Βάρβαροι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 6:
Από τον 5ο αιώνα και μετά, η λέξη άρχισε να χρησιμοποιείται και με χαρακτήρα μειωτικό έναντι όλων εκείνων που δεν ήταν Έλληνες, αποκτώντας πλέον μία σειρά από σημασίες, και μπορούσε να σημαίνει κατά περίπτωση, τον διανοητικά κατώτερο, τον κτηνώδη, τον άνθρωπο που ρέπει προς την υποταγή. Άλλωστε, ο [[Ισοκράτης]] προτρέπει τον Φίλιππο να κυριεύσει τους βαρβάρους του Βορρά, που εκ φύσεως είναι δουλικά γένη, ενώ ο [[Αριστοτέλης]] λέει πως οι Έλληνες είναι πλασμένοι να άρχουν και οι Ασιάτες να άρχονται.
 
Στη γνωστή έκφραση «''πας μη Έλλην βάρβαρος''» <ref>[https://sarantakos.wordpress.com/2014/09/15/ellinbarbaro-2/ «πας μη Έλλην βάρβαρος»]</ref>, περικλείεται και η εθνική υπερηφάνεια των Ελλήνων για τα διανοητικά τους επιτεύγματα. Μια υπερηφάνεια που συνήθιζε να υπογραμμίζει και ο [[Μέγας Αλέξανδρος]] κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του. Με την αναθηματική επιγραφή «''Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων από των βαρβάρων των την Ασίαν κατοικούντων''», έστειλε στην Αθήνα 300 περσικές πανοπλίες παρουσιάζοντας τη νίκη του Γρανικού, ως νίκη του πανελληνίου εναντίον των βαρβάρων. Την έκφραση τη συναντάμε και στη μεσαιωνική ελληνική γραμματεία. Στο ιστορικό πόνημα της Αλεξιάδος, η Άννα Κομνηνή χαρακτηρίζει τους μη ελληνόφωνους (Λατίνους, Άραβες, κ.τ.λ.) ως βαρβάρους. Η χρήση είναι περισσότερο από λόγιος αττικισμός, καθώς απαντάται και σε πολλά άλλα κείμενα της εποχής και μεταγενέστερα.
Σχετικά με την γνωστή έκφραση «''πας μη Έλλην βάρβαρος''» το γεγονός είναι ότι σε όλη την αρχαία ελληνική γραμματεία, μαζί και τη βυζαντινή, όπως διασώζεται στον Thesaurus Linguae Graecae, το περίφημο TLG, δεν υπάρχει ''πουθενά'' τέτοιο ρητό.<ref>[https://sarantakos.wordpress.com/2014/09/15/ellinbarbaro-2/ «πας μη Έλλην βάρβαρος»]</ref>. Κατά πάσα πιθανότητα, η φράση αναστήθηκε στα νεότερα χρόνια, είτε από Έλληνες λογίους είτε από Ευρωπαίους. Έχω βρεθεί η φράση σε αγγλικό Λεξικό της Βίβλου το 1863 και σε παλιότερο σύγγραμμα του 1847, όπως επίσης και στο ''Περί ελληνικής συντάξεως'' του Κ. Ασωπίου (1858).
 
Οι Έλληνες χαρακτήριζαν και τη ζωή έξω από την [[Πόλις-κράτος|πόλη-κράτος]] ως ημιβάρβαρη, εννοώντας ότι στα χωριά έλειπε η συγκεντρωτική και συντονισμένη πολιτική ζωή που ήταν απαραίτητη για μια ευτυχισμένη και ορθολογική ύπαρξη.