Γιόζεφ Χάυντν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Removing Link GA template (handled by wikidata)
+{{Πληροφορίες προσώπου}}
Γραμμή 1:
{{Πηγές|10|06|2012}}
{{Πληροφορίες προσώπου}}
[[Αρχείο:Haydn portrait by Thomas Hardy (small).jpg|right|thumb|Φραντς Γιόζεφ Χάυντν]]
 
Ο '''Φραντς Γιόζεφ Χάυντν''' (γερμ. Franz Joseph Haydn, [[31 Μαρτίου]] ή [[1 Απριλίου]] [[1732]] – [[31 Μαΐου]] [[1809]]) και παλαιότερα εξελληνισμένα '''Φραγκίσκος Ιωσήφ Χάϋδν''', ήταν [[Αυστρία|Αυστριακός]] συνθέτης, ένας από τους σημαντικότερους της [[κλασική εποχή της μουσικής|κλασικής εποχής της μουσικής]]. Θεωρείται ο "πατέρας" της [[συμφωνία (μουσική)|συμφωνίας]] και του [[κουαρτέτο εγχόρδων|κουαρτέτου εγχόρδων]]. Το έργο του περιλαμβάνει κυρίως οργανική μουσική — [[Συμφωνία (μουσική)|συμφωνίες]] και [[μουσική δωματίου]] — καθώς και φωνητικά έργα στα οποία περιλαμβάνονται κωμικές και δραματικές [[όπερα|όπερες]].
 
== Βιογραφία ==
[[Αρχείο:Haydnportrait.jpg|right|thumb|180px|Πορτραίτο του Χάυντν, Ludwig Guttenbrunn (π. 1770)]]
=== Νεανικά χρόνια ===
Ο Χάυντν γεννήθηκε το [[1732]] στο χωριό Ρόραου (Rohrau) της [[Αυστρία]]ς κοντά στα σύνορα με την [[Ουγγαρία]]. Οι γονείς του δεν είχαν ιδιαίτερη σχέση με τη [[μουσική]], αν και ο πατέρας του έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση για την παραδοσιακή μουσική και ήταν αυτοδίδακτος στην [[άρπα]]. Ο Χάυντν λαμβάνει τα πρώτα μαθήματα μουσικής κοντά στον συγγενή της οικογένειας Γιόχαν Ματίας Φρανκ και ειδικότερα στο [[πιάνο]] και το [[βιολί]]. Σε ηλικία επτά ετών γίνεται μέλος της παιδικής [[χορωδία]]ς στον [[Καθεδρικός Ναός Αγίου Στεφάνου (Βιέννη)|Καθεδρικό Ναό του Αγίου Στεφάνου]] στη [[Βιέννη]], ωστόσο γενικά δεν λαμβάνει μία συστηματική μουσική εκπαίδευση κατά τα νεανικά του χρόνια. Εγκαταλείποντας την παιδική [[χορωδία]], ο Χάυντν αναγκάζεται να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας μουσικός, παίζοντας βιολί και [[Πληκτροφόρο|πληκτροφόρα]] όργανα ή διδάσκοντας μουσική. Αυτή την περίοδο, που διαρκεί περίπου δέκα χρόνια, καταγράφονται κάποια επιπλέον μαθήματα μουσικής σύνθεσης με τον [[Νίκολα Πόρπορα]] (Nicola Porpora), σημαντικό [[Ιταλία|Ιταλό]] συνθέτη και δάσκαλο τραγουδιού.
 
=== Μουσικός διευθυντής ===
[[Αρχείο:Haydnportrait.jpg|rightαριστερά|thumb|180px|Πορτραίτο του Χάυντν, Ludwig Guttenbrunn (π. 1770)]]
Το [[1759]] (ή το [[1757]]) ο Χάυντν διορίζεται ως μουσικός διευθυντής στην αυλή του κόμη Karl von Morzin, όπου διευθύνει μία μικρή [[ορχήστρα]], για την οποία συνθέτει και την πρώτη του συμφωνία. Σύντομα όμως, όλοι οι μουσικοί της αυλής απολύονται λόγω οικονομικών δυσχερειών του κόμη. Το γεγονός αυτό θεωρείται ορόσημο στην καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Χάυντν, καθώς το [[1761]] βρίσκει μόνιμη εργασία στο παλάτι του πρίγκιπα [[Εστερχάζυ]] (Paul Anton Eszterházy), το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει ένα θέατρο όπερας και δύο μεγάλα δωμάτια μουσικής. Ο Χάυντν είναι υπεύθυνος όχι μόνο για την σύνθεση της μουσικής και την διεύθυνση της ορχήστρας, αλλά και για την εκπαίδευση των μουσικών και την συντήρηση ακόμη των οργάνων.