O '''κόλπος Ξηρού''' ([[τούρκικα]]: ''Saros Körfezi, κόλπος του Σάρου'' ή Μέλανας κόλπος) είναι κόλπος της [[Τουρκία]]ς στην περιοχή της [[Θράκη]]ς. Βρίσκεται 30 περίπου ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της [[Αλεξανδρούπολη|Αλεξανδρούπολης]]ς, βόρεια της [[χερσόνησος της Καλλίπολης|χερσονήσου της Καλλίπολης]].
==Ιστορία==
Επαναστατική δραστηριοποίηση του ελληνικού στοιχείου παρατηρήθηκε σε αρκετά χωριά του κόλπου του Σάρου. Θράκες επαναστάτες είχαν κινηθεί στα χωριά [[Πλαγιάρι|Πλαγιάρι]], Εξαμίλι, Νεοχώρι, Μεγαρίσι, Καρατσαλή, Καρατζά-Χαλήλ, Σαζλή-Ντερέ, Αλτίν-Τας, που ενισχύθηκαν και από τις μεσογειακές περιοχές της [[Κεσσάνη|Κεσσάνης]]ς, των [[Μαλγάρων|Μαλγάρων]] και της [[Χαριουπόλεως Βησαρίων|Χαριουπόλεως]]. Είναι φανερό ότι οι ορεινές περιοχές του Ιερού Όρους και της Στράντζας, όπου είχαν συνοικισθεί συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί της Θράκης ήδη από τις αρχές της Τουρκοκρατίας, αποτέλεσαν τα χρόνια εκείνα ορμητήρια των Θρακών επαναστατών και εστίες διαρκούς αναβρασμού. Τα τουρκικά αντίποινα υπήρξαν τρομερά. Πολλά χωριά πρέπει να καταστράφηκαν και να ερημώθηκαν, όπως το Ταϊφίρ, το Μεγαρίσι, η [[Αφροδισιάδα|Αφροδισιάδα]] (Ιμπριτζέ) και άλλα<ref>{{Cite book|title = Ιστορία Του Βορείου Ελληνισμού|last = Βακαλόπουλος|first = Κ.Π|publisher = Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη|year = 1990|isbn = |location = Θεσσαλονίκη|pages = }}</ref>.
