Ιερό των Μεγάλων Θεών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η τοποθεσία είναι επίσης γνωστή ως ο τόπος ανεύρεσης του αγάλματος της [[Νίκη της Σαμοθράκης|Νίκης της Σαμοθράκης]].

 

Η ταυτότητα και η φύση των θεοτήτων που λατρεύονταν παραμένει αινιγματική, κατά κύριο λόγο επειδή θεωρούνταν πως τα ονόματα τους δε θα έπρεπε να προφέρονται ή να καταγράφονται. Οι γραπτές πηγές της αρχαιότητας αναφέρουν τις θεότητες αυτές συνολικά ως [[Κάβειροι]], ενώ ο πιό συνήθεις χαρακτηρισμός τους είναι οι ''Μεγάλοι Θεοί''.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":5">Karl Lehmann, ''Samothrace : A Guide to the Excavations and the Museum'', J. J. Augustin,‎ <time>1966, σελ. 29-45,</time> </ref>

 

Το χαρακτηριστικό που ξεχώριζε τα μυστήρια της Σαμοθράκης από τα υπόλοιπα, ήταν πως η πρόσβαση σε αυτά ήταν ελεύθερη, σε αντιδιαστολή παραδείγματος χάρη με τα [[Ελευσίνια μυστήρια]]. Δεν υπήρχαν προαπαιτούμενα σχετικά με την ηλικία, το φύλο, την κοινωνική θέση, ή την εθνικότητα ώστε να ξεκινήσει η μύηση κάποιου, ούτε και οι μυήσεις τελούνταν μόνο σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία.<ref name=":5" /> [[Image:Samothraki Arsinoe rotunda 2.jpg|thumb|250px|[[Ζωφόρος]] με ταύρους από την ροτόντα της Αρσινόης, [[Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης|Αρχαιολογικό μουσείο Σαμοθράκης]]]]

 

Το πρώτο στάδιο της μύησης ήταν η γνωριμία του μυόμενου με τα ιερά σύμβολα και την ιστορία τους.<ref name=":6">Karl Lehman, Samothrace : A Guide to the Excavations and the Museum, Thessaloniki, Institute of Fine Arts of New York,‎ <time>1998</time>, <abbr>4th edition. σελ. 22, 26, 28, 42-47, 56-70, 73-89, 94-96, 109-111</abbr> </ref> Ο [[Ηρόδοτος]], ο οποίος είχε μυηθεί στα μυστήρια, αναφέρει πως του παρουσιάστηκαν τα φαλλικά σύμβολα του [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]]-[[Καδμίλος|Καδμίλου]],<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0125%3Abook%3D2%3Achapter%3D51 Ηρόδοτος, Ἰστορίαι, 2.51] - perseus.tufts.edu</ref> ενώ σύμφωνα με τον [[Μάρκος Τερέντιος Βάρρων|Μάρκο Τερέντιο Βάρρωνα]] τα σύμβολα αυτά συμβόλιζαν τον ουρανό και τη γη. Μετά την αρχική αυτή μύηση -η οποία κρατούνταν μυστική- ο μυημένος αποκτούσε την προστασία των θεών, όπως προστασία στη θάλασσα<ref name=":0" /> και πιθανώς και μια ευτυχισμένη μεταθανάτια ζωή. Κατά τη διάρκεια της τελετής ο μυόμενος λάμβανε μια ερυθρά ζώνη η οποία δένονταν γύρω από τη μέση και είχε τη χρήση προστατευτικού [[Φυλαχτό|φυλαχτού]]. Πιθανώς προσφέρονταν επίσης και ένα σιδερένιο δαχτυλίδι το οποίο κατά τις ιέρειες κατείχε τη θεϊκή δύναμη των μαγνητικών πετρωμάτων ως ένα επιπλέον προστατευτικό φυλαχτό. [[Image:Samothraki propylon griffin.jpg|thumb|300px|[[Προμετωπίδα]] της δυτικής πρόσοψης των προπύλαιων του Πτολεμαίου Β´, όπου αναπαριστώνται [[Γρύπας|γρύπες]] να κατασπαράζουν ένα [[ελάφι]]]]

 

Η προετοιμασία για την μύηση γινόταν σε ένα μικρό δωμάτιο νοτίως του Ανακτόρου, το οποίο είχε χρήση ιεροφυλάκιου και ο μυόμενος ντυνόταν στα λευκά και του δίνονταν ένας [[φανός]]. Η μύηση συνέβαινε στο ''Ανάκτορο'',<ref name=":1" /><ref name=":2" /> το οποίο ήταν μια μεγάλη αίθουσα με μαρμάρινο δάπεδο η οποία είχε αρκετό χώρο για να φιλοξενήσει μεγάλο αριθμό μυόμενων και ήδη μυημένων, με τους μυημένους να παρακολουθούν την τελετή καθισμένοι σε πάγκους οι οποίοι βρισκόταν περιμετρικά των επιχρισμένων τειχισμάτων του κτηρίου.<ref name=":3" /> Ο μυόμενος πλενόταν τελετουργικά σε μια λεκάνη η οποία βρισκόταν στη νοτιοανατολική πλευρά του οικοδομήματος και κατόπιν έμπαινε σε ένα κυκλικό λάκκο από όπου προσέφερε σπονδή στους θεούς. Στο τέλος της τελετής, ο μυόμενος καθόταν σε μια στρόγγυλη ξύλινη βάση η οποία βρισκόταν απέναντι από την κύρια πύλη, και κατόπιν γινόταν οι τελετουργικοί χωροί των χορευτριών γύρω του. Κατόπιν οδηγούνταν στον βόρειο θάλαμο, τον κεντρικό χώρο του ιερού, όπου του γινόταν η πλήρης αποκάλυψη του μυστηρίου. Η πρόσβαση στη συγκεκριμένη τοποθεσία απαγορεύονταν στους μη μυόμενους. Στον νεομυημένο δινόταν μια βεβαίωση η οποία επικύρωνε την μύηση του στα μυστήρια, και επιπλέον μπορούσε αργότερα να πληρώσει ώστε το όνομα του να χαρακτεί πάνω σε μια αναμνηστική πλάκα στο χώρο του ιερού.

 

Ο δεύτερος βαθμός της μύησης ονομαζόταν ''Εποπτεία'',<ref name=":3">{{Cite web|title = Ιερό των Μεγάλων Θεών - Σαμοθράκη {{!}} Νομός Έβρου|url = http://evros.topodigos.gr/info/spot/iero-ton-megalon-theon-samothraki|website = evros.topodigos.gr|accessdate = 2016-02-23}}</ref> και μπορούσε να αποκτηθεί αμέσως μετά την αρχική μύηση. Παρόλα αυτά, μόνο λίγοι μυημένοι επέλεγαν να ακολουθήσουν την πορεία αυτή, πιθανώς λόγω του μεγαλύτερου βαθμού δυσκολίας των συνθηκών της τελετής. Πιθανώς αυτές αφορούσαν ηθικά θέματα, καθώς ζητούνταν από τον υποψήφιο να εξομολογηθεί όσα αμαρτήματα είχε διαπράξει. Η εποπτεία διαδραματιζόταν τη νύκτα μπροστά από το ιερό, και στον χώρο έχουν βρεθεί αρκετοί δαυλοί και φανοί. Μετά την εξομολόγηση και την άφεση των αμαρτιών από τους ιερείς, ο υποψήφιος οδηγούνταν μέσα στο ιερό όπου γινόταν τελετουργική πλύση του και τελούνταν θυσία επί μιας ιερής εστίας στο κέντρο του ιερού των ιερών. Ο υποψήφιος τότε οδηγούνταν σε μια [[αψίδα]] με ξύλινη οροφή<ref name=":3" /> στο πίσω μέρος του κτηρίου με τον χώρο να έχει την εμφάνιση σπηλαίου. Ο ιεροφάντης, ο οποίος τελούσε τη μύηση, ανέβαινε στο βήμα και απήγγειλε τη λειτουργία κρατώντας τα σύμβολα των μυστηρίων.