Ψηφιδωτό: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τα παλαιότερα σωζόμενα ψηφιδωτά εντοπίζονται στο χώρο της Ανατολικής [[Μεσόγειος|Μεσογείου]] και ιδιαίτερα στη [[Μικρά Ασία]] και χρονολογούνται στον 8ο π.Χ. αιώνα. Από τον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, η τεχνική των ψηφιδωτών μεταλαμπαδεύτηκε στη [[Ρώμη]] τον 1ο π.Χ. αι. και από εκεί σε ολόκληρη τη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]]. Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν ψηφιδωτά ευρέως σε επιτοίχιες εφαρμογές, σε αψίδες και στην πεζοδρόμηση<ref>Ανώνυμος, «Ψηφιδωτό», Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Λεξικό της τέχνης και καλλιτεχνών, τομ. 2ος (Μ-Ω) μτρφρ.Κατερίνα Φρουζάκη, εκδ.Νεφέλη, Αθήνα, 1998, σελ.586</ref>.

Στη βυζαντινή περίοδο, η η ψηφιοδογραφία έγινε η πιο προσφιλής ζωγραφική τεχνοτροπία υποσκελίζοντας κάθε άλλη πλαστική μορφή και κυρίως τη γλυτπτική. Η βυζαντινή ψηφιοδγραφία αντανακλά τη δύναμη τον πλούτο και τον αισθητικό προβληματισμό της βυζαντινής αυτοκρατορίας.<ref>Μάνος Στεφανίδης, Μια ιστορία της ζωγραφικής. Από το Βυζάντιο στην Αναγέννηση και από τους Ιμπρεσιονιστές στον Πικάσο, εκδ.Καστανιώτης Αθήνα, 1997, σελ. 47</ref>
Τη μεγάλη τους ακμή γνωρίζουν οι ψηφιδωτές διακοσμήσεις κατά τη διάρκεια της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]]. Οι Βυζαντινοί εκτός από επιδαπέδια και επιτοίχια ψηφιδωτά έφτιαχναν και φορητές ψηφιδωτές εικόνες. Αντικαθιστούν την εξαιρετικά δαπανηρή επένδυση με πλάκες μαρμάρου.<ref>Νανώ Χατζηδάκη, Βυζαντινά ψηφιδωτά, στη σειρά: Ελληνική Τέχνη, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1994, σελ.11</ref>

Τα πρώτα χριστιανικά μαυσωλεία, βαπτιστήρια και ναοί στην Ιταλία διακοσμούνται με ψηφιδωτά. Τα τοπικά εργαστήρια καλλιεργούν την τέχνη αυτή και η Κωνσταντινούπολη τροφοδοτεί με θέματα την τέχνη αυτή. Την περίοδο αυτή έχουμε στην Ιταλία: στα υπόγεια μαυσωλεία κάτω από τον Άγιο Πέτρο της Ρώμης, στο μαυσωλείο της Santa Constanza, Santa Pudenziana και τη Santa Maria Maggiore. Τον 6ο και 7ο αιώνα το ναό του Αγίου Κοσμά και Δαμιανού ενώ στην Ραβέννα έχουμε το Βαπτιστήριο των Ορθοδόξων και το Βαπτιστήριο των Αρρεινών (του Θεοδωρίχου) , στο αρχιεπισκοπικό παρεκκλήσιο, στον Άγιο Απολλινάριο το Νέο, στον Άγιο Βιτάλιο, στον Άγιο Μιχαήλ in Afrisco και στον Άγιο Απολλινάριο in Classe. Αντιπροσωπευτικά δείγματα της σχολής Κωνσνταντινούπολης είναι είναι το μαυσωλείο της Galla Placidia (α ,μισό 5ου αι.)<ref>Νανώ Χατζηδάκη, Βυζαντινά ψηφιδωτά, στη σειρά: Ελληνική Τέχνη, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1994, σελ.15</ref>
Στην Κωνσταντινούπολη επί Ιουστινιανού έχουμε την Αγία Σοφία: ο διάκοσμος είναι ανεικονικός. Ανάλογος είναι ο διάκοσμος στον Άγιο Βιτάλιο της Ραβέννας. Τα παλαιοχριστιανικά ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης υπάρχουν από τον 5ο αι.: η Ροτόντα και η βασιλική του Αγίου Δημητρίου.<ref>Νανώ Χατζηδάκη, Βυζαντινά ψηφιδωτά, στη σειρά: Ελληνική Τέχνη, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1994, σελ.15-16</ref>