Προτεκτοράτο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στη διεθνή σκηνή υφίστανται και κάποια πολύ μικρά σε έκταση κρατίδια που για διάφορους λόγους, περισσότερο ιστορικούς ακόμη και γεωγραφικούς, έχουν αποδεχθεί με συνθήκη την προστασία των ισχυρών γειτόνων τους στα πλαίσια της ισότητας χωρίς βέβαια και να έχουν παραχωρήσει ζωτικά κυριαρχικά δικαιώματα. Τέτοια κρατίδια είναι: Η [[Δημοκρατία του Αγίου Μαρίνου]], στην [[Ιταλία]], το [[Πριγκιπάτο του Μονακό]], στη νότια [[Γαλλία]], παρά τα σύνορα με την Ιταλία, και το [[Πριγκιπάτο του ΛιχτενστάινΛίχτενσταϊν]], το οποίο εκπροσωπείται διεθνώς από την [[Ελβετία]].

*Σημειώνεται ότι η Δημοκρατία του Αγίου Μαρίνου σύναψε συνθήκες φιλίας με την Ιταλία το 1862 και το 1939, με την υποχρέωση να μη δεχθεί προστασία από άλλο κράτος. Το δε Πριγκιπάτο του Μονακό παρέχει στη Γαλλία κάποια δικαιώματα, (όπως π.χ. της διέλευσης γαλλικών στρατευμάτων, ελλιμενισμού πολεμικών πλοίων κ.λπ.), με αντάλλαγμα την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητάς του, (αρχική συνθήκη 1918).