Μύθος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 5533179 από τον 2A02:214B:8217:2D00:A80A:E215:2B60:B3A1 (Συζήτηση)
μ Ρομπότ: Διόρθωση ανακατευθύνσεων
Γραμμή 6:
== Η δυναμική του μύθου ==
[[Αρχείο:Akhilleus Patroklos Antikensammlung Berlin F2278.jpg|thumb|left|180px|right|O [[Αχιλλέας]] δένει τις πληγές του [[Πάτροκλος|Πάτροκλου]]]]
Στην καθομιλούμενη γλώσσα ο [[μύθος]] είναι φαντασία, κάτι που δε θεωρείται αληθινό. Οι μελετητές της μυθολογίας, ωστόσο, δίνουν μια διαφορετική εξήγηση. Ο μύθος είναι ένα ιδιαίτερο είδος [[Ιστορία|ιστορίας]], που προσπαθεί να ερμηνεύσει κάποιες όψεις του κόσμου που μας περιβάλλει. Κάποιοι άλλοι όπως ο Φράι, προβάλλουν την άποψη πως οι μύθοι είναι ιστορίες για θεούς και άλλες υπερφυσικές υπάρξεις. Με τη σειρά του ο [[Μιρτσέα Ελιάντε]] θεωρεί πως ο μύθος είναι συχνά αφήγηση της ανθρώπινης προέλευσης ή της δημιουργίας του κόσμου και την ίδια στιγμή μια ιερή εξιστόρηση. Ο [[Κλοντ Λεβί-Στρος|Λεβί Στρος]] από την άλλη ισχυρίζεται πως χρειάζεται [[Γλωσσολογία|γλωσσολογική]] ανάλυση του μύθου. Είναι εκείνη που μπορεί να αποδώσει ή να αποκαλύψει το κεντρικό του νόημα. Για τον [[Σίγκμουντ ΦρόιντΦρόυντ|Φρόιντ]] ο μύθος είναι όνειρα που πηγάζουν από τον ασυνείδητο νου. Στην πραγματικότητα είναι δυνατόν, όπως έδειξε ο [[Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ|Καρλ Γιουνγκ]], να αποκαλύπτουν και [[Αρχέτυπο|αρχέτυπα]] του συλλογικού ασυνείδητου. Για τον [[Τζόζεφ Κάμπελ]] ο μύθος προσανατολίζει τον άνθρωπο προς τις μεταφυσικές διαστάσεις της ύπαρξης, ερμηνεύει την προέλευση του [[Σύμπαν|σύμπαντος]], ζωντανεύει τις κοινωνικές αξίες και ταυτόχρονα απευθύνεται στα έσχατα βάθη της ψυχής. Ο [[Τζέιμς Φρέιζερ]] με τη σειρά του αντιμετωπίζει το μύθο ως προεπιστημονική προσπάθεια από μέρους του ανθρώπου να ερμηνεύσει το φυσικό του περιβάλλον. Ο Μαλινόβσκι μάλλον συμφωνεί με τούτη την άποψη και θεωρεί μάλιστα ότι είναι η [[επιστήμη]] των πρωτόγονων κοινωνιών. Για τον [[Εμίλ ΝτιρκάιμΝτιρκέμ|Ντιρκάιμ]] ο μύθος είναι το κλειδί για τη διάκριση ανάμεσα στο ιερό και το βέβηλο, ή ανίερο.
 
[[Αρχείο:Aphrodite Pan and Eros.jpg|thumb|right|180px|Η [[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτη]] και ο [[Έρως]] αντιστέκονται στην ερωτική επιθετικότητα του [[Πάνας|Πανός]]. [[Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο|Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών]].]]
Άσχετα, λοιπόν, αν ο μύθος εμφανίζεται με τη μορφή της ιερής εξιστόρησης, του παραμυθιού ή του θρύλου, πάντα ο κεντρικός πυρήνας του συνίσταται από τρεις βασικές αλήθειες. Καταρχήν είναι μια προσπάθεια ερμηνείας του μακρόκοσμου, των δυνάμεων που ελέγχουν τον κόσμο και της σχέσης που έχουν τα ανθρώπινα πλάσματα με αυτές τις δυνάμεις. Έπειτα, είναι ένας συμβολικός τρόπος διδασκαλίας αυτών των πλασμάτων, για το πώς μπορούν να τα βγάζουν πέρα με τις δυνάμεις της εξέλιξης, μέσα από καθορισμένα ανοδικά μονοπάτια που καλείται να βαδίσει η συνείδηση. Τέλος, ακόμη και αν δεν αναγνωρίζεται από τους επιστήμονες ιστορικούς, σε πολλές περιπτώσεις είναι πιθανώς καταγραφή -με τη μορφή του θρύλου- πρώιμων ιστορικών γεγονότων με συγκεκριμένες χωροχρονικές αναφορές. Συγκεκριμένο παράδειγμα σε αυτή την περίπτωση είναι η μεγάλη έρευνα που διεξάγεται για την ιστορικότητα της ''[[Ιλιάδα]]ς'' και της ''[[Οδύσσεια]]ς''.
 
Γραμμή 15:
== Φιλολογικό είδος ==
 
Ως φιλολογικό είδος είναι ιστορία με αφηγηματική αλληλουχία, συνήθως παραδοσιακή και ανώνυμη, μέσω της οποίας ένας δεδομένος πολιτισμός επικυρώνει τα κοινωνικά ήθη του ή αφηγήσεις για την προέλευση του [[άνθρωπος|ανθρώπου]] και τα φυσικά φαινόμενα, συνήθως με υπερφυσικούς ή φανταστικούς όρους. Ο όρος μύθος με την [[φιλολογία|φιλολογική]] του έννοια απλώνεται σε ένα ευρύ φάσμα εννοιών, η προσέγγιση των οποίων μπορεί να γίνει είτε με [[ΟρθολογισμόςΡασιοναλισμός|ορθολογιστικό]] είτε με ρομαντικό τρόπο. Σύμφωνα με την ορθολογιστική εκδοχή ο μύθος είναι ψευδής και μη αξιόπιστη ιστορία ή πεποίθηση. Σύμφωνα με την ρομαντική εκδοχή (προσέγγιση της εποχής του [[Ρομαντισμός|Ρομαντισμού]] και όχι ρομαντική με την κοινή έννοια), ο μύθος είναι διαισθητικός τρόπος κοσμικής κατανόησης.
Στο φιλολογικό και λογοτεχνικό εννοιολογικό πλαίσιο το δεύτερο είδος χρήσης επικρατεί, και οι μύθοι θεωρούνται πλασματικές ιστορίες, που περιέχουν στον πυρήνα τους βαθύτερες αλήθειες και εκφράζουν τη συλλογική στάση των ανθρώπων απέναντι στα θεμελιώδη θέματα της ζωής, του θανάτου, της θεότητας και της ύπαρξης. Οι μύθοι συνήθως διακρίνονται από τους θρύλους ως αφηγήσεις με ελλιπή ιστορική βάση, αν και φαίνονται να διαθέτουν παρόμοια στερεότυπα προφορικής μετάδοσης, διάχυσης, φιλολογικής προσαρμογής και απόδοσης. Συχνά η έννοια μύθος συγχέεται με την καθολική έννοια μυθολογία αλλά οι δύο έννοιες είναι εντελώς διαφορετικές. Η μυθολογία ως έννοια συνδέεται με ένα σώμα (''corpus'') αλληλοσυσχετιζόμενων μύθων, τους οποίους μοιράζονται τα μέλη μιας θρησκείας ή ενίοτε ένα σύστημα μύθων, τους οποίους δημιουργεί ένας συγγραφέας. Σημαντικά παραδείγματα «προσωπικών» μυθολογιών θα μπορούσε να αντλήσει κάποιος από τις μυθολογίες που δημιούργησαν οι [[Ουίλλιαμ Μπλέηκ]], [[Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς]], [[ΤζονTζ. ΡόναλντΡ. ΡούελΡ. Τόλκιν|Τζ. Τόλκιν]] κ.ά.
 
== Θρησκειολογία ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μύθος"