Βούλγαροι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 80:
Οι Βούλγαροι μιλούν τη [[Βουλγαρική γλώσσα|Βουλγαρική]], μια [[Νότιες σλαβικές γλώσσες|Νότια Σλαβική γλώσσα]], που είναι αμοιβαία κατανοητή με τη [[Σλαβομακεδονική γλώσσα|Σλαβομακεδονική]] και την Τορλακική διάλεκτο.
Η Βουλγαρική παρουσιάζει κάποιες φραστικές εξελίξεις που τη διαφοροποιούν από άλλες Σλαβικές γλώσσες. Αυτές είναι κοινές με τη [[Ρουμανική γλώσσα|Ρουμανική]], την [[Αλβανική γλώσσα|Αλβανική]] και την [[Ελληνική γλώσσα|Ελληνική]] (βλέπε [[Βαλκανικός γλωσσικός δεσμός]]), με τις οποίες δεν είναι καθόλου αμοιβαία κατανοητή. Μέχρι το 1878 η Βουλγαρική επηρεαζόταν λεξιλογικά από τη μεσαιωνική και νέα Ελληνική και πολύ λιγότερο από την [[Τουρκική γλώσσα|Τουρκική]]. Πιο πρόσφατα η γλώσσα έχει δανειστεί πολλές λέξεις από τα Ρωσικά, Γερμανικά, Γαλλικά και Αγγλικά.
Η Βουλγαρική γλώσσα μιλιέται από την πλειοψηφία της Βουλγαρικής διασποράς, αλλά λιγότερο από τους απογόνους παλιών μεταναστών σε ΗΠΑ, Καναδά, Αργεντινή και Βραζιλία.
Οι Βούλγαροι γλωσσολόγοι θεωρούν την επισημοποιημένη (από το 1944) [[Σλαβομακεδονική γλώσσα]] τοπική παραλλαγή της Βουλγαρικής, όπως ακριβώς οι περισσότεροι εθνογράφοι και γλωσσολόγοι μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα θεωρούσαν την τοπική Σλαβική ομιλία στην περιοχή της Μακεδονίας. Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Ζέλιο Ζέλεφ (1990-1997) αρνήθηκε να αναγνωρίσει τη Σλαβομακεδονική ως ξεχωριστή γλώσσα, όταν η [[πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας]] έγινε ανεξάρτητο κράτος. Η Βουλγαρική γλώσσα γράφεται στο [[Κυριλλικό αλφάβητο]].
====Κυριλλικό αλφάβητο====
{{Main|Κυριλλικό αλφάβητο}}
Το πρώτο μισό του 10ου αιώνα επινοήθηκε η [[Κυριλλικό αλφάβητο|Κυριλλική γραφή]] στη Φιλολογική Σχολή της Πρεσλάβας, στη Βουλγαρία, βασισμένη στο [[Γλαγολιτικό αλφάβητο]], το [[Ελληνικό αλφάβητο|Ελληνικό]] και το [[Λατινικό αλφάβητο]]. Σύγχρονες παραλλαγές του αλφαβήτου χρησιμοποιούνται σήμερα για τη γραφή πέντε ακόμη [[Σλαβικές γλώσσες|Σλαβικών γλωσσών]], όπως η [[Ρωσική γλώσσα|Ρωσική]], η [[Ουκρανική γλώσσα|Ουκρανική]], η [[Σερβική γλώσσα|Σερβική]], η [[Λευκορωσική γλώσσα|Λευκορωσική γλώσσα]] και η [[Σλαβομακεδονική γλώσσα|Σλαβομακεδονική]], καθώς επίσης της [[Μογγολική γλώσσα]] και περίπου 60 ακόμη γλωσσών που μιλιούνται στην πρώην [[Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών|Σοβιετική Ενωση]]. Η [[Πρώτη Βουλγαρική Αυτοκρατορία|Μεσαιωνική Βουλγαρία]] ήταν το σημαντικότερο πολιτιστικό κέντρο των [[Σλάβοι|Σλαβικών λαών]] στα τέλη του 9ου και όλο το 10ο αιώνα. Oι δύο φιλολογικές σχολές της [[Οχρίδα (πόλη)|Οχρίδας]] ανέπτυξαν πλούσια λογοτεχνική και πολιτιστική δραστηριότητα με συγγραφείς όπως οι Κωνσταντίνος της Πρεσλάβας, Ιωάννης Εξαρχος, Τσερνόριζετς Χράμπαρ, Κλήμης και Ναούμ της [[Οχρίδα (πόλη)|Οχρίδας]]. Η Βουλγαρία ασκούσε παρόμοια επιρροή στις γειτονικές της χώρες στα μέσα προς τα τέλη του 14ου αιώνα, την εποχή της Φιλολογικής Σχολής του [[Βελίκο Τίρνοβο|Τίρνοβο]] με τα έργα του [[Ευθύμιος Τυρνόβου|Πατριάρχη Ευθύμιου]], του Γρηγορίου Τσάμπλακ, του Κωνσταντίνου του Κόστενετς (Κονσταντίν Κοστενέτσκι). Η Βουλγαρική πολιτιστική επιρροή ήταν ιδιαίτερα έντονη στη [[Βλαχία]] και τη [[Μολδαβία]], όπου η Κυριλλική γραφή χρησιμοποιείτο μέχρι το 1860, ενώ η Εκκλησιαστική Σλαβονική ήταν η επίσημη γλώσσα της πριγκιπικής [[Καγκελάριος|καγκλαρίας]] και της εκκλησίας μέχρι το τέλος του 17ου αιώνα.
====Σύστημα ονομάτων===
Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές κατηγορίες Βουλγαρικών ονομάτων. Η μεγάλη πλειοψηφία τους έχει είτε Χριστιανική (όπως Λαζάρ, Ιβάν (από Ιωάννης), Αννα, Μαρία, Αικατερίνα) είτε Σλαβική προέλευση (Βλαντιμίρ, Σβετοσλάβ, Βελισλάβα). Μετά την Απελευθέρωση το 1878 αναστήθηκαν τα ονόματα των ιστορικών Πρωτοβουλγάρων ηγετών, όπως [[Ασπαρούχ]], Κρούμος, Κουμπράτ και [[Τέρβελ]]. Το παλιό Βουλγαρικό όνομα Μπόρις διαδόθηκε από τη Βουλγαρία σε άλλες χώρες του κοσμου, με παραδείγματα τους Ρώσους [[ΤσάροΤσάρο]] [[Μπορίς Γκοντουνόφ]] και Πρόεδρο [[Μπορίς Γιέλτσιν]], το Βρετανό πολιτικό Μπόρις Τζόνσον και το Γερμανό τενίστα Μπόρις Μπέκερ.
Τα περισσότερα Βουλγαρικά ανδρικά επώνυμα έχουν κατάληξη ''-οβ'', παραδόση εν χρήσει κυρίως στα Ανατολικά Σλαβικά έθνη, όπως η [[Ρωσία]], η [[Ουκρανία]] και η [[Λευκορωσία]]. Αυτή μερικές φορές προφέρεται ''-οφ'' αλλά συνηθέστερα ''-οβ''. Η κατάληξη ''-οβ'' είναι η Σλαβική κατάληξη γενικής, έτσι ''Ιβάνοφ'' σημαίνει κατά λέξη "του Ιβάν". Τα Βουλγαρικά επώνυμα είναι πατρωνυμικά και χρησιμοποιούν την κατάληξη γενικής, έτσι το επώνυμο του γιού του Νίκολα γίνεται ''Νικόλοφ'' και το επώνυμο του γιού του Ιβάν γίνεται ''Ιβάνοφ''. Οι Βουλγάρες γυναίκες έχουν κατάληξη επωνύμου ''οβα'', για παράδειγμα ''Μαρία Ιβάνοβα''. Ο πληθυντικός των Βουλγαρικών ονομάτων τελειώνει σε ''οβι'', για παράδειγμα "οιοκογένεια ''Ιβάνοβι''".
Αλλα συνηθισμένα Βουλγαρικά ανδρικά επώνυμα έχουν κατάληξη ''-εφ'', για παράδειγμα ''Στόεφ, Γκάντσεφ, Πέεφ" κ.ο.κ. Το θηλυκό επώνυμο στην περίπτωση αυτή παίρνει την κατάληξη ''-εβα'', για παράδειγμα ''Γκαλίνα Στόβα''. Το όνομα όλης της οικογένειας έχει την κατάληξη πληθυντικού ''-εβι'', για παράδειγμα "οιοκογένεια ''Στόβι''".
Μια άλλη χαρακτηριστική Βουλγαρική κατάληξη επωνύμου, αν και λιγότερο συχνή, ε'ιναι η ''-σκι'', που παίρνει επίσης ένα ''-α'' όταν το όνομα είναι θηλυκό (το ''Σμιρνένσκι'' γίνεται ''Σμιρνένσκα''). Ο πληθυντικός της κατάληξης επωνύμου ''-σκι'' είναι επίσης ''-σκι'', πχ. "οιοκογένεια ''Σμιρνένσκι''.
Σπάνια εμφανίζεται επίσης η κατάληξη ''-ιν'' (θηλυκό ''-ινα'').
| |||