Άγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός ο Θεολόγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Διόρθωση λαθών στον κώδικα με τη χρήση AWB (11454)
Γραμμή 18:
|μέγεθος_εικόνας = 200px
|λεζάντα =
|τίτλοι = [[Εκκλησιαστικοί πατέρες|Πατέρας της Εκκλησίας]]</br />[[Διδάσκαλοι της Εκκλησίας|Διδάσκαλος της Εκκλησίας]]</br />[[Τρεις Ιεράρχες|Μέγας Ιεράρχης]]</br />[[Άγιος]]</br />[[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως|Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως]]</br />[[Θεολογία|Θεολόγος]]
|τόπος_γέννησης = [[Ναζιανζός]], [[Καππαδοκία]]
|τόπος_κοίμησης = [[Ναζιανζός]], [[Καππαδοκία]]
Γραμμή 33:
==Βιογραφία==
 
===Παιδικά χρόνια και εκπαίδευση===
 
Ο Γρηγόριος γεννήθηκε στο χωριό Αριανζός κοντά στη [[Ναζιανζός|Ναζιανζό]] της νοτιοδυτικής [[Καππαδοκία]]ς.<ref>Ruether, Rosemary Radford. ''Gregory of Nazianzus: Rhetor and Philosopher'', (Oxford University Press, 1969), p. 18</ref> Οι γονείς του, [[Γρηγόριος Ναζιανζηνός ο πρεσβύτερος|Γρηγόριος ο Πρεσβύτερος]] και [[Νόννα της Ναζιανζού|Νόννα]], ήσαν πλούσιοι γαιοκτήμονες. Η Νόννα έστρεψε το σύζυγο της στο [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμό]], ο οποίος βαπτίστηκε το 325 μ.Χ, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, το 328 ή 329 χειροτονήθηκε επίσκοπος Ναζιανζού.<ref>McGuckin (2001), p. vii</ref> Ο νεαρός Γρηγόριος και ο αδερφός του, [[Καισάριος της Ναζιανζού]], τον πρώτο καιρό ήταν μαθητές του θείου τους, Αμφιλόχιου. Ο Γρηγόριος σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία στη Ναζιανζό, στην [[Καισάρεια (Καππαδοκία)|Καισάρεια]], στην [[Αλεξάνδρεια]] και στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]]. Στην Αθήνα συνάντησε και έγινε φίλος με το Βασίλειο τον Μέγα και τον [[Ιουλιανός|Ιουλιανό]].<ref>Ruether (1969), pp. 19, 25</ref> Στην Αθήνα, δάσκαλοι του ήταν οι γνωστοί ρήτορες [[Ιμέριος]] και [[Προαιρέσιος]].<ref>Hunter-Blair, D.O. ''The Catholic Encyclopedia'', article on Gregory of Nazianzus (Robert Appleton Co, 1910), retrieved online April 2007</ref>
Γραμμή 41:
Το 361, ο Γρηγόριος επέστρεψε στη Ναζιανζό και χειροτονήθηκε [[πρεσβύτερος]] από τον πατέρα του, ο οποίος τον ήθελε για να τον βοηθήσει να φροντίζει τους τοπικούς Χριστιανούς.<ref>McGuckin (2001), pp. 99–102</ref> Ο νεαρός Γρηγόριος, ο οποίος ήθελε να γίνει μοναχός, αγανάκτησε με την πρόταση του πατέρα του να επιλέξει μεταξύ του Ιερατείου και της ζωής του μοναχού, αποκαλώντας την ως πράξη τυραννίας.<ref>Ruether, (1969), p. 32; quote is from in Migne, J.P. (ed), ''Patrologiae Graecae (PG)'', (1857–1866), 37.1053, ''Carm. de vita sua'', l.345</ref> Αφού έφυγε από το σπίτι, συνάντησε τον Βασίλειο στην Αννεσόη, και έκτοτε ζούσαν ως ασκητές.<ref>McGuckin (2001), p. 102</ref> Ωστόσο, ο Βασίλειος τον προέτρεψε να επιστρέψει στην πατρίδα του και να βοηθήσει τον πατέρα του, κάτι που ο Γρηγόριος έκανε τον επόμενο χρόνο. Όταν έφθασε στη Ναζιανζό, ο Γρηγόριος βρήκε τη χριστιανική κοινότητα χωρισμένη λόγω των θεολογικών διαφορών και τον πατέρα του να κατηγορείται για συμμετοχή σε αίρεση από τους τοπικούς μοναχούς.<ref>McGuckin (2001), p. 107</ref> Ο Γρηγόριος κατάφερε να ενώσει τους τοπικούς Χριστιανούς χάρη στις διπλωματικές και τις ρητορικές του ικανότητες.
 
Την ίδια ώρα, ο Αυτοκράτορας Ιουλιανός δήλωσε δημοσίως πώς ήταν κατά του Χριστιανισμού.<ref>McGuckin (2001), p. 115</ref> Ως απάντηση, ο Γρηγόριος έγραψε τις ''Ύβρεις κατά του Ιουλιανού'', μεταξύ του 362 και του 363. Στις ''Ύβρεις'' καταγράφει πώς ο Χριστιανισμός θα ξεπεράσει τους ηγέτες όπως ο Ιουλιανός με αγάπη και υπομονή. Αυτή η διαδικασία, όπως περιέγραψε ο Γρηγόριος, είναι η δημόσια εκδήλωση της [[θέωση|θέωσης]]ς, η οποία οδηγεί σε πνευματική ανύψωση και μυστική ένωση με τον [[Θεός|Θεό]].<ref>McGuckin (2001), p. 121</ref> Ο Ιουλιανός έδιωξε τον Γρηγόριο και άλλους χριστιανούς, το 362, αλλά πέθανε ένα χρόνο αργότερα σε εκστρατεία κατά των Περσών.<ref>McGuckin (2001), pp. 125–26</ref> Με τον θάνατο του Ιουλιανού, ο Γρηγόριος και οι χριστιανοί της Ανατολής δεν ήταν κάτω από τον κίνδυνο του διωγμού, καθώς ο νέος Αυτοκράτορας, [[Ιοβιανός]], ήταν πιστός στον Χριστιανισμό.<ref>McGuckin (2001), p. 130</ref>
 
Ο Γρηγόριος πέρασε τα επόμενα χρόνια καταπολεμώντας τον [[Αρειανισμός|Αρειανισμό]], ο οποίος απειλούσε να διαιρέσει την Καππαδοκία. Κατά τη διάρκεια αυτών των γεγονότων, ο Γρηγόριος παρενέβη εξ ονόματος του Βασιλείου με τον Επίσκοπο [[Ευσέβιος ο Καισαρείας|Ευσέβιο της Καισαρείας]].<ref>McGuckin (2001), pp. 138–42</ref> Για τους δύο φίλους ξεκίνησε μια περίοδος κλειστής συνεργασίας καθώς συμμετείχαν σε ένα ρητορικό διαγωνισμό της εκκλησίας της Καισαρείας, ο οποίος κατακρημνίστηκε από την άφιξη θεολόγων του Αρειανισμού.<ref name=McGuckin143>McGuckin (2001), p. 143</ref> Στις επόμενες δημόσιες, υπό την προεδρεία των πρακτόρων του Αυτοκράτορα [[Ουάλης|Ουάλη]], ο Γρηγόριος και ο Βασίλειος αναδείχθηκαν θριαμβευτές. Αυτή η επιτυχία βεβαίωσε πώς το μέλλον του Γρηγορίου και του Βασιλείου ήταν να αναλάβουν τη διοίκηση της εκκλησίας.<ref name="McGuckin143" /> Ο Βασίλειος, το 370, εκλέχτηκε Επίσκοπος της Καισαρείας της Καππαδοκίας.
Γραμμή 57:
Ο Αυτοκράτορας Ουάλης πέθανε το 378. Ο διάδοχος του, [[Θεοδόσιος Α']], και ήταν καλό νέο για αυτούς που θέλησαν να εκκαθαρίσουν τη [[Κωνσταντινούπολη]] από τον Αρειανισμό.<ref>McGuckin (2001), p. 235</ref> Το εξόριστο κόμμα των κατοίκων της Νικαίας επέστρεψε βαθμιαία στην πόλη. Από το νεκρικό του κρεβάτι, ο Βασίλειος υπενθύμισε τις ικανότητες του Γρηγορίου και τον συνέστησε να υπερασπιστεί την Τριαδική παράδοση στην Κωνσταντινούπολη.<ref>McGuckin (2001), pp. 235–236; see also Orat. 43.2, PG 36.497.</ref>
 
Το 379, η Σύνοδος της Αντιοχείας και ο τοπικός Αρχιεπίσκοπος, Μελέτιος, ζήτησαν τον Γρηγόριο να πάει στην Κωνσταντινούπολη για να εκκαθαρίσει την πόλη από την ορθοδοξία της Νικαίας.<ref>Ruether (1969), p. 42</ref> Παρά τους δισταγμούς του, ο Γρηγόριος δέχθηκε. Η εξαδέλφη του, Θεοδοσία, του πρόσφερε μια έπαυλη για κατοικία - αμέσως ο Γρηγόριος μετέτρεψε την έπαυλη σε εκκλησία, την οποία ονόμασε «Αναστασία» («σκηνή για την ανάσταση της πίστης»).<ref>McGuckin (2001), pp. 241; see also 2 Kings 4:8 and Orat. 26.17, PG 35.1249.</ref> Εκεί είχε εκδώσει 5 ομιλίες για την Αγία Τριάδα.<ref>Hunter-Blair, D.O. ''The Catholic Encyclopedia'', article on Gregory of Nazianzus.</ref>:
 
{{ρήση|Κοιτάξτε αυτά τα γεγονότα: Ο Χριστός γεννιέται, το Άγιο Πνεύμα είναι ο Πρόδρομος του. Ο Χριστός βαπτίζεται, το Άγιο Πνεύμα το μαρτυρεί... Ο Χριστός κάνει θαύματα, το Άγιο Πνεύμα τα συνοδεύει. Ο Χριστός σταυρώνεται, το Άγιο Πνεύμα παίρνει τη θέση του. Τι θαυμαστά πράγματα σκοπεύει να κάνει ο Θεός και δεν είναι δυνατόν για Αυτόν...<ref>Gregory of Nazianzus, Or. 31:29. [http://ocafs.oca.org/FeastSaintsViewer.asp?SID=4&ID=1&FSID=100298 The Orthodox Church of America website], retrieved May 2, 2007</ref>}}
 
Οι ομιλίες του Γρηγορίου έτυχαν καλής υποδοχής και πολλοί πιστοί πήγαιναν στην «Αναστασία» για να τον ακούσουν. Φοβούμενοι τη δημοτικότητα του Γρηγορίου, οι υποστηρικτές του Αρειανισμού αποφάσισαν να επιτεθούν. Το Πάσχα του 379, οι οπαδοί προέβησαν σε βιαιοπραγίες μέσα στην εκκλησία, σκοτώνοντας έναν επίσκοπο και τραυματίζοντας τον Γρηγόριο. Όταν ξέφυγε από τον όχλο, ο Γρηγόριος προδόθηκε από ένα φίλο του, τον φιλόσοφο [[Μάξιμος Α΄ ο Κυνικός|Μάξιμο τον Κυνικό]]. Ο Μάξιμος, ο οποίος είχε μυστική συμμαχία με τον Πέτρο, επίσκοπο της Αλεξανδρείας, προσπάθησε να πάρει τη θέση του Γρηγορίου και να χειροτονηθεί ο ίδιος Επίσκοπος της Κωνσταντινουπόλεως.<ref name=Ruether43>Ruether (1969), p. 43</ref> Σοκαρισμένος, ο Γρηγόριος αποφάσισε να παραιτηθεί από τη θέση, αλλά οι πιστοί τον ανάγκασαν να μείνει και έδιωξαν τον Μάξιμο.<ref name="Ruether43" />
 
Στην Κωνσταντινούπολη, οι ιερείς του Αρειανισμού κατέλαβαν τις πιο σημαντικές εκκλησίες. Όταν όμως Αυτοκράτορας έγινε ο Θεοδόσιος (380), όλα πήγαν υπέρ του Γρηγορίου. Ο Αυτοκράτορας ήταν αποφασισμένος να εξαλείψει τον Αρειανισμό και έδιωξε τον Επίσκοπο [[Επίσκοπος Νέας Ρώμης Δημόφιλος|Δημόφιλο]], και τη θέση του έλαβε ο Γρηγόριος.<ref name= Ruether45>Ruether (1969), p. 45</ref>
Γραμμή 88:
Ο Γρηγόριος είναι κυρίως γνωστός για τη συνεισφορά του στον τομέα της Πνευματολογίας, της θεολογίας σχετικά με το Άγιο Πνεύμα.<ref>Michael O'Carroll, "Gregory of Nazianzus" in ''Trinitas'' (Wilmington, DE: Michael Glazier, Inc, 1987).</ref> Ο Γρηγόριος ήταν ο πρώτος, ο οποίος προσπάθησε να εξηγήσει, με τον τρόπο της πομπής, τις σχέσεις του Πνεύματος και της Θεότητας: «Το Άγιο Πνεύμα είναι πραγματικό Πνεύμα, το οποίο έρχεται από τον Πατέρα...»<ref>Gregory of Nazianzus, ''Five Theological Orations''.</ref> Αν και ο Γρηγόριος δεν εξήγησε τελείως την έννοια, θα διαμόρφωνε τις μετέπειτα σκέψεις για το Άγιο Πνεύμα.<ref>See H.E.W. Turner and Francis Young, "Procession(s)" in ''The Westminster Dictionary of Christian Theology'', ed. A. Richardson & J. Bowden (Philadelphia:Westminster Press, 1983).</ref>
 
Τόνισε ότι ο [[Χριστός]] δεν έπαυσε να είναι Θεός όταν έγινε άνδρας και ότι δεν έχασε κανένα θείο χαρακτηριστικό του όταν πήρε την ανθρώπινη μορφή. Διακήρυξε επίσης την αιωνιότητα του Αγίου Πνεύματος, λέγοντας ότι οι ενέργειες του Πνεύματος ήταν κρυμμένες στη [[Παλαιά Διαθήκη]] αλλά έγιναν γνωστές μετά την Ανάληψη του Χριστού και την Πεντηκοστή.
 
Σε αντίθεση με τη θεωρία του Νεο-Αρειανισμού ότι ο Υιός ήταν ''ανόμοιος'' του Πατρός και τη θεωρεία του Ημι-Αρειανισμού ότι ο Υιός ήταν ''ομοιούσιος'' του Πατρός, ο Γρηγόριος υποστήριξε το δόγμα της ''ομοουσίας''.<ref>Børtnes (2006), pp. 9, 10</ref> Οι Πατέρες της Καππαδοκίας υποστήριξαν πώς η φύση του Θεού είναι άγνωστη στον άνθρωπο - εξήγησαν την έννοια της [[υπόστασις|υποστάσεως]] και πώς ο Χριστός ήταν η εικόνα του Θεού.<ref>Børtnes (2006), p. 10</ref>
Γραμμή 95:
 
== Ποίηση ==
Ο Γρηγόριος ήταν γνωστός όχι μόνο ως θεολόγος, αλλά και ως άνθρωπος των γραμμάτων,<ref>Børtnes (2006), p. 21</ref> καθώς επίσης και ως ποιητής, αφού έγραψε αρκετά ποίηματα με θεολογικά και ηθικά θέματα. Ολόκληρο το όγδοο βιβλίο της [[Παλατινή Ανθολογία|Παλατινής Ανθολογίας]] απαρτίζεται από επιγράμματά του, 254 τον αριθμό, ενώ ακόμη δύο επιγράμματά του (Ι 51 και 92) περιλαμβάνονται στο πρώτο βιβλίο.<ref>σχετικά με την ποίηση του Γρηγορίου βλ. Άρης Δικταίος, ''Anthologia Graeca, η λεγομένη Παλατίνη'', εκδ. Γκοβόστη,1980, τ. Α΄ σ.104.</ref>
 
=== Επιρροή ===
Γραμμή 103:
=== Λείψανα ===
 
Μετά τον θάνατο του, ο Γρηγόριος τάφηκε στη Ναζιανζό. Τα λείψανα του μεταφέρθηκαν, το 950, στην Εκκλησία των Άγιων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη. Ένα μέρος των λειψάνων ελήφθησαν από την Κωνσταντινούπολη από τους Σταυροφόρους κατά τη διάρκεια της [[Δ' Σταυροφορία|Δ' Σταυροφορίας]]ς, το 1204, και μεταφέρθηκαν στη [[Ρώμη]]. Στις 27 Νοεμβρίου 2004, τα λείψανα του Γρηγορίου και του Ιωάννη Χρυσόστομου επιστράφηκαν στην Κωνσταντινούπολη.<ref>Ian Fisher, "Pope returns remains of 2 Orthodox patriarchs" [http://www.signonsandiego.com/uniontrib/20041128/news_1n28pope.html ''San Diego Union-Tribune'' online] November 28, 2004. Retrieved April 26, 2007</ref>
Γύρω στα 12 χλμ έξω από την πόλη τής Καβάλας, βρίσκεται ένα πανέμορφο παραθαλάσσιο χωριό η Νέα Καρβάλη, και είναι δημιούργημα εδώ και ογδόντα έξι χρόνων ξεριζωμένων ανθρώπων από τα βάθη τής Μικράς Ασίας. Στην μέση τού χωριού βρίσκεται η εκκλησία τού Αγίου Γρηγορίου τού Θεολόγου. Επέλεξαν δε να κτίσουν την νέα τους εκκλησία στο κέντρο τού χωριού για να δίνουν ισομερώς την ίδια προστασία στα Ιερά λείψανα των Αγίων.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ή Ναζιανζηνός γεννήθηκε στά βάθη τής Μικράς Ασίας , στήν κωμόπολη Ναζιανζό ή Ανζιανζό τής Καππαδοκίας, το 329 μ.Χ. , από τον πατέρα του Γρηγόριο πού ήταν επίσκοπος στην Ναζιανζό , και την υπέροχη μητέρα του Νόννα η οποία τού έδωσε τα μέγιστα για την θρησκευτική και πνευματική του οντότητα .
Γραμμή 128:
Η Ανατολική Ορθόδοξη και η Ανατολική Καθολική Εκκλησία γιορτάζουν 2 μέρες τη μνήμη του Γρηγορίου: στις 25 Ιανουαρίου (ατομική εορτή του Γρηγορίου) και στις 30 Ιανουαρίου (εορτή των Τριών Ιεραρχών). Η Εκκλησία της [[Αγγλία]]ς γιορτάζει τη μνήμη του Γρηγορίου και του Μεγάλου Βασιλείου στις 2 Ιανουαρίου, ενώ η Επισκοπική Εκκλησία τον τιμά στις 9 Μαρτίου.<ref>{{cite web|url=http://ocafs.oca.org/FeastSaintsViewer.asp?SID=4&ID=1&FSID=100298|title=St Gregory the Theologian the Archbishop of Constantinople|work=OCA Online Feast Days|publisher=Orthodox Church in America|accessdate=2009-09-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://ocafs.oca.org/FeastSaintsViewer.asp|title=Synaxis of the Ecumenical Teachers and Hierarchs: Basil the Great, Gregory the Theologian, and John Chrysostom|work=OCA Online Feast Days|publisher=Orthodox Church in America|accessdate=2009-09-26}}</ref>
 
== Ορθόδοξη υμνολογία Αγίου ==
 
:::::[[Απολυτίκιο]] (Ἦχος α')