Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός''' ([[1292]] - [[15 Ιουνίου]] [[1383]]) ήταν [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|Βυζαντινός αυτοκράτορας]] και ιστορικός ο οποίος κάθισε στο θρόνο από το [[1341]] μέχρι την εκούσια παραίτησή του το [[1354]]. Τυπικά όμως, στέφθηκε αυτοκράτορας μόλις το 1347, ως συναυτοκράτορας του Ιωάννη Ε', διότι κατά το διάστημα που μεσολάβησε από το θάνατο του Ανδρόνικου Γ' μέχρι το 1347, δεν υπήρχε επίσημος εστεμμένος αυτοκράτορας, αφού ο τελευταίος αυτοκράτορας δεν είχε ορίσει διάδοχο.

==Βιογραφία==

Η απρονοησία του Ανδρόνικου Γ' να ορίσει διάδοχο έφερε το κράτος σε ένα επικίνδυνο καθεστώς ακυβερνησίας. Ο ανήλικος γιος του Ιωάννης Ε' δεν είχε στεφθεί συναυτοκράτορας και έτσι δημιουργήθηκε σοβαρό πολιτικό πρόβλημα, το οποίο έσπευσαν να εκμεταλλευτούν διάφοροι παράγοντες της εξουσίας, όπως η Αυτοκράτειρα και χήρα του Ανδρόνικου [[Άννα της Σαβοΐας]], ο φιλόδοξος Πατριάρχης [[Ιωάννης Καλέκας]] και ο στρατηγός [[Αλέξιος Απόκαυκος]]. Μόνος εγγυητής της ομαλότητας σε αυτό το χάος ήταν ο έντιμος και πιστός Ιωάννης Καντακουζηνός, ο οποίος είχε σταθεί στο πλευρό του αυτοκράτορα μέχρι το τέλος, και ο οποίος αρχικά προσπάθησε να εξασφαλίσει τα δικαιώματα του νεαρού Ιωάννη, στο τέλος όμως βρέθηκε αντιμέτωπος μαζί του. Όντας συχνά σε εκστρατείες, ήταν εύκολος στόχος των μηχανορραφιών της Κωνσταντινούπολης. Ο [[Βυζαντινός εμφύλιος πόλεμος 1341-47|Δεύτερος Εμφύλιος των Βυζαντινών]] ξεκινά το [[1341]] και στη διάρκειά του οι αντίπαλες πλευρές αναγκάστηκαν να συνάψουν συμμαχίες με εχθρούς του Βυζαντίου, όπως το [[Στέφανος Δουσάν|Στέφανο Δουσάν]] της Σερβίας ο οποίος άλλαξε στρατόπεδα κατά τα ίδια συμφέροντα, αλλά ακόμα και τους ίδιους τους [[Τουρκικά φύλα|Τούρκους]], τους οποίους έφεραν ως επιδιαιτητές οι ίδιοι οι Βυζαντινοί στην καθαρά εσωτερική αυτή υπόθεση. Παράλληλα, ξόδεψαν κάθε ίχνος χρυσού που υπήρχε διαθέσιμο, με χαρακτηριστικό δείγμα την κατάθεση των αυτοκρατορικών κοσμημάτων σε βενετικό ενεχυροδανειστήριο από την Άννα της Σαβοίας έναντι ευτελούς ποσού. Η διαμάχη τελείωσε το [[1347]], με πρώτο αυτοκράτορα τον ανήλικο Ιωάννη Ε' Παλαιολόγο και συναυτοκράτορα τον Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνό. Οι εμφύλιες συγκρούσεις, όμως, έληξαν οριστικά μόνο όταν ο δεύτερος παραιτήθηκε από το θρόνο το [[1354]], και εκάρη μοναχός με το όνομα Ιωάσαφ, αφήνοντας μόνο ηγέτη το νεαρό Παλαιολόγο.

 

Συμμετέχοντας ενεργά στη διακυβέρνηση για περισσότερα από 25 χρόνια, αλλά εστεμμένος Αυτοκράτορας μόλις για επτά, ο Ιωάννης Καντακουζηνός είναι σημαντική μορφή ανάμεσα στους Βυζαντινούς ηγέτες. Προικισμένος με πλείστα από τα προσόντα που απαιτούνται για έναν άξιο Αυτοκράτορα, βρέθηκε να έχει τα ηνία του κράτους υπό τόσο δυσμενείς διεθνείς συγκυρίες, που πιθανόν άλλος, λιγότερο ικανός, να μην είχε καταφέρει να το διασώσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι αν και ποτέ δεν αμφισβήτησε επίσημα την πρωτοκαθεδρία του Ιωάννη Ε' στο θρόνο, βρέθηκε μονίμως κατηγορούμενος για έλλειψη αφοσίωσης σε αυτόν, με αποτέλεσμα μακροχρόνιες εμφύλιες διαμάχες οι οποίες συνέθλιψαν οικονομικά αλλά και πολιτικά το Βυζάντιο.

==Νομίσματα==

Ο Ιωάννης ΣΤ' έκοψε χρυσά ''[[Υπέρπυρον|υπέρπυρα]]'', αργυρά ''βασιλικά'', ''τορνέζια'' από κράμα χαλκού με λίγο άργυρο και χάλκινα ''ιστάμενα''.

 

Στο ''υπέρπυρον'' εικονίζεται ο Ιωάννης Ε' και ο Ιωάννης ΣΤ' εκατέρωθεν του Χριστού που τους στέφει. Στην πίσω όψη τείχη πόλεως με πύργους και προτομή της Θεοτόκου στη μέση.

== Παραπομπές ==

{{παραπομπές}}

== Βιβλιογραφία ==

* Norwich, J.J. "Byzantium", Vol. III-''The Decline and Fall''

* Vasiliev, A. "History of the Byzantine Empire, 324–1453"

* Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==

{{commonscat}}

* Γρηγόριου Μπαγκάβου, Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός. Το θεολογικό του έργο. Διδακτορική διατριβή,Θεολογική Σχολή Θεσσ/ίκης, 2008 [http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/18878#page/2/mode/2up]

<br />

{{Βυζαντινός Αυτοκράτορας | προηγούμενος=[[Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος]] | συναυτοκράτορας= Συναυτοκράτορες: [[Ιωάννης Ε'|Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος]], [[Ματθαίος Καντακουζηνός]]|επόμενος= [[Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος]]}}

{{Βυζαντινοί Αυτοκράτορες}}