Προεστοί: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[File:Ioannis Logothetis.jpg|thumb|260px|O [[Ιωάννης Λογοθέτης]], πρόκριτος της [[Λιβαδειά]]ς. Πίνακας του [[Λουί Ντυπρέ]].]]
Οι '''προεστοί'''/ '''προεστώτες''', ή '''πρόκριτοι''', ή '''κοτζαμπάσηδες''' (από το [[τουρκικά|τούρκικο]] ''kocabaṣı'', koca = μέγας, μεγάλος, γέροντας + baṣ = κεφάλι, πρώτος) ήταν κοινοτικοί άρχοντες, οι επικεφαλής σε επίπεδο επαρχίας των ελληνικών χριστιανικών κοινοτήτων, επί [[Τουρκοκρατία]]ς.<ref>{{harvnb|Παπαγεωργίου|2005|p=60}}</ref><ref>λήμμα «προεστώς», Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, Επιμ. Γεωργ. Ζευγώλη, εκδ. Πρωίας, Αθήνα, 1933 </ref> Οι προεστοί εκπροσωπούσαν τις χριστιανικές κοινότητες σε όλες τις εκ της [[οθωμανική αυτοκρατορία|οθωμανικής εξουσίας]] πηγάζουσες σχέσεις, διοικητικές, οικονομικές, τάξης και ασφάλειας κ.λπ. Ήταν είτε διορισμένοι από την οθωμανική διοίκηση, είτε εκλεγμένοι από τους [[δημογέροντας|δημογέροντες]] των κατά τόπους χωριών. Ο θεσμός καταργήθηκε επί Αντιβασιλείας του Όθωνα το 1833 με την έκδοση του νόμου «περί των Δήμων» του κράτους<ref name="1833NomosDimon1833">[http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wGL8WUPPJney3dtvSoClrL8fDffslSKNB0pCCmqt4mgGEHlbmahCJFQEmRQwePEviF8EeCoaT0MAKztT3Sb63xk3VkL3PiCQ3RLoVYQqjKiogfu8Gq1RKKQmyoZK8o4WQP0EksOMH1fKl1T_yTlX9QZMKnej7JtP5gD40nf97bhwg.. ΦΕΚ A 3 - 10.01.1834], (7 Δεκεμβρίου 1833 / 8 Ιανουαρίου 1834) Νόμος περί συστάσεων των Δήμων</ref>, με τον οποίο θεσμοθετήθηκαν ως άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης οι [[Δήμαρχος|Δήμαρχοι]] οι οποίοι αντικατέστησαν τους προκρίτους.<ref name="Elefth">Λήμμα «προεστώς», Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη, Αθήνα, 1930</ref><ref name="Pylia70">{{harvnb|Πύλια|2001|p=70}}</ref>
 
== Γενικά ==
Γραμμή 22:
Με το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 ο μέχρι τότε παραδοσιακός εκείνος θεσμός των προκρίτων τροφοδότησε τις νεοσχηματισμένες τοπικές διοικήσεις στη [[Συνέλευση της Βοστίτσας]], στη [[Σύσκεψη των Καλτεζών]] από την οποία και αναδείχθηκε η [[Πελοποννησιακή Γερουσία]], ο [[Άρειος Πάγος της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας]] στη Στερεά Ελλάδα και ο [[Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος]] στο Μεσολόγγι, οργανισμοί από τους οποίους προέκυψε η κεντρική διοίκηση μέσω από των [[Εθνοσυνελεύσεις στην Ελλάδα|Εθνοσυνελεύσεων]] και των εκλεγμένων [[πληρεξούσιος|πληρεξουσίων]] σε αυτές καθώς και των [[Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος|Προσωρινών Διοικήσεων της Ελλάδος]].
 
Επίσημα ο θεσμός καταργήθηκε επί Αντιβασιλείας του Όθωνα το 1833 μετά την έκδοση του πρώτου νόμου περί Δήμων του Κράτους, οπότε οι πρόκριτοι αντικαταστάθηκαν από τους διορισμένους [[Δήμαρχος|Δημάρχους]].<ref name="Elefth"/><ref name="1833NomosDimon1833"/>
 
== Δείτε επίσης ==