Χρυσός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
(επεξεργασία με το ProveIt) ενημέρωση και αντικατάσταση νεκρού συνδέσμου
Γραμμή 59:
 
[[Αρχείο:Electron shell 079 Gold.svg|thumb|right|Απλοποιημένη απεικόνιση της [[ηλεκτρόνιο|ηλεκτρονικής δομής]] του [[άτομο|ατόμου]] του χρυσού]]
Ο '''χρυσός''' (στα λατινικά ''Aurum'' και στα αγγλικά ''Gold'') είναι [[χημικό στοιχείο]], με [[χημικό σύμβολο]] '''Au, ''' [[ατομικός αριθμός|ατομικό αριθμό]] [[79 (αριθμός)|79]], [[Ατομικό βάρος|ατομική μάζα]].196,966569, [[θερμοκρασία τήξης]] 1.064,43&nbsp;°C και [[θερμοκρασία βρασμού]] 2.807&nbsp;°C Ο χημικά καθαρός χρυσός, στις [[κανονικές συνθήκες|συνηθισμένες συνθήκες]], δηλαδή σε [[θερμοκρασία]] 25&nbsp;°C και υπό [[πίεση]] 1 [[Ατμόσφαιρα (μονάδα)|atm]], είναι [[πυκνότητα|πυκνό]], μαλακό, αστραφτερό, [[Ελασιμότητα|ελατό]] και [[Ολκιμότητα|όλκιμο]] κίτρινο [[στερεό]]<ref>Εννοείται στις [[κανονικές συνθήκες|συνηθισμένες συνθήκες]], δηλαδή σε [[θερμοκρασία]] 25°C και υπό [[πίεση]] 1 [[ατμόσφαιρα (πίεση)|atm]]</ref> [[μέταλλα|μέταλλο]]. Ο χρυσός και ο [[χαλκός]] είναι τα δυο μοναδικά «[[χρώμα|έγχρωμα]] μέταλλα». Οι παραπάνω αναφερόμενες ιδιότητες παραμένουν ίδιες και όταν ο χρυσός εκτεθεί στον [[ατμόσφαιρα|ατμοσφαιρικό αέρα]] ή σε [[νερό]]. Χημικά, ο χρυσός είναι [[Στοιχεία μετάπτωσης|μέταλλο μετάπτωσης]]. Πιο συγκεκριμένα, ο χρυσός ανήκει στην [[Ευγενή μέταλλα|ομάδα 11]] (πρώην I<sub>B</sub>) του [[Περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων|περιοδικού συστήματος]]. Είναι ένα από τα λιγότερο δραστικά χημικά στοιχεία. Για το λόγο αυτό βρίσκεται συχνά στην ελεύθερη στοιχειακή μορφή, συνήθως στη μορφή σβώλων ή κόκκους, ανάμεσα σε [[Πέτρωμα|πετρώματα]], σε «φλέβες» ή και σε προσχωσιγενή κοιτάσματα. Έχει βρεθεί, επίσης, σε μορφή διαφόρων στερεών [[διάλυμα|διαλυμάτων]] με επίσης στοιχειακό [[άργυρος|άργυρο]] (Ag) , καθώς και σε φυσικά [[κράμα]]τα με [[χαλκός|χαλκό]] (Cu) και [[παλλάδιο]] (Pd). Λιγότερο συχνά, βρίσκεται σε [[ορυκτό|ορυκτά]] που περιέχουν [[χημική ένωση|χημικές ενώσεις]], συχνά με το χημικό στοιχείο [[τελλούριο]] (Te)<ref>Σημείωση: Δείτε τα [[χαλκογονίδια χρυσού]].</ref>.
 
Ο χρυσός στο [[σύμπαν]] θεωρείται παραδοσιακά ότι προήλθε από [[πυρηνοσύνθεση]] σε [[υπερκαινοφανείς αστέρες]], που τροφοδοτούν τους δίσκους σκόνης από τους οποίους σχηματίζονται τα διάφορα [[πλανητικό σύστημα|αστρικά συστήματα]].Επειδή η [[Γη]] είχε λειώσει, κατά το σχηματισμό της, θεωρείται ότι σχεδόν όλος ο αρχικός χρυσός που περιείχε βυθίστηκε στον πυρήνα της. Ο δε χρυσός που βρίσκεται στις μέρες μας στο φλοιό της και στο μανδύα της, θεωρείται ότι έπεσε αργότερα από τον αρχικό σχηματισμό του πλανήτη μας, κατά το σταδιακό μεταγενέστερο βαρύ βομβαρδισμό του από [[αστεροειδής|αστεροειδείς]] και [[κομήτης|κομήτες]], εδώ και περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-14827624 Meteorites delivered gold to Earth - BBC News<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2011/09/110907132044.htm Where does all Earth's gold come from? Precious metals the result of meteorite bombardment, rock analysis finds - ScienceDaily<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.ees.rochester.edu/ees119/reading2.pdf</ref><ref>[http://www.huffingtonpost.com/2011/09/10/meteor-shower-gold_n_955448.html Meteor Shower Rained Gold On Ancient Earth<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.nature.com/nature/journal/v477/n7363/full/nature10399.html#/access</ref>.
Γραμμή 67:
Ο χρυσός έχει μεγάλη [[οικονομία|οικονομική]] αξία, ως πολύτιμο μέταλλο για [[Νόμισμα (Κέρμα)|νομίσματα]], [[κόσμημα|κοσμήματα]] και άλλα τεχνουργήματα, τουλάχιστον από την αρχή της γνωστής [[Ιστορία]]ς. Τα αποθέματα χρυσού είχαν γίνει η πιο συνηθισμένη βάση της νομισματικής [[πολιτική]]ς, από τα βάθη της γνωστής ιστορίας της πολιτικής και της οικονομίας, αν και σ' αυτόν τον ρόλο έχει αρχίσει σταδιακά να υποκαθίσταται από τα αποθέματα σκληρών νομισμάτων, από τη δεκαετία του [[1930|'30]]. Το τελευταίο πιστοποιητικό χρυσού, καθώς και τα τελευταία χρυσά νομίσματα (των 100$) εκδόθηκαν από τις [[ΗΠΑ]] το [[1932]]. Στην [[Ευρώπη]], οι περισσότερες χώρες άφησαν το χρυσό οικονομικό αξιακό πρότυπο με την έναρξη του [[Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκοσμίου Πολέμου]], το [[1914]], γιατί με τεράστια έξοδα και χρέη του μεγάλου αυτού [[πόλεμος|πολέμου]], ο χρυσός απέτυχε να παίξει πια το ρόλο του ως κυρίαρχο οικονομικό πρότυπο. Μεταπολεμικά, επίσης απέτυχε να επιστρέψει ο χρυσός ως κυρίαρχο μέσο σύγκρισης αξίας και συναλλαγής.
 
ΥπολογίστηκεΥπολογίζεται ότι, από την αρχή της γνωστής ανθρώπινης ιστορίας μέχρι και το [[2009]]2010, εξορύχθηκαν συνολικά 165168.000300 [[τόννος|τόννοι]] ή περίπου 8.500740 [[κυβικό μέτρο|m<sup>3</sup>]] χρυσού.<ref name="WorldWGC">{{cite Goldweb Council| FAQ">[httpurl=https://www.gold.org/faqsites/answerdefault/76files/how_much_gold_has_been_mineddocuments/gold-investment-research/liquidity_in_the_global_gold_market.pdf | title=Liquidity in the global gold market | publisher=World Gold Council FAQ]{{dead link| date=MarchΑπρίλιος 2011 | accessdate=16 Ιουνίου 2015}}. www.gold.org</ref>. Η παγκόσμια κατανάλωση του εξορυσώμενου χρυσού είναι περίπου 50% σε κοσμήματα, 40% σε επενδυτικά αποθέματα, και 10% σε [[βιομηχανία|βιομηχανικές εφαρμογές]]<ref name='oil-price.com-worlds-gold-consumption 2011'>{{cite news|first = Andy |last = Soos|title = Gold Mining Boom Increasing Mercury Pollution Risk|date = 2011-01-06|publisher = Oilprice.com|url = http://oilprice.com/Metals/Gold/Gold-Mining-Boom-Increasing-Mercury-Pollution-Risk.html|work = Advanced Media Solutions, Inc.|accessdate = 2011-03-26}}</ref>.
 
Εκτός από τις ευρύτατα διαδεδομένες νομισματικές και συμβολικές λειτουργίες, ο χρυσός έχει και πολλές πρακτικές εφαρμογές, στην [[οδοντιατρική]], στην [[ηλεκτρονική]] και σε άλλα πεδία. Τα πλεονεκτήματά χρήσης του είναι ότι έχει μεγάλη [[ελατότητα]], [[ολκιμότητα]], αντίσταση στην επίδραση των περισσοτέρων χημικών ουσιών, αλλά και μεγάλη [[ηλεκτρική αγωγιμότητα]]. Οι εφαρμογές του χρυσού περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ηλεκτρικά καλώδια, παραγωγή χρωματιστού [[γυαλί|γυαλιού]], χρυσά ή επιχρυσωμένα σερβίτσια φαγητού και (παλαιότερα) στην κατασκευή [[οπτικός δίσκος|CD-ROM]] και [[Φωτοβολταϊκό σύστημα|φωτοβολταϊκών]].
Γραμμή 99:
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Gold}}
{{Authority control}}
 
== References ==
<references />
 
 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Χρυσός"