Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Αρχείο: AchaemenidMapBehistunInscription.png|thumb|300px|Η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών στη μεγαλύτερη επέκταση της.]]

[[Αρχείο: Darius I the Great's inscription.jpg|thumb|300px|Η επιγραφή του Δαρείου του Μέγα στο Μπεχινστούν]]

[[Αρχείο:Napoli BW 2013-05-16 16-25-06 1 DxO.jpg|thumb|300px|Η μάχη της Ισσού ήταν το τέλος της Περσίας των Αχαιμενιδών – διακρίνονται ο Δαρείος Γ’ και ο Μέγας Αλέξανδρος ]]

Ιδρυτής της '''δυναστείας των Αχαιμενιδών''' ήταν ο [[Αχαιμένης της Περσίας|Αχαιμένης]] ο οποίος σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ιστορικών έζησε γύρω στο [[700 π.Χ.]] την εποχή του Ασσύριου βασιλιά [[Σενναχειρείμ]] ως αρχηγός της Περσικής φυλής των Πασαργάδων. Ο Αχαιμένης θεωρείται ημι – μυθικό πρόσωπο και η ιστορική του ύπαρξη αμφισβητείται, αναφέρεται μονάχα στην επιγραφή του [[Δαρείος Α΄|Δαρείου του Μέγα]] στο Μπεχινστούν ενώ απουσιάζει σε παλιότερες ιστορικές πηγές. Νεώτεροι ιστορικοί συμπεραίνουν ότι ήταν εφεύρεση του Δαρείου για να εμφανίσει τη συγγενική του σχέση με τον [[Κύρος Β'|Κύρο]] μέσω ενός κοινού προπάτορα. Με αυτό τον τρόπο θα νομιμοποιούσε την άνοδο του στον Περσικό θρόνο. Οι Ελληνικές πηγές αντίστοιχα θεωρούν τον Αχαιμένη αληθινό πρόσωπο και μάλιστα Έλληνα γιο του [[Πέρσης|Πέρση]] και εγγονό του μυθικού [[Περσέας|Περσέα]], υπάρχει επιπλέον καταπληκτική ομοιότητα του Ελληνόφωνου ονόματος του με αυτό των [[Αχαιοί|Αχαιών]].

Τον Κύρο Α’ του Ανσνάν διαδέχθηκε ο γιος του [[Καμβύσης Α’ της Περσίας|Καμβύσης Α’]] ο οποίος πήρε σύζυγο την Μανδάνη κόρη του βασιλιά των Μήδων Αστυάγη. Από τον γάμο γεννήθηκε το [[570 π.Χ.]] ο [[Κύρος ο Μέγας]] ιδρυτής της Περσικής αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με τον θρύλο ο Αστυάγης είχε δει όνειρο ότι θα χάσει τον θρόνο από τον γιο της κόρης του γι´αυτό επιχείρησε να τον σκοτώσει, ο Καμβύσης Α’ σκοτώθηκε σε μάχη εναντίον του Αστυάγη το 559 π.Χ. Το βασίλειο των Παρσί την ίδια εποχή ήταν υποτελές των Μήδων, τον Αριαράμνη διαδέχθηκε ο γιος του Αρσάκης πατέρας του Υστάσπη και παππούς του Δαρείου του Μέγα. Ο [[Κύρος Β']] ή Κύρος ο Μέγας γιος του Καμβύση Α’ και της Μανδάνης ανέτρεψε τον παππού του Αστυάγη από τον θρόνο της Μηδίας, ενώνοντας τα στέμματα των Μήδων και των Περσών. Επέκτεινε σημαντικά το βασίλειο του κατακτώντας όλους τους λαούς της Ασίας μέχρι το Αιγαίο πέλαγος και τα παράλια της Μικράς Ασίας, είναι ο ιδρυτής της Περσικής αυτοκρατορίας, πιο γνωστή η κατάκτηση του βασιλείου του [[Κροίσος|Κροίσου]] της [[Λυδία|Λυδίας.]]

Ο Δαρείος τον διαδέχθηκε στον θρόνο της Περσίας ως Δαρείος Α’ το 521 π.Χ. και πολλές επαρχίες της αυτοκρατορίας του όπως το [[Ελάμ]], η [[Μηδία]], η [[Αίγυπτος]], η [[Βαβυλώνα]], η [[Παρθία]] και η Μοργιανή κήρυξαν την επανάσταση. Όλα τα κινήματα καταπνίγηκαν στο αίμα από τον Δαρείο Α’ με μεγάλη σκληρότητα, μόνο στην Μοργιανή εκτέλεσε 55.000 επαναστάτες. Ο [[Δαρείος Α΄]] κατέγραψε όλα αυτά τα πολεμικά γεγονότα όταν ανέβηκε στον θρόνο μαζί με τη βιογραφία και τη γενεαλογία του στο βράχο Μπεχιστούν στα βόρεια του [[Ελάμ]]. Στη γενεαλογία του καταγράφεται αναλυτικά η καταγωγή του από τον γενάρχη της δυναστείας των Αχαιμενιδών Αχαιμένη, κοινό προπάτορα του με τον Κύρο από διαφορετικούς κλάδους των απογόνων του. Η καθιερωμένη άποψη ήταν ότι έγραψε την πραγματικότητα αλλά νεώτεροι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι είχε ταπεινή καταγωγή αλλά ισχυρίστηκε τη συγγένεια με τον Κύρο με τη συγκεκριμένη γενεαλογία για να νομιμοποιήσει την άνοδο του στον θρόνο της Περσίας. Ο Δαρείος Α’ γιος του [[Υστάσπης της Περσίας|Υστάσπη]] και εγγονός του [[Αρσάμης της Περσίας|Αρσάμη]] ισχυρίστηκε ότι ανέβηκε στον Περσικό θρόνο και σκότωσε τον Σμέρδι με τη βοήθεια του [[Αχούρα Μάσδα]], τον όρισε σαν προστάτη θεό του, ενώ ονόμασε τον εαυτό του εκλεκτό και απεσταλμένο του Αχούρα Μάσδα.

Ο διάδοχος του Δαρείου Α’, [[Ξέρξης Α΄]], ήταν δεύτερος γιος του Δαρείου και της Ατόσσας, κόρης του Κύρου του Μέγα. Διαδέχθηκε τον πατέρα του το [[485 π.Χ.]] σε ηλικία 35 ετών αφού δολοφόνησε τον μεγαλύτερο αδελφό του Αρτοβαζάνη, την εποχή του Δαρείου Α’ ήταν σατράπης της Βαβυλώνας. Πρώτος του στόχος με την άνοδο του στον θρόνο ήταν η αποκατάσταση της τάξης στην Αίγυπτο και την Βαβυλώνα που επαναστάτησαν στο τέλος της βασιλείας του πατέρα του. Κατέστειλε τις εξεγέρσεις με μεγάλη σκληρότητα,σκότωσε τους ιερείς και λεηλάτησε όλους τους ναούς κλέβοντας από την [[Βαβυλώνα]] ακόμα και το άγαλμα του θεού και προστάτη της πόλης [[Μαρδούκ]]. Ο πατέρας του πριν πεθάνει του έδωσε ευχή και κατάρα να καταλάβει την [[Αθήνα]] για να ξεπλύνει την ντροπή του Μαραθώνα, ο Ξέρξης Α’ τον τρίτο χρόνο της βασιλείας του συγκάλεσε εθνικό συνέδριο σχετικά με το θέμα με τη συμμετοχή όλων των Περσών πριγκίπων και ευγενών. Στο συνέδριο ακούστηκαν διαφορετικές απόψεις ο σημαντικότερος αμφισβητίας για νέα εκστρατεία στην [[Αθήνα]] ήταν ο Αρτάβανος θείος του Ξέρξη Α’ και αδελφός του Δαρείου Α’ που φοβόταν νέα ντροπιαστική ήττα. Τελικά πλειοψήφησαν οι απόψεις όλων των ευγενών των σατραπών και των Ελλήνων έκπτωτων βασιλέων που ήθελαν να αποκατασταθούν στα βασίλεια τους γι´αυτό ο Ξέρξης αποφάσισε ύστερα από έξι μήνες να γίνει η εκστρατεία. Σημαντικό ρόλο στην απόφαση αυτή του Ξέρξη ήταν η δεύτερη σύζυγος του η Ιουδαία Εσθήρ,οι προετοιμασίες για τη νέα εκστρατεία στην [[Αθήνα]] κράτησαν άλλα 4 χρόνια ακόμα. Ο Ξέρξης Α’ ξεκίνησε την εκστρατεία του με έναν επιβλητικό στρατό ο οποίος σύμφωνα με τον [[Ηρόδοτος|Ηρόδοτο]] αριθμούσε 1.700.000 πεζούς και 100.000 βοηθητικό προσωπικό από 46 έθνη. Την ηγεσία του στρατού είχε ο Μαρδόνιος ξάδελφος του βασιλιά αποτελείτο κυρίως από Περσικές δυνάμεις αντίθετα το ναυτικό της εκστρατείας αποτελείτο από κατακτημένες περιοχές ιδιαίτερα Μικρασιατικές επειδή οι ίδιοι οι Πέρσες δεν είχαν ναυτικό. Κατάφερε τελικά να περάσει τον Ελλήσποντο τον στρατό του με γέφυρες που κατασκεύασαν οι μηχανικοί του, την πρώτη φορά οι γέφυρες κατέρρευσαν λόγω τρικυμίας γι´αυτό ο Ξέρξης Α’ αποκεφάλισε τους μηχανικούς του και διέταξε να μαστιγωθεί η θάλασσα. Στη συνέχεια άνοιξε μια διώρυγα στην χερσόνησο του Άθω για να περάσει ο στόλος του, ύστερα από πολλές περιπέτειες έφτασε στις Θερμοπύλες όπου συνάντησε ηρωική αντίσταση από 300 Σπαρτιάτες με επικεφαλής τον βασιλιά του Λεωνίδα. Μετά τις [[Θερμοπύλες]] κατέβηκε νότια και κατέλαβε την [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]],οι κάτοικοι πανικόβλητοι έφυγαν από την πόλη. Ο στόλος του Ξέρξη ο οποίος έπαθε μεγάλες καταστροφές στη ναυμαχία του Αρτεμισίου από τους Αθηναίους και τις τρικυμίες συνετρίβη από τους Αθηναίους του [[Θεμιστοκλής|Θεμιστοκλή]] στην [[Ναυμαχία της Σαλαμίνας|ναυμαχία της Σαλαμίνας]] το [[480 π.Χ.]] Ο Ξέρξης αποχώρησε στην [[Περσία]] αφήνοντας πίσω μόνο τον στρατό του με τον Μαρδόνιο, ο στρατός ηττήθηκε από τους Έλληνες στη [[μάχη των Πλαταιών]] το [[479 π.Χ.]] και στη μάχη της Μυκάλης την ίδια χρονιά, οι Πέρσες διαλύθηκαν οριστικά ύστερα από αυτό. Απογοητευμένος από το φιάσκο της εκστρατείας στην [[Ελλάδα]] ο Ξέρξης με πολλά ψυχολογικά προβλήματα στη συνέχεια κλείστηκε στον εαυτό του, παρανόησε δολοφονώντας όλους τους στενούς συγγενείς του. Το 465 π.Χ. σε ηλικία 55 ετών ύστερα από 20 χρόνια βασιλείας δολοφονήθηκε από τον σατράπη [[Αρτάβανος της Περσίας|Αρτάβανο]] που φιλοδοξούσε να σφετεριστεί τον θρόνο της Περσίας από τη δυναστεία των Αχαιμενιδών.

Διάδοχος του Αρταξέρξη Β’ ήταν ο γιος του [[Αρταξέρξης Γ΄ της Περσίας|Αρταξέρξης Γ’]] ο οποίος ήταν ήδη 67 ετών όταν ανέβηκε στον θρόνο της Περσίας αρκετά σκληρός και βίαιος σύγχρονος του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β’. Ο Αρταξέρξης Γ’ με την άνοδο του στον θρόνο για να αποφύγει οποιονδήποτε κίνδυνο απώλειας του θρόνου εκτέλεσε όλους τους αδελφούς του και τους ανιψιούς του συνολικά 80 στον αριθμό. Αντιμετώπισε το [[354 π.Χ.]] την εξέγερση του σατράπη της Λυδίας Αρτάβαζου και του σατράπη της Μυσίας Ορόντη αλλά τελικά κατάφερε να τους νικήσει, στη συνέχεια εξεστράτευσε κατά της Αιγύπτου που είχε επαναστατήσει και ανεξαρτητοποιηθεί την εποχή του πατέρα του. Οι πρώτες επιχειρήσεις των Περσών στην Αίγυπτο το [[354]] και το [[351 π.Χ.]] απέτυχαν. Την τρίτη φορά το [[343 π.Χ.]] που ήταν επικεφαλής του στρατού ο ίδιος συνέτριψε τις δυνάμεις του Αιγύπτιου Φαραώ Νεκταναβώ Β’, ο ίδιος ο Φαραώ για να γλυτώσει τη ζωή του δραπέτευσε στη [[Νουβία]], από το [[342]] ως το [[332 π.Χ.]] η [[Αίγυπτος]] έγινε ξανά επαρχία της Περσίας. Αντιμετώπισε λόγω της υπερβολικής του αυταρχικότητας την εξέγερση των πόλεων της Φοινίκης με σημαντικότερη αυτή της Σιδώνας, στην πόλη βασίλευε ο Τεννές Β’ που είχε τοποθετηθεί βασιλιάς από τον ίδιο τον Αρταξέρξη Γ’. Λίγο πριν εκστρατεύσει στην Αίγυπτο βάδισε με 330.000 στρατό στην Σιδώνα. Ο Τεννές Β’ δραπέτευσε, οι τρομοκρατημένοι κάτοικοι της Σιδώνας άρχισαν ομαδικά να παραδίδονται. Ο βίαιος Αρταξέρξης Γ’ έσφαξε όσους κατοίκους δεν είχαν προλάβει να αυτοκτονήσουν, ισοπέδωσε εκ θεμελίων και έκαψε την πόλη για να δώσει ένα παραδειγματικό μάθημα στους υπόλοιπους επαναστάτες. Μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου υπέργηρος ο Αρταξέρξης Β’ επέστρεψε στην [[Περσέπολη]] όπου συνέχισε να κυβερνάει μέχρι το τέλος της ζωής του με ακραίο αυταρχισμό και απολυταρχία. Δηλητηριάστηκε λόγω της αυταρχικότητας του από τον παντοδύναμο σατράπη Βαγώα το [[338 π.Χ.]] σε ηλικία 87 ετών ύστερα από 20 χρόνια βασιλείας. Τον διαδέχθηκε ο γιος του [[Αρταξέρξης Δ’ της Περσίας |Αρταξέρξης Δ’ ή Αρταξέρξης Άρσης.]]