Προεστοί: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 19:
Παρά ταύτα μεταξύ αυτών των προκρίτων ή προεστών ή κοτζαμπάσηδων υπήρξαν αρκετοί που αποδείχτηκαν πολύ κατώτεροι της αποστολής τους, υπερβαίνοντας πολλές φορές ακόμα και τους χειρότερους Τούρκους, σε ιδιοτέλειες και αυθαιρεσίες, παροιμιώδης η φράση "''τι Μπραΐμης, τι Ζαΐμης!''", (= ότι ο Ιμπραήμ πασάς το ίδιο κι ο Ζαΐμης). Συνέπεια αυτών, ακόμα και σήμερα, ειδικά η ονομασία '''κοτζάμπασης''' να φέρεται με τη σημασία του αυταρχικού, ή αυθαίρετου ανθρώπου.
 
== Οι πρόκριτοι τομετά την επανάσταση του 1821 ==
Με το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 ο μέχρι τότε παραδοσιακός εκείνος θεσμός των προκρίτων τροφοδότησε τις νεοσχηματισμένες τοπικές διοικήσεις στη [[Συνέλευση της Βοστίτσας]], στη [[Σύσκεψη των Καλτεζών]] από την οποία και αναδείχθηκε η [[Πελοποννησιακή Γερουσία]], ο [[Άρειος Πάγος της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας]] στη Στερεά Ελλάδα και ο [[Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος]] στο Μεσολόγγι, οργανισμοί από τους οποίους προέκυψε η κεντρική διοίκηση μέσω από των [[Εθνοσυνελεύσεις στην Ελλάδα|Εθνοσυνελεύσεων]] και των εκλεγμένων [[πληρεξούσιος|πληρεξουσίων]] σε αυτές καθώς και των [[Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος|Προσωρινών Διοικήσεων της Ελλάδος]].
Με το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 ο μέχρι τότε παραδοσιακός εκείνος θεσμός των προκρίτων βρέθηκε στη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του. Οι ριζικές ανατροπές διοίκησης που ακολούθησαν τόσο κατά την περίοδο της επανάστασης όσο και στην αμέσως μετεπαναστατική περίοδο επέφεραν την τελεία διάλυσή του. Δραματική συνέπεια εκείνης της κρίσης ήταν η αρνητική στάση πολλών προκρίτων στην επερχόμενη αλλαγή που από απλές διαμάχες, από τη [[Συνέλευση της Βοστίτσας]] και τη [[Σύσκεψη των Καλτεζών]] από την οποία και αναδείχθηκε η [[Πελοποννησιακή Γερουσία]], αλλά και τις ραδιουργίες των αλληλοσκοτωμών αγωνιστών, το 1822, έφτασε τελικά σε ανοικτό εμφύλιο πόλεμο με τους αγωνιστές οπλαρχηγούς του 21.
 
Επίσημα ο θεσμός καταργήθηκε επί Βασιλείας Όθωνα το 1833 μετά την έκδοση του πρώτου νόμου περί Δήμων του Κράτους, οπότε οι πρόκριτοι αντικαταστάθηκαν από τους διορισμένους [[Δήμαρχος|Δημάρχους]].
Σημαντικότεροι καθοδηγητές, υποκινητές και προστάτες των προεστών, ή προκρίτων την εποχή εκείνη ήταν οι [[Φαναριώτες]], όπως ο [[Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος]], ή ακόμα και ο [[Ιωάννης Κωλέττης]] οι οποίοι ουσιαστικά και κατεύθυναν την νέα τάξη διοίκησης. Αν και ο θεσμός περιορίστηκε ως ένα βαθμό από τον [[Ιωάννης Καποδίστριας|Ιωάννη Καποδίστρια]], εντούτοις οι φατρίες των προεστών συνέχισαν να δρουν σε όλη τη βασιλεία του Όθωνα, ενώ δημιούργησαν και κατηύθυναν κόμματα (αγγλικό, γαλλικό και ρωσικό).
 
Επίσημα ο θεσμός καταργήθηκε επί Βασιλείας Όθωνα το 1833 μετά την έκδοση του πρώτου νόμου περί Δήμων του Κράτους.
 
== Δείτε επίσης ==