Μογγολική γλώσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 32:
|glotto =
|χάρτης = [[Αρχείο:Mongols-map.png|250px|]]
|λεζάντα =Γεωγραφική κατανομή των μογγολικών λαών (κόκκινο). Η πορτοκαλί γραμμή δείχνει την έκταση της άλλοτε μογγολικής αυτοκρατορίας. Στο κόκκινο περιλαμβάνεται όλη η Μογγολία το μεγαλύτερο τμήμα της εσωτερικής Μογγολίας και η Καλμικία, τρία ενκλάβια στην Σινζιάνγκ, μικρά ενκλάβια γυρωγύρω από τη λίμνη Βαϊκάλη και τμήμα της Μαντσουρίας
|χάρτης2 =
|λεζάντα2 =
|σημειώσεις =
}}
Η '''μογγολική γλώσσα''' (σε [[μογγολική γραφή]]: [[Image:Monggol kele.svg|17px]]<ref>Rendered in Unicode as {{MongolUnicode|ᠮᠣᠨᠭᠭᠣᠯ ᠬᠡᠯᠡ}}</ref> ''{{lang|mvf-Latn|Mongɣol kele}},μονκγόλ χέλε'', σε [[μογγολικό κυριλλικό αλφάβητο|μογγολικό κυριλλικό]]: {{lang|khk-Cyrl|Монгол хэл}}, ''{{lang|khk-Latn|Mongol khel}}'') είναι η επίσημη γλώσσα της [[Μογγολία]]ς και το πλέον γνωστό μέλος της [[γλωσσική οικογένεια|οικογένειας]] των [[Μογγολικές γλώσσες|μογγολικών γλώσσώνγλωσσών]]. Ο αριθμός των ομιλητών της γλώσσας και των [[διάλεκτος|διαλέκτων]] της αγγίζει τα 5,2 εκατ., στα οποία συμπεριλαμβάνεται η μεγάλη πλειοψηφίαπλειονότητα των κατοίκων της [[Μογγολία]]ς και πολλών Μογγόλων, κατοίκων της [[Εσωτερική Μογγολία|αυτόνομη περιοχή της εσωτερικής Μογγολίας]]<ref name="ReferenceA">Estimate from Svantesson ''et al.'' 2005: 141</ref> Στη Μογγολία είναι κυρίαρχη [[Χάλχα μογγολική γλώσσα|Χάλχα διάλεκτος]], γραμμένη σε [[κυριλλικό αλφάβητο]] (και ενίοτε σε [[λατινικό αλφάβητο|Λατινικό]] για τα [[κοινωνικό δίκτυο|κοινωνικά δίκτυα]]), ενώ στην Εσωτερική Μογγολία, η γλώσσα έχει περισσότερες διαλέκτους και είναι γραμμένη στην [[παραδοσιακή μογγολική γραφή]].
 
Η μογγολική γλώσσα διαθέτει [[Φωνηεντική αρμονία]] και περίπλοκη συλλαβική γραφή που επιτρέπει συμπλέγμασύμπλεγμα τριών φωνηέντων. Είναι τυπικά [[συγκολλητική γλώσσα]] η οποία βασίζεται σε αλυσίδες προσφυμάτων σε ρηματικούς και ονοματικούς τύπους. Ενώ υπάρχει βασική διάταξη λέξεων υποκείμενο-αντικείμενο-ρήμα, η σειρά των ουσιαστικών είναι σχετικά ελεύθερη και έτσι οι γραμματικοί ρόλοι υποδεικνύονται από οκτώ περίπου γραμματικούς κανόνες. Υπάρχουν επίσης πέντε γραμματικές φωνές. Η σύγχρονη μογγολική γλώσσα εξελίχθηκε από τη "[[Μέση μογγολική γλώσσα|Μέση Μογγολική]]", τη γλώσσα που ομιλείτο στη [[μογγολική αυτοκρατορία]] του 13ου και του 14ου αιώνα. Κατά τη μετάβαση, συνέβη μεγάλη μετατόπιση στο παράδειγμα της φωνηεντικής αρμονίας, αναπτύχθηκαν τα μακρά φωνήεντα, οι γραμματικοί κανόνες αναμορφώθηκαν, και το ρηματικό σύστημα αναδομήθηκε.
 
==Γεωγραφική κατανομή==
Η μογγολική είναι [[εθνική γλώσσα]] της [[Μογγολία]]ς, που ομιλείται από 2,7 εκατομμύρια ανθρώπους και [[επίσημη γλώσσα]] της περιοχής της [[Εσωτερική Μογγολία|Εσωτερικής Μογγολίας]], όπου ομιλείται από επίσης 2,7 εκατομμύριο ή περισσότερους ανθρώπους.<ref>Svantesson ''et al.'' 2005: 141, 143. Από την άλλη, Sečenbaγatur ''et al.'' 2005: 206 (πηγή της Εσωτερικής Μογγολίας) αναφέρει 4 εκατ. ομιλητές στην εσωτερική Μογγολία.</ref> Ο ακριβής αριθμός των ομιιλητώνομιλητών είναι άγνωστος, καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για τις γλωσσικές δυνατότητες των Κινέζων πολιτών. Υπάρχουν περίπου 5 εκατομμύριο Μογγόλοι στην [[Κίνα]], αλλά η χρήση της Μογγολικής ανάμεσά τους είναι σε φθίνουσα πορεία, ειδικότερα στις νεότερες γενιές σε αστικές περιοχές, εξαιτίας της κυριαρχίας της Μανδαρινικής Κινεζικής.<ref>Janhunen 2003d: 178.</ref> Η μεγάλη πλειοψηφία των ομιλητών της μογγολικής γλώσσας ζει στην Εσωτερική Μογγολία, μαζί με ομιλητές της [[Χαρτσίν μογγολική γλώσσα|Χαρτσίν]] και [[Χορτσίν μογγολική γλώσσα|Χορτσίν]] διαλέκτων, που ζουν σε περιοχές του [[Λιαονίνγκ]], του [[Ζιλίν]] και του [[Χεϊλονγκζιάνγκ]] που συνορεύουν με την Εσωτερική Μογγολία.<ref>Sečenbaγatur ''et al.'' 2005: 565.</ref> Σύμφωνα με τον [[Ουράντιν Ε. Μπούλαγκ]] (Uradyn E. Bulag), οι Μογγόλοι ανησυχούν για τη γλώσσα τους εξαιτίας ισχυρών κινεζικών πολιτισμικών και εθνικιστικών πιέσεων.<ref>{{cite web|url=http://www.smhric.org/SMW_12.htm|title=Mongolian Ethnicity and Linguistic Anxiety in |author=Uradyn E. Bulag, Department of Anthropology, Hunter College and the Graduate Center, City University of New York, New York, NY 10021|publisher=Southern Mongolian Human Rights Information Center|accessdate=2011-08-11}}</ref>
 
==Ταξινόμηση και διάλεκτοι==