Χώρες του Τρίτου Κόσμου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Exc (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
ωηφρβδ
Γραμμή 15:
Ο όρος χρησιμοποιήθηκε ευρέως στα χρόνια του [[Ψυχρός Πόλεμος|Ψυχρού Πολέμου]], καθώς υιοθετήθηκε από χώρες που δεν επιθυμούσαν να ενταχθούν άμεσα στις χώρες του [[Δυτικός κόσμος|δυτικού συνασπισμού]] ή σε αυτές του Σοβιετικού μπλοκ. Η ευρεία χρήση του ευνοήθηκε από το γεγονός ότι αντικατόπτριζε την οπτική ενός πολιτικά όχι τόσο έντονα προσανατολισμένου 'κόσμου'. Από την άλλη, σε μικρότερο βαθμό χρησιμοποιήθηκαν οι όροι ''Πρώτος Κόσμος'' (αναφερόμενος στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|Η.Π.Α.]] και τους συμμάχους τους κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου) και ''Δεύτερος Κόσμος'' (αναφερόμενος στο ανατολικό μπλοκ).
 
Αρχηγικό ρόλο στις προσπάθειες δημιουργίας μιας 'τριτοκοσμικής' φωνής στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου είχαν χώρες όπως η τότε [[Γιουγκοσλαβία]], η [[Ινδία]], η [[Αίγυπτος]] και η [[Κύπρος]]<ref name="Σχολική σύγχρονη ιστορία">{{cite book|last = Καλιόπουλος|first = Ιωάννης|coauthors = Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Θεόδωρος Νημάς, Χάρις Σχολινάκη-Χελιώτη|title = Ιστορία του Νεώτερου και Σύγχρονου Κόσμου (από το 1815 έως σήμερα)|editor = Παιδαγωγικό Ινστιτούτο|publisher = Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων|location = Αθήνα|date = 2008|edition = Β΄|pages = 152-3|chapter = Η ΑΠΟΑΠΟΙΚΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΤΡΙΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ|isbn = 978-960-06-2150-1|accessdate = 13-4-2010}}</ref>. Οι χώρες του Τρίτου Κόσμου θεωρούσαν ότι μπορούσαν επιτυχώς να διατηρούν επαφές συνεργασίας τόσο με τις [[κομμουνισμός|κομμουνιστικές]] όσο και με τις [[καπιταλισμός|καπιταλιστικές]] χώρες του πλανήτη, χωρίς αναγκαστικά να δέχονται την πολιτική επιρροή τους. Η ιστορία έδειξε πως κάτι τέτοιο μάλλον δεν ήταν εφικτό: Κάθε μία από τις δύο [[υπερδυνάμεις]] του Ψυχρού Πολέμου, ανησυχώντας ότι οποιαδήποτε ουδέτερη χώρα είναι μια εν δυνάμει σύμμαχος του εχθρού, χρησιμοποίησαν επανειλημμένα τις στρατιωτικές δυνάμεις ή τις μυστικές υπηρεσίες τους για να επηρεάσουν τις κυβερνήσεις των χωρών του Τρίτου Κόσμου. Τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους ποικίλουν. Ενδεικτικό πάντως είναι, το ότι στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου οι χώρες που υιοθέτησαν το χαρακτηρισμό 'χώρες του Τρίτου Κόσμου' βρίσκονταν συνήθως σε δυσχερή οικονομική θέση. Γενικά οι χώρες της λατινικής Αμερικής βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική θέση από τις χώρες της Αφρικής<ref name="Σχολικό Κοινωνιολογίας">{{cite book|last = Κασιμάτη|first = Ρεγγίνα|coauthors = Μαρία Παπαϊωάννου, Στράτος Γεωργούλας, Ιωάννης Πράνταλος|title = Κοινωνιολογία Γ΄ Λυκείου Βιβλίο Μαθητή|editor = Παιδαγωγικό Ινστιτούτο|publisher = Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων|location = Αθήνα|edition = Γ΄2008|pages = 36,8|chapter = 2.2.1 Τα στάδια ανάπτυξης των σύγχρονων κοινωνιών|isbn = 960-06-1955-7|accessdate = 13-4-2010}}</ref>.
 
Αξίζει να αναφερθεί ότι την εποχή εκείνη ορισμένες χώρες θεωρούσαν ότι δεν μπορούσαν εύκολα να ενταχθούν σε κάποια από τις αυστηρά διαχωρισμένες κατηγορίες του Πρώτου, του Δεύτερου και του Τρίτου κόσμου. Παραδείγματα χωρών που επέλεξαν την ουδετερότητα ήταν η [[Ελβετία]], η [[Σουηδία]] και η [[Ιρλανδία|Δημοκρατία της Ιρλανδίας]].
Γραμμή 21:
Μετά την κατάρρευση της [[Ε.Σ.Σ.Δ.]], το [[1991]], ο όρος 'Δεύτερος Κόσμος' έχασε το νόημα του. Έτσι, ο όρος 'Πρώτος Κόσμος' εξαπλώθηκε προκειμένου να συμπεριλάβει όλες τις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες. Παράλληλα, ο όρος 'Τρίτος Κόσμος' έγινε συνώνυμος της μειωμένης οικονομικής και τεχνολογικής ανάπτυξης μιας χώρας. Είναι όμως γεγονός ότι οι συνθήκες του σήμερα (έντονα διαφορετικές από αυτές του Ψυχρού Πολέμου), καθιστούν δύσχρηστη την ορολογία του Πρώτου και του Τρίτου κόσμου. Για παράδειγμα, η [[Κίνα]], στην οποία έχει κατά καιρούς αποδοθεί ο όρος 'χώρα Τρίτου Κόσμου', έχει αναπτυχθεί σε ορισμένους τομείς της [[τεχνολογία|τεχνολογίας]] στον ίδιο βαθμό με αρκετές 'χώρες του Πρώτου Κόσμου'. Έτσι βαθμιαία, προτιμούνται όροι όπως [[Ανεπτυγμένες Χώρες|Ανεπτυγμένες]] ή [[Αναπτυσσόμενες Χώρες]]<ref name="Σχολικό Κοινωνιολογίας" />.
 
==Οι τέσσερις σύγχρονοι κόσμοι==
 
Η σημερινή σημασία των τριών κόσμων είναι πλέον η εξής:
*Πρώτος κόσμος: Χώρες με ελεύθερη, [[βιομηχανία|εκβιομηχανισμένη]] οικονομία<ref name="Σχολικό Κοινωνιολογίας">{{cite book|last=Κασιμάτη|first=Ρεγγίνα|coauthors=Μαρία Παπαϊωάννου, Στράτος Γεωργούλας, Ιωάννης Πράνταλος|title=Κοινωνιολογία Γ΄ Λυκείου Βιβλίο Μαθητή|editor=Παιδαγωγικό Ινστιτούτο|publisher=Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων|location=Αθήνα|edition=Γ΄2008|pages=36,8|chapter=2.2.1 Τα στάδια ανάπτυξης των σύγχρονων κοινωνιών|isbn=960-06-1955-7|accessdate=13-4-2010}}</ref>.
*Δεύτερος κόσμος: Χώρες με συγκεντρωτική κρατικά ελεγχόμενη οικονομία<ref name="Σχολικό Κοινωνιολογίας" />.
*Τρίτος κόσμος: Χώρες με αγροτική οικονομία<ref name="Σχολικό Κοινωνιολογίας" /> πρώην [[αποικίες]]<ref name="Σχολική σύγχρονη ιστορία">{{cite book|last=Καλιόπουλος|first=Ιωάννης|coauthors=Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Θεόδωρος Νημάς, Χάρις Σχολινάκη-Χελιώτη|title=Ιστορία του Νεώτερου και Σύγχρονου Κόσμου (από το 1815 έως σήμερα)|editor=Παιδαγωγικό Ινστιτούτο|publisher=Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων|location=Αθήνα|date=2008|edition=Β΄|pages=152-3|chapter=Η ΑΠΟΑΠΟΙΚΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΤΡΙΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ|isbn=978-960-06-2150-1|accessdate=13-4-2010}}</ref>, γεγονός που παρεμποδίζει την οικονομική τους ανάπτυξη<ref name="Σχολικό Κοινωνιολογίας" />.
*Τέταρτος κόσμος: Τα φτωχά κοινωνικά στρώματα του πρώτου κόσμου<ref name="Θρησκευτικά Γ΄Λυκείου">{{cite book|last=Μπέγζος|first=Μάριος Π.|coauthors=Αθανάσιος Ν. Παπαθανασίου|title=Θέματα Χριστιανικής Ηθικής|editor=Αθανάσιος Θ. Νίκας|publisher=Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων|location=Αθήνα|date=2008|edition=Θ΄|pages=59|chapter=7. ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ|isbn=960-06-0691-9|accessdate=13-4-2010}}</ref>.
 
==Παραπομπές==
{{παραπομπές}}