Άγιος Νικόλαος Λασιθίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

|Ιστοσελίδα=http://www.dimosagnaghiosnikolaos.gr/

Ο '''Άγιος Νικόλαος''' ( '''Άγιος''' όπως συνηθίζεται να αποκαλείται από τους περισσότερους Κρητικούς), είναι η πρωτεύουσα του [[Νομός|Νομού]] [[Νομός Λασιθίου|Λασιθίου]] και βρίσκεται στη βόρεια ακτογραμμή της [[Κρήτη|Κρήτης]], στη Δυτική πλευρά του [[Κόλπος Μιραμπέλου|κόλπου του Μεραμβέλλου]]. Η ονομασία του προήλθε από το [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|βυζαντινό]] εκκλησάκι που βρίσκεται στον όρμο Αγίου Νικολάου. ΠαλαιότερηΠαλαιότερα γνωστή ονομασία,ονομαζόταν '''Μαντράκι''', καθώς υπήρχαν πολλές μάντρες με κατσίκια που ξεχειμώνιαζαν. Άλλη γνωστή ονομασία κι αυτή, που ακόμα χρησιμοποιούν οι κάτοικοι των γύρω χωριών, είναι '''Γιαλός'''.

Ο Άγιος Νικόλαος είναι η έδρα του Δήμου Αγίου Νικολάου. Από το έτος [[2000]], λόγω του [[Σχέδιο Καποδίστρια|σχεδίου Καποδίστρια]], στο Δήμο Αγίου Νικολάου συγχωνεύθηκαν οι κοινότητες [[Κριτσά|Κριτσάς]], [[Ελούντα|Ελούντας]], [[Λίμνες (οικισμός)|Λιμνών]], [[Καλό Χωριό|Καλού Χωριού]], [[Βρουχάς|Βρουχά]], [[Σκινιάς|Σκινιά]], [[Λούμας|Λούμα]], [[Ζένια|Ζενίω]]ν, [[Έξω Ποτάμοι|Έξω Ποτάμων]], [[Κρούστας|Κρούστα]], [[Έξω Λακώνια|Έξω Λακωνίων]], [[Μέσα Λακώνια|Μέσα Λακωνίων]] και [[Πρίνα|Πρίνας]]. Από το έτος 2011 κι έπειτα από το νόμο Καλλικράτη , στο δήμοΔήμο Αγίου Νικολάου συγχωνεύθηκαν ο δήμοςΔήμος Νεαπόλεως και η κοινότητα[[Κοινότητα Βραχασίου]].

Η οικονομία της περιοχής βασίζεται στον τουρισμό, στην καλλιέργεια [[Ελιά (δέντρο)|ελιάς]] και στη μη σταυλισμένη κτηνοτροφία. Οι μόνιμοι κάτοικοι σύμφωνα με την [[απογραφή]] του [[2001]] ήταν 19.593 . Χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης είναι οι πολλές παραλίες της, οι οποίες κάθε χρόνο πιστοποιούνται για την καθαριότητα και τις παροχές τους<ref>[http://www.eepf.gr/blueflag/awards2013 Γαλάζιες Σημαίες 2013]</ref> .

Η σημερινή πόλη είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας [[Λατώ προς Καμάρα|Λατούς προς Καμάρα]], επίνειο της Λατούς Ετέρας (σημαντική ορεινή πόλη των [[Δωριείς|Δωριέων]], 3,5 χιλιόμετρα βόρεια της [[Κριτσά|Κριτσάς]]). Οι δύο πόλεις αποτελούσαν μια διοικητική ενότητα τον 3ο Π.Χ αιώνα , λάτρευαν την ίδια θεότητα, την [[Ειλειθυία]], προστάτιδα των τοκετών κι είχαν ενιαία νομίσματα που από το ένα μέρος εικόνιζαν την Ειλειθυία ή την [[Άρτεμις|Άρτεμη]] κι από το άλλο τον [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]] με τη λέξη ΛΑΤΙΩΝ. Οι πολίτες της Λατούς προς Καμάρα ονόμαζαν τους εαυτούς τους Καμαρίτες.

Ο σύγχρονος οικισμός δημιουργήθηκε με την [[Κρητική Επανάσταση (1866-1869)|επανάσταση του 1866]], από κατοίκους από την [[Κριτσά Λασιθίου|Κριτσά]] και μερικούς από τα [[Σφακιά]]. Τα ερείπια του φρουρίου χρησιμοποιούνται ως οικοδομικά υλικά των νέων κτιρίων<ref name=crebfmirabello/>. Αναφέρεται για πρώτη φορά στην απογραφή του 1881, όταν είχε 87 Χριστιανούς και 8 Τούρκους κατοίκους. Αρχικά ονομαζόταν Μαντράκι αλλά πήρε το όνομα Άγιος Νικόλαος από το μικρό βυζαντινό εκκλησάκι του 9ου αιώνα που βρίσκεται στην χερσόνησο Αμμούδι, περίπου 2 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης. Το 1900 ο Άγιος Νικόλαος γίνεται έδρα του δήμουΔήμου Κριτσάς και το 1904 μετακινήθηκε η έδρα του δήμουΔήμου Λασιθίου από την [[Νεάπολη Λασιθίου|Νεάπολη]] στον Άγιο Νικόλαο.<ref name=Spanakis/>

H [[Λίμνη Βουλισμένη]] ( 'Λίμνη' για τους Αγιονικολιώτες) είναι μια μικρή [[λιμνοθάλασσα]] στο κέντρο της πόλης. Η λίμνη συνδέεται με το λιμάνι της πόλης με ένα κανάλι που ανοίχθηκε το 1870. Πολλοί αρχαίοι μύθοι αναφέρουν τη Λίμνη, οι αρχαιότεροι από τους οποίους θέλουν τις θεές [[Αθηνά]] και [[Άρτεμις|Άρτεμη]] να λούζονται σε αυτή. Με τη Λίμνη συνδέονται δύο [[αστικός μύθος|αστικοί μύθοι]], ότι δεν υπάρχει πυθμένας, και ότι η Λίμνη συνδέεται με το [[ηφαίστειο]] της [[Σαντορίνη|Σαντορίνης]]. Ο τελευταίος μύθος στηρίζεται στο ότι κατά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου, τα νερά της Λίμνης φούσκωσαν και πλημμύρισαν τις γύρω από αυτήν αποθήκες. Στον πυθμένα της λίμνης υπάρχει πολεμικό υλικό που εγκαταλείφθηκε από τους [[Γερμανία|Γερμανούς]] στρατιώτες προτού αποχωρήσουν στο τέλος του [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου]]<ref>[http://www.os3.gr/arhive_taxidi/gr_taxidi_agnikolaos.html] ως Μηνιαίο Περιοδικό, κείμενο Νίκος Ζερβονικολάκης</ref>.