Φορεσιά της Καραγκούνας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

'''Η καραγκούνικη φορεσιά''' συναντάται σε σκορπισμένα Καραγκουνοχώρια γενικά στο [[Θεσσαλικός κάμπος|Θεσσαλικό κάμπο]], στην [[Καρδίτσα]] και στα δυτικά της, βορειοδυτικά έξω από τα [[Τρίκαλα]] και την [[Καλαμπάκα]], αλλά και βορειότερα ως τον [[Τύρναβος|Τύρναβο]], τη [[Λάρισα]]. Ανατολικά συναντάται έως τα [[Φάρσαλα]] και νότια ως το [[Δομοκός|Δομοκό]].<ref>Αγγελικής Χατζημιχάλη, ''Ελληνική λαϊκή φορεσιά'', Μουσείο Μπενάκη-εκδοτικός οίκος Μέλισσα, Αθήνα 1983, τόμ. 2, σελ. 78-79.</ref>

 

Γύρω στη δεκαετία του ’30 με τη φορεσιά τους φορούσαν δύο κιουστέκια, το ασημοζούναρο και τον ασημοσουγιά. Τα κοσμήματα που έβαζαν μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ’60, οπότε και σταμάτησαν να φορούν τις παραδοσιακές τους φορεσιές, ήταν η αράδα του στήθους, η κόμπτσα του στήθους, η μεγάλη ριχτή καδένα με τα φλουριά, η μικρή ριχτή καδένα, τα διάφορα κοσμήματα και τα δαχτυλίδια τους.

 

 

Η φανέλα με τα χερότια, η υφαντική λεπτή φανέλα που φορούσαν κατάσαρκα σε όλα τα Καραγκουνοχώρια, ήταν συνήθως ραμμένη από τις ίδιες τις γυναίκες. Ήταν όμοια στο σχήμα με το ποκάμισο και τα μανίκια της έφταναν μέχρι τον αγκώνα. Από τον αγκώνα μέχρι τον καρπό οι γυναίκες έπλεκαν τα μανικούλια ή χερότια. Σε όλες τις παραλλαγές το βρίσκουμε ίδιο.Το πουκάμισο έχει το ίδιο σχήμα και ράψιμο σε όλες τις παραλλαγές της καραγκούνικης φορεσιάς. Διαφορές συναντάμε στα νυφικά ή γιορτινά πουκάμισα, σε σχέση με τα καθημερινά, στην ποιότητα του υφάσματος και στον κεντημένο διάκοσμο. Διαφορετικό κέντημα είχαν τα νυφικά ποκάμισα των Σοφάδων- Παλαμά. Τα λινά υφάσματα για τα νυφικά πουκάμισα και τα βαμβακερά για τα καθημερινά πουκάμισα υφαίνονταν αποκλειστικά από τις Καραγκούνες. Το πουκάμισο φοριόταν πάνω από τη φανέλα και έφτανε ως τους αστραγάλους, ενώ είχε κεντημένο σχέδιο στο γύρο του λαιμού, στην τραχηλιά και στα μανίκια. Τα μανίκια του πολλές φορές ήταν ξεχωριστά ραμμένα, για να μπορούν οι Καραγκούνες να τ’ αλλάζουν ανάλογα με τις περιστάσεις.

===Οι ποδιές===

 

Οι Καραγκούνες φορούσαν δύο ποδιές, τη μία πάνω στην άλλη. Σε μερικά χωριά της περιοχής Σοφάδων- και Παλαμά φορούσαν και μια τρίτη, μικρή, τετράγωνη ποδιά. Πάνω από αυτήν, φορούσαν μια μεταξωτή ή βελούδινη ποδιά. Για τη γιορτινή και για τη νυφική φορεσιά τους, οι Καραγκούνες είχαν μια τρίτη εξωτερική ποδιά, τη ρούχινη χρυσοκέντητη, ενώ οι νέες κοπέλες και οι χρόνια παντρεμένες φορούσαν αντί αυτής την σκουντράγκικη ποδιά, ποδιά κεντημένη ζέχια. Η μικρή τετράγωνη ποδιά των Σοφάδων- Παλαμά ήταν ραμμένη με χοντρό, βαμβακερό, αργαλείσιο ύφασμα (τεχνική «matelassé») έτσι ώστε να γίνει σαν μαξιλαράκι εσωτερικό. Έτσι «έστεκαν» καλύτερα οι ποδιές. Η χρυσοκέντητη, ρούχινη ποδιά είναι ένα από τα πιο περίτεχνα και διαλεκτά δείγματα της ελληνικής χρυσοκεντητικής και φυσικά από τα μοναδικότερα κομμάτια της καραγκούνικης φορεσιάς. Αυτή τοποθετούταν πάνω από τη μεταξωτή ή βελούδινη σε γιορτές, αλλά και στη νυφική φορεσιά τους. Η χρυσοκέντητη ρούχινη ποδιά ήταν όμοια για όλες τις περιοχές και άλλαζε μόνο το σχέδιο τους κεντήματος.

Το ζουνάρι που φορούσαν οι ανύπαντρες ήταν μάλλινο, πράσινο, υφαντικό. Στην περιοχή Καρδίτσας- Τρικάλων έραβαν το ζουνάρι πάνω στο γιλέκι, στο πίσω μέρος του, για να το σφίγγει καλύτερα πάνω από το σαγιά. Την ημέρα που παντρεύονταν, έβαζαν για πρώτη φορά την χρυσοκέντητη ζώνη και την έβγαζαν δέκα περίπου χρόνια μετά. Η χρυσοκέντητη ζώνη έκλεινε μπροστά με μια μεγάλη πόρπη.