].
|-
| style="background:red;"|<span style="color:white;">'''Κόκκινο'''</span> || Το κόκκινο χρώμα συμβολίζει το αίμα του έχυσαν ο Ιησούς Χριστός επάνω στο Σταυρό και οι Άγιοι Μάρτυρες κατά τα πρώτα Χριστιανικά χρόνια. Επίσης, το κόκκινο, ως θερμό χρώμα, συμβολίζει τη φλόγα της αγάπης και τη ζέστη της
* [[Μεγάλη Πέμπτη]] (πρωί),
* Εορτές μνήμης [[Μάρτυρες του Χριστιανισμού|αγίων μαρτύρων]],
* Περίοδος Νηστείας [[απόστολος|Αγίων Αποστόλων]],
* Περίοδος Νηστείας [[Χριστούγεννα|Χριστουγέννων]].
|-
| style="background:green;"|<span style="color:white;">'''Πράσινο'''</span>|| Είναι χρώμα, που ξεκουράζει το μάτι και προκαλεί τη γαλήνη. Το πράσινο παραπέμπει στη φύση και την εναλλαγή των εποχών του χρόνου. Συμβολίζει τη καρποφορία του [[
* [[Κυριακή των Βαΐων]],
* Εορτές του [[Σταυρός του Ιησού Χριστού|Τιμίου Σταυρού]],
* Εορτές μνήμης [[όσιος|αγίων οσίων]].
|-
| style="background:purple;"|<span style="color:white;">'''Βιολετί (Μωβ)'''</span>|| Το βιολετί και το μαύρο χρώμα εκφράζουν και τα δύο τη λύπη, τον πόνο και το πένθος. Συνδέονται άρρηκτα με τα [[Άγια Πάθη]] του Ιησού Χριστού. Συμβολίζουν την ταπείνωση του Θείου Λόγου, που σαρκώθηκε και σταυρώθηκε επί γης για χάρη των ανθρώπων. ||style="background:purple;" rowspan=2| || rowspan=2|
* Περίοδος της [[Μεγάλη Τεσσαρακοστή|Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής]] (στις [[Λειτουργία Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων| Προηγιασμένες Λειτουργίες Τετάρτης και Παρασκευής)]],
* Περίοδος της [[Μεγάλη Εβδομάδα|Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας]], συμπεριλαμβανομένων των [[Μεγάλη Παρασκευή|Ωρών (Μ. Παρασκευή πρωί)]].
|-
| style="background:black;"|<span style="color:white;">'''Μαύρο'''</span>|| Σε αντίθεση με το μαύρο, το μωβ χρώμα θεωρείται, ότι αρμόζει καλύτερα στα πορφυρά ενδύματα, που φοριούνταν πάντα κατά τη [[Μεγάλη Τεσσαρακοστή]] και την [[Μεγάλη Εβδομάδα|Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου]]. Πρακτικά, χρησιμοποιούνται και τα δύο χρώματα. ||
|}
Σημειώσεις:
1. Ο παραπάνω χρωματικός κώδικας αφορά τους χρωματισμούς του [[Επιτραχήλιο| επιτραχηλίου]], της [[Ζώνη (άμφιο)|ζώνης]], των [[Επιμανίκια|επιμανικίων]], του [[Επιγονάτιο|επιγονατίου]], του [[Φαιλόνιο|φαιλονίου]] των [[πρεσβύτερος|ιερέων]] και του [[Αρχιερατικός σάκκος|σάκκου]] των [[επίσκοπος|αρχιερέων]].
2. Το [[στιχάριο]] των ιερέων και των αρχιερέων είναι κατά κανόνα πάντοτε λευκό, για να συμβολίζει την πνευματική αγνότητα και καθαρότητα, που πρέπει να περιβάλει τον ιερουργούντα κληρικό. Επίσης, συμβολίζει την πνευματική χαρά, τη φωτεινή περιβολή των Αγγέλων, το φως του Θεού, τη σάρκα του Χριστού και το καθαρό και αμόλυντο της ιερατικής τάξης. Επιπλέον, οι «ποταμοί» που υπάρχουν μόνον στο αρχιερατικό στιχάριο δηλώνουν τα χαρίσματα της διδασκαλίας, ακόμη δε και τους κρουνούς του αίματος του Χριστού.
3. Κατ' εξαίρεση, το στιχάριο συχνά μπορεί να είναι χρυσοκίτρινου, πορφυρού (βυσσινί) ή μαύρου χρώματος ανάλογα με τα υπόλοιπα άμφια της στολής. Εάν έχει πορφυρό χρώμα, σημαίνει το πάθος του Χριστού και ότι ο ενανθρωπήσας Λόγος έχυσε για το λαό του το αίμα του.
4. Τα άμφια του [[διάκονος|διακόνου]] ενδεχομένως να μην υπακούουν στον παραπάνω κώδικα, έχοντας ποικίλα χρώματα. Σε ορισμένες διακονικές στολές, το στιχάριο είναι ομοιόχρωμο προς τα υπόλοιπα άμφια, ενώ σε κάποιες άλλες διαφοροποιείται χρωματικά.
Γραμμή 187 ⟶ 188 :
* [http://users.sch.gr/geioanni/sel-ekpaideusi/sel-e-uliko-istoria_B/s-1/1-ENDYM-1.htm#D. Γιώργος Ιωαννίδης Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ]
* [http://web.archive.org/20000604133106/www.culture.gr/2/21/215/21505/215051/2150513/g21505119m.html Υπουργείο Πολιτισμού - Ιερατικά Άμφια]
* [http://www.immorfou.org.cy/topics-functional/707-amfia-klirou-seminaria.html Τά ἄμφια τοῦ Κλήρου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας: Εἰσήγηση στή Δ΄ Συνάντηση τοῦ Β΄ Ἀκαδημιακοῦ ἔτους (2013-2014), τοῦ Ἐπιμορφωτικοῦ Σεμιναρίου τοῦ Κλήρου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου (18.12.2013)]
| |||