Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μικροπροσθήκες |
|||
Γραμμή 1:
Η '''Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους''' (γνωστή και ως '''Ειδική Ασφάλεια''' ή απλά '''«Η Ειδική»''') ήταν ένα ειδικό τμήμα της [[Ελληνική Χωροφυλακή|Ελληνικής Χωροφυλακής]] που δημιουργήθηκε το 1929 για τη δίωξη των [[κομμουνισμός|κομμουνιστικών]] οργανώσεων και τη σύλληψη των κομμουνιστών σε ολόκληρη την [[Ελλάδα]]. Στη διάρκεια της [[κατοχή]]ς συνεργάστηκε άμεσα με τις κατοχικές δυνάμεις και συμμετείχε σε μπλόκα που έγιναν σε διάφορες περιοχές της [[Αθήνα]]ς με εκατοντάδες θύματα καθώς και σε συλλήψεις, βασανιστήρια και εκτελέσεις μελών αντιστασιακών οργανώσεων. Επισήμως διαλύθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου του [[1944]].
==Η σύσταση της==
Δημιουργήθηκε
Μετά την επιβολή της [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου|δικτατορίας του Μεταξά]] το 1936, μετονομάστηκε σε Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους, παραρτήματά της δημιουργήθηκαν σε αρκετές Διοικήσεις και Υποδιοικήσεις της Χωροφυλακής σε όλη την Ελλάδα, απέκτησε διευρυμένες αρμοδιότητες και επικεφαλής της ορίστηκαν ανώτατοι αξιωματικοί της Χωροφυλακής.<ref>Ιάσονας Χανδρινός (2012), σ. 143</ref> Διοικητής της Ειδικής Ασφάλειας ορίστηκε από τον Μεταξά ο Κεφαλλονίτης υποστράτηγος της Χωροφυλακής Αντώνης Αγγελέτος, που συνεργαζόταν στενά με τον διοικητή της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών της Αστυνομίας Πόλεων Σπύρο Παξινό, ο οποίος μετεκπαιδεύτηκε στη [[Γκεστάπο]] στη Γερμανία για τη δίωξη του κομμουνισμού.
Στα μέσα του 1943 έφεδροι αξιωματικοί της χωροφυλακής ανακλήθηκαν στην ενεργό δράση από τον κατοχικό πρωθυπουργό [[Ιωάννης Ράλλης|Ιωάννη Ράλλη]] προκειμένου να ''«δώσουν εις την Ασφάλειαν νέον ρυθμόν συνεργασίας με τον κατακτητήν»''. Διευθυντής της ορίστηκε ο απότακτος συνταγματάρχης Αλέξανδρος Λάμπου με το βαθμό του υποστρατήγου που παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι την επίσημη διάλυση της διεύθυνσης, ενώ, τον Ιανουάριο του 1944 υποδιοικητής ορίστηκε ο συνταγματάρχης, και μεταπολεμικά στρατηγός, Αναστάσιος Πάτερης.<ref>στο ίδιο, σ. 143-144</ref>▼
▲Στα μέσα του 1943 έφεδροι αξιωματικοί της
==Χαρακτηριστικά και δράση==
Η Ειδική Ασφάλεια χαρακτηριζόταν από λειτουργική αυτοτέλεια. Οι υπηρετούντες σε αυτήν είχαν δημιουργήσει μικρές ομάδες στις οποίες επικεφαλής ήταν κυρίως ανθυπομοίραρχοι, ανθυπασπιστές, ενωμοτάρχες και υπενωματάρχες, οι οποίοι και είχαν την πραγματική εξουσία σε αντίθεση με τους ανώτερους αξιωματικούς της
Η έδρα της Ειδικής Ασφάλειας Αθηνών κατά τη [[Δικτατορία της 4ης Αυγούστου]] ήταν ένα
Ο Γιάννης Μανούσακας περιγράφει τα βασανιστήρια που υπέφερε στην Ειδική Ασφάλεια Αθηνών το 1939: ''"Σταμάτα αυτού βρε! Αυτού που πατάς ξεψύχισε ο Βαλιανάτος. Ο γέρος σας ε; τον καημένο τον υπουργό σας... των οικονομικών! Αυτό θα πάθεις κι εσύ! Μετά σε πετάμε από την ταράτσα... Αυτοκτόνησε... ''Εδώ βρε νιώσε το είναι Ειδική Ασφάλεια: ή ελεύθερος με δήλωση ή σε βγάνω με τους τέσσερις από δω μέσα!".<ref>Μανούσακας (1978), σελ. 14</ref>
Γραμμή 16 ⟶ 17 :
Στη [[Θεσσαλονίκη]] η έδρα της Ειδικής Ασφάλειας ήταν στη Λεωφόρο Στρατού. Ο τσαγκάρης [[Στέφανος Λασκαρίδης]], μέλος του [[ΚΚΕ]] εκπαραθυρώθηκε από το κτίριο της Ειδικής Ασφάλειας Θεσσαλονίκης στις 31 Γενάρη 1938 και η δολοφονία του επίσης αποδόθηκε σε αυτοκτονία.<ref>"'Επεσαν για τη ζωή" (1988), σελ.63</ref>
Κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή]]ς 1941-44 η Ειδική Ασφάλεια συνεργαζόμενη στενά με τους Γερμανούς ήταν η γραμμή κρούσης κατά των αντιστασιακών. Οι «αρμοδιότητες» της Ειδικής Ασφάλειας είχαν αναβαθμιστεί οπότε οι εγκαταστάσεις της επεκτάθηκαν και σε παραρτήματα, πίσω από το κυρίως
Στις 7 Οκτωβρίου του 1943 μεταφέρθηκαν από το IV Γραφείο της Ειδικής Ασφάλειας στις Φυλακές του Χατζηκώστα, ορισμένοι κομμουνιστές, που είχαν συλληφθεί τις προηγούμενες ημέρες από άνδρες της Ειδικής. Η κατάσταση μέσα και έξω από τις φυλακές, που η φύλαξή τους ήταν αρμοδιότητα της Ειδικής Ασφάλειας, ήταν εκείνες τις μέρες τεταμένη. Όταν ο Αναστάσιος Ταβουλάρης (προϊστάμενος Ασφαλείας του υπουργείου Εσωτερικών) απαγόρευσε το επισκεπτήριο οι νέοι κρατούμενοι προχώρησαν σε έντονες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και σε απεργία πείνας με αποτέλεσμα να οξυνθεί περισσότερο η κατάσταση. Το πρωί της 10ης Οκτωβρίου ήταν συγκεντρωμένοι έξω από τις φυλακές συγγενείς των κρατουμένων που απαιτούσαν να τους δουν. Σύμφωνα με τις καταθέσεις της φρουράς, οι κρατούμενοι προσπάθησαν κάποια στιγμή να σπάσουν την καγκελόπορτα του θαλάμου και έτσι στο σημείο έσπευσε ο μοίραρχος και διοικητής των φυλακών Γεώργιος Χατζηκώστας και οι ανθυπομοίραρχοι Παναγιώτης Σοϊμοίρης και Νικόλαος Σημαιάκης. Συγχρόνως ασφαλίστηκε η κύρια είσοδος των φυλακών και όλη η φρουρά κλήθηκε στα όπλα. Ο Χατζηκώστας ισχυρίστηκε ότι αρχικά προσπάθησε να μιλήσει στους εξεγερμένους αλλά χωρίς αποτέλεσμα και τότε πήρε από τα χέρια του υπενωματάρχη Δασκαλάκη το όπλο του και πυροβόλησε δύο φορές στον αέρα για εκφοβισμό. Και η ενέργεια του αυτή όμως δεν είχε και πάλι αποτέλεσμα καθώς σύμφωνα με τον ίδιο τον Χατζηκώστα ''«αποθρασυνθέντων έτι περισσότερον και εις επίμετρον φωνασκούντων και λοιδορούντων τον υποφαινόμενον διά την φράσιν άσε ρε τους θεατρινισμούς και σας ξέρουμε, οπότε ευρέθην εις την αναπόδραστον ανάγκην εμού και των υπ' εμέ ανδρών να κάμω πραγματική χρήσιν των πυρών μόνος»''. Ο Χατζηκώστας πυροβόλησε τέσσερις φορές στο σωρό από κοντινή απόσταση με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους ο Χρήστος Μάλλιαρης και ο Κωνσταντίνος Αργέντης και να τραυματιστούν άλλοι τρεις κρατούμενοι.<ref>Ιάσονας Χανδρινός (2012), σ. 160-161</ref> Στις διαμαρτυρίες επιτροπής συγγενών των κρατουμένων για τις εν λόγω δολοφονίες ο Ιωάννης Ράλλης απάντησε ότι δε δέχεται καμία συζήτηση για τη δράση της Ειδικής Ασφάλειας.<ref>στο ίδιο, σ. 146</ref> Από τις φυλακές Χατζηκώστα επιλέγονταν κατά τακτά χρονικά διαστήματα κρατούμενοι που παραδίδονταν στους Γερμανούς για εκτέλεση. Η Ειδική Ασφάλεια στην περίοδο της Κατοχής συνεργάστηκε με τα [[SS]], την Μυστική Αστυνομία (Sicherheitspolizei/SiPo) και την Υπηρεσία Ασφαλείας (Sicherheitsdienst/SD).<ref>στο ίδιο, σ. 147-148</ref>
Κυρίως από την άνοιξη του 1944 και μετά τα αποσπάσματα της Ειδικής άρχισαν να συγκρούονται σε κανονικές μάχες με τον [[ΕΛΑΣ]] ενώ συμμετείχαν και σε μπλόκα όπως π.χ. στο μπλόκο της [[Καλογρέζα]]ς στις 15 Μαρτίου του 1944.<ref>στο ίδιο, σ. 194</ref> Οι βιαιότητες των μελών της στη διάρκεια των μπλόκων ήταν αποτέλεσμα και της ανεξαρτησίας δράσης της αλλά και της προκλητικής της ασυλίας που έχαιραν τα μέλη της. Μπορούσαν να προβαίνουν σε συλλήψεις και προφυλακίσεις χωρίς γραπτές εντολές καθώς αρκούσε προφορική εντολή του Λάμπου. Μολονότι υπήρχε κανονισμός που απαγόρευε στους άνδρες της Χωροφυλακής να συγκροτούν εκτελεστικά αποσπάσματα, άνδρες της Ειδικής, στις 22 Απριλίου του 1944, εκτέλεσαν χωρίς προηγούμενη δικαστική απόφαση 17 κρατούμενους στο προαύλιο της [[Σχολή Χωροφυλακής|Σχολής Χωροφυλακής]].<ref name="στο ίδιο, σ. 144"/> Από τα μέσα του 1944 τα βασανιστήρια και οι θανατώσεις κρατουμένων στα γραφεία της Ειδικής στην οδό Ελπίδος 5 και στο ανακριτικό της τμήμα, που στεγαζόταν στο διπλανό ξενοδοχείο ''Κρυστάλ'' (Ελπίδος 3), ήταν πολύ συχνό φαινόμενο.<ref>στο ίδιο, σ. 147</ref> Στις 26 Ιούλη του 1944 δολοφονήθηκε εκεί η [[Ηλέκτρα Αποστόλου]].<ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, σ. 1442</ref>
Γραμμή 26 ⟶ 27 :
Η Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους διαλύθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1944, λίγες μέρες μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς.
Το
==Παραπομπές==
|