Πολωτικό φίλτρο (φωτογραφία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Αφαιρώ 3 σύνδεσμους interwiki, που τώρα παρέχονται από τα Wikidata στο d:Q868354
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Διόρθωση συντακτικών λαθών του κώδικα με τη χρήση AWB (11457)
Γραμμή 1:
[[Εικόνα:Hoya-pl-cir-filter.jpg|right|thumb|200px|Πολωτικό φίλτρο κυκλικής πόλωσης (PL-CIR): αποτελείται από 2 κρυστάλλινα φίλτρα.]]
Το '''πολωτικό φίλτρο''' ή '''πολαριζέ φίλτρο''' είναι ένα [[Φίλτρο (φωτογραφία)|φωτογραφικό φίλτρο]] το οποίο βιδώνεται στον φωτογραφικό φακό της μηχανής. Το φίλτρο αποτελείται από δύο δακτυλίδια και περιστρέφοντας το ένα από αυτά επιλέγουμε το επιθυμητό φιλτράρισμα πόλωσης φωτός. <ref name="photocircle_filtra">{{cite web | url=http://photocircle.gr/content/view/70/1/lang,en/ | title=Φίλτρα | accessdate=2010-12-10 | publisher=Ιστοσελίδα του Φωτογραφικού Κύκλου}}</ref> Το φίλτρο αυτό πολώνει το φως κατά την λήψη της φωτογραφίας με στόχο να εξαλείφονται οι ανακλάσεις, να έχει ζωντανότερα (πιο κορεσμένα) χρώματα αλλά και καλύτερη αντίθεση - διαύγεια η τελική φωτογραφία. <ref name="sxizas_photobook_sel_101">{{cite book|last=Σχίζας|first=Τάσος|title=Η τεχνική της Αναλογικής και Ψηφιακής φωτογραφίας|year=Ιούνιος 2010|publisher=Φωτογραφικό είδωλο - 3η ψηφιακή έκδοση|page=101|accessdate=18 Σεπτεμβρίου 2010|url=http://www.photoeidolo.gr/EBOOK2010.pdf}}</ref> <ref name="hoya_web">{{cite web|title=Hoya Filters - The Difference is clear|url=http://www.hoyafilter.com/products/hoya/gf-04.html|accessdate=18 Σεπτεμβρίου 2010}}</ref> <ref name="biblio_fwtografou_hedgecoe_p144">{{cite book | title=Το βιβλίο του Φωτογράφου | author=Hedgecoe John | year=Μάϊος 1992 | publisher=Μωρεσόπουλος / φωτογραφία - Δεύτερη Έκδοση | pages=144}}</ref> Το πολωτικό φίλτρο είναι βασικό φίλτρο στην ψηφιακή φωτογραφία. Δεν υπάρχει λογισμικό επεξεργασίας εικόνας που να μπορεί να προσομοιώσει το αποτέλεσμα του φίλτρου πόλωσης (πολλά φίλτρα της κλασικής φωτογραφίας με φιλμ προσομοιώνονται με κατάλληλο λογισμικό επεξεργασίας εικόνας).
 
==Είδη==
Υπάρχουν διάφορα είδη πολωτικών φίλτρων. Τα φίλτρα γραμμικής πόλωσης (linear polarizers - PL) χρησιμοποιούνται από τις μηχανές [[SLR]] χειροκίνητης εστίασης και τις τηλεμετρικές μηχανές και τα φίλτρα κυκλικής πόλωσης (circular polarizers PL-CIR) τα οποία χρησιμοποιούνται από τις σύγχρονες μηχανές με σύστημα αυτόματης εστίασης και φωτομέτρησης TTL.
 
Για να λειτουργεί το σύστημα αυτόματης εστίασης (auto focus) όπως και τεχνολογία φωτομέτρησης [[TTL_φωτομέτρησηTTL φωτομέτρηση|TTL]] στις σύγχρονες μηχανές χρησιμοποιούνται τα φίλτρα κυκλικής πόλωσης (circular polarizers PL-CIR) και όχι τα φίλτρα γραμμικής πόλωσης. <ref name="sxizas_photobook_sel_101photocircle_filtra"/> <ref name="photocircle_filtrasxizas_photobook_sel_101"/> Σε αυτές τις μηχανές, το σύστημα φωτομέτρησης και αυτόματης εστίασης λειτουργεί διαχωρίζοντας το φως χρησιμοποιώντας την πόλωση του φωτός. Η χρήση του φίλτρου κυκλικής πόλωσης δεν επηρεάζει τον μηχανισμό αυτό. <ref>{{cite book | title = Camera Technology: The Dark Side of the Lens| author = Norman Goldberg | publisher = Academic Press | year = 1992 | isbn = 9780122875700 | pages = 141–147 | url = http://books.google.com/books?id=x4334ns-3noC&pg=PA146&dq=circular-polarizer+quarter-wave-plate+camera&lr=&as_brr=0&as_pt=ALLTYPES&ei=jX72SbPkHY-gkQTejaG4BA#PPA147,M1}} </ref>
 
Το αποτέλεσμα του φίλτρου κυκλικής πόλωσης είναι ίδιο με αυτού της γραμμικής πόλωσης και το φίλτρο κυκλικής πόλωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε μηχανή χειροκίνητης εστίασης ή τηλεμετρική. Τα φίλτρα γραμμικής πόλωσης συνήθως είναι φθηνότερα από τα φίλτρα κυκλικής πόλωσης. <ref>{{cite web | url=http://www.luminous-landscape.com/tutorials/polarizers.shtml | title=Understanding Polarizers | accessdate=2010-12-10 | publisher=Άρθρο στην ιστοσελίδα www.luminous-landscape.com}}</ref>
 
==Αρχή λειτουργίας==
{{Κύριο|Πόλωση}}
[[Εικόνα:Animation_polariseur_2Animation polariseur 2.gif|right|thumb|300px|Περιστροφής δακτυλιδιού φίλτρου πόλωσης μπροστά σε μια οθόνη υγρών κρυστάλλων (LCD). Όταν στα δύο φίλτρα συμπίπτουν τα επίπεδα πόλωσης (δηλαδή έχουν διαφορά γωνίας 0°) το πολωμένο φως διέρχεται αφιλτράριστο (λευκό). Όταν τα δύο φίλτρα έχουν διαφορά στα επίπεδα πόλωσης γωνίας 90° έχουμε ανακοπή του πολωμένου φωτός (σκοτείνιασμα).]]
Το φως (ως ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία) είναι εγκάρσια ηλεκτρομαγνητικά κύματα τα οποία κινούνται ευθύγραμμα προς όλες τις κατευθύνσεις ξεκινώντας από μια φωτεινή πηγή. <ref name="biblio_fwtografou_hedgecoe_p334">{{cite book | title=Το βιβλίο του Φωτογράφου | author=Hedgecoe John | year=Μάϊος 1992 | publisher=Μωρεσόπουλος / φωτογραφία - Δεύτερη Έκδοση | pages=334}}</ref> Το φως είναι σύνθεση πολλών κυμάτων με διαφορετικά επίπεδα ταλάντωσης (συχνότητες). Η κάθε μεμονωμένη ακτίνα φωτός χαρακτηρίζεται από ένα συγκεκριμένο γεωμετρικό [[επίπεδο]], το οποίο είναι παράλληλο στην κατεύθυνση διάδοσής της. Το φως είναι γραμμικά πολωμένο όταν το επίπεδο ταλάντωσης του ηλεκτρικού πεδίου κάθε επιμέρους ακτίνας έχει καθορισμένο προσανατολισμό και διεύθυνση διάδοσης. Το φως μιας πηγής επειδή προέρχεται από την ταλάντωση πολλών ατόμων-μορίων δεν είναι πολωμένο. <ref name="ypepth_fysikh_g_lykeiou">{{cite book|title=Φυσική Γενικής Παιδείας - Γ Τάξης γενικού λυκείου.|year=2008|publisher=Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - ΥΠΕΠΘ|pages=25|url=http://www.pi-schools.gr/download/lessons/physics/lykeio/g-lyk-physics-genikis-student.zip}}</ref>
 
[[Εικόνα:Circular.Polarization.Circularly.Polarized.Light_CircularLight Circular.Polarizer_CreatingPolarizer Creating.Left.Handed.Helix.View-el.svg|thumb|center|600px|Σχηματική λειτουργία του φίλτρου κυκλικής πόλωσης.]]
Το πρώτο δακτυλίδι του πολωτικού φίλτρου είναι ένας γραμμικός [[πολωτής]]. Ο πολωτής επιτρέπει να διέλθει μόνο ένα συγκεκριμένο επίπεδο πόλωσης του φωτός. Το γραμμικά πολωμένο φως προσπίπτει σε ένα δεύτερο πολωτή με διαφορετικό επίπεδο πόλωσης. Το πολωμένο φως το οποίο φιλτράρεται σχετίζεται με το επίπεδο πόλωσης του δεύτερου φίλτρου. Σε έναν ιδανικό πολωτή, αν τα δύο επίπεδα πόλωσης των φίλτρων διαφέρουν κατά 90° το πολωμένο φως αποσβένεται τελείως, αν διαφέρουν κατά 0° ο πολωμένο φως περνά αφιλτράριστο, ενώ αν διαφέρουν κατά θ° αποσβένεται μερικών σύμφωνα με την μαθηματική σχέση: [[νόμος του Μάλους|<math> ( 100 - 100 \cos^2 \theta ) \%</math>]].<ref>{{cite book|title=Εργαστηριακές Ασκήσεις Φυσικής|year=2010|publisher=Τομέας Φυσικής, ΣΕΜΦΕ, ΕΜΠ|pages=104}}</ref> Το δεύτερο δακτυλίδι στο φίλτρο κυκλικής πόλωσης είναι ειδικό φίλτρο το οποίο πολώνει κυκλικά το φως ώστε να μην έχουμε παρενοχλήσεις στους αισθητήρες του συστήματος αυτόματης εστίασης του φακού.
 
{{Κύριο|Γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ}}
[[Εικόνα:Brewsters-angle el.svg|thumb|300px|right|Ανάκλαση φωτός από μια υλική επιφάνεια. Γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ θ.]]
Όταν το φως ανακλάται σε μία υλική επιφάνεια, ένα μέρος του διεισδύει στο σώμα ([[διάθλαση]]) και ένα άλλο μέρος ξαναγυρίζει προς το σώμα που ήταν πιο πριν ([[ανάκλαση]]). Υπάρχει και μια συνήθως αμελητέα ποσότητα του φωτός η οποία απορροφάται από το σώμα ([[θέρμανση]]) ή διαχέεται ([[διάχυση]]) ή σκεδάζεται ([[σκέδαση]]) και άλλα. Το ανακλώμενο φως πολώνεται ελαφρά με επίπεδο πόλωσης το ίδιο με το υλικό επίπεδο, ενώ το διαθλώμενο πολώνεται προς το κάθετο στην επιφάνεια επίπεδο. Η γωνία πρόσπτωσης όπου η [[Πόλωση|πόλωση]] μεγιστοποιείται ονομάζεται [[Γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ|γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ]] ή γωνία ολικής πόλωσης. Για παράδειγμα σε γυαλί η γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ είναι περίπου 56° ενώ σε νερό είναι περίπου 53°. <ref>{{cite web | url=http://www.mat.uc.pt/~rps/photos/filters_uv_pol/ | title=Polarizers and UV filters | accessdate=2010-12-10 | author=Προσωπική ιστοσελίδα Rui Pedro Mendes Salgueiro}}</ref>
 
Το φως το οποίο καταλήγει σε μια φωτογραφική μηχανή προέρχεται συνήθως από ανακλάσεις στις επιφάνειες, διάχυση του αέρα, διάθλαση στα υγρά όπως το νερό, και σκέδαση σε όλα τα μη αόρατα σώματα (η σκέδαση είναι υπεύθυνη για το χρώμα της εικόνας). Επομένως, αν το επίπεδο πόλωσης είναι κάθετο στο επίπεδο της επιφάνειας του αντικειμένου αποσβένονται οι ανακλάσεις, αλλά δεν αποσβένονται οι διαθλάσεις, δηλαδή το φως που διαπερνάει το σώμα. Αν αντίστροφα το επίπεδο πόλωσης είναι παράλληλο στο επίπεδο της επιφάνειας δεν αποσβένονται οι ανακλάσεις, αλλά αποσβένονται οι διαθλάσεις.
Γραμμή 26:
 
==Χρήση==
Στις παρακάτω εικόνες παρατηρούμε πως αλλάζει/εξαλείφεται η αντανάκλαση της οθόνης του κινητού περιστρέφοντας το δακτυλίδι του φίλτρου πόλωσης. Ο φωτογράφος επιλέγει την επιθυμητό φιλτράρισμα πόλωσης με αυτόν τον τρόπο. <ref name="photocircle_filtra"/>
 
{| class="wikitable"
Γραμμή 35:
! 90° περιστροφή φίλτρου
|-
| [[Image:Pol filter 0 degrees.jpg|center|thumb|200px|]]
| [[Image:Pol filter 30 degrees.jpg|center|thumb|200px|]]
| [[Image:Pol filter 60 degrees.jpg|center|thumb|200px|]]
| [[Image:Pol filter 90 degrees.jpg|center|thumb|200px|]]
|}
 
==Λειτουργία==
Το φως όταν αντανακλάται από μη-μεταλλικές επιφάνειες είναι πολωμένο ενώ όταν αντανακλάται από μεταλλικές επιφάνειες δεν είναι πολωμένο. Με το δακτυλίδι του φίλτρου πόλωσης ρυθμίζουμε την ποσότητα του πολωμένου φως το οποίο θα εισέλθει στο φακό ώστε να απορροφούνται οι αντανακλάσεις.
 
[[Εικόνα:Polarizer Through Glass.jpg|center|thumb|600px|Στο κάτω μέρος της εικόνας δεν έχει χρησιμοποιηθεί το πολωτικό φίλτρο (το πολωμένο φως δεν φιλτράρεται), Στην πάνω εικόνα το δακτυλίδι του φίλτρου έχει περιστραφεί 90° και οι ανακλάσεις έχουν εξαλειφθεί και μπορούμε να δούμε μέσα από το τζάμι]]
Γραμμή 65:
 
==Παραδείγματα==
Στην έγχρωμη φωτογραφία το πολωτικό φίλτρο χρησιμοποιείται συχνά για την πόλωση του χρώματος του ουρανού ή της θάλασσας σε ηλιόλουστα τοπία ενώ στην ασπρόμαυρη φωτογραφία χρησιμοποιείται για την εξάλειψη των αντανακλάσεων.
 
[[Image:Mudflats-polariser.jpg|center|thumb|600px|Το πολωτικό φίλτρο στην αριστερή εικόνα χρησιμοποιείται για να περάσει το ανακλώμενο πολωμένο φως στο νερό. Στην αριστερή εικόνα το πολωμένο φως μπλοκάρεται (για να επιτευχθεί αυτό, το δακτυλίδι του φίλτρου έχει περιστραφεί 90°). Στη δεξιά εικόνα οι ανακλάσεις της θάλασσας έχουν εξαλειφθεί.]]
Γραμμή 78:
{{commons|Category:Polarization filters}}
{{Πύλη|Φωτογραφία|P Photography.png}}
[[Κατηγορία:Φωτογραφία]]
 
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Polarizing filter (Photography)}}
 
[[Κατηγορία:Φωτογραφία]]