Καθαρά Δευτέρα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Με την '''Καθαρά Δευτέρα''' ξεκινά η [[Σαρακοστή]] για την Ορθόδοξη εκκλησία, ενώ ταυτόχρονα σημάνει το τέλος των [[Απόκριες|Απόκρεω]]. Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί "«καθαρίζονταν"» πνευματικά και σωματικά.<ref>http://www.matia.gr/7/77/77_1_7.html</ref> Είναι μέρα νηστείας αλλά και μέρα αργίας για τους Χριστιανούς. Η νηστεία διαρκεί για 40 μέρες, όσες ήταν και οι μέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο. Η Καθαρά Δευτέρα εορτάζεται 48 ημέρες πριν την Κυριακή της [[Ανάσταση του Χριστού|Ανάστασης του Χριστού]], το χριστιανικό [[Πάσχα]].
 
== Τοπικά έθιμαΈθιμα ανά την Ελλάδα ==
Την Καθαρά Δευτέρα συνηθίζεται να τρώγεται [[λαγάνα]] (άζυμο [[ψωμί]] που παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα), [[ταραμάς]] και άλλα νηστίσιμα φαγώσιμα, κυρίως λαχανικά, όπως και [[φασολάδα]] χωρίς [[λάδι]]. Επίσης συνηθίζεται το πέταγμα [[Χαρταετός|χαρταετού]].
Η ημέρα της της Καθαράς Δευτέρας γιορτάζεται έντονα σε όλη την Ελλάδα με διάφορα έθιμα και αποτελεί επίσημη αργία. ΚύριοΣυνηθίζεται έθιμοπανελλαδικά να τρώγεται [[λαγάνα]], δηλαδή άζυμο [[ψωμί]] που παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα, [[ταραμάς]], θαλασσινά, λαχανικά και φασολάδα χωρίς λάδι. Κύρια έθιμα σε όλη την Ελλάδα είναι το πέταγμα του [[Χαρταετός|αρταετού]], αλλά και το λεγόμενο ''Γαϊτανάκι'', έθιμο που έφεραν από την [[Μικρά Ασία]] οι πρόσφυγες.,<ref name="visitgreece">{{cite web | url=http://www.visitgreece.gr/el/civilisation/join_in_with_clean_monday_celebrations_all_over_greece | title=Έθιμα Καθαρής Δευτέρας! | publisher=visitgreece.gr | accessdate=12 Μαρτίου 2016}}</ref> Στα [[Μεστά Χίου|Μεστά]] και στους [[Ολύμποι Χίου|Ολύμπους]] της [[Χίος|Χίου]] αναβιώνει το ''Έθιμο του Αγά'' με τις ρίζες του στην [[Τουρκοκρατία]], όπου σε ένα θεατρικό ο [[Αγάς]] ως δικαστής, καταδικάζει με χιούμορ τους θεατές. Άλλο έθιμο με ρίζες στην Τουρκοκρατία είναι εκείνο της μεταμφίεσης κάποιου κατοίκου της [[Αλεξανδρούπολη]]ς σε [[Μπέης|Μπέη]] και της περιφοράς του στην πόλη μοιράζοντας ευχές. Οι κάτοικοι του [[Πόρος|Πόρου]] καθαρίζουν τα μαγειρικά σκευάσματά τους από τα λίπη των κρεάτων που καταναλώθηκαν τις [[Απόκριες]] σε ένα έθιμο που αποκαλείται ''ξάρτυσμα''. Σε ορισμένα χωριά της [[Κέρκυρα]]ς λαμβάνει μέρος ο ''Χορός των Παπάδων'' όπου οι ιερείς στήνουν χορό που ακολουθείτε από τους γέροντες. Στην [[Κάρπαθος|Κάρπαθο]] οδηγούνται στο ''Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων'' από τους Τζαφιέδες, δηλαδή τους χωροφύλακες, οι κάτοικοι που αντάλλαξαν απρεπείς χειρονομίες ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη από τους σεβάσμιους της πόλης.<ref name="visitgreece"/> Το ''αλευρομουτζούρωμα'' στο [[Γαλαξίδι]], όπου οι καρναβαλιστές πασαλείφονται με αλεύρι και χορεύουν κυκλικά. Στην [[Μεθώνη Μεσσηνίας]] γίνεται του ''Κουτρούλη ο γάμος'', αναπαράσταση ενός πραγματικού γάμου του 14ου αιώνα,<ref name="teicrete">{{cite web | url=https://www.teicrete.gr/users/kutrulis/Prosopika/koutroulis.htm | title=Του «Κουτρούλη ο γάμος» και άλλες ιστορίες... | publisher=teicrete.gr | accessdate=12 Μαρτίου 2016}}</ref> ενώ στην [[Νέδουσα Μεσσηνίας|Νέδουσα]] οι αγρότες προσκαλούν την ευημερία με το ''αγροτικό καρναβάλι'' τους. Στη [[Βόνιτσα]] ένας αχυρένιος ψαράς δεμένος σε γάιδαρο γυρνώντας μέσα από το χωριό καταλήγει σε μια φλεγόμενη βάρκα στο έθιμο του ''Αχυρένιου-Γληγοράκη'',<ref name="ingraxyreniou">{{cite web | url=http://archive.in.gr/Reviews/article.asp?lngReviewID=1668&lngChapterID=-1&lngItemID=7607 | title=Το έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη | publisher=in.gr | accessdate=12 Μαρτίου 2016}}</ref> ενώ στην [[Θήβα]] λαμβάνει μέρος ο ''βλάχικος γάμος'' όπου ξυρίζεται ο γαμπρός για παντρευτεί κάποιον άντρα συγχωριανό του μεταμφιεσμένο σε νύφη. Τέλος, οι ''Μουτζούρηδες'' στο [[Πολύσιτο Βιστωνίδας]] μουτζουρώνουν με κάπνα τους επισκέπτες του χωριού.<ref name="visitgreece"/>
 
Η Καθαρά Δευτέρα εορτάζεται 48 ημέρες πριν την Κυριακή της [[Ανάσταση του Χριστού|Ανάστασης του Χριστού]], το χριστιανικό [[Πάσχα]].
 
== Τοπικά έθιμα ανά την Ελλάδα ==
Η ημέρα της της Καθαράς Δευτέρας γιορτάζεται έντονα σε όλη την Ελλάδα με διάφορα έθιμα. Κύριο έθιμο σε όλη την Ελλάδα είναι το λεγόμενο ''Γαϊτανάκι'', έθιμο που έφεραν από την [[Μικρά Ασία]] οι πρόσφυγες.<ref name="visitgreece">{{cite web | url=http://www.visitgreece.gr/el/civilisation/join_in_with_clean_monday_celebrations_all_over_greece | title=Έθιμα Καθαρής Δευτέρας! | publisher=visitgreece.gr | accessdate=12 Μαρτίου 2016}}</ref> Στα [[Μεστά Χίου|Μεστά]] και στους [[Ολύμποι Χίου|Ολύμπους]] της [[Χίος|Χίου]] αναβιώνει το ''Έθιμο του Αγά'' με τις ρίζες του στην [[Τουρκοκρατία]], όπου σε ένα θεατρικό ο [[Αγάς]] ως δικαστής, καταδικάζει με χιούμορ τους θεατές. Άλλο έθιμο με ρίζες στην Τουρκοκρατία είναι εκείνο της μεταμφίεσης κάποιου κατοίκου της [[Αλεξανδρούπολη]]ς σε [[Μπέης|Μπέη]] και της περιφοράς του στην πόλη μοιράζοντας ευχές. Οι κάτοικοι του [[Πόρος|Πόρου]] καθαρίζουν τα μαγειρικά σκευάσματά τους από τα λίπη των κρεάτων που καταναλώθηκαν τις [[Απόκριες]] σε ένα έθιμο που αποκαλείται ''ξάρτυσμα''. Σε ορισμένα χωριά της [[Κέρκυρα]]ς λαμβάνει μέρος ο ''Χορός των Παπάδων'' όπου οι ιερείς στήνουν χορό που ακολουθείτε από τους γέροντες. Στην [[Κάρπαθος|Κάρπαθο]] οδηγούνται στο ''Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων'' από τους Τζαφιέδες, δηλαδή τους χωροφύλακες, οι κάτοικοι που αντάλλαξαν απρεπείς χειρονομίες ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη από τους σεβάσμιους της πόλης.<ref name="visitgreece"/> Το ''αλευρομουτζούρωμα'' στο [[Γαλαξίδι]], όπου οι καρναβαλιστές πασαλείφονται με αλεύρι και χορεύουν κυκλικά. Στην [[Μεθώνη Μεσσηνίας]] γίνεται του ''Κουτρούλη ο γάμος'', αναπαράσταση ενός πραγματικού γάμου του 14ου αιώνα,<ref name="teicrete">{{cite web | url=https://www.teicrete.gr/users/kutrulis/Prosopika/koutroulis.htm | title=Του «Κουτρούλη ο γάμος» και άλλες ιστορίες... | publisher=teicrete.gr | accessdate=12 Μαρτίου 2016}}</ref> ενώ στην [[Νέδουσα Μεσσηνίας|Νέδουσα]] οι αγρότες προσκαλούν την ευημερία με το ''αγροτικό καρναβάλι'' τους. Στη [[Βόνιτσα]] ένας αχυρένιος ψαράς δεμένος σε γάιδαρο γυρνώντας μέσα από το χωριό καταλήγει σε μια φλεγόμενη βάρκα στο έθιμο του ''Αχυρένιου-Γληγοράκη'',<ref name="ingraxyreniou">{{cite web | url=http://archive.in.gr/Reviews/article.asp?lngReviewID=1668&lngChapterID=-1&lngItemID=7607 | title=Το έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη | publisher=in.gr | accessdate=12 Μαρτίου 2016}}</ref> ενώ στην [[Θήβα]] λαμβάνει μέρος ο ''βλάχικος γάμος'' όπου ξυρίζεται ο γαμπρός για παντρευτεί κάποιον άντρα συγχωριανό του μεταμφιεσμένο σε νύφη. Τέλος, οι ''Μουτζούρηδες'' στο [[Πολύσιτο Βιστωνίδας]] μουτζουρώνουν με κάπνα τους επισκέπτες του χωριού.<ref name="visitgreece"/>
 
==Δείτε επίσης==