Μεγάλη Βρύση Ηρακλείου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
+ απογραφές
Γραμμή 1:
{{coord|35|8|0|N|25|1|13|E|type:city_region:gr|display=title}}
{{Κωμόπολη χωριό
| όνομα = [http://www.megalivrisi.grΜεγάλη www.megalivrisi.gr]Βρύση
| δήμος = [[Δήμος Γόρτυνας, Ηρακλείου|Γόρτυνας]]
| νομός = [[Νομός Ηρακλείου|Ηρακλείου]]
Γραμμή 10:
| πρώην όνομα =
| ιστοσελίδα =
|Ψηφοφόροι = 1050}}
{{άλλεςχρήσεις|Βρύσες}}
 
Η '''Μεγάλη Βρύση''' είναι χωριό του [[δήμος Γόρτυνας|δήμου Γόρτυνας]], Κρήτη, με 624 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 620 μέτρων, με αμφιθεατρική θέα, 3 χιλιόμετρα ανατολικά της [[Αγία Βαρβάρα Ηρακλείου|Αγίας Βαρβάρας]]. Στο παρελθόν ανήκε στην [[επαρχία Μονοφατσίου]]. Απέχει από το [[Ηράκλειο]] 31,2 χιλιόμετρα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την ελαιοκομία και με την αμπελοκαλλιέργεια, όπως επίσης με την κτηνοτροφία και με την ορνιθοτροφία. Από τη Μεγάλη Βρύση κατάγεται ο Π. Θεοδουλάκης, που ίδρυσε το Πανάνειο Νοσοκομείο στο Ηράκλειο το 1895. Στη Μάχη της Κρήτης πήραν μέρος πολλοί κάτοικοι του χωρίου με επικεφαλής τον Ιωάννη Μπαντουβά.
 
Στο χωριό βρίσκεται [[αιολικό πάρκο]], το οποίο παράγει ρεύμα ισχύος 5 ΜW. Λειτουργούν νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο. Στην κοινότητα της Μεγάλης Βρύσης ανήκει ο οικισμός Πρεβελιανά και Βωρού που σήμερα είναι ακατοίκητος. Στην περιοχή αυτή έγινε η εκπαίδευση των ανδρών της Ά ΕΟΚΑ το 1950. Παλαιότερες οικογένειες είναι οι Δεσδενάκηδες, οι Αντωνακάκηδες, οι Αθανασάκηδες, οι Δασκαλάκηδες και οι Παπαδάκηδες.
 
==Δ.δ. Μεγάλης Βρύσης==
Στο Δημοτικό διαμέρισμα του χωριού, που συστάθηκε με το Σχέδιο Καποδίστριας, υπήχθησαν και τα '''Πρεβελιανά''', κτισμένα σε υψόμετρο 580 μ. και με 191 κατοίκους το [[2001]]. Είναι παραδοσιακός οικισμός και αυτό διατηρείται στα σπίτια, που φαίνονται από τον κεντρικό δρόμο.
 
==Ιστορικά στοιχεία==
Το χωριό οφείλει την ονομασία του στη βρύση που βρίσκεται στο κέντρο του, η οποία άλλοτε ήταν πράγματι μεγάλη και παρείχε άφθονο νερό. Αναφέρεται στην επαρχία Μονοφατσίου κατά τις ενετικές απογραφές του 1577 (αναφέρεται ως Megalivrissi metochio), από τον Καστροφύλακα το [[1583]] με 71 κατοίκους, όπου αναφέρεται ως Megali Vrissi, και από το Βασιλικάτα το [[1630]]. Επίσης , αναφέρεται και στην τούρκικη απογραφή του [[1671]] με 47 χαράτσα, ενώ με βάση την αιγυπτιακή απογραφή του [[1834]] αριθμούσε 27 οικογένειες (25 χριστιανικές και 2 τουρκικές). Το [[1881]] και το [[1900]] αποτελεί έδρα ομώνυμου Δήμου με 240239 κατοίκους (227 Χριστιανούς και 12 Τούρκους) και με 307 άτομα αντίστοιχα. Από το [[1928]] ως το [[1998]], οπότε εντάχθηκε στο Δήμο Αγίας Βαρβάρας, αποτέλεσε κοινότητα. Στις προαναφερθείσες απογραφές από το [[1834]] και μετά αναφέρονται και τα Πρεβελιανά. Στην απογραφή του [[1834]] τα βρίσκουμε Περβελιανά, κάτι που διορθώνει ο [[Χουρμούζης Βυζάντιος]], το [[1842]] , οπότε τα αναφέρει με το σημερινό όνομα. Το όνομα του μικρού οικισμού προέρχεται από το επίθετο των πρώτων οικιστών του, που ήταν Πρέβελης.
 
Πορεία πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:<ref name=Spanakis>{{cite book|title = Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β| first = Στέργιος |last= Σπανάκης| publisher = Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης|year = 1993| location = Ηράκλειο |pages = 825}}</ref>
{|class="wikitable" style="text-align:right; font-size:95%"
!width="110"|[[Απογραφή]]
!width="50"|1900
!width="50"|1920
!width="50"|1928
!width="50"|1940
!width="50"|1951
!width="50"|1961
!width="50"|1971
!width="50"|1981
!width="50"|1991
!width="50"|2001
!width="50"|2011
|-
!Πληθυσμός
|307
|374
|511
|619
|666
|750
|655
|689
|
|771
|624
|}
 
 
== Εκκλησίες ==
Γραμμή 28 ⟶ 59 :
 
Μια άλλη εκκλησία, βυζαντινή, είναι της Αγίας Αναστασίας. Λέγεται ότι σε κάποιο σημείο της εκκλησίας έτρεχε αγιασμένο νερό, που όπως λέγεται όταν περνούσαν οι Τούρκοι σταματούσε να τρέχει. Επίσης υπάρχει η εκκλησία των Αγίων Δέκα Λέγεται ότι μια γυναίκα, είδε στο όνειρο της την ακριβή θέση που κτίστηκε η εκκλησία. Όταν άρχισαν να σκάβουν βρήκαν δυο τάφους Αγίων. Ο καθεδρικός ναός της Μεγάλης Βρύσης είναι η πιο παλιά εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, που λέγεται ότι όποιος κλέφτης περνούσε από εκεί ακινητοποιούνταν μέχρι το πρωί, που τον έβλεπε ο κόσμος.
 
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές}}
 
==Βιβλιογραφία==