Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Διετέλεσε επίσης Πρόεδρος του Δ.Σ της [[Σιβιτανίδειος Σχολή|Σιβιτανιδείου Σχολής]].

 

[[Αρχείο:Archbishop Christodoulos in Soumela.jpg|thumb|Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος στην Παναγία Σουμελά, Καστανιά Ημαθίας]]

Κατά τα 24 χρόνια που διετέλεσε Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού, ίδρυσε το "Σπίτι της Γαλήνης του Χριστού" για τους ηλικιωμένους, τη "Χριστιανική Αλληλεγγύη" για τους άπορους, το Κέντρο Συμπαράστασης Οικογένειας και το Συμβουλευτικό Σταθμό Προβλημάτων Εφηβείας.

Ο αντιπρόεδρος της [[Βουλή των Ελλήνων|Βουλής]] κ. Γιώργος Σούρλας και ο αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Οικονόμου, στενός συνεργάτης του μακαριστού, πρότειναν να στηθεί ο ανδριάντας του μακαριστού Αρχιεπισκόπου μπροστά από τον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου Βόλου, ως ένδειξη τιμής στον μεγάλο Ιεράρχη. Την πρόταση άμεσα αποδέχτηκαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, η βουλευτής του [[ΠΑΣΟΚ]] κ. Ροδούλα Ζήση και ο αντιδήμαρχος Βόλου κ. Απόστολος Φοινικόπουλος. Ο κ. Σούρλας ζήτησε επίσης να δοθεί η ονομασία «Χριστοδούλου, Αρχιεπισκόπου» σε κεντρικό δρόμο της πόλης του Βόλου.<ref>[http://archive.is/20120707004707/athos.edo.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=1087 Πρόταση να στηθεί ανδριάντας του Χριστόδουλου στον Βόλο]</ref>

 

Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ίδρυσε 14 Ειδικές Συνοδικές Επιτροπές για ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων της σύγχρονης ζωής, μερικές από τις οποίες είναι για τα εξής θέματα: Βιοηθική (1988), Ακαδημία Εκκλησιαστικών Τεχνών (1999), Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (1999), Γάμου, Οικογενείας, Προστασίας του Παιδιού και Δημογραφικού Προβλήματος (1999), Χριστιανικών Μνημείων (1999), Θείας και Πολιτικής Οικονομίας και Οικολογίας (1999), Πολιτισμικής Ταυτότητας (1999), Γυναικείων Θεμάτων (1999), Παρακολούθησης των Ολυμπιακών Αγώνων "Αθήνα 2004" (1999), Αθλητισμού (2006), Μεταναστών, Προσφύγων και Παλλιννοστούντων (2006) κλπ.

 

Επίσης επί των ημερών του έγινε διοργάνωση πλήθους συνεδρίων και ημερίδων, είτε με τη συμμετοχή του, είτε υπό την αιγίδα του, για σειρά σύγχρονων θεμάτων της Θεολογίας, όπως οι αιρέσεις, οι ιερατικές κλίσεις και η κατήχηση. Τέλος αναβαθμίστηκε ο ραδιοφωνικός σταθμός της Ελλαδικής Εκκλησίας, που απέκτησε πρόγραμμα, και εκσυγχρονίστηκαν έντυπα όπως ο «Εφημέριος» και η «Εκκλησία», όπως και εκδόθηκε το περιοδικό «Τόλμη». Αρκετές μητροπόλεις επίσης απέκτησαν τη δική τους ιστοσελίδα, ενώ αξιοποιώντας κοινοτικά κονδύλια εκδίδουν ηλεκτρονικά πιστοποιητικά και έγγραφα.

 

Επί της αρχιερωσύνης του μακαριστού Χριστόδουλου έλαβε χώρα επίσκεψη του [[Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄|Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β']] στην Αθήνα το 2001, που έγινε κατόπιν αποδοχής πρόσκλησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας [[Κωστής Στεφανόπουλος|Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο]]. Κατά την επίσκεψη αυτή, που ήταν και η πρώτη φορά που επισκέφθηκε [[Πάπας]] την Ελλάδα, ο Ποντίφικας αφού προσευχήθηκε προηγουμένως στο [[Άρειος Πάγος (λόφος)|βράχο του Αρείου Πάγου]] όπου δίδαξε ο [[Απόστολος Παύλος]], ζήτησε στη συνέχεια δημόσια "συγνώμη" από τον ελληνικό λαό, στην [[ελληνική γλώσσα]], για τα εγκλήματα των [[Καθολική Εκκλησία|Καθολικών]] απέναντι στους [[Ορθοδοξία|Ορθοδόξους]], αναφερόμενος στην [[Δ' Σταυροφορία|Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204]]. Ο καθηγητής Κώστας Ζουράρις σε άρθρο του με τίτλο «...διδακτόν η ανδρεία...» <ref>[http://www.enet.gr/online/online_hprint?id=62222204 «...διδακτόν η ανδρεία...»], Κώστας Ζουράρις, Ελευθεροτυπία, 9 Μαΐου 2001</ref> επαίνεσε την προσφώνηση του Αρχιεπισκόπου προς τον Πάπα<ref>[http://www.cathecclesia.gr/hellas/index.php?option=com_content&view=article&id=68:2008-05-12-16-51-50&catid=16:2008-03-19-21-57-57&Itemid=55 Προσφώνηση της Α.Μ. κ.κ. Χριστοδουλου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος προς τον Πάπα Ιωάννη Παύλο τον Β'], Καθολική Εκκλησία της Ελλάδος</ref> και την επακολουθήσασα «συγγνώμη» του Πάπα, χαρακτηρίζοντάς το γεγονός ως την ''«μεγαλύτερη νίκη του Ελληνισμού μετά το 480 π.Χ.»''

 

Η επικοινωνιακή προσπάθεια ανοίγματος προς την νεολαία του Χριστόδουλου έγινε με διάφορους τρόπους από δημόσιο βήμα, για παράδειγμα απευθυνόμενους στους νέους συνήθιζε να λέει ''Ελάτε στην Εκκλησία όπως είστε, με το τζην, με το σκουλαρίκι''. Είπε την έκφραση '''κι εγώ σας πάω''', αφού ισχυρίστηκε ότι άκουσε τη φράση '''τον Χριστόδουλο τον πάω''' σε καφετέρια. Τέλος, σε μία από τις επισκέψεις του σε σχολεία παρότρυνε τους μαθητές ότι ''για να αλλάξουμε τον κόσμο πρέπει να αλλάξουμε πρώτα εμείς''.

 

Στις 19 Δεκεμβρίου 1999 στον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου Ομόνοιας χειροτόνησε τον πρώτο ιερέα στην Ελλάδα, προερχόμενο από την Αφρική<ref>[http://library.antibaro.gr/video/Xristodoulos/Xeirotonia_maurou_ierea.wmv Χειροτονία μαύρου ιερέα], 19 Δεκεμβρίου 1999</ref>. Το όνομά του είναι Θεότιμος Κασόμπο Τσάλαν υιός του Μοκοσάι Συλβέστρου.

 

Στις 20 Μαϊου 2001, έξω από το Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας, ο παλαιοημερολογίτης Κωνσταντίνος Πούλιος πλησίασε τον Χριστόδουλο ενώ αυτός μιλούσε σε τηλεοπτικό συνεργείο, και τον χαστούκισε στο πρόσωπο.<ref>Ελευθεροτυπία, 20 Μαϊου 2001</ref> Συνελήφθη από τη φρουρά του Αρχιεπισκόπου, αλλά τελικά δεν αντιμετώπισε κατηγορίες.

 

Ο δημόσιος λόγος του Αρχιεπισκόπου για ζητήματα που πολλές φορές άπτονται της πολιτικής, με την ευρεία έννοια, έφερνε συχνά αντιδράσεις. Οι φιλικές απόψεις που διατυπώνονταν σχετίζονταν με το δικαίωμα κάθε πολίτη της χώρας να μιλά για όποιο θέμα επιλέγει, ενώ ο αντίλογος ζητούσε ουσιαστικά ο λόγος του Αρχιεπισκόπου να μην περιέχει κρίσεις σε έντονο ύφος που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως αντιπολιτευτικές και ως χρησιμοποίηση της θέσης ισχύος του Αρχιεπισκόπου για επιρροή του ευσεβούς λαού.

 

Αυτές οι ρήξεις οδήγησαν επανειλημμένα σε δημόσιες αντιπαραθέσεις όπου εμπλέκονταν και τα ΜΜΕ. Στελέχη της αριστεράς, και άλλοι εκπρόσωποι της πολιτικής ζωής, συχνά εναντιώνονταν δημόσια στις εκάστοτε δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου. Την παραίτηση του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου είχε ζητήσει ο πρόεδρος του [[Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας|Συνασπισμού]], [[Αλέκος Αλαβάνος]], εξαιτίας κειμένου που αποκαλούσε «''νέους Διοκλητιανούς''» όσους ζητούν [[Χωρισμός Κράτους και Εκκλησίας|χωρισμό κράτους-Εκκλησίας]], δηλώνοντας ότι «''χρησιμοποιεί το θρησκευτικό συναίσθημα για να διχάσει τον λαό σε πιστούς και σε άπιστους''»<ref name="Diokl">[http://www.enet.gr/online/online_text?dt=16/12/2005&c=110&id=12981400,28932632 Εφημερίδα ''Ελευθεροτυπία''], 16 Δεκεμβρίου 2005. Επίσης, η ''Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη'' εξέδωσε σχετικό [http://web.archive.org/20060218061948/www.hlhr.gr/press/Deltio%20Typou%2018.12.2005.doc δελτίο τύπου].</ref>.

 

[[Αρχείο:Archbishop Christodoulos (cropped).jpg|thumb|left|200px|Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος]]

Το πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου συνδέθηκε άμεσα με μία μεγάλη σύγκρουση μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας, που ξέσπασε το [[2000]], σε σχέση με την αναγραφή του θρησκεύματος στις ελληνικές αστυνομικές ταυτότητες. Στις 8 Μαΐου 2000, ένα μόλις μήνα μετά τις εκλογές, ο Υπουργός Δικαιοσύνης [[Μιχάλης Σταθόπουλος]] σε συνέντευξη στην εφημερίδα Έθνος δήλωσε ότι η αναγραφή του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες είναι αντίθετη με το νόμο 2472/1997 για την προστασία των προσώπων από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Στην ίδια συνέντευξη αναφέρθηκε και σε μία σειρά άλλων μέτρων που αφορούν στις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας, όπως πολιτικός γάμος, πολιτικός όρκος κοκ. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 16 Μαΐου 2000, η [[Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων]]<ref>[http://www.dpa.gr Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων]</ref> λαμβάνει μία απόφαση - σταθμό με την οποία κρίνει ότι το θρήσκευμα πρέπει να απαλειφθεί από τις ταυτότητες. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος αντιτάχθηκε σθεναρά στην απόφαση, ισχυριζόμενος ότι προστάχθηκαν «από νεο-διανοούμενους που θέλουν να μας επιτεθούν σα σκυλιά και να μας κόψουν τις σάρκες»<ref>[http://www.guardian.co.uk/international/story/0,,223516,00.html The Guardian]</ref>. Το όλο ζήτημα τελικά έλαβε διχαστικό χαρακτήρα, καθώς η Εκκλησία παρουσιάστηκε ανυποχώρητη στο αίτημά της, και προκάλεσε την ανταλλαγή βαρέων φράσεων και χαρακτηρισμών, τη στιγμή που ήταν προβλέψιμο ότι η ελληνική έννομη τάξη καθώς και η πάγια νομολογία του ΕΔΑΔ δεν επέτρεπαν το αίτημα της Εκκλησίας <ref> Βλ. Αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας 2279/2001, 2281/2001, 3046/2002 και 1188/2005, καθώς και την τελευταία απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περί μη δημοσιοποιήσεως του θρησκεύματος (λεγόμενου «παθητικού δικαιώματος» θρησκευτικής ελευθερίας) όπως σχολιάζεται από το ΕΠΣΕ [http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3245 Ευρωκαταδίκη Ελλάδας (...)] </ref>.

Η αντιπαράθεσή του στο θέμα αυτό με την πολιτεία τον έκανε περισσότερο δημοφιλή και αποδεκτό στον ελληνικό λαό. Όμως η αποδοχή της εκκλησίας ως κοινωνικού θεσμού που υπερασπίζεται τις κοινωνικές αξίες κατέρρευσε όταν αποκαλύφθηκαν πολλά σκάνδαλα διαφθοράς εντός των κόλπων της. Σε κάποια από αυτά εμπλεκόταν και στενοί συνεργάτες του Αρχιεπισκόπου.<ref name="mavris-2008">Γιάννης Μαυρής, Εφημερίδα Καθημερινή, 3 Φεβρουαρίου 2008 http://www.mavris.gr/93/christodoulos/</ref>

 

[[Αρχείο:Jounta-Cristodoulos2.jpg|thumb|300px|Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, τότε γραμματέας της Ιεράς Συνόδου, αριστερά του μέσου της εικόνας, πίσω από τον Αντιβασιλέα Γ. Ζωϊτάκη, ως εκπρόσωπος του τότε Αρχιεπισκόπου, στην τελετή παράδοσης του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος από τον δικτάτορα Παπαδόπουλο στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, 1 Μαρτίου 1969]]

Προκάλεσε δημόσιο σχολιασμό η δήλωσή του περί άγνοιας για τα τραγικά σύμβαντα στη διάρκεια της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|δικτατορίας]] 1967-74. Για την ιστορία, η ακριβής δήλωση του Αρχιεπισκόπου είχε δοθεί ως απάντηση στο αν γνώριζε περί βασανιστηρίων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, και ήταν η εξής: