Φθία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η αρχαία Φθία δεν ήταν μία πόλη (όπως υποστηρίζουν κάποιοι, αλλά ολόκληρη περιοχή, όπως αυτή αναφέρεται από τον Όμηρο στην «Ιλιάδα», ραψ. Β΄, στίχοι 681-685: «Νυν αυ τους όσσοι το Πελασγικόν Άργος1 έναιον, οι τ’ Άλον, οι τ’ Αλόπην, οι τε Τρηχίνα νέμοντο, οι τ’ είχον Φθίην ηδ’ Ελλάδα καλλιγύναικα, Μυρμιδόνες δε καλεύοντο και Έλληνες και Αχαιοί, των αυ πεντήκοντα νεών ην αρχός Αχιλλεύς». Μετάφραση: «Κι απ’ τ΄ Άργος το Πελασγικόν όσ’ ήλθαν και απ’ την Άλον και απ’ την Τραχίνα πληθυσμοί και απ’ την Αλόπην όσοι, κι όσοι απ’ την καλλιγύναικα Ελλάδα και την Φθίαν, και Μυρμιδόνες και Αχαιοί και Έλληνες λέγονταν, πενήντα πλοία και αρχηγός εις όλους ήταν ο Αχιλλέας».

Ο Όμηρος, παρακάτω, (Ιλιάδα Β, στίχ. 695-698) αναφέρει, αλλά ξεχωρίζει τις γειτονικές πόλεις Αντρώνα και Πτελεό, απ’ όπου ο Πρωτεσίλαος. «Άνδρες η Πύρασος χλωρή, που η Δήμητρα έχει δάσος, η Ίτων η πολύαρνη και η Φυλακή εστείλαν, και της Αντρώνος οι γιαλοί και η Πτελεός χλοώδης. Ο ανδρείος Πρωτεσίλαος ήτο αρχηγός τους πρώτα» (μετάφραση).

Η λέξη Λάρισα ή Λάρισσα σημαίνει φρούριο, αλλά μία είναι η Κρεμαστή Λάρισα, πόλη των: Πηλέα - Αχιλλέα, αυτή στην ανατολική Φθιώτιδα και καμιά σχέση δεν έχει η πρωτεύουσα της Θεσσαλίας, Λάρισα.

Στην αρχαιότητα, τμήματα της σημερινής Μαγνησίας και μικρό μέρος του Νομού Λαρίσης ανήκαν στη Φθία, ενώ, και στους νεώτερους χρόνους, πολλά χωριά της νοτιοδυτικής Μαγνησίας, ανήκαν στο Νομό Φθιώτιδας, μεταξύ των οποίων και το παραθαλάσσιο Αχίλλειο (ασφαλές φυσικό λιμάνι της περιοχής, ίσως και του Αχιλλέα, εξ ου και το όνομά του). Πέρα από τη Νέα Αγχίαλο (Φθιώτιδες Θήβες) και τις σημερινές Μικροθήβες άρχιζε η περιοχή της Ιωλκού, όπου βασίλευε ο Πελίας.

Πριν το 1300 π.Χ. στην περιοχή (όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας) ζούσαν οι Πελασγοί. Κατά την ελληνική Μυθολογία, ήταν απόγονοι του Πελασγού, γιου του Δία και της Νιόβης, απ’ όπου ονομάσθηκαν, μετά, Πελασγοί. Ο Πελασγός και η κόρη του Ωκεανού, Μελίβοια (ή, κατ’ άλλους, με την Κυλλήνη) γέννησαν τον Λυκάονα, που, με πάρα πολλές γυναίκες, απόκτησε 50 γιους: Θεσπρωτό, Μάκεδνο (Μακεδονία), Μαίναλο, Φθίο (Φθία), Λύκιο, Ορχομενό, κι έτσι οι Πελασγοί εξαπλώθηκαν σε όλη την Ελλάδα, η οποία, αρχικώς, ονομαζόταν Πελασγία και οι κάτοικοί της Πελασγοί: «Της νυν Ελλάδος, πρότερον δε Πελασγίης καλουμένης» ( Ηρόδοτος, B΄ 54-57).

Η Θέτιδα για να κάνει αθάνατο τον γιο της βάπτισε τον μικρό Αχιλλέα στα νερά της Στύγας (ή του Σπερχειού) κρατώντας τον από τη φτέρνα. Έτσι, η «αχίλλειος πτέρνα» ήταν το μόνο τρωτό του σημείο, που τον οδήγησε στο θάνατο. Την ανατροφή του μικρού Αχιλλέα ανέλαβε ο κένταυρος Χείρωνας, που εκπαίδευε, μαζί, και τον μικρότερο, αλλά θείο, του Αχιλλέα, Πάτροκλο (ο Αχιλλέας ήταν εγγονός του Αιακού, ενώ ο Πάτροκλος πρώτος ανιψιός του).

Αργότερα, σύμφωνα με τον μύθο, η Θέτιδα έκρυψε τον Αχιλλέα στην αυλή του Λυκομήδη στη Σκύρο, μεταμφιεσμένο σε κορίτσι. Εκεί είχε δεσμό με την κόρη του βασιλιά, Δηιδάμεια, με αποτέλεσμα να γεννηθεί ένας γιος, ο Νεοπτόλεμος. Ανακαλύφθηκε, όμως, από τον Οδυσσέα (ή τους: Αίαντα Τελαμώνιο και Φοίνικα), που έφτασε μεταμφιεσμένος σε γυρολόγο, πουλώντας κοσμήματα και όπλα. Ο Αχιλλέας εντοπίστηκε επειδή κοιτούσε ένα σπαθί. Αναχώρησε από το λιμάνι της Σκύρου Αχίλι (ή Αχίλλι) για τη Φθία. Μετά τις προετοιμασίες ο έφηβος, ακόμη, Αχιλλέας έφυγε για την Αυλίδα κι αργότερα πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο. Ο Πηλέας ανέθεσε στον Φοίνικα, γιο του Αμύντορα, να τον συνοδέψει στην εκστρατεία και να τον συμβουλεύει. Τα δώρα των θεών από τον γάμο του με τη Θέτιδα, ήταν τα όπλα που έδωσε στον Αχιλλέα, μαζί κι ένα ακόντιο που μπορούσε να θεραπεύει τις πληγές που προκαλούσε, δώρο του Χείρωνα, αλλά και τα δυο περίφημα άλογα, Βάλιο και Ξάνθο, γαμήλιο δώρο του Ποσειδώνα.

Όπως γράφει και ο εκπαιδευτικός Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου, στο έργο του: "H Λάρισα (σ.σ. της Θεσσαλίας) και η Θεσσαλική ιστορία": Τμήμα της Αχαΐας Φθιώτιδας (Τετράς Φθιώτις) από τις αρχές του 5ου αι. π.Χ. ενσωματώθηκε πλήρως στη Θεσσαλία, ενώ τα νότια ορεινά της, η κυρίως, δηλαδή, Αχαΐα Φθιώτις θεωρούνταν υποταγμένη εξωθεσσαλική περιοχή.

Η αναφορά αυτή δηλώνει την πραγματικότητα, ότι, δηλαδή, η Φθία δεν ανήκε στη Θεσσαλία κατά την αρχαιότητα, κι αν αυτό έγινε αφορούσε τον 5ο αιώνα π.Χ. και όχι την εποχή που ζούσε ο Αχιλλέας.