Ξεσηκωμός της Πάτρας (1821): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Ιστορικό της εξέγερσης: προσθήκη κειμένου
Γραμμή 17:
===Ο ρόλος των Άγγλων===
Η φιλοτουρκική δράση του προξένου της Αγγλίας στην Πάτρα, του Philip James Green, σε συνδυασμό με άλλα γεγονότα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέγερση και ίσως στη μετέπειτα πορεία της Επανάστασης. Οι Τούρκοι προειδοποιήθηκαν έγκαιρα για την εξέγερση και βοηθήθηκαν να αμυνθούν τις πρώτες ημέρες, έτσι ώστε κατάφεραν να κρατήσουν το κάστρο της Πάτρας έως το τέλος της Επανάστασης. Εκτιμάται ότι αν το κάστρο είχε πέσει στα χέρια των επαναστατών θα ήταν διαφορετική η τύχη του Μεσολογγίου και της Ρούμελης. Ο Γκρην υπήρξε φιλότουρκος και κατάσκοπος των Οθωμανών. Αντίθετα ο Γάλλος πρόξενος Υγκ Πουκεβίλ κράτησε ουδετερότητα αλλά πρόσφερε ανθρωπιστική βοήθεια στον ελληνικό πληθυσμό. <br /> Οι Άγγλοι είχαν υιοθετήσει εχθρική στάση προς την Επανάσταση από την αρχή της. Επισήμως δήλωναν ότι τηρούσαν ουδετερότητα, αλλά στην πράξη συνεργάζονταν με τους Τούρκους και προκάλεσαν πολλά δεινά στους Έλληνες. Στη δράση αυτή συνέβαλε και ο Thomas Maitland, Ύπατος Αρμοστής της Βρετανίας στα Επτάνησα. Ο Γκρην με τον αδελφό του είχαν οργανώσει δίκτυο πρακτόρων και επικοινωνούσαν με του Χουρσίτ (που βρισκόταν στα Ιωάννινά) και με τους έγκλειστους στο κάστρο της Πάτρας Τούρκους, δίνοντάς τους πληροφορίες για τις κινήσεις των Ελλήνων. Ταυτόχρονα ο Γκρην ενημέρωνε τους προϊσταμένους του. Τις αναφορές του αυτές και άλλα σχετικά με την Επανάσταση εξέδωσε σε βιβλίο το 1827. <br />
Ο Γκρην είχε ενημερωθεί για την επικείμενη επανάσταση μήνες πριν, από τον πρόξενο της Αγγλίας στην Αρκαδιά (Κυπαρισσία) Αναστάσιο Πασχαλίγκο. Στα χέρια του βοεβόδα της Κυπαρισσίας είχε πέσει γράμμα του Κολοκοτρώνη από τη Ζάκυνθο που επικοινωνούσε με Πελοποννήσιους και τους ανέφερε ότι ετοιμάζεται να διεκπεραιωθεί στο Μωριά με Επτανήσιους ενόπλους. Ο βοεβόδας ενημέρωσε τον αντικαταστάτη του Χουρσίτ στην Τριπολιτσά. Στις 17 Μαρτίου ο Γκρην πληροφορεί τους Τούρκους ότι κυκλοφορούν φήμες για επανάσταση. Οι Τούρκοι ανάγκασαν τους Έλληνες να σύρουν ως το κάστρο μερικά βαριά κανόνια που βρίσκονταν στην παραλία, και έκαναν επίταξη των φούρνων για να παράγουν παξιμάδι. Στις 21 Μαρτίου οι Τούρκοι έλαβαν μικρές ενισχύσεις από τον Έπαχτο και τα Καλάβρυτα. Γύρω στις 23 Μαρτίου οι Άγγλοι υπήκοοι που βρίσκονταν στην Πάτρα επιβιβάστηκαν σε πλοία και κατέφυγαν στα Επτάνησα. Στο μεταξύ ο Maitland απαγόρευσε σε υπήκοους των Επτανήσων να πολεμούν στο πλευρό των επαναστατών. Στις 3 Απριλίου διεκπεραιώθηκε από τη Στερεά στο Ρίο ο Γιουσούφ πασάς με 600 ενόπλους, με στόχο να λύσει την πολιορκία του κάστρου της Πάτρας. Η επιχείρισή του πέτυχε χάρι στην κατασκοπευτική δραστηριότητα του Γκρην και στην έλλειψη ηγεσίας στο ελληνικό στρατόπεδο. Ο Άγγλος πρόξενος είχε πληροφορηθεί ότι οι Έλληνες σκάβουν λαγούμι κάτω από τα τείχη του κάστρου για να το ανατινάξουν. Ενώ αυτό το λαγούμι ήταν στα τελειώματά του, ο Γκρην έστειλε τον αδελφό του στο Ρίο και ειδοποίησε τον Γιουσούφ. Η έλευσή του στην Πάτρα φόβισε τους πολιορκητές οι οποίοι διασκορπίστηκαν. Στις 21 Μαΐου ο Γκρην φεύγει για τα Επτάνησα, αφού ο Γιουσούφ τον ειδοποίησε ότι σκοπεύει να ισοπεδώσει την Πάτρα. <br />
Στην αφήγησή του για την Επανάσταση, ο Γκρην για να μειώσει τη σημασία των επιτυχιών των Ελλήνων στον θαλάσσιο πόλεμο, αναφέρει την άθλια κατάσταση του τουρκικού ναυτικού. Κατά τον ίδιο, το πρώτο τουρκικό κάστρο που κατέλαβαν οι επαναστάτες ήταν αυτό της Αρκαδιάς. Με τη μεσολάβηση του εκεί Άγγλου πρόξενου οι Τούρκοι έφυγαν σώοι με ελληνική συνοδεία, άλλοι προς το Ναυαρίνο και άλλοι προς την Τριπολιτσά.<br />Οι πρόκριτοι της Πάτρας απέστειλαν στον Γκρην επιστολή διαμαρτυρίας στην οποία τον κατηγορούν ότι έγινε αίτιος να σκοτωθούν πολλοί Έλληνες και τον καλούν "να δώκη λόγον εν καιρώ περί απάντων των ανωτέρω συμβεβηκότων και περί των ζημιών οπού παρανόμως έγινε αίτιος". Τον χειμώνα του 1821 ο Γκρην βρέθηκε από Επτανήσιους επαναστάτες πάνω σε μια αγγλική γολέτα που αιχμαλωτίστηκε. Για εκδίκηση ο Γκρην υπέστη γενναίο ξυλοδαρμό.<ref>Σιμόπουλος Κ., "''Πώς είδαν οι ξένοι'' ...", κεφ. "Ο φιλότουρκος Άγγλος Πρόξενος της Πάτρας", τ. Α', σ. 183-211. </ref>
 
== Ορκωμοσία αγωνιστών ==