Χάρτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναίρεση έκδοσης 5155397 από τον Fykoulas (Συζήτηση) όχι μπλογκς στη ΒΠ παρακαλώ
+βιβλιογραφία, επιμέλεια
Γραμμή 1:
[[FileΑρχείο:OrteliusWorldMap1570.jpg|right|300px|thumb|Παγκόσμιος χάρτης του Ορτέλιου "Typvs Orbis Terrarvm", χρονολογίας 1570]]
Ο '''χάρτης''' είναι μια οπτική απεικόνιση μιας περιοχής και των σχέσεων μεταξύ στοιχείων αυτής. Μπορεί να απεικονίζει την επιφάνεια της γης[[Γη]]ς ή κάποιο τμήμα της ([[ήπειροιΉπειροι|ηπείρους]], [[χώραΧώρα|χώρες]], [[νομόςΒομός|νομούς]] κτλ.), ή τμήμα της [[θάλασσα]]ς ή της [[ουράνια σφαίρα|ουράνιας σφαίρας]]. Ακόμα, την επιφάνεια της [[Σελήνη]]ς ή άλλου ουράνιου σώματος. Πολλοί χάρτες είναι στατικές, δισδιάστατεςδιδιάστατες και [[γεωμετρίαΓεωμετρία|γεωμετρικά]] ακριβείς αναπαραστάσεις του τρισδιάστατουτριδιάστατου χώρου, ενώ άλλοι είναι δυναμικοί ή διαδραστικοί, ακόμα και τρισδιάστατοιτριδιάστατοι. Η υποτύπωση γίνεται με ανάλογη σμίκρυνση, με καθορισμένη αναλογία που λέγεται '''[[κλίμακα χάρτου]]''' και σημειώνεται με το σύμβολο της διαίρεσης. Η κλίμακα αυτή αναγράφεται σε εμφανές μέρος πάνω στοστον χάρτη. Έτσι π.χ. '''1:100.000''' σημαίνει πως οποιαδήποτε μονάδα μήκους επί του χάρτη (π.χ. χιλιοστό, ή εκατοστό, ή μέτρο κ.λπ.) αντιστοιχεί στην πραγματικότητα σε 100.000 φορές την ίδια μονάδα επί του απεικονιζομένου εδάφους. Στους διάφορους τύπους χαρτών περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία εκείνα που ενδιαφέρουν αντίστοιχα τον χρήστη.
 
Ο χαρακτηρισμός ενός χάρτη σε σχέση με την '''κλίμακα'''κλίμακά του, είναι αντιστρόφως ανάλογος του παρανομαστή της κλίμακας. Έτσι χάρτες '''μεγάλης κλίμακας''' ονομάζονται αυτοί που έχουν κατασκευασθεί σε κλίμακες με μικρό παρανομαστή, όπως π.χ. 1:10.000, 1:5.000, 1:2.000 1: 1.000 κ.ο.κ., και απεικονίζουν σχετικά μικρή έκταση της γηςΓης, ενώ χάρτες '''μικρής''' κλίμακας ονομάζονται αυτοί που έχουν κατασκευασθεί σε κλίμακες με μεγάλο παρανομαστή, π.χ. 1:50.000, 1: 100.000, 1: 500.000, 1: 1.000.000 κ.ο.κ., και απεικονίζουν σχετικά μεγάλες εκτάσεις της φυσικής γήινης επιφάνειας.
 
Οι χάρτες είναι πολύ χρήσιμοι στον άνθρωπο για διάφορους λόγους. Με βάση αυτούς επιτυγχάνεται ο προσανατολισμός, έτσι ώστε να μπορεί κάποιος να καθοδηγηθεί σε ένα ξένο για αυτόν μέρος, να εντοπίσει τη θέση του σε μια γεωγραφική περιοχή, να σχεδιάζονται τα μεγάλα τεχνικά και στρατιωτικά έργα, κτλ.. Το γνωστικό αντικείμενο της κατασκευής χαρτών με επιστημονικές μεθόδους και πρακτικές ονομάζεται '''[[Χαρτογραφίαχαρτογραφία]]''', και η σχετική εργασία '''χαρτογράφηση'''.
 
Οι χάρτες που απεικονίζουν τμήματα της γήινης επιφάνειας λέγονται '''γεωγραφικοί''' και διακρίνονται σε ''πολιτικούς'', ''γεωφυσικούς'' και ''τοπογραφικούς''.
 
== Πολιτικοί χάρτες ==
Οι πολιτικοί χάρτες δείχνουν την πολιτική διαίρεση μιας περιοχής ή χώρας και μπορεί να περιλαμβάνουν τα όρια των χωρών, τα λοιπά διοικητικά όρια, [[πόλη|πόλεις]], χωριά, οικισμούς, [[δρόμος|δρόμους]] (π.χ. [[Εθνική οδός|εθνικές οδούς]]), τις [[συγκοινωνία|συγκοινωνίες]] ([[αεροδρόμιο|αεροδρόμια]], [[σιδηρόδρομος|σιδηροδρομικά δίκτυα]] κ.ά.) κτλ..
 
== Γεωφυσικοί χάρτες ==
Γραμμή 15:
 
== Άλλοι χάρτες ==
[[FileΑρχείο:World_2000_BC_EL.svg|thumb|300px285px|right|Ιστορικός χάρτης που απεικονίζει τους ανθρώπινους πολιτισμούς κατά το 2000 π.Χ.]]
Εκτός από τους πολιτικούς και τους γεωφυσικούς χάρτες, υπάρχουν και οι ''τοπογραφικοί'', που γίνονται για την ευρύτερη μελέτη και τοτον σχεδιασμό τεχνικών πολιτικών, ή στρατιωτικών, έργων.
Άλλοι χάρτες είναι οι '''τουριστικοί''', οι οποίοι παρέχουν βοήθεια στους τουρίστες ως προς τον προσανατολισμό τους σε μια ξένη χώρα και τους διευκολύνει να βρουν τουριστικά μέρη, αρχαιολογικούς χώρους, σημεία ενδιαφέροντος ([[εστιατόριο|εστιατόρια]], [[καφετέρια|καφετέριες]]), σταθμούς μέσων μεταφοράς ([[λεωφορείο|λεωφορείων]], [[τρόλλεϋ]], [[μετρό]]), [[ξενοδοχείο|ξενοδοχεία]] κτλ.. Σε παρόμοιο κοινό απευθύνονται και οι '''οδικοί''' χάρτες.
 
Επίσης υπάρχουν και
Γραμμή 24:
* εδαφολογικοί χάρτες
* ιστορικοί χάρτες
* γεωλογικοί χάρτες (απεικονίζουν τα πετρώματα και τους γεωλογικούς σχηματισμούς μιας περιοχής, συνήθως σε υπόβαθρο τοπογραφικού χάρτη)
* σεισμοτεκτονικοί χάρτες
* [[μετεωρολογικός χάρτης|μετεωρολογικοί χάρτες]]
Γραμμή 35:
Επιπλέον οι χάρτες μπορεί να μην αφορούν καθόλου γεωγραφικά στοιχεία, π.χ. οι χάρτες του [[DNA]] ή του ανθρώπινου εγκεφάλου.
 
==Χαρτογραφικοί Φορείςφορείς στην Ελλάδα==
Σε κάθε χώρα οι χάρτες εκδίδονται από '''δημόσιους''' ή '''ιδιωτικούς''' φορείς. Οι δημόσιοι φορείς συνήθως εκδίδουν τοπογραφικούς ή θεματικούς χάρτες όλου του εύρους των κλιμάκων. Οι ιδιωτικοί φορείς κυρίως εκδίδουν τουριστικούς χάρτες, οδηγούς πόλεων ή χάρτες ειδικού σκοπού, κ.αά..
 
Τη σημαντικότερη χαρτογραφική δραστηριότητα στην '''Ελλάδα''' την έχει η [[Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού|Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ)]]. Αυτό συνέβαινε και σε άλλες χώρες, ώστε παραδοσιακά να έχει επικρατήσει στρατιωτικές υπηρεσίες να αποτελούν τους πιο βασικούς χαρτογραφικούς φορείς (για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο η αντίστοιχη χαρτογραφική υπηρεσία είναι η Ordnance Survey).
 
To 1986 ιδρύθηκε ο '''Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας''' (ΟΚΧΕ) με σκοπό να αποτελέσει τοτον βασικό κρατικό χαρτογραφικό φορέα της Ελλάδας.
 
==Σειρές Ελληνικώνελληνικών Χαρτώνχαρτών από Κρατικούςκρατικούς Φορείςφορείς==
Μερικοί από τους κρατικούς φορείς που εκδίδουν τις πλέον διαδεδομένες σειρές χαρτών στην Ελλάδα είναι:
 
# Η [[Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού|Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ)]]
# Η [[Υδρογραφική Υπηρεσία|Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού]]
Γραμμή 52 ⟶ 53 :
(βλέπε επίσης και το άρθρο σχετικό με τους [[Χάρτης ελληνικής έκδοσης|Χάρτες ελληνικής έκδοσης]])
 
==Ψηφιακή Εποχήεποχή==
Τα τελευταία χρόνια, χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας, κυκλοφορούν '''ηλεκτρονικοί''' (ή αλλιώς ψηφιακοί) χάρτες με δυνατότητες εντοπισμού της γεωγραφικής θέσης (στίγματος) από δορυφόρους. Η λειτουργία των χαρτών αυτών βασίζεται στο [[GPS]] (Global Positioning System = Παγκόμιο Σύστημα Δορυφορικού Εντοπισμού). Όταν παρέχονται επιπλέον δυνατότητες υπολογισμού μιας διαδρομής, τότε ονομάζονται και '''ηλεκτρονικοί πλοηγοί''' (electronic navigators).
 
Γραμμή 64 ⟶ 65 :
== Πηγές ==
* Εγκυκλοπαίδεια ''Ελλαδική'', Εκδόσεις Γιάννη Ρίζου.
 
==Βιβλιογραφία==
* Ξυλοπαρκιώτης, Κωνσταντίνος: «Γεωγραφικοί χάρτες και αντικειμενική απεικόνιση», ''[[Περισκόπιο της Επιστήμης]]'', τεύχος 217 (Μάιος 1998), σσ. 36-45
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commonscat|Maps}}
* [http://www.xo.gr/maps/ Χάρτες Ελλάδος - Χρυσός Οδηγός (XO.gr)] (με υπηρεσίες όπως: εύρεση διεύθυνσης, εύρεση διαδρομής κ.α.)
 
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|mapMap}}
 
[[Κατηγορία:Χάρτες| ]]
[[Κατηγορία:Χαρτογραφία|Χαρτης]]
[[Κατηγορία:Τοπογραφία|Χαρτης]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Χάρτης"