Λατινοκρατία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

Στο πρώτο μισό του 13ου αιώνα σημειώνεται ύφεση ποσοτική έργων, χωρίς να παρατηρείται παύση. Η παγίωση της νέας κατάστασης με συνεπαγόμενη την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα και με ανοικτές τις επικοινωνίες συνέβαλαν στην προοδευτική αύξηση των διακοσμήσεων. Επίσης δεν έπαιξαν μικρό ρόλο και και όσα συνέβησαν σε εκκλησιαστικό και πολιτικό πεδίο, κυρίως με το εγχείρημα του Μιχαήλ Η΄Παλαιολόγου για την ένωση των Εκκλησιών στη Σύνοδο της Λυών. Η ανάπτυξη των τεχνών στην διάρκεια της Λατινοκρατίας συνδέεται και με την αυτογνωσία των Ελλήνων, που προσλαμβάνει χαρακτήρα αντίστασης στο λατινικό στοιχείο σε ό,τι αφορά την τήρηση των ''πατρώων''. Αυτή η αντίσταση εκδηλωνόταν στη διακόσμηση των εκκλησιών με τοιχογραφίες, των οποίων η εικονογράφηση συνιστά ομφάλιο λώρο με το βυζαντινό παρελθόν και προβάλει την θρησκευτική ομοψυχία των ελληνικών πληθυσμών των υπό λατινική κατοχή περιοχών.<ref>Μυρτάλη Αχειμάστου-Ποταμιάνου, «Η μνημειακή ζωγραφική στα νησιά του Αιγαίου κατά τον 13ο αιώνα. Η περίπτωση της Ρόδου και της Νάξου», στο: Ακαδημία Αθηνών, Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής τέχνης, ''Η Βυζαντινή τέχνη μετά την Τέταρτη Σταυροφορία. Η Τέταρτη Σταυροφορία και οι επιπτώσεις της'', Αθήνα, 2007, σελ.24</ref>Στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη από τον 14ο αιώνα είναι ευρέως διαδεδομένο το σπασμένο οξυκόρυφο τόξο ενώ στις εξωτερικές όψεις τα ανάγλυφα θυρώματα αντιγράφουν τον υστερογοτθικό ρυθμό.<ref>Μανόλης Χατζηδάκης, «Η μεταβυζαντινή τέχνη (1453-1700) και η ακτινοβολία της», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.Ι (1974), σελ.413 Κάντω Φατούρου-Ησυχάκη, «Επιδράσεις της κεντρικής Ευρώπης στην αρχιτεκτονική της Κρητικής Αναγεννήσεως», Πεπραγμένα του Δ' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου (Ηράκλειο, 29 Αυγούστου-3 Σεπτεμβρίου 1976), τομ.Β Βυζαντινοί και μέσοι χρόνοι, Αθήνα,1981, σελ.521-536</ref>Ως προς τη ζωγραφική στην Κρήτη οι επιρροές είναι εικονογραφικές και ύφους, ενδυματολγικές και μόδας<ref>Σταύρος Μαδεράκης, «Βυζαντινή ζωγραφική της Κρήτης και οι σχέσεις της με τη Δυτική ζωγραφική μετά το 1204», Πεπραγμένα Ι' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου (Χανιά, 1-8 Οκτωβρίου 2006) τομ. Β3 Βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδος, εκδ. Φιλολογικός Σύλλογος ''Ο Χρυσόστομος'', Χανιά 2011, σελ.33-64</ref>

Η περίοδος της Λατινοκρατίας είναι αυτή κατά την οποία νέες τεχνικές στην παραγωγή ζωγραφικών έργων έρχονται στον λατινοκρατούμενο ελληνικό χώρο. Μια τέτοια είναι του διάτρητου ανθιβόλου<ref>Επρόκειτο για σχέδια ζωγραφικής</ref>. Πρακτική αρκετά διαδεδομένη στα εργαστήρια των Ιταλών Αναγεννησιακών ζωγράφων, που θα φτάσει δια μέσου της Κρήτης στον ελλαδικό χώρο: η μαζική παραγωγή των εικόνων και η λόγω αυτής ανάγκη τυποποίησής τους, αλλά και η καθιέρωση εικονογραφικών θεμάτων που θα αντιγράφονται κατά γράμμα ενισχύουν τη χρήση της τεχνικής αυτής.<ref>Μαρία Βασιλάκη, «Γύρω από την τεχνολογία των μεταβυζαντινών εικόνων», στο: Τεχνογνωσία στη Λατινοκρατούμενη Ελλάδα (Ημερίδα: 8 Φεβρουαρίου 1997, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη),εκδ. Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ, Αθήνα, 2000, σελ.203</ref>