Νικόλαος Δημητρακόπουλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

# <u>Ισοβιότητα των δικαστικών</u>. Η ισοβιότητα των δικαστικών προβλεπόταν από το Σύνταγμα του 1864. Το επαναστατικό όμως ρεύμα της εποχής απαιτούσε την άμεση κατάργηση ή τουλάχιστον την αναστολή της. Ο Δημητρακόπουλλος όμως υπέρμαχος αυτής με την ρητορική του δεινότητα που έφθασε σε κορυφαίες στιγμές του πολιτικού του βίου, κατάφερε κυριολεκτικά να μεταστρέψει τα πνεύματα και να απορριφθεί τελικά η πρόταση αναστολής. Ακόμα και την αναστολή της ισοβιότητας, ο Δημητρακόπουλος τη θεωρούσε ολέθριο λάθος που όχι μόνο θα κλόνιζε την υπόληψη και την υπόσταση του δικαστικού σώματος, αλλά και θα ματαίωνε οποιαδήποτε προσπάθεια ανόρθωσης της δικαιοσύνης και που θα βάραινε την ελληνική πολιτεία για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντίθετα από εκείνο που ποθούσε το Έθνος. Σημείωνε σχετικά στους περίφημους εκείνους λόφους του:<br>«''Ιλιγγιώ ενώπιον της αποπείρας του να έλθη το ύπατον τούτο συνέδριον και να είπη: από της επικυρώσεως του πρακτικού της παρούσης συνεδριάσεως παύω πάντας τους Αρεοπαγίτας. Πρέπει έκαστος εξ ημών -ουτως εγώ τουλάχιστον φρονώ- να σταθμίσει μεγάλως και μετά εξαιρετικής περισκέψεως και τους λόγους και την ψήφον αυτού. Πρόκειται περί ζητήματος επί του οποίου οι ψήφοι και αι γνώμαι θα παραμείνωσιν εις τους επιγιγνομένους μνημεία αιώνια των όρων, υπό τους οποίους έκαστος εννοεί και αντιλαμβάνεται της ασκήσεως των πολιτικών αυτού καθηκόντων, μνημείον των γνωμών τας οποίας έχει επί των δημοσίων πραγμάτων.''»<ref>Δημητρακόπουλος "Πολιτικά" τομ.Α΄ , σελ.392</ref> Τον λόγο του αυτόν κανείς δεν μπόρεσε να αντικρούσει και η πρόταση αναστολής απορρίφθηκε.

# <u>Ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης</u>. Από την πρώτη ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του, ο Ν. Δημητρακόπουλς έθεσε ως καίρια και βασική προϋπόθεση για την ανόρθωση της δικαιοσύνης την ενίσχυση της θεσμικής ανεξαρτησίας των δικαστικών θεωρώντας ότι μόνο μέσω αυτής θα μπορούσε να λειτουργήσει απρόσκοπτα η εφαρμογή των νόμων κατά πλήρη ισονομία και ανεξάρτητα "''της ποιότητας αυτών''". Υπέρμαχος αυτής της αντίληψης σημείωνε σε πύρινους λόγους του στη Βουλή: «''Ο δικαστικός κλάδος παραμένει μεμονωμένος και αφρούρητος να υπονομεύηται πανταχόθεν και να δολοφονείται εκ των πλευρών''» ρίχνοντας έτσι ευθείες βολές, αφενός κατά της εκτελεστικής εξουσίας (υπουργικό συμβούλιο) που κανόνιζε εκείνο τις μεταθέσεις, προαγωγές κλπ. των δικαστικών, σπάνια κατ΄ αξία, αντί του θεσμικού οργάνου που ήταν το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο απαρτιζόμενο μόνο από αρεοπαγίτες, τη σύσταση του οποίου είχε συντάξει σε νομοσχέδιο ο ίδιος ο Δημητακόπουλος, πολύ πριν αναλάβει υπουργός, για τον τότε πρωθυπουργό και προσωρινό υπουργό δικαιοσύνης [[Κυριακούλης Π. Μαυρομιχάλης|Κυριακούλη Μαυρομιχάλη]] που το εισήγαγε στη Βουλή και ψηφίστηκε και αφετέρου κατά του κομματικού παρεμβατισμού, περισσότερο έντονου στην επαρχία, που ουσιαστικά υπονόμευε τη δικαστική αξιοπρέπεια μέχρι ακόμα και τη δικαστική συνείδηση. Επί των τελευταίων ο Δημητρακόπουλος ενεθάρρυνε με εγκυκλίους του τους δικαστές να ασκούν διώξεις οριοθετώντας ταυτόχρονα την ελευθερία της δικαστικής κρίσης με την διωκτέα συμπεριφορά του απονέμοντος δικαιοσύνη δικαστή, σημειώνοντας σχετικά:<ref>Πετρακάκος, σ.443 Εγκύκλιος 24-9-1911</ref><br>«''Ευσυνείδητος και επιμελημένη εργασία θέλει είσθαι πάντοτε απολύτως ασφαλής. Διότι ουδέποτε ουδαμώς δύναται να γίνει αντικείμενον ελέγχου και πειθαρχικής δίωξης η αντίθεσις γνώμης εν τη λύσει νομικών ζητημάτων, ή η διαφορά κρίσεως εν τη εκτιμήσει των πραγμάτων, ουδ΄ η αποδοχή απλώς εσφαλμένης εν τούτοις ή εκείνοις εκδοχής, αλλά μόνον η απόφανσις εκείνη, η μη έχουσα υπέρ εαυτής άλλην λογικήν δικαιολογίαν ή την κουφότητα, ή την ασυγχώρητον περί τα κείμενα του νόμου, ή προς τα πράγματα αβλεψίαν ή παραδρομήν''».<br>Ουσιαστικά ο Δημητρακόπουλος καινοτομώντας έκανε λόγο για διεύρυνση της ευθύνης των δικαστών καλύπτοντας ακόμα και περιπτώσεις βαριάς αμέλειας επί της ερμηνείας των νόμων, ή επί της εκτίμησης του αποδεικτικού υλικού, με δεδομένο ότι μετά την κάθαρση και την εθελούσια έξοδο οι παραμένοντες δικαστικοί τυγχάνουν στο σύνολό τους πρόσωπα αδιάβλητα.

== Νομοθετικό έργο ==

== Συνέχιση πολιτικής δράσης ==