Μέγαρο Σταθάτου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 11:
== Το πρόπυλο ==
Το πρόπυλο του Μεγάρου Σταθάτου παρουσιάζει ειδικό ενδιαφέρον
Ως προς την [[κάτοψη|κάτοψή]] του, το πρόπυλο, είναι ένα μικτόγραμμο [[τετράπλευρο]] που αποτελείται από δύο ημικυκλικά τμήματα «προσκολλημένα» σε ένα [[παραλληλόγραμμο]], των οποίων η [[διάμετρος]] ισούται με την μεγάλη πλευρά του παραλληλογράμμου. Τέσσερις [[κίονας|κίονες]] [[τοσκανοδωρικός ρυθμός|τοσκανοδωρικού ρυθμού]] και τέσσερις σύνθετοι
[[Γλυπτικός διάκοσμος]] παρουσιάζεται στα πλευρικά τρίγωνα των τόξων, καθώς και στη [[ζωφόρος|ζωφόρο]], με τη μορφή φυτικών [[μοτίβο|μοτίβων]]. Οι σύνθετοι κίονες αποτελούνται από δύο τοσκανοδωρικού ρυθμού κίονες προσκολλημένους αμφίπλευρα σε [[παραστάδα]]. Στην κάτοψη ορίζουν τις τέσσερις γωνίες του παραλληλόγραμμου, που μαζί με τα δυο ημικύκλια σχηματίζει την κάτοψη. Οι τέσσερις τοσκανοδωρικοί απλοί κίονες είναι τοποθετημένοι ακτινικά στα ημικύκλια, από δύο στο καθένα. Είναι τοποθετημένοι στις γωνίες νοητού κανονικού [[εξάγωνο|εξαγώνου]], του οποίου τα δυο μισά έχουν απομακρυνθεί μεταξύ τους και εγγράφονται πλέον στα δυο ημικύκλια. Σε ότι αφορά τους σύνθετους διπλούς κίονες, το ένα μέρος τους ακολουθεί την χάραξη των ημικυκλίων, ενώ το άλλο βρίσκεται στις στενές πλευρές του παραλληλογράμμου. Έτσι οι σύνθετοι κίονες δεν είναι συμμετρικοί ως προς έναν άξονα σε κάτοψη, αλλά παρουσιάζουν [[εκκεντρότητα]].
Η τοξωτή διαμόρφωση της οροφής του πρόπυλου προκύπτει από την αλληλοτομία έξι μικρών κυλίνδρων και ενός μεγαλύτερου με το στερεό που δημιουργείται από τον εξελκυσμό του σύνθετου σχήματος της κάτοψης. Οι κύλινδροι αντιστοιχούν στα τόξα μετώπου που υποβαστάζουν οι κίονες, με τα δύο τόξα που βρίσκονται στις στενές πλευρές του παραλληλογράμμου να είναι μεγαλύτερα. Εσωτερικά οι γενέτειρες των θολίσκων που δημιουργούνται δεν παραμένουν οριζόντιες, αλλά καμπυλώνονται για να δημιουργήσουν μεγαλύτερο ύψος στο εσωτερικό. Η γεωμετρία της κατασκευής είναι αρκετά περίπλοκη, με τις γενέτειρες των θολίσκων όπως και τα τόξα μετώπου να αποτελούν εν τέλει καμπύλες τέταρτου βαθμού, οι οποίες παρουσιάζουν και σημεία καμπής.▼
▲Η τοξωτή διαμόρφωση της οροφής του πρόπυλου προκύπτει από την [[αλληλοτομία]] έξι μικρών [[κύλινδρος|κυλίνδρων]] και ενός μεγαλύτερου με το στερεό που δημιουργείται από τον εξελκυσμό του σύνθετου σχήματος της κάτοψης. Οι κύλινδροι αντιστοιχούν στα τόξα μετώπου που υποβαστάζουν οι κίονες, με τα δύο τόξα που βρίσκονται στις στενές πλευρές του παραλληλογράμμου να είναι μεγαλύτερα. Εσωτερικά οι [[θόλος|γενέτειρες των θολίσκων]] που δημιουργούνται δεν παραμένουν οριζόντιες, αλλά καμπυλώνονται για να δημιουργήσουν μεγαλύτερο ύψος στο εσωτερικό. Η γεωμετρία της κατασκευής είναι αρκετά περίπλοκη, με τις γενέτειρες των θολίσκων όπως και τα τόξα μετώπου να αποτελούν εν τέλει [[καμπύλη|καμπύλες]] τέταρτου βαθμού, οι οποίες παρουσιάζουν και σημεία καμπής.
Η πρόσβαση, τέλος, στο πρόπυλο γίνεται μέσω μνημειακής κλίμακας, με ανήσυχο καμπύλο σχήμα που θυμίζει έντονα αντίστοιχες κλίμακες του [[μπαρόκ]]. Η σκάλα αυξάνει το πλάτος της όσο την κατεβαίνει κανείς, με τον βαθμιδοφόρο να καμπυλώνεται και τα τελευταία σκαλοπάτια να περιελίσσονται γύρω από το κυλινδρικό βάθρο στο τέλος του βαθμιδοφόρου δημιουργώντας σπείρα. Από το έβδομο σκαλοπάτι και κάτω, τα σκαλοπάτια αρχίζουν να καμπυλώνονται και σε κάτοψη, μέχρι να καταλήξουν στα τρία τελευταία με την ελεύθερη σπειροειδή απόληξη που αναφέρθηκε.▼
▲Η πρόσβαση, τέλος, στο πρόπυλο γίνεται μέσω [[μνημειακή κλίμακα|μνημειακής κλίμακας]], με ανήσυχο καμπύλο σχήμα που θυμίζει έντονα αντίστοιχες κλίμακες του [[μπαρόκ]]. Η σκάλα αυξάνει το πλάτος της όσο την κατεβαίνει κανείς, με τον [[βαθμιδοφόρος|βαθμιδοφόρο]] να καμπυλώνεται και τα τελευταία σκαλοπάτια να περιελίσσονται γύρω από το κυλινδρικό βάθρο στο τέλος του βαθμιδοφόρου δημιουργώντας [[σπείρα]]. Από το έβδομο σκαλοπάτι και κάτω, τα σκαλοπάτια αρχίζουν να καμπυλώνονται και σε κάτοψη, μέχρι να καταλήξουν στα τρία τελευταία με την ελεύθερη σπειροειδή απόληξη που αναφέρθηκε.
== Πηγές ==
| |||