Ελληνικό αλφάβητο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Αναίρεση έκδοσης 5287405 από τον 216.155.153.104 (Συζήτηση)
heil hutler goebbels, heil himmler speer, WIKINGer JUGENDer
Ετικέτα: μεγάλη αφαίρεση
Γραμμή 1:
μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα μούτζα
{{Πλαίσιο πληροφοριών συστήματος γραφής
| όνομα = Ελληνικό αλφάβητο
| χρώμα = lightblue
| δείγμα = Greekalphabet.svg
| πλάτος εικόνας = 250px
| είδος = [[Αλφάβητο]]
| γλώσσες = [[Ελληνική γλώσσα|Ελληνική]]
| περίοδος = περ. 800 π.Χ.<ref>Swiggers 1996</ref> – σήμερα
| Οικογένεια_1 = [[Αιγυπτιακά ιερογλυφικά]]
| Οικογένεια_2 = [[Πρωτοσημιτικό αλφάβητο|Πρωτο-Σιναϊτικό αλφ.]]
| Οικογένεια_3 = [[Φοινικικό αλφάβητο]]
| Οικογένεια_4 = Ελληνικό αλφάβητο
| επιρροές σε = [[Αρμενικό αλφάβητο|Αρμενικό]] {{·}} [[Γλαγολιτικό αλφάβητο|Γλαγολιτικό]] {{·}} [[Γοτθικό αλφάβητο|Γοτθικό]] {{·}} [[Κοπτικό αλφάβητο|Κοπτικό]] {{·}} [[Κυριλλικό αλφάβητο|Κυριλλικό]] {{·}} [[Λατινικό αλφάβητο|Λατινικό]] {{·}} [[Παλαιοϊταλικό αλφάβητο|Παλαιοϊταλικό]]
| κωδικός iso 15924 = Grek, 200
| κατεύθυνση = Αριστερά προς δεξιά
| iso 15924 alias = Greek
| unicode = [http://www.unicode.org/charts/PDF/U0370.pdf U+0370–U+03FF] <br />[http://www.unicode.org/charts/PDF/U1F00.pdf U+1F00–U+1FFF]
}}
 
Το '''ελληνικό αλφάβητο''' είναι το [[αλφάβητο|αλφαβητικό]] [[σύστημα γραφής]] που χρησιμοποιείται για τη γραφή της [[Ελληνική γλώσσα|ελληνικής γλώσσας]], από τον 8ο αιώνα π.Χ.<ref>Cook, B. F. (1987). ''Greek inscriptions'', University of California Press/British Museum.</ref> Προέρχεται από το [[φοινικικό αλφάβητο]] και με τη σειρά του έγινε ο πρόγονος πολυάριθμων συστημάτων γραφής της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανόμενης της [[Λατινικό αλφάβητο|λατινικής]] και της [[Κυριλλικό αλφάβητο|κυριλλικής]] γραφής. Επιπλέον, χρησιμοποιείται ως πηγή τεχνικών συμβόλων για χρήση σε διάφορες επιστήμες.
 
Στην κλασική και σύγχρονη μορφή του, το ελληνικό αλφάβητο διαθέτει 24 γράμματα, ταξινομημένα από το [[άλφα]] ως το [[ωμέγα]]. Όπως το λατινικό και κυριλλικό αλφάβητο, είχε αρχικά μόνο έναν τύπο για κάθε γράμμα. Η διάκριση κεφαλαίων από μικρά γράμματα αναπτύχθηκε κατά τη νεότερη εποχή, κατ' αναλογία με το λατινικό αλφάβητο.
 
Οι ηχητικές αξίες και οι συμβατικές μεταγραφές ορισμένων γραμμάτων στη [[Νέα ελληνική γλώσσα|Νέα Ελληνική]] διαφέρουν από εκείνες της [[Αρχαία ελληνική γλώσσα|Αρχαίας Ελληνικής]], λόγω των ενδιάμεσων φωνολογικών αλλαγών.
 
Στην παραδοσιακή [[Πολυτονική γραφή της Ελληνικής γλώσσας|πολυτονική ορθογραφία]], τα γράμματα των φωνηέντων μπορεί να συνδυάζονται με διάφορα διακριτικά σημεία, όπως τόνους, πνεύματα, την κορωνίδα και την υπογεγραμμένη. Από τη δεκαετία του 1980, και για όλες τις συνήθεις εφαρμογές, αυτό το σύστημα έχει απλοποιηθεί στο λεγόμενο μονοτονικό.
 
{|cellspacing="0" cellpadding="10" style="text-align:center;"
|style="vertical-align:top;"|
 
{|class="wikitable"
!rowspan="2"| Γράμμα !!rowspan="2"| Όνομα
!colspan="2"| Ήχος </tr>
! {{nobold|{{smaller|Αρχαίος<ref name="woodard_2008_15">Woodard 2008, pp. 15–17}}</ref>}}}}
! {{nobold|{{smaller|Σύγχρονος<ref name="holton_1998_31">Holton Mackridge Philippaki-Warburton 1998, p. 31}}</ref>}}}}
|-
|style="font-size:120%;"| Α α || [[άλφα]] || [{{IPA|a}}] [{{IPA|a}}ː] || [a] </tr>
|style="font-size:120%;"| Β β || [[βήτα]] || [{{IPA|b}}] || [{{IPA|v}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Γ γ || [[γάμμα]] || [{{IPA|ɡ}}] || [{{IPA|ɣ}}] ~ [{{IPA|ʝ}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Δ δ || [[δέλτα]] || [{{IPA|d}}] || [{{IPA|ð}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ε ε || [[έψιλον]] || [{{IPA|e}}] || [e] </tr>
<!--Voiced alveolar affricate-->
|style="font-size:120%;"| Ζ ζ || [[ζήτα]] || [zd]<sup>A</sup> || [{{IPA|z}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Η η || [[ήτα]] || [{{IPA|ɛ}}ː] || [{{IPA|i}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Θ θ || [[θήτα]] || [{{IPA|t}}ʰ] || [{{IPA|θ}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ι ι || [[ιώτα]] || [{{IPA|i}}] [{{IPA|i}}ː] || [{{IPA|i}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Κ κ || [[κάππα]] || [{{IPA|k}}] || [{{IPA|k}}] ~ [{{IPA|c}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Λ λ || [[λάμδα]] || [{{IPA|l}}] || [{{IPA|l}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Μ μ || [[μι]] || [{{IPA|m}}] || [{{IPA|m}}] </tr>
|} <div style="text-align:left;"><sup>A</sup> Ή [{{IPA|dz}}].<ref name="hinge">Hinge 2001, pp. 212–234</ref></div>
 
|style="vertical-align:top;"|
{|class="wikitable"
!rowspan="2"| Γράμμα !!rowspan="2"| Όνομα
!colspan="2"| Ήχος </tr>
! {{nobold|{{smaller|Αρχαίος<ref name="woodard_2008_15"/>}}}}
! {{nobold|{{smaller|Σύγχρονος<ref name="holton_1998_31"/>}}}}
|-
|style="font-size:120%;"| Ν ν || [[νι]] || [{{IPA|n}}] || [{{IPA|n}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ξ ξ || [[ξι]] || [ks] || [ks] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ο ο || [[όμικρον]] || [{{IPA|o}}] || [o] </tr>
|style="font-size:120%;"| Π π || [[πι]] || [{{IPA|p}}] || [{{IPA|p}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ρ ρ || [[ρο]] || [{{IPA|r}}] || [{{IPA|r}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Σ σ/ς<ref name="nicholas_finalsigma">The letter [[σίγμα|sigma]] (Σ) has two different lowercase forms, (σ) and (ς), with (ς) being used in word-final position and (σ) elsewhere. (In some 19th-century typesetting, (ς) was also used word-medially at the end of a compound morpheme, e.g. "δυςκατανοήτων", marking the morpheme boundary between "δυς-κατανοήτων" ("difficult to understand"); modern standard practice is to spell "δυσκατανοήτων" with a non-final sigma.) {{cite web |first=Nick |last=Nicholas |year=2004 |title=Sigma: final versus non-final |url=http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/dist/sigma.html |accessdate=2012-07-15}}</ref>
| [[σίγμα]] || [{{IPA|s}}] || [{{IPA|s}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Τ τ || [[ταυ]] || [{{IPA|t}}] || [{{IPA|t}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Υ υ || [[ύψιλον]] || [{{IPA|y}}] [{{IPA|y}}ː] || [{{IPA|i}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Φ φ || [[φι]] || [{{IPA|p}}ʰ] || [{{IPA|f}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Χ χ || [[χι]] || [{{IPA|k}}ʰ] || [{{IPA|x}}] ~ [{{IPA|ç}}] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ψ ψ || [[ψι]] || [ps] || [ps] </tr>
|style="font-size:120%;"| Ω ω || [[ωμέγα]] || [{{IPA|ɔ}}ː] || [o] </tr>
|}
 
|}
 
== Ιστορία ==
 
=== Προέλευση ===
Για το πότε ακριβώς, σε ποιο μέρος και με ποιον τρόπο δημιουργήθηκε το ελληνικό αλφάβητο υπήρξαν πολλές απόψεις. Θεωρείται όμως αναμφισβήτητο πως πρότυπό του ήταν κάποια πρώιμη σημιτική γραφή, ενώ την ακριβή προέλευσή του άλλοι την αποδίδουν στο φοινικικό αλφάβητο<ref name=britannica>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/244456/Greek-alphabet Greek Alphabet], Εγκυκλοπαίδεια Britannica (έκδοση on-line) {{en}}. Ανακτήθηκε 25/6/2013</ref> και άλλοι βλέπουν και επίδραση της πρωτο-χαναανιτικής γραφής.<ref name = JSSS>Niklaus Shaeffer, ''Journal of the Simplified Spelling Society'', [http://www.spellingsociety.org/journals/j31/mixes.php J31, 2002/2, σελ. 31-34]. Ανακτήθηκε 28/1/2009</ref> Η επικρατέστερη πάντως ερμηνεία θεωρεί πως πρότυπο υπήρξε το [[φοινικικό αλφάβητο]], το οποίο πρέπει να γνώρισαν οι Έλληνες καθώς ταξίδευαν στα τέλη του 9ου π.Χ. αιώνα στην ανατολική [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]].<ref>''«Με το αλφάβητο αυτό είναι γραμμένες οι ελληνικές επιγραφές, που είχαν βρεθεί κατά καιρούς στα ανάκτορα της Κνωσού, Πύλου κ.α., και που έγινε δυνατόν να διαβαστούν μόνο στα 1953, ύστερα από την ανακάλυψη της σημασίας των γραμμάτων από τον Άγγλο Μ. Ventris (βλ. Τόμ. Α', σ. 235). Επειδή όμως παρουσίαζε μεγάλες δυσκολίες, γιατί, ως συλλαβική, απαιτούσε 90 γράμματα, δηλαδή τόσα όσοι ήταν οι συλλαβικοί συνδυασμοί, οι Έλληνες κατά τον 10ο ή 9ο αι. π.Χ. το εγκατέλειψαν και πήραν το φοινικικό, που ήταν αλφαβητικό φωνητικό και το χρησιμοποίησαν προσαρμόζοντας το στις ανάγκες της ελληνικής φθογγολογίας»''<br />
('''''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους''''', Εκδοτική Αθηνών, Τόμ. Γ2, σελ. 570)</ref>
<ref>''«Είναι φανερό ότι οι Έλληνες πήραν το αλφάβητο τους από τους Φοίνικες»''<br />
('''''Αρχαία Ελληνική Ιστορία''''', Botsford & Robinson, ΜΙΕΤ, 1979, σελ. 54)</ref>
<ref>''«Η προσαρμογή και υιοθέτηση του φοινικικού αλφαβήτου και η ανάλυση των συλλαβών στα συνθετικά τους φωνήεντα και σύμφωνα αποτελεί καλό παράδειγμα της ικανότητας των Ελλήνων να ανάγονται στις πρώτες αρχές και να βελτιώνουν τα πρότυπα που έβρισκαν»''<br />
('''''Αρχαία Ελληνική Κοινωνία''''', Antony Andrewes, ΜΙΕΤ, 1983, σελ. 365)</ref>
<ref>''«Το σημαντικότερο επίτευγμα της ανατολίζουσας περιόδου, για τη γενική ιστορία του πολιτισμού, είναι η υιοθέτηση του φοινικικού αλφαβήτου από τους Έλληνες και η επιδέξια προσαρμογή του στην ελληνική φωνητική»''<br />
('''''Αρχαίος Ελληνικός Πολιτισμός: Η επίδραση της Ανατολής''''', Walter Burkert, Παπαδήμας, 2000, σελ. 47)</ref>
<ref>''«Δεν υπήρξε κανένα ρήγμα σε ό,τι άφορα στην ικανότητα ανάγνωσης και γραφής κατά την επακολουθήσασα αρχαιοελληνική ιστορία από τη στιγμή που οι Έλληνες υιοθέτησαν το φοινικικό αλφάβητο σε κάποια χρονολογία πριν από το τέλος του 8ου π.Χ. αιώνα.»''<br />
['''''Οι Έλληνες και οι Κληρονομιές τους''''' (τίτλος πρωτοτύπου: ''The Greeks and their Heritage'', Oxford University Press, 1981), Arnold Toynbee, Καρδαμίτσα, 1992, σελ. 359]</ref>
<ref>''«Έτσι η επινόηση ενός εύκολου φωνητικού αλφάβητου (προφανώς στα τέλη του 9ου αι.), με πρότυπο το χαναανικό-φοινικικό συμφωνικό αλφάβητο, το οποίο με διάφορες παραλλαγές εξαπλώθηκε γρήγορα στον ελληνικό κόσμο [...]»''<br />
('''''Εισαγωγή στην Αρχαιογνωσία''''', Heinz-Gunther Nesselrath, Τόμ. A΄, Παπαδήμας, 2001, σελ. 375)</ref>
<ref>''«Οι ίδιοι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν πεπεισμένοι ότι η γραφή τους προερχόταν από τα φοινικικά [...] το ελληνικό αλφάβητο προκύπτει από έναν ορισμένο αριθμό μετατροπών του φοινικικού αλφαβήτου»''<br />
('''''Μέσα Επικοινωνίας στην Αρχαία Ελλάδα''''', Corinne Coulet, Παπαδήμας, 1997, σελ. 13 & 20)</ref>
<ref>''«Όταν οι Έλληνες θα αντιγράψουν το φοινικικό αλφάβητο, κατά τον 8ο αιώνα, θα τους λείπουν τα αντίστοιχα σημεία των φωνηέντων, ώστε να αποδώσουν τη γλώσσα τους με κατανοητό τρόπο. Τότε θα δώσουν αξία φωνηέντων σε έναν ορισμένο αριθμό σημιτικών συμφώνων που είναι άγνωστα στην ελληνική γλώσσα. Από τότε, λοιπόν, το αλφάβητο θα είναι πλήρες: σύμφωνα και φωνήεντα.»''<br />
('''''Οι Μνήμες της Μεσογείου, Προϊστορία και Αρχαιότητα''''', Fernand Braudel, Λιβάνης, 2000, σελ. 273)</ref>
<ref>''«Αλλά και στα τελευταία χρόνια του όγδοου αιώνα, όταν το φοινικικό αλφάβητο, κατάλληλα προσαρμοσμένο, είχε υιοθετηθεί για τη γραφή της ελληνικής γλώσσας»''<br />
('''''Αντιγραφείς και Φιλόλογοι''''', L.D. Reynolds & N.G. Wilson, ΜΙΕΤ, 1981, σελ. 15)</ref>
<ref>''«[...]παραμένει η ιστορικά τεκμηριωμένη πληροφορία ότι το ελληνικό αλφάβητο έχει προέλευση φοινικική και ότι από τη Φοινίκη διαδόθηκε στην ηπειρωτική και στη νησιωτική Ελλάδα.»''<br />
('''''Εισαγωγή στην Ελληνική Παλαιογραφία''''', Elpidio Mioni, ΜΙΕΤ, 1985, σελ. 54</ref>
<ref>''«[...] αρχικά οι Ετρούσκοι είχαν παραλάβει τη γραφή από τους Έλληνες, οι οποίοι με τη σειρά τους είχαν προσαρμόσει ένα αλφάβητο των Φοινίκων.»''<br />
('''''Το Βιβλίο στην Αρχαιότητα''''', Horst Blanck, Παπαδήμας, 1994, σελ. 13)</ref>
<ref>''«Στην πραγματικότητα, το ελληνικό αλφάβητο είναι ένα αλφάβητο φοινικικό»''<br />
('''''Encyclopedie De La Pleiade: Ιστορία και Μέθοδοί της''''', Διεύθυνση Charles Samarant, ΜΙΕΤ, 2003, σελ. 109)</ref>
 
Κυριότερο επιβεβαιωτικό στοιχείο αυτής της άποψης θεωρείται το ότι τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου φέρονται να διατήρησαν τα φοινικικά τους ονόματα, αν και τα ονόματα αυτά δεν σήμαιναν τίποτα στα ελληνικά. Αντιθέτως, στα φοινικικά κάθε γράμμα ήταν ονομασμένο κατά μια λέξη που ξεκινούσε με αυτό (''aleph''=βόδι, ''beth''=σπίτι, ''gimel''=καμήλα κ.λπ.). Γι' αυτό το λόγο και τα ονόματα των γραμμάτων παρέμειναν άκλιτα στα ελληνικά.<ref>''«Η σύγχρονη έρευνα επιβεβαίωσε την ακρίβεια του χαρακτηρισμού αυτού, ότι δηλαδή πρότυπο του ελληνικού αλφαβήτου υπήρξε το φοινικικό ή ορθότερα το βόρειο σημιτικό αλφάβητο. Αυτό αποδεικνύεται από τα ακόλουθα στοιχεία:
 
* ''Το σχήμα όλων σχεδόν των πρώιμων ελληνικών γραμμάτων είναι βασικά το ίδιο με το σχήμα του βόρειου σημιτικού.''
* ''Η σειρά των ελληνικών γραμμάτων, όπως τη γνωρίζουμε από πρώιμα αλφαβητάρια και από την αριθμητική τους αξία, είναι αντίστοιχη με τη σειρά του σημιτικού (με λίγες ευκολονόητες εξαιρέσεις).''
* ''Τα ονόματα των γραμμάτων ενώ στα ελληνικά δεν έχουν κανένα νόημα (άλφα, βήτα κ.λπ.), στις σημιτικές γλώσσες είναι λέξεις με ορισμένη έννοια (aleph = βόδι, beth = σπίτι κ.λπ.).''
 
''Ύστερα από τη διαπίστωση αυτή, θα φαινόταν αδικαιολόγητη η αρχική κρίση για τη σημασία του ελληνικού αλφαβήτου στην ιστορία του πολιτισμού. Οι Έλληνες όμως πραγματοποίησαν μια βασική μετατροπή στο σημιτικό αλφάβητο, μεταμορφώνοντάς το ριζικά».''<br />
(''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους'', Εκδοτική Αθηνών, Τόμ. Β, σελ. 196)</ref>
<ref>Μπαμπινιώτης, ''Συνοπτική Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας'', 5η Έκδ., Αθήνα 2002, 89 επ.</ref> Ωστόσο, τα ονόματα των ελληνικών γραμμάτων είναι γνωστά από πηγές του τέλους του 5ου αιώνα (Πλάτωνος Κρατύλος), ενώ τα ονόματα των σημιτικών γραμμάτων προκύπτουν από πηγές της ελληνιστικής εποχής και μεταγενέστερες. Οι πρώτες συστηματικές αναφορές των ονομάτων των εβραϊκών γραμμάτων εμφανίζονται στο Παλαιστινιακό Ταλμούδ (5ος αι. μΧ ;).<ref>[http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=7856477 WILLI ANDREAS (2008). COWS, HOUSES, HOOKS: THE GRAECO-SEMITIC LETTER NAMES AS A CHAPTER IN THE HISTORY OF THE ALPHABET. The Classical Quarterly (New Series), 58, σσ. 401-423 doi:10.1017/S0009838808000517], σελ. 402, 406, 407.</ref>
Το 1952, ο ιστορικός Ignace Gelb<ref>Ignace Gelb. '''''A study of writing: the foundations of grammatology''''', University of Chicago Press, 1952.</ref> υποστήριξε ότι το αρχαιοελληνικό αλφάβητο χρησιμοποιεί μεν φοινικικούς χαρακτήρες αλλά είναι το πρώτο πραγματικό αλφάβητο (δηλ. γράμμα=φθόγγος) ενώ το φοινικικό και τα άλλα σημιτικά αλφάβητα που προηγήθηκαν είναι [[συλλαβάριο|συλλαβάρια]] (στα συλλαβάρια, κάθε χαρακτήρας αντιπροσωπεύει συγκεκριμένο συνδυασμό συμφώνου-φωνήεντος, δηλαδή συλλαβή). Η θέση αυτή, στηρίχτηκε στην απουσία φωνηέντων, πλην ειδικών περιπτώσεων, στα σημιτικά αλφάβητα. Ανάλογη άποψη υποστηρίζει και ο [[Γεώργιος Μπαμπινιώτης]] ο οποίος αποκαλεί το ελληνικό αλφάβητο «πρώτη πραγματικά αλφαβητική γραφή» και το φοινικικό «οιονεί συλλαβογραφικό»<ref>''Ορθογραφικό λεξικό της Nέας Eλληνικής γλώσσας'', Αθήνα, Κέντρο Λεξικολογίας, 2008, σ. 21.</ref> Οι απόψεις αυτές έχουν δεχτεί έντονη κριτική τα τελευταία χρόνια, ως μη λαμβάνουσες υπόψη την ιδιαιτερότητα των συμφώνων στις σημιτικές γλώσσες, μαζί με άλλα επιχειρήματα.<ref name = JSSS/><ref>Florian Coulmas. ''Writing systems. Αn introduction to their linguistic analysis'', Cambridge University Press, 2003, σ.113-114. ISBN 0-521-78737-8</ref><ref>David Diringer, Reinhold Regensburger. ''The alphabet: a key to the history of mankind'', Funk & Wagnalls, 1968, σ. 166.</ref><ref>Roy Harris. ''Rethinking writing'', Continuum International Publishing Group, 2001, σ. 130. ISBN 0-8264-5798-3</ref> Εκτός αυτού, πέντε αιώνες πριν το ελληνικό αλφάβητο, τρία μακρά και βραχέα φωνήεντα, τα /a, /i, /u υπήρχαν ήδη στο σημιτικό αλφάβητο της [[Ουγκαρίτ]], πράγμα που δείχνει ότι οι Έλληνες απλά βελτίωσαν σημαντικά μια ήδη υπάρχουσα ιδέα.<ref>Steven Roger Fischer. ''A history of writing'', Reaktion Books, 2004, σ. 124. ISBN 1-86189-167-9</ref>
 
[[Αρχείο:NAMA Alphabet grec.jpg|thumb|Αρχαίο ελληνικό αλφαβητάριο, [[Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο]], [[Αθήνα]]]]
 
<div style="float:none;">
{|class="wikitable" style="float:left;"
|-
!colspan="3"|Φοινικικό
!colspan="4"|Ελληνικό
|-
|[[File:Phoenician aleph.svg|x12px]]
|[[άλεφ]]
|/{{IPA|ʔ}}/
|[[File:Greek Alpha 03.svg|13px]]
|[[άλφα]]
|/{{IPA|a}}/, /{{IPA|a}}ː/
|-
|[[File:Phoenician beth.svg|x12px]]
|[[μπετ]]
|/{{IPA|b}}/
|[[File:Greek Beta 16.svg|13px]]
|[[βήτα]]
|/{{IPA|b}}/
|-
|[[File:Phoenician gimel.svg|x12px]]
|[[γκίμελ]]
|/{{IPA|ɡ}}/
|[[File:Greek Gamma archaic 1.svg|13px]]
|[[γάμμα]]
|/{{IPA|ɡ}}/
|-
|[[File:Phoenician daleth.svg|x12px]]
|[[ντάλετ]]
|/{{IPA|d}}/
|[[File:Greek Delta 04.svg|13px]]
|[[δέλτα]]
|/{{IPA|d}}/
|-
|[[File:Phoenician he.svg|x12px]]
|[[χε]]
|/{{IPA|h}}/
|[[File:Greek Epsilon archaic.svg|13px]]
|[[έψιλον]]
|/{{IPA|e}}/, /{{IPA|e}}ː/<ref name="longepsilon">Epsilon (ε) and omicron (ο) originally could denote both short and long vowels in pre-classical archaic Greek spelling, just like other vowel letters. They were restricted to the function of short vowel signs in classical Greek, as the long vowels {{IPA|e}}ː and {{IPA|o}}ː came to be spelled instead with the digraphs (ει) and (ου), having phonologically merged with a corresponding pair of former diphthongs /ei/ and /ou/ respectively.</ref>
|-
|[[File:Phoenician waw.svg|x12px]]
|[[βάου]]
|/{{IPA|w}}/
|[[File:Greek Digamma oblique.svg|13px]]
| –
|''([[δίγαμμα]])''
|/{{IPA|w}}/
|-
|[[File:Phoenician zayin.svg|x12px]]
|[[ζαΐν]]
|/{{IPA|z}}/
|[[File:Greek Zeta archaic.svg|13px]]
|[[ζήτα]]
|[zd](;)
|-
|[[File:Phoenician heth.svg|x12px]]
|[[χετ]]
|/{{IPA|ħ}}/
|[[File:Greek Eta archaic.svg|13px]]
|[[ήτα]]
|/{{IPA|h}}/, /{{IPA|ɛ}}ː/
|-
|[[File:Phoenician teth.svg|x12px]]
|[[τετ]]
|/{{IPA|t}}ˤ/
|[[File:Greek Theta archaic.svg|13px]]
|[[θήτα]]
|/{{IPA|t}}ʰ/
|-
|[[File:Phoenician yodh.svg|x12px]]
|[[γιοντ]]
|/{{IPA|j}}/
|[[File:Greek Iota normal.svg|13px]]
|[[ιώτα]]
|/{{IPA|i}}/, /{{IPA|i}}ː/
|-
|[[File:Phoenician kaph.svg|x12px]]
|[[καφ]]
|/{{IPA|k}}/
|[[File:Greek Kappa normal.svg|13px]]
|[[κάππα]]
|/{{IPA|k}}/
|-
|[[File:Phoenician lamedh.svg|x12px]]
|[[λαμέντ]]
|/{{IPA|l}}/
|[[File:Greek Lambda 09.svg|13px]]
|[[λάμδα|λάμβδα]]
|/{{IPA|l}}/
|-
|[[File:Phoenician mem.svg|x12px]]
|[[μεμ]]
|/{{IPA|m}}/
|[[File:Greek Mu 04.svg|13px]]
|[[μι]]
|/{{IPA|m}}/
|-
|[[File:Phoenician nun.svg|x12px]]
|[[Νουν (γράμμα)|νουν]]
|/{{IPA|n}}/
|[[File:Greek Nu 01.svg|13px]]
|[[νι]]
|/{{IPA|n}}/
|-
|}
{|class="wikitable" style="float:left;"
|-
!colspan="3"|Φοινικικό
!colspan="4"|Ελληνικό
|-
|[[File:Phoenician samekh.svg|x12px]]
|[[σαμέκ]]
|/{{IPA|s}}/
|[[File:Greek Xi archaic.svg|13px]]
|[[ξι]]
|/ks/
|-
|[[File:Phoenician ayin.svg|x12px]]
|[[αγίν]]
|/{{IPA|ʕ}}/
|[[File:Greek Omicron 04.svg|13px]]
|[[όμικρον]]
|/{{IPA|o}}/, /{{IPA|o}}ː/<ref name="longepsilon"/>
|-
|[[File:Phoenician pe.svg|x12px]]
|[[πε]]
|/{{IPA|p}}/
|[[File:Greek Pi archaic.svg|13px]]
|[[πι]]
|/{{IPA|p}}/
|-
|[[File:Phoenician sade.svg|x12px]]
|[[Τσάντε]]
|/{{IPA|s}}ˤ/
|[[File:Greek San 02.svg|13px]]
| –
|''([[σαν]])''
|/{{IPA|s}}/
|-
|[[File:Phoenician qoph.svg|x12px]]
|[[κοφ]]
|/{{IPA|q}}/
|[[File:Greek Koppa normal.svg|13px]]
| –
|''([[κόππα]])''
|/{{IPA|k}}/
|-
|[[File:Phoenician res.svg|x12px]]
|[[ρες]]
|/{{IPA|r}}/
|[[File:Greek Rho pointed.svg|13px]]
|[[ρο]]
|/{{IPA|r}}/
|-
|[[File:Phoenician sin.svg|x12px]]
|[[σιν]]
|/{{IPA|ʃ}}/
|[[File:Greek Sigma normal.svg|13px]]
|[[σίγμα]]
|/{{IPA|s}}/
|-
|[[File:Phoenician taw.svg|x12px]]
|[[τάου]]
|/{{IPA|t}}/
|[[File:Greek Tau normal.svg|13px]]
|[[ταυ]]
|/{{IPA|t}}/
|-
|[[File:Phoenician waw.svg|x12px]]
|''([[βάου]])''
|/{{IPA|w}}/
|[[File:Greek Upsilon normal.svg|13px]]
|[[ύψιλον]]
|/{{IPA|u}}/, /{{IPA|u}}ː/
|-
|colspan="3"| –
|[[File:Greek Phi archaic.svg|13px]]
|[[φι]]
|/{{IPA|p}}ʰ/
|-
|colspan="3"| –
|[[File:Greek Chi normal.svg|13px]]
|[[χι]]
|/{{IPA|k}}ʰ/
|-
|colspan="3"| –
|[[File:Greek Psi straight.svg|13px]]
|[[ψι]]
|/ps/
|-
|colspan="3"| –
|[[File:Greek Omega normal.svg|13px]]
|[[ωμέγα]]
|/{{IPA|ɔ}}ː/
|-
|}
<br style="clear:left;"/>
</div>
 
[[Αρχείο:Athenian decree.jpg|thumb|right|255px|Στην Αθήνα, η φράση "Ἔδοξεν τῇ Βουλῇ καὶ τῷ Δήμῳ" γραφόταν "ΕΔΟΧΣΕΝ ΤΕΙ ΒΟΛΕΙ ΚΑΙ ΤΟΙ ΔΕΜΟΙ" πριν την υιοθέτηση του κλασικού Ιωνικού αλφαβήτου το 403 π.Χ.]]
 
Μέσα στον 7ο π.Χ. αι. όλες οι ελληνικές πόλεις-κράτη είχαν ήδη διαμορφώσει και χρησιμοποιούσαν η καθεμιά το δικό της αλφάβητο, με κατά τόπους ιδιομορφίες.
 
Το ελληνικό αλφάβητο έγινε η βάση για τη δημιουργία του [[λατινικό αλφάβητο|λατινικού αλφαβήτου]]. Πράγματι, το λατινικό αλφάβητο προέρχεται κυρίως από το [[ετρουσκικό αλφάβητο]] το οποίο με τη σειρά του, και σύμφωνα με την επικρατέστερη σήμερα άποψη, βασίστηκε στο ελληνικό.<ref name = JSSS/>
 
=== Η εξέλιξη του αλφαβήτου ===
==== Τοπικές αρχαϊκές μορφές ====
 
[[File:Thera Arkhagetas inscription.svg|thumb|riɡht|255px|Αρχαϊκή γραφή σε επιτύμβια πλάκα της Θήρας. Δείχνει το "ΚΗ" στη θέση του "Χ", και το "Ϻ" στη θέση του "Σ". Περιέχει τα εξής ονόματα: <br />
ΡΕΚϺΑΝΟΡ" (Ρηξάνωρ),<br />
ΑΡΚΗΑΓΕΤΑϺ (Ἀρχαγέτας),<br />
ΠΡΟΚΛΕϺ (Πρόκλης),<br />
ΚΛΕΑΓΟΡΑϺ (Κλεαγόρας),<br />
ΠΕΡΑΙΕΥϺ (Περαιεύς).]]
 
Το αρχαϊκό ελληνικό αλφάβητο είχε μεγάλη ποικιλία από τοπικές παραλλαγές. Όλα τα επιχώρια αλφάβητα ήταν βασισμένα αρχικά στα 22 γράμματα του φοινικικού αλφαβήτου, με εξαίρεση το γράμμα "σαμέχ", που το αντίστοιχο ελληνικό γράμμα Ξ έλειπε από πολλά. Όλα τα αλφάβητα επίσης περιείχαν το επιπλέον γράμμα Υ, που δήλωνε τα φωνήεντα /u, uː/.<ref name="jeffery">Jeffery, Lilian (1961), The local scripts of archaic Greece: a study of the origin of the Greek alphabet and its development from the eighth to the fifth centuries B.C''.</ref>
 
Μια βασική διαίρεση σε τέσσερις τύπους επιχωρίων αλφαβήτων γίνεται στη σημερινή φιλολογία με το κριτήριο του πώς γράφονταν τα άηχα δασέα /pʰ, tʰ, kʰ/ καθώς και τα συμπλέγματα /ps, ks/ (δηλαδή οι φθόγγοι που στην κλασική ορθογραφία συναντώνται σαν "Φ, Θ, Χ, Ψ, Ξ").<ref name="woodard">Roger Woodard (2010), "Phoinikeia grammata: an alphabet for the Greek language". In Bakker, Egbert J. ''A companion to the ancient Greek language.'' Oxford: Blackwell. σσ. 26–46;</ref> Κατά παράδοση, οι τέσσερις τύποι αυτοί αναφέρονται και ως "πράσινα", "κόκκινα", "ανοιχτό μπλε" και "σκούρο μπλε" αλφάβητα, ορολογία που προέρχεται από το χρωμάτισμα ενός χάρτη που συμπεριέλαβε ο Adolf Kirchhoff σε βιβλίο του το 1867, και με το οποίο πρώτος εισήγαγε τη διαίρεση αυτή.<ref>Adolf Kirchhoff, ''Studien zur Geschichte des griechischen Alphabets'', 1867.</ref>
 
Κατά τον Kirchhoff, τα "πράσινα" ή νότια αλφάβητα είναι αυτά που συναντώνται στην Κρήτη και σε μερικά νησιά του νοτίου Αιγαίου, όπως η [[Θήρα]], η [[Μήλος]] και η [[Ανάφη]]. Είναι τα πιο συντηρητικά αλφάβητα, εφόσον δεν έχουν κανένα επιπλέον γράμμα πέρα από αυτά της φοινικικής για να δηλώνουν τα εν λόγω σύμφωνα. Επομένως, τα δασέα /pʰ, kʰ/ γράφονται απλώς "Π, Κ", ή και "ΠΗ, ΚΗ" (κατά την παλιά αξία του "Η", που δήλωνε τη δάσυνση /h/). Επίσης, τα /ps, ks/ γραφόταν "ΠϺ, KϺ" (με το Ϻ, δηλαδή το γράμμα "[[σαν]]", που έμοιαζε μεν με το Μ αλλά δήλωνε τον φθόγγο /s/).
 
[[Αρχείο:Ancient Greek epichoric alphabets.svg|thumb|255px|"Πράσινα", "κόκκινα" και "μπλε" αλφάβητα]]
 
Τα λεγόμενα "κόκκινα" ή δυτικά αλφάβητα είναι αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στη δυτική [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]] καθώς και σε περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, στην [[Εύβοια]] και στη [[Θεσσαλία]]. Αυτά τα αλφάβητα έχουν ιδιαίτερη ιστορική σημασία γιατί Έλληνες από την Αχαΐα και την Εύβοια τα μετέφεραν στις [[αποικία|αποικίες]] τους στην [[Ιταλία]], όπου στη συνέχεια υιοθετήθηκαν ως βάση για τα αλφάβητα των τοπικών ιταλικών γλωσσών και ιδιαίτερα για το [[Λατινικό αλφάβητο]]. Επομένως, τα "κόκκινα" αλφάβητα, και ιδιαίτερα αυτό της Ευβοίας, έχουν ήδη κάποιες ομοιότητες με το λατινικό. Αυτά τα αλφάβητα περιέχουν τα καινούρια γράμματα "Χ, Φ, Ψ". Όμως το "Χ" δεν δηλώνει το /kʰ/ όπως στο κλασικό αλφάβητο, αλλά το /ks/, ακριβώς σαν το λατινικό [[X]] που προέρχεται από αυτό. Από την άλλη πλευρά, το "Ψ" δεν δηλώνει το /ps/, αλλά το /kʰ/. Το αλφάβητο της Ευβοίας έχει επίσης ιδιαίτερο τύπο του "Γ" που μοιάζει με λατινικό "C", "Λ" που μοιάζει με λατινικό "L", και "Ρ" που μοιάζει με λατινικό "R".<ref>Jeffery, ''Local scripts'', p. 79.</ref>
 
Τα λεγόμενα "μπλε" ή ανατολικά αλφάβητα είναι αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στην Αττική, στα περισσότερα νησιά του Αιγαίου, και στην Ιωνία. Αυτά τα αλφάβητα περιέχουν τα "Φ, Χ" με την ίδια αξία που έχουν και στο κλασικό αλφάβητο, δηλαδή τα /pʰ, kʰ/. Η διαφορά μεταξύ του "ανοιχτού" και του "σκούρου" τύπου είναι στη γραφή των συμπλεγμάτων /ps, ks/. Στο "σκούρο μπλε" αλφάβητο υπάρχουν ήδη και τα γράμματα "Ψ, Ξ", ενώ στο "ανοιχτό μπλε" αλφάβητο λείπουν, και γράφονται "ΠΣ", "ΚΣ" στη θέση τους.<ref name="woodard"/> Το "ανοιχτό μπλε" αλφάβητο είναι αυτό της Αθήνας πριν το 403 π.Χ.
 
Ένας ιδιαίτερα σημαντικός τύπος "σκούρου μπλε" αλφαβήτου ήταν αυτό που εξελίχθηκε στις πόλεις της Ιωνίας, όπως η [[Μίλητος]] και η [[Έφεσος]]. Εδώ έγιναν δυο περαιτέρω αλλαγές: το "Η" έχασε την πρωταρχική του λειτουργία να δηλώνει το σύμφωνο /h/, και αντί γι' αυτό χρησιμοποιήθηκε για το μακρύ φωνήεν /ɛː/. Επίσης, προστέθηκε το καινούριο γράμμα Ω για να δηλώνει το μακρύ φωνήεν /ɔː/.<ref>Jeffery, ''Local Scripts'', p. 28</ref> Έτσι ήταν ολοκληρωμένο το κλασσικό ελληνικό αλφάβητο, όπως στη συνέχεια υιοθετήθηκε και στην Αθήνα και απλώθηκε σε όλο τον ελληνόφωνο κόσμο.
 
{|class="wikitable"
!colspan="2"|Φοινικικό
|[[Αρχείο:Phoenician aleph.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician beth.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician gimel.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician daleth.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician he.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician waw.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician zayin.svg|x12px]]
|colspan="2"|[[Αρχείο:Phoenician heth.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician teth.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician yodh.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician kaph.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician lamedh.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician mem.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician nun.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician samekh.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician ayin.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician pe.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician sade.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician qoph.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician res.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician sin.svg|x12px]]
|[[Αρχείο:Phoenician taw.svg|x12px]]
 
|-
!style="background-color:#B0FFB0;"|Νότιο
!style="background-color:#B0FFB0;"|"πράσινο"
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Alpha 03.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Beta 16.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Gamma archaic 1.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Delta 04.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Epsilon archaic.svg|x16px]]
|rowspan="4" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Digamma oblique.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Zeta archaic.svg|x16px]]
|rowspan="4" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Eta archaic.svg|x16px]]
|rowspan="4" valign="top" |—
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Theta archaic.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Iota normal.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Kappa normal.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Lambda 09.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Mu 04.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Nu 01.svg|x16px]]
|rowspan="3" valign="top" |—
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Omicron 04.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Pi archaic.svg|x16px]]
|rowspan="4" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek San 02.svg|x16px]]
|rowspan="4" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Koppa normal.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Rho pointed.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Sigma normal.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Tau normal.svg|x16px]]
|rowspan="5" valign="top" style="background-color:#E0FFE0;"|[[Αρχείο:Greek Upsilon normal.svg|x16px]]
|rowspan="1" valign="top" |—
|rowspan="1" valign="top" |—
|rowspan="1" valign="top" |—
|rowspan="3" valign="top" |—
|rowspan="4" valign="top" |—
|-
!rowspan="1" style="background-color:#FFD7B5;"|Δυτικό
!style="background-color:#FFD7B5;"|"κόκκινο"
|colspan="1" style="background-color:#FFD7B5;"|[[Αρχείο:Greek Chi normal.svg|x16px]]
|colspan="1" style="background-color:#FFD7B5;"|[[Αρχείο:Greek Phi archaic.svg|x16px]]
|colspan="1" style="background-color:#FFD7B5;"|[[Αρχείο:Greek Psi straight.svg|x16px]]
|-
!rowspan="2" style="background-color:#D0D0FF;"|Ανατολικό
!style="background-color:#D0D0FF;"|"ανοιχτό μπλε"
|rowspan="3" |—
|rowspan="3" style="background-color:#D0D0FF;"|[[Αρχείο:Greek Phi archaic.svg|x16px]]
|rowspan="3" style="background-color:#D0D0FF;"|[[Αρχείο:Greek Chi normal.svg|x16px]]
|-
!style="background-color:#A0A0FF;"|"σκούρο μπλε"
|rowspan="2" style="background-color:#A0A0FF;"|[[Αρχείο:Greek Xi archaic.svg|x16px]]
|rowspan="2" style="background-color:#A0A0FF;"|[[Αρχείο:Greek Psi straight.svg|x16px]]
|-
!colspan="2" style="background-color:#A0A0FF;"|Κλασικό Ιωνικό
| —
| —
|style="background-color:#A0A0FF;"|[[Αρχείο:Greek Eta normal.svg|x16px]]
| —
| —
|style="background-color:#A0A0FF;"|[[Αρχείο:Greek Omega normal.svg|x16px]]
|-
!colspan="2"|Φωνητική αξία
|a||b||g||d||e||w||dz||h||ē||tʰ||i||k||l||m||n||ks||o||p||s||k||r||s||t||u||ks||pʰ||kʰ||ps||ō
|-
!colspan="2"|Σύγχρονο αλφάβητο
|[[Α]]||[[Β]]||[[Γ]]||[[Δ]]||[[Ε]]||—||[[Ζ]]||—||[[Η]]||[[Θ]]||[[Ι]]||[[Κ]]||[[Λ]]||[[Μ]]||[[Ν]]||[[Ξ]]||[[Ο]]||[[Π]]||—||—||[[Ρ]]||[[Σ]]||[[Τ]]||[[Υ]]||—||[[Φ]]||[[Χ]]||[[Ψ]]||[[Ω]]
|-
|}
 
==== Εξέλιξη των μορφών των γραμμάτων ====
[[Αρχείο:Gospel Estienne 1550.jpg|thumb|upright|Έκδοση της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]], του 16ου αι., τυπωμένη με αναγεννησιακούς χαρακτήρες του [[Κλοντ Γκαραμόν]]]]
Όπως και σε άλλα αλφάβητα, συμπεριλαμβανομένου του λατινικού, το ελληνικό αλφάβητο αρχικά διέθετε μια μοναδική μορφή για κάθε γράμμα, μη κάνοντας διάκριση μεταξύ κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων. Η τελευταία αυτή διάκριση είναι επινόηση της σύγχρονης εποχής, η οποία άντλησε από διάφορες φάσεις της εξέλιξης των χειρόγραφων μορφών του αλφαβήτου.
 
Κατά την αρχαιότητα, η παλαιότερη μορφή των γραμμάτων ήταν [[μεγαλογράμματη]]. Εκτός όμως από τις όρθιες ευθύγραμμες μορφές (κεφαλαία) μορφές που βρέθηκαν σε λίθινες επιγραφές και στην εγχάρακτη κεραμική, κατά την αρχαιότητα αναπτύχθηκαν και πιο εύκολες μορφές γραφής, προσαρμοσμένες για γράψιμο σε μαλακά υλικά. Τέτοιες μορφές γραφής έχουν διασωθεί κυρίως σε χειρόγραφα από [[Πάπυρος|πάπυρο]], προερχόμενα από την [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]], από την ελληνιστική περίοδο και εξής. Η αρχαία χειρογραφία ανέπτυξε δύο διαφορετικές μορφές γραψίματος:
* τη [[Στρογγυλόσχημη γραφή|στρογγυλόσχημη]] γραφή, με προσεκτικά σχεδιασμένα, στρογγυλεμένα γράμματα όμοιου μεγέθους, η οποία χρησιμοποιήθηκε για προσεκτικά παραγόμενα λογοτεχνικά και θρησκευτικά χειρόγραφα
* την επισεσυρμένη γραφή, για καθημερινή χρήση.<ref name="thompson">Thompson, Edward M. (1912). ''An introduction to Greek and Latin palaeography'', Oxford, Clarendon, σσ. 102–103.</ref> Οι επισεσυρμένες μορφές πλησίασαν το ύφος των μικρογράμματων μορφών, με επεκτάσεις προς τα πάνω και προς τα κάτω (ουρές), καθώς και με πολλές συνδετικές γραμμές και προσκολλήσεις μεταξύ των γραμμάτων.
 
Κατά τον 9ο και 10 αιώνα, οι στρογγυλόσχημοι χαρακτήρες αντικαταστάθηκαν από ένα νέο, πιο συμπαγές ύφος γραφής, με μορφές γραμμάτων υιοθετημένες από την παλαιότερη επισεσυρμένη.<ref name="thompson"/> Πρόκειται για τη [[Μικρογράμματη γραφή|μικρογράμματη]] γραφή η οποία παραμένει ως η κύρια μορφή της χειρόγραφης Ελληνικής έως σήμερα. Κατά την [[Αναγέννηση]], οι Δυτικοί τυπογράφοι υιοθέτησαν τις μικρογράμματες μορφές ως μικρούς χαρακτήρες εκτύπωσης, ενώ καθιέρωσαν ως κεφαλαία τις επιγραφικές μορφές της αρχαιότητας. Η ορθογραφική πρακτική της χρήσης κεφαλαίων για τη διάκριση ονοματεπωνύμων, τοπωνυμίων, τίτλων κλπ αναπτύχθηκε κατ' ακολουθία της Λατινικής και των υπόλοιπων δυτικών γλωσσών.
 
{|class="wikitable"
|-
!colspan="2"|Επιγραφές
!colspan="2"|Χειρόγραφα
!colspan="2"|Τυπογραφία
|-
!αρχαϊκή!!κλασική!![[Στρογγυλόσχημη γραφή|στρογγυλόσχημη]]!![[Μικρογράμματη γραφή|μικρογράμματη]]!!μικρά!!κεφαλαία
|-
|[[Αρχείο:Greek Alpha 03.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Alpha classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Alpha.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Alpha.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|α
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Α
|-
|[[Αρχείο:Greek Beta 16.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Beta classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Beta.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Beta.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|β
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Β
|-
|[[Αρχείο:Greek Gamma archaic 1.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Gamma classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Gamma.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Gamma.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|γ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Γ
|-
|[[Αρχείο:Greek Delta 04.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Delta classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Delta.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Delta.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|δ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Δ
|-
|[[Αρχείο:Greek Epsilon archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Epsilon classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Epsilon.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Epsilon.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ε
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ε
|-
|[[Αρχείο:Greek Zeta archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Zeta classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Zeta.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Zeta.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ζ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ζ
|-
|[[Αρχείο:Greek Eta archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Eta classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Eta.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Eta.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|η
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Η
|-
|[[Αρχείο:Greek Theta archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Theta classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Theta.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Theta.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|θ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Θ
|-
|[[Αρχείο:Greek Iota normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Iota classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Iota.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Iota.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ι
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ι
|-
|[[Αρχείο:Greek Kappa normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Kappa classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Kappa.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Kappa.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|κ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Κ
|-
|[[Αρχείο:Greek Lambda 09.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Lambda classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Lambda.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Lambda.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|λ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Λ
|-
|[[Αρχείο:Greek Mu 04.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Mu classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Mu.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Mu.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|μ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Μ
|-
|[[Αρχείο:Greek Nu 01.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Nu classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Nu.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Nu.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ν
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ν
|-
|[[Αρχείο:Greek Xi archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Xi classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Xi.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Xi.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ξ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ξ
|-
|[[Αρχείο:Greek Omicron 04.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Omicron classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Omicron.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Omicron.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ο
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ο
|-
|[[Αρχείο:Greek Pi archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Pi classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Pi.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Pi.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|π
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Π
|-
|[[Αρχείο:Greek Rho pointed.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Rho classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Rho.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Rho.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ρ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ρ
|-
|[[Αρχείο:Greek Sigma normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Sigma classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Sigma.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Sigma.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|σς
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Σ
|-
|[[Αρχείο:Greek Tau normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Tau classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Tau.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Tau.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|τ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Τ
|-
|[[Αρχείο:Greek Upsilon normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Upsilon classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Upsilon.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Upsilon.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|υ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Υ
|-
|[[Αρχείο:Greek Phi 03.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Phi archaic.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Phi.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Phi.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|φ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Φ
|-
|[[Αρχείο:Greek Chi normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Chi classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Chi.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Chi.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|χ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Χ
|-
|[[Αρχείο:Greek Psi straight.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Psi classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Psi.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Psi.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ψ
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ψ
|-
|[[Αρχείο:Greek Omega normal.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek Omega classical.svg|inline|x16px]]
|[[Αρχείο:Greek uncial Omega.svg|inline|x16px]]
|[[File:Greek minuscule Omega.svg|x30px]]
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|ω
|style="font-family:serif;font-size:larger;"|Ω
|-
|}
 
== Βασικά σημεία ==
 
{|border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center"
!rowspan="2"|Γράμμα
!colspan="2"|Όνομα
!colspan="2"|Προφορά σύμφωνα με το [[Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο]]
!rowspan="2"|Ανάλογο <br /> [[φοινικικό αλφάβητο|φοινικικό]]<br />γράμμα
|-
!αρχαίο
!νέο
!αρχαία
!νέα
|-
|Α α
|{{Πολυτονικό|ἄλφα}}
|[[άλφα]]
|[a] [aː]
|[a]
|[[Αρχείο:phoenician aleph.png|20px|Aleph]] [[Άλεφ]]
|-
|Β β
|{{Πολυτονικό|βῆτα}}
|[[βήτα]]
|[b]
|[v]
|[[Αρχείο:phoenician beth.png|20px|Beth]] [[Μπετ]]
|-
|Γ γ
|{{Πολυτονικό|γάμμα}}
|[[γάμμα]]
|[g]
|[ʝ] πριν από [e̞], [i], αλλιώς [ɣ]
|[[Αρχείο:phoenician gimel.png|20px|Gimel]] [[Γκιμέλ]]
|-
|Δ δ
|{{Πολυτονικό|δέλτα}}
|[[δέλτα]]
|[d]
|[ð]
|[[Αρχείο:phoenician daleth.png|20px|Daleth]] [[Ντάλετ]]
|-
|Ε ε ϵ
|{{Πολυτονικό|ἒ ψιλόν}}
|[[έψιλον]]
|[e]
|[e̞]
|[[Αρχείο:phoenician he.png|20px|He]] [[Χε]]
|-
|Ζ ζ
|{{Πολυτονικό|ζῆτα}}
|[[ζήτα]]
|[zd] ή [dz], αργότερα [zː]
|[z]
|[[Αρχείο:phoenician zayin.png|20px|Zayin]] [[Ζαΐν]]
|-
|Η η
|{{Πολυτονικό|ἦτα}}
|[[ήτα]]
|[ɛː] ([h])
|[i]
|[[Αρχείο:phoenician heth.png|20px|Heth]] [[Χετ]]
|-
|Θ θ
|{{Πολυτονικό|θῆτα}}
|[[θήτα]]
|[tʰ]
|[θ]
|[[Αρχείο:phoenician teth.png|20px|Teth]] [[Τετ]]
|-
|Ι ι
|{{Πολυτονικό|ἰῶτα}}
|[[ιώτα]]
|[i] [iː]
|[i], [j]
|[[Αρχείο:phoenician yodh.png|20px|Yodh]] [[Γιοντ]]
|-
|Κ κ
|{{Πολυτονικό|κάππα}}
|[[κάππα]]
|[k]
|[c] πριν από [e̞], [i], αλλιώς [k]
|[[Αρχείο:phoenician kaph.png|20px|Kaph]] [[Καφ]]
|-
|Λ λ
|{{Πολυτονικό|λάμβδα}}
|[[λάμδα]]
|[l]
|[l]
|[[Αρχείο:phoenician lamedh.png|20px|Lamedh]] [[Λαμέντ]]
|-
|Μ μ
|{{Πολυτονικό|μῦ}}
|[[μι]]
|[m]
|[m]
|[[Αρχείο:phoenician mem.png|20px|Mem]] [[Μεμ]]
|-
|Ν ν
|{{Πολυτονικό|νῦ}}
|[[νι]]
|[n]
|[n]
|[[Αρχείο:phoenician nun.png|20px|Nun]] [[Νουν (γράμμα)|Νούν]]
|-
|Ξ ξ
|{{Πολυτονικό|ξῖ}}
|[[ξι]]
|[ks]
|[ks]
|[[Αρχείο:phoenician samekh.png|20px|Samekh]] [[Σαμέκ]]
|-
|Ο ο
|{{Πολυτονικό|ὄ μικρόν}}
|[[όμικρον]]
|[o]
|[o̞]
|[[Αρχείο:phoenician ayin.png|20px|Ayin]] [[Αγίν]]
|-
|Π π
|{{Πολυτονικό|πῖ}}
|[[πι]]
|[p]
|[p]
|[[Αρχείο:phoenician pe.png|20px|Pe]] [[Πε]]
|-
|Ρ ρ
|{{Πολυτονικό|ῥῶ}}
|[[ρω]]
|[r], [r̥]
|[ɾ]
|[[Αρχείο:phoenician res.png|20px|Res]] [[Ρες (γράμμα)|Ρες]]
|-
|Σ σ ς
|{{Πολυτονικό|σῖγμα}}
|[[σίγμα]]
|[s]
|[s]
|[[Αρχείο:phoenician sin.png|20px|Sin]] [[Σιν]]
|-
|Τ τ
|{{Πολυτονικό|ταῦ}}
|[[ταυ]]
|[t]
|[t]
|[[Αρχείο:phoenician taw.png|20px|Taw]] [[Τάου]] ή {{Πολυτονικό|Ταῦ}}
|-
|Υ υ
|{{Πολυτονικό|ὒ ψιλόν}}
|[[ύψιλον]]
|([u]) [y] [yː]
|[i]
|[[Αρχείο:phoenician waw.png|20px|Waw]] [[Βάου]] ή {{Πολυτονικό|Βαῦ}}
|-
|Φ φ
|{{Πολυτονικό|φῖ}}
|[[φι]]
|[pʰ]
|[f]
|
|-
|Χ χ
|{{Πολυτονικό|χῖ}}
|[[χι]]
|[kʰ] ([ks])
|[ç] πριν από [e̞], [i], αλλιώς [x]
|
|-
|Ψ ψ
|{{Πολυτονικό|ψῖ}}
|[[ψι]]
|[ps]
|[ps]
|
|-
|Ω ω
|{{Πολυτονικό|ὦ μέγα}}
|[[ωμέγα]]
|[ɔː]
|[o̞]
|
|}
 
== Άλλα σημεία, απαρχαιωμένα σημεία ==
 
{|border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center"
!Γράμμα
!Όνομα
!Προφορά<ref name="ipa"/>
|-
| ϛ<ref>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/other_ligatures.html#stigma
| title = Στίγμα
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>
|[[στίγμα]]
|[st]
|-
| ȣ<ref name=ou>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/other_ligatures.html#ou
| title = Ου
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>
|[[ου]]
|[u]
|-
|}
 
Το Ϛ (στίγμα) δεν είναι εν γένει γράμμα του αλφαβήτου, αλλά αντικαταστάτης του Ϝ (βαυ ή δίγαμμα) στο [[ελληνικό σύστημα αρίθμησης]]. Το ȣ έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως στην εκκλησιαστική εικονογραφία και σε τυπωμένα βιβλία έως τον 19ο αι. ενώ σήμερα η χρήση του είναι ανεπίσημη και πολύ περιορισμένη<ref name=ou/>.
 
Οι παρακάτω χαρακτήρες αυτοί καταργήθηκαν σε πρώιμη περίοδο, πριν την κλασική εποχή, ή χρησιμοποιούνταν μόνο σε μη κλασικές τοπικές εκδοχές του αλφαβήτου.
 
{|border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center"
!Γράμμα
!Όνομα
!Προφορά<ref name="ipa">σύμφωνα με το [[Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο]]</ref>
!Ανάλογο <br /> [[φοινικικό αλφάβητο|φοινικικό]]<br />γράμμα
|-
|Ϝ<ref name=digamma0>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/nonattic.html#digamma
| title = Δίγαμμα
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>
|βαυ, [[δίγαμμα]]
|[w]
|[[Αρχείο:phoenician waw.png|20px|Waw]] [[Βάου]] ή {{Πολυτονικό|Βαῦ}}
|-
|[[Αρχείο:Greek Eta tack.svg|inline|x16px]]<ref>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/unicode_aitch.html#tackheta
| title = Ήτα (δασυνόμενο)
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>
|[[ήτα]] (δασυνόμενο)
|[h]
|[[Αρχείο:phoenician heth.png|20px|Heth]] [[Χετ]]
|-
|[[Αρχείο:Greek San slanted.svg|inline|x16px]]<ref>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/nonattic.html#san
| title = Σαν
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>
|[[σαν]]
|[s]
|[[Αρχείο:phoenician sade.png|20px|Sade]] [[Τσάντε]]
|-
|Ϙ<ref name=koppa0>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/nonattic.html#koppa
| title = Κόππα
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>(ϟ)<ref name=koppa1>{{Cite web
| url = http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/unicode/numerals.html#koppa
| title = Αριθμητικό Κόππα
| accessdate = 10/05/2010
| publisher =
| year =
| author = Nick Nicholas' Home Page
| pages =
| language = Αγγλικά
}}</ref>
|[[κόππα]]
|[k]
|[[Αρχείο:phoenician qof.png|20px|Qoph]] [[Κοφ]]
|-
|[[Αρχείο:Greek Sampi palaeographic 06.svg|inline|x16px]] (ϡ)<ref name="soldati">{{cite journal|last=Soldati|first=Agostino|title="Τὸ καλούμενον παρακύϊσμα": Le forme del sampi nei papiri|journal=Archiv für Papyrusforschung|volume=52|year=2006|pages=209–217}}</ref>
|[[σαμπί]]
|[ss] ([ts])
|
|-
|}
 
== Άλλες χρήσεις ==
 
Τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου χρησιμοποιούνται και στο [[ελληνικό σύστημα αρίθμησης]]. Το ελληνικό αλφάβητο χρησιμοποιείται ευρέως ως δεξαμενή συμβόλων για χρήση στις επιστήμες είτε ως διεθνώς καθιερωμένα σύμβολα (π.χ. [[Αριθμός π|π]]=3,14) είτε για κάθε πρόσφορη χρήση. Ιδιαιτέρως, το ελληνικό αλφάβητο είναι πηγή συμβόλων για τα μαθηματικά.
 
Όπως και το [[λατινικό αλφάβητο]], το ελληνικό χρησιμοποιείται για την αρίθμηση (κυρίως όταν μας ενδιαφέρει η σειρά), π.χ. οι 24 [[ραψωδία|ραψωδίες]] της [[Οδύσσεια]]ς αριθμούνται με τα μικρά γράμματα του αλφαβήτου, ενώ της [[Ιλιάδα]]ς με τα κεφαλαία. Ιδιαίτερα στην [[Αστρονομία]] το ελληνικό αλφάβητο χρησιμοποιείται για την αρίθμηση των [[αστέρας|αστέρων]], π.χ. ο ''άλφα Κενταύρου'' είναι ο φωτεινότερος αστέρας του [[αστερισμός|αστερισμού]] του [[Κένταυρος (αστερισμός)|Κενταύρου]], ενώ ο ''ωμέγα'' είναι ο 24ος σε φωτεινότητα. Μετά το τέλος των ελληνικών γραμμάτων ακολουθούν τα λατινικά και κατόπιν ακολουθούν οι [[αραβικοί αριθμοί]].
 
== Δείτε επίσης ==
 
* [[Ελληνική γλώσσα]]
 
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
 
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Greek alphabet}}
 
[[Κατηγορία:Ελληνικό αλφάβητο|*]]