Μαρίκα Κοτοπούλη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Διόρθωση συντακτικών λαθών του κώδικα με τη χρήση AWB (11457) |
|||
Γραμμή 17:
}}
Η '''Μαρίκα Κοτοπούλη''' (3 Μαΐου 1887-11 Σεπτεμβρίου 1954) ήταν σημαντική Ελληνίδα [[ηθοποιός]]. Διακρίθηκε περισσότερο ως τραγωδός στα έργα ξένων κι Ελλήνων κλασικών συγγραφέων. Πρωταγωνίστησε, ωστόσο, σε πολλά διαφορετικά θεατρικά είδη, ανάμεσά τους η κομεντί και η φάρσα.<ref>Ε.Ν. Μόσχος, [http://www.ekebi.gr/magazines/showimage.asp?file=169324&code=5615 "Μνήμη Μαρίκας Κοτοπούλη"] (
==Βιογραφία==
====Παιδικά και νεανικά χρόνια====
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν κόρη της Ελένης και του Δημητρίου Κοτοπούλη. Και οι δυο γονείς της ήταν ηθοποιοί, ενώ ο πατέρας ήταν και θιασάρχης, επικεφαλής του "Δραματικού Θιάσου Πρόοδος".<ref>Ευδοκία Δεληπέτρου, "Ζωή γεμάτη πάθος και τέχνη" (βλ. Βιβλιογραφία), σ.5.</ref>
Εμφανίστηκε στη σκηνή βρέφος σε περιοδεία των γονέων της στο έργο ''Ο αμαξάς των Άλπεων''.<ref>Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, "Μαρίκα Κοτοπούλη: εικοσιπέντε χρόνια από τη ζωή της" (βλ. Βιβλιογραφία), σ.47-48.</ref> Είχε, έτσι κι αλλιώς, γεννηθεί σχεδόν κυριολεκτικά πάνω στο θεατρικό σανίδι, όταν η μητέρα της "καταληφθείσα επί σκηνής από τας ωδίνας του τοκετού", όπως περιέγραφε μια εφημερίδα της εποχής, "μετεφέρθη κακώς έχουσα εις την οικίαν της, ένθα έφερεν εις φως τον τελευταίον γόνον των Κοτοπούληδων".<ref>Ε.Ν. Μόσχος, [http://www.ekebi.gr/magazines/showimage.asp?file=169324&code=5615 "Μνήμη Μαρίκας Κοτοπούλη",] σ.1239.</ref>
Ο πρώτος ρόλος της ήταν σε επιθεώρηση, σε ηλικία πέντε ετών, όπου υποδύθηκε μια μαθήτρια. Έως το 1901 εμφανιζόταν στο πλάι των γονιών της σε διάφορα έργα, ακόμη και του κλασικού ρεπερτορίου, σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, τη [[Σμύρνη]] και την [[Κωνσταντινούπολη]].<ref>N.I.Λ[άσκαρης], "Κοτοπούλη, Μαρίκα" (βλ. Βιβλιογραφία).</ref>
====Στο Βασιλικό Θέατρο====
Το 1902 προσελήφθη στο [[Βασιλικό θέατρο|Βασιλικό Θέατρο]] κι αρχίζει να γίνεται γνωστή στο ευρύτερο κοινό. Στο ξεκίνημα αντιμετώπισε εχθρότητα από μερίδα συναδέλφων της, εξαιτίας του νεαρού της ηλικίας της. Το ταλέντο της αναγνωρίστηκε γρήγορα από τους κριτικούς κι αυτό ενέτεινε τον ανταγωνισμό με την ευνοούμενη των ανακτόρων ηθοποιό Άννα Φραγκοπούλου.<ref>Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, "Μαρίκα Κοτοπούλη: εικοσιπέντε χρόνια από τη ζωή της", σ.47-48.</ref> Το ντεμπούτο της στο Βασιλικό Θέατρο ήταν ο ρόλος του Πουκ στο [[Όνειρο Θερινής Νυκτός|''Όνειρο θερινής νυκτός'']] και συνέχισε με ανάλογες επιλογές από το κλασικό ρεπερτόριο, όπως ''Δωδεκάτη νύκτα'', ''Φάουστ'' κ.άλ.<ref>Ευδοκία Δεληπέτρου, "Ζωή γεμάτη πάθος και τέχνη", σ.6.</ref> Σημαντική στιγμή στην καριέρα της νεαρής Κοτοπούλη υπήρξε η συμμετοχή της στην τριλογία του Αισχύλου ''Ορέστεια'' το 1903, όπου η απαγγελία για πρώτη φορά αρχαίου δράματος στη [[
====Θιασάρχης====
Γραμμή 34:
====Θάνατος====
Η Μαρίκα Κοτοπούλη πέθανε στις [[11 Σεπτεμβρίου]] [[1954]].<ref>
====Ρόλοι====
Στην καριέρα της, η Κοτοπούλη διακρίθηκε ως Ηλέκτρα στην ''Ορέστεια'', ως Ιφιγένεια και Μαργαρίτα (στο Φάουστ) του [[Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε|Γκαίτε]], ως Ηλέκτρα του [[Ούγκο φον Χόφμανσταλ|Χόφμανσταλ]] και, όσον αφορά το ελληνικό ρεπερτόριο, ως [[Φαύστα]] στην ομώνυμη τραγωδία του [[Δημήτριος Βερναρδάκης|Δ. Βερναρδάκη]] και Θεοδότη στους ''Ισαύρους'' του [[Κλέων Ρίζος Ραγκαβής|Ραγκαβή]].<ref>N.I.Λ[άσκαρης], "Κοτοπούλη, Μαρίκα".</ref> Ξεχωριστή, επίσης, ήταν η ερμηνεία της στη ''Στέλλα Βιολάντη'' του [[Γρηγόριος Ξενόπουλος|Ξενόπουλου]] το καλοκαίρι του 1909 στη [[Νέα Σκηνή]] του [[Κωνσταντίνος Χρηστομάνος|Κ. Χρηστομάνου]], όταν ο συγγραφέας εμπιστεύτηκε σ' αυτήν τον πρωταγωνιστικό ρόλο κι όχι στην Κυβέλη, όπως συνήθιζε.<ref>Εlise-Anne Delveroudi, [http://www.philology.uoc.gr/staff/delveroudi/delveroudi.pdf ''Le répertoire original présenté sur la scène athénienne, 1901-1922''] (
Εκτός από το θέατρο, η Κοτοπούλη έπαιξε για μια και μοναδική φορά στον κινηματογράφο, στην ελληνοτουρκική παραγωγή [[Κακός δρόμος]] ([[1933]]), βασισμένη σε μυθιστόρημα του Γρ. Ξενόπουλου. Η ταινία γυρίστηκε σε στούντιο της Κωνσταντινούπολης και ήταν συμπαραγωγή με συμμετοχή του συζύγου της Γ. Χέλμη και του Κώστα Θεοδωρίδη, συζύγου της Κυβέλης, η οποία συμπρωταγωνιστούσε στο φιλμ, μαζί με το [[Βασίλης Λογοθετίδης|Β. Λογοθετίδη]]. Η ταινία έως σήμερα θεωρείται χαμένη.<ref>Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, "Η Μαρίκα Κοτοπούλη θιασάρχης", σ.68, υποσ.</ref>
====Προσωπική ζωή====
Η προσωπική της ζωή υπήρξε θυελλώδης, ιδιαίτερα στα νεανικά της χρόνια και περιελάμβανε τόσο άνδρες όσο και γυναίκες. Eιδικά όσον αφορά τις τελευταίες, στην εποχή της κυκλοφορούσε η φήμη πως η Κοτοπούλη είχε ερωτικές σχέσεις με τις μικρότερες σε ηλικία ηθοποιούς, προτού αυτές αναδειχτούν.<ref>Ελένη Μπακοπούλου, [http://www.ekebi.gr/magazines/flipbook/showissue.asp?file=16385&code=8743 "Μαρτυρία Ντόρας Ρωζέττη"] (
Λίγο έπειτα από την πρόσληψή της στο Βασιλικό Θέατρο, συγκεκριμένα το 1904, σύναψε ερωτικό δεσμό με το σκηνοθέτη [[Θωμάς Οικονόμου|Θωμά Οικονόμου]], ο οποίος αναγνώρισε αμέσως το ταλέντο της και βοήθησε στην καθιέρωσή της. Μετά την σχεδόν ταυτόχρονη αποχώρησή τους από το Βασιλικό (1906), η Κοτοπούλη συμμετείχε στο "Θίασο Θωμά Οικονόμου" στο ελεύθερο θέατρο, ένα συνεργατικό σχήμα με το θίασο του πατέρα της Δημήτρη. Την επόμενη χρονιά ο δεσμός της με τον Οικονόμου έληξε και, μάλιστα, με άσχημο τρόπο, ενώ η ίδια έφυγε για λίγο στο Παρίσι.<ref>Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, "Μαρίκα Κοτοπούλη: εικοσιπέντε χρόνια από τη ζωή της", σ.48-51, 53-54.</ref> Το 1908, ενώ βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη για περιοδία, η Κοτοπούλη ερωτεύτηκε τον πολιτικό και στοχαστή [[Ίων Δραγούμης|Ίωνα Δραγούμη]], ο οποίος υπηρετούσε εκεί ως Πρώτος Γραμματέας της Ελληνικής Πρεσβείας και τον οποίο είχε πρωτοσυναντήσει το 1905 στην [[Αλεξάνδρεια]]. Η πολύκροτη σχέση τους, που βάσταξε έως τα τέλη του Ιουλίου του 1920, οπότε και δολοφονήθηκε ο αγαπημένος της από υποστηρικτές του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Βενιζέλου]], υπήρξε σκανδαλώδης για τα δεδομένα της εποχής. Το ζευγάρι από τον Ιούνιο περίπου του 1912 συζούσε, χωρίς την επισημοποίηση ενός γάμου, κάτι που όμως έτσι κι αλλιώς ήταν αδύνατον, λόγω της ταξικής διαφοράς που υπήρχε ανάμεσά τους και της επακόλουθης αντίδρασης της μεγαλοαστικής οικογένειας του Δραγούμη. Την περίοδο που ο τελευταίος βρισκόταν εξόριστος στην Κορσική (1917-19), η Κοτοπούλη είχε γνωρίσει το θεατρικό επιχειρηματία Γεώργιο Χέλμη, με τον οποίο σύναψε ερωτική σχέση.<ref>Βλ. Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, "Μαρίκα Κοτοπούλη: εικοσιπέντε χρόνια από τη ζωή της", σ.55-59 και Ελένη Γκίνη, "Ο παράφορος έρωτας με τον Ίωνα Δραγούμη" (βλ. Βιβλιογραφία), σ.29-31.</ref> Τον παντρεύτηκε το 1923 και μοιράστηκε μαζί του την υπόλοιπη ζωή της -παιδιά δεν απέκτησαν.
Στις πολιτκές της πεποιθήσεις η Κοτοπούλη ήταν βασιλικιά, θεωρώντας πως "το παλάτι" ήταν θεσμός ιερός. Ωστόσο, οι προσωπικές σχέσεις της δεν καθορίζονταν από αυτήν την επιλογή. Όπως μαρτυρεί, μάλιστα, ο [[Γιάννης Τσαρούχης]], η μεγάλη πρωταγωνίστρια κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή
====Διακρίσεις - τιμές====
To 1923 η Κοτοπούλη έλαβε το Αριστείον Γραμμάτων και Τεχνών, ενώ το 1939 τιμήθηκε για την προσφορά της από την Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Το 1949, με αφορμή τη (μοναδική) συνεργασία της με το Εθνικό στο ανέβασμα της ''Ορέστειας'' από το [[Δημήτρης Ροντήρης|Ροντήρη]], οι συνάδελφοι της Κοτοπούλη έλαβαν την πρωτοβουλία και της έδοσαν ειδικό χρυσό μετάλλιο, με χαραγμένη τη μορφή της ως Κλυταιμνήστρας. Μέσα από αυτήν την κίνηση καθιερώθηκε, με πρωτοβουλία της ίδιας, ο θεσμός της απονομής του "Επάθλου Κοτοπούλη" σε αξιόλογες Ελληνίδες ηθοποιούς, ο οποίος όμως ατόνησε τα τελευταία χρόνια. Το 1950 της απονεμήθηκε από το βασιλιά Παύλο το παράσημο του Ταξιάρχη.
====Κληρονομιά====
Γραμμή 85:
*{{imdb όνομα|ID=1085829|όνομα=Μαρίκα Κοτοπούλη}}
*[http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3449 Μουσείο Μαρίκας Κοτοπούλη.] ΥΥΠΟ: Μουσεία.
{{livepedia|Κοτοπούλη_Μαρίκα}}
{{DEFAULTSORT:Κοτοπουλη Μαρικα}}▼
{{Στοιχεία προσώπου
Γραμμή 104 ⟶ 100 :
}}
▲{{DEFAULTSORT:Κοτοπουλη Μαρικα}}
[[Κατηγορία:Έλληνες ηθοποιοί|Κοτοπούλη]]
| |||