Βικιπαίδεια

Βασίλειο της Βοημίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ορθογραφική επιμέλεια
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Wappen Königreich Böhmen.png|thumb|Το έμβλημα του Βασιλείου της Βοημίας]]
Το '''Βασίλειο της Βοημίας''' (στα τσέχικα : ''České království'', στα γερμανικά : ''Königreich Böhmen'' και στα λατινικά : ''Regnum Bohemiae'') είναι ένα [[βασίλειο]] που βρισκόταν στην περιοχή της [[Βοημία|Βοημίας]] στην κεντρική Ευρώπη, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών του βρίσκεται πλέον στην [[Τσεχία]]. Το Βασίλειο αποτέλεσε τμήμα της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας ΡωμαίκήςΡωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] μέχρι την διάσπασή του το [[1806]], ημερομηνία κατά την οποία έγινε τμήμα της [[Αυστριακή Αυτοκρατορία|Αυστριακής Αυτοκρατορίας]], και στη συνέχεια της [[Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία|Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας]] το [[1867]]. Μετά την ήττα των [[Κεντρικές Δυνάμεις|κεντρικών δυνάμεων]] μετά τον [[ΑΠΠ|Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο]] και την [[Συνθήκη των Βερσαλλιών]], η Αυστρο-Ουγγρική Αυτοκρατορία διαλύθηκε και η Βοημία συμπεριλήφθηκε στα εδάφη της νεοσύστατης Δημοκρατίας της Τσεχοσλοβακίας.
 
== Ιστορία ==
Γραμμή 14:
Το [[1204]], ο άρχοντας [[Όθωνας Δ’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] αναγνώρισε την εξουσία του Ότοκαρ Α’ επί του Βασιλείου της Βοημίας, ενώ μια Ποντιφική Βούλα, η Χρυσή Βούλα της Σικελίας, η οποία του παρεδόθη από τον [[Φρειδερίκος Β’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Φρειδερίκο Β’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] επιβεβαίωνε την αναβάθμιση του Δουκάτου της Βοημίας σε Βασίλειο με το επίσημο βασιλικό καταστατικό.
 
Με την δολοφονία του βασιλιά [[Βέντσεσλας Γ’ της Βοημίας (βασιλιάς)|Βέντσεσλας Γ’ Πρέμισλ]] το [[1306]], η δυναστεία αυτή των Βασιλέων της Βοημίας πήρε τέλος, χωρίς όμως να επιρεαστείεπηρεαστεί από αυτό το ίδιο το κράτος.
 
=== Η Χρυσή Εποχή ===
Γραμμή 21:
Το Βασίλειο της Βοημίας αποτελούσε τότε τμήμα της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], με τον Βασιλιά της Βοημίας να αποτελεί έναν από τους επτά [[Πρίγκιπες-Εκλέκτορες]].
 
Το [[1310]], η [[Ελισάβετ της Βοημίας]], κόρη του βασιλιά [[Βέντσεσλας Β’ της Βοημίας (βασιλιάς)|Βέντσεσλας Β’]], και διάδοχος του θρόνου της Βοημίας, παντρεύτηκε τον [[Ιωάννης Α’ της Βοημίας|Ιωάννη του Λουξεμβούργου]]. Ο γιος τους, [[Κάρολος Δ’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Κάρολος]] έγινε βασιλιάς της Βοημίας το [[1346]] και αυτοκράτορας της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] το [[1355]], ημερομηνία η οποία σηματοδότησε την απαρχή μιας χρυσής εποχής για την Βοημία. Το [[Πανεπιστήμιο Κάρολος της Πράγας|Πανεπιστήμιο της Πράγας]] (''Universitas Pragensis'' στα λατινικά), το πρώτο πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης, ιδρύθηκε το 1347. Η [[Πράγα]] έγινε η νέα πρωτεύουσα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με τον Κάρολο Δ’ να αναλαμβάνει τον καλοπισμό της : η [[Γέφυρα του Καρόλου]], χτισμένη από πέτρα, πήρε την θέση μιας ξύλινης γέφυρας, η οποία συνέδεε την [[Μάλα Στράνα]] με την [[Παλιά Πόλη της Πράγας]], ενώ, το ίδιο χρονικό διάστημα, η δημιουργία της [[Νόβε Μέστο|Νέας Πόλης]] διπλασίασε την έκταση της πόλης, με το [[Κάστρο της Πράγας]] να κοσμείται με την ανέγερση νέων κτίσματωνκτισμάτων με, μεταξύ άλλων, τον [[Καθεδρικός Ναός Αγίου Βίτου (Πράγα)|Καθεδρικό του Αγίου Βίτου]], την κατασκευή του οποίου ανέλαβε ο [[Βασίλειο της Γαλλίας|Γάλλος]] αρχιτέκτονας [[Ματθαίος του Αρρά]]. Στα νότια της Πράγας, ο Κάρολος έχτισε το κάστρο του [[Κάρλσταϊν]], κόσμημα της γοτθικής αρχιτεκτονικής των κάστρων. Με τους 40.000 κατοίκους της, η Πράγα αποτελούσε, εκείνη την εποχή, μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Ευρώπης.
 
=== Η εξέγερση των Χουσιτών ===
[[Αρχείο:Jan hus 1.jpg|thumb|right|220px|Ο ιεροκήρυκας και μεταρυθμιστής Γιαν Χους.]]
Ο βασιλιάς της [[Βοημία|Βοημίας]] [[Κάρολος Δ’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], βασίλευε, εκείνη την περίοδο, σε ένα κράτος, γνωστό και με την ονομασία "του Στέμματος της Βοημίας", το οποίο περιελάμβανε : την [[Βοημία]], την [[Μοραβία]], την [[Λουσατία]], καθώς και την [[Σιλεσία]]. Η [[Πράγα]] αποτελούσε την ακμάζουσα πρωτεύουσα αυτού του κράτους, αριθμώντας, εκίνηεκείνη την εποχή, περίπου πενήντα χιλιάδες κατοίκους. Ο Βασιλιάς κυβερνούσε σε αρμονία με την ανώτατη αριστοκρατική και εκκλησιαστική τάξη, ενώ στην αυλή του συνέρεεσυνέρρεε μεγάλος αριθμός Ιταλών, Γερμανών και Γάλλων καλλιτεχνών. Το Βασίλειο της Βοημίας, αποτελούνταν τότε κυρίως από τσέχικους και γερμανικούς πληθυσμούς.
 
Ο Κάρολος πέθανε το [[1378]], με τον [[Βέντσεσλας Α’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Βέντσεσλας Α’]], τον διάδοχό του να αποδεικνύεται ανίκανος να συνεχίσει το έργο του προκατόχου του. Ταυτόχρονα, η πανούκλα έκανε την εμφάνισή της στην περιοχή, με δραματικές συνέπειες, κατά το 1380. Ξεκίνησε τότε μία περίοδος παρακμής και αβεβαιότητας για το κράτος.
Γραμμή 31:
Ιεροκύρηκας από το [[1402]], στο [[Παρεκκλήσι της Βηθλεέμ]] της Πράγας, ο [[Γιαν Χους]] κύρητε, μαζί με άλλους ιεραποστόλους, μία επιστροφή στην αποστολική Εκκλησία, πνευματική και φτωχική. Πίστευε πως η Εκκλησιαστική μεταρρύθμιση όφειλε να περάσει από την λαϊκή εξουσία. Αυτά τα λόγια βρήκαν απήχηση στις υψηλές τάξεις της αριστοκρατίας, η οποία τα βρήκε ως μια ιδανική ευκαιρία, προκειμένου να καταχραστεί τα εκκλησιαστικά πλούτη.
 
Οι Χουσίτες ήταν χωρισμένοι σε δύο ιδεολογικές "ομάδες" : τους [[Ουλτρακισμός|Ουλτρακιστές]] της Πράγας και τους ριζοσπάστες [[Ταμπορίτες]]. Η Βοημία, τότε, διασπάστηκε : η πλειοψηφίαπλειονότητα της πέρασε υπό τον έλεγχο των Χουσιτών, με ορισμένες πόλεις, όμως, να παραμένουν καθολικές (το [[Πίλζεν]] και οι μοραβικές πόλεις του [[Μπρνο]] και του [[Όλομουτς]], όπως και η Σιλεσία και η Λουσατία).
 
Στις [[30 Ιουλίου]] [[1419]], μια λιτανεία στη [[Νέα Πόλη της Πράγας]], της οποίας ηγούνταν ο [[Γιάν Ζελίφσκι]], ιεροκύρηκαςιεροκήρυκας στην εκκλησία της ''Παναγίας των Χιονιών'', δέχτηκε λιθοβολισμό. Τότε, ξέσπασαν ταραχές, με τους Χουσίτες να καταλαμβάνουν το δημαρχείο της πόλης, εκπαραθυρώνοντας τους δημοτικούς συμβούλους. Τον επόμενο μήνα, ο θάνατος του [[Βέντσεσλας Α’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Βέντσεσλας Α’]] προκάλεσε ταραχές που στιγματίστηκαν από εικονομαχικές βεβηλώσεις.
 
Η άρνηση του αυτοκράτορα [[Σιγισμόνδος Α’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Σιγισμόνδου Α’]] να δεχτεί τα Άρθρα της Πράγας προκάλεσε τους [[Σταυροφορίες εναντίον των Χουσιτών|χουσίτικους πολέμους]], οι οποίοι μάστισαν την χώρα από το [[1419]] μέχρι και το [[1436]]. Οδηγούμενοι από τον [[Γιαν Ζίζκα]] (πεθαμένος το 1424) και στη συνέχεια από τον [[Προκόπιος ο Μέγας|Προκόπιο τον Μέγα]], οι Χουσίτες κέρδισαν αρκετές μάχες, κάτι που άνοιξε την διαπραγματευτική οδό, η οποία κατέληξε σε έναν συμβιβασμό, τα ''Compacta'' ([[1433]]), σύμφωνα με τις χουσίτικες απαιτήσεις.
 
Οι Ταμπορίτες (η αριστερή πτέρυγα, όπως θα μπορούσαμε να πούμε, του χουσιτικού κινήματος) εξεγέρθηκαν και πάλι, ηττώμενοι, όμως, στηνστη [[Μάχη του Λιπάνυ]] το [[1434]], από τους μετριοπαθείς Χουσίτες και τους Καθολικούς συμμάχους τους. Στη συνέχεια, η δίαιτα του Ίνγκλαου (σημερινή [[Γιχλάβα]]) επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά τα ''Compacta'' ([[1436]]). Το [[1458]], οι Χουσίτες και οι Καθολικοί συμφώνησαν στην εκλογή του [[Γεώργιος της Βοημίας|Γεωργίου του Ποντέμπραντι]], ο οποίος εκπροσωπούσε τα χουσιτικά συμφέροντα, στο θρόνο της Βοημίας. Η δίαιτα του Βασιλείου της Βοημίας, η οποία συνήλθε στην [[Κούτνα Χόρα]] το [[1485]], επιβεβαίωσε για μία ακόμη φορά τα ''Compacta'', τα οποία παρέμειναν εφαρμόσιμα στο Βασίλειο της Βοημίας μέχρι και το [[1567]].
 
=== Υποτέλεια και τέλος ===
 
Το [[1526]], το Βασίλειο της Βοημίας αφομοιώθηκε από τον [[Οίκο των Αψβούργων]] εντός της [[Μοναρχία των Αψβούργων|Μοναρχίας των Αψβούργων]].
[[Αρχείο:Hradschin-fullview.jpg|thumb|right|200px|Το [[Κάστρο της Πράγας]], εντός του οποίου φυλάσονταιφυλάσσονται τα κειμμήλιακειμήλια του Στέμματος της Βοημίας.]]
 
Ο αυτοκράτορας [[Ματθαίος Α' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], ταυτόχρονα βασιλιάς της Βοημίας, δεν διέθετε απογόνους κι έτσι τέθηκε το ζήτημα της διαδοχής του και της διατήρησης του αυτοκρατορικού τίτλου από τους Αψβούργους. Ο Ματθαίος Α' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, επιθυμούσε να μεταβιβαστεί ο τίτλος στον δευτεροξάδερφό του, Φερνινάνδο της Στυρίας. Όμως, ο βασιλιάς της Βοημίας (αιρετός τίτλος από νομικής άποψης, ο οποίος, όμως, συνήθως, καταλαμβανόταν από έναν [[Αψβούργοι|Αψβούργο]]) ήταν και ένας από τους [[Πρίγκηπας-Εκλέκτορας|Πρίγκηπες-Εκλέκτορες]] : ο Ματθαίος εγκατέλειψε τον τίτλο του βασιλιά της Βοημίας το [[1617]], με τον Φερνινάνδο των Αψβούργων να τον διαδέχεται, με την προοπτική να καταφέρει ο τελευταίος με αυτόν τρόπο να ανέλθει στον αυτοκρατορικό θρόνο με το θάνατο του Ματθαίου<ref>Y. Krumenacker, pages 54-55.</ref>. Οι Τσέχοι έλαβαν από τον [[Ροδόλφος Β' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Ροδόλφο Β']], μέσω ''αυτοκρατορικού διατάγματος'' του [[1609]], προνόμια, τα οποία τους εξασφάλιζαν μια σχετική αυτονομία, καθώς και εγγυήσεις αναφορικά με την θρησκευτική ελευθερία.
Γραμμή 48:
Ο [[Τριακονταετής Πόλεμος]] προξένησε μεγάλες ζημιές στην Βοημία στην διάρκεια του 17ου αιώνα. Σε αυτόν, οι γαλλο-σουηδικές δυνάμεις θα ταχθούν με το μέρος της Βοημίας.
 
Το [[1918]], μετά τον [[ΑΠΠ|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]], η [[Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία]] διαλύθηκε, ενώ ο τελευταίος Βασιλιάς της Βοημίας, [[Κάρολος Α' της Αυστρίας]], παραιτήθηκε του αξιώματός του. Ως συνέπεια, η περιοχή της Βοημίας προσαρτήθηκε από την νεοσυστηθείσανεοσυσταθείσα [[Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας]].
 
Το [[Κάστρο της Πράγας]] φιλοξενεί τα κειμήλια του Στέμματος του Βασιλείου της Βοημίας.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Βασίλειο_της_Βοημίας"