Μεσοσπονδύλιος δίσκος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''μεσοσπονδύλιος δίσκος''' (ή '''μεσοσπονδύλιος ινοχόνδρος''') βρίσκεται μεταξύ γειτονικών [[Σπονδυλική στήλη|σπονδύλων]] της [[Σπονδυλική στήλη|σπονδυλικής στήλης]]. Κάθε δίσκος συμμετέχει στο σχηματισμό μίας [[Άρθρωση|άρθρωσης]], η οποία επιτρέπει μία μικρή κίνηση του σπονδύλου και λειτουργεί σαν σύνδεσμος ο οποίος κρατά τους σπονδύλους ενωμένους. Ο ρόλος των δίσκων στην απόσβεση κραδασμών στην σπονδυλική στήλη είναι καθοριστικός.[[File:716 Intervertebral Disk el.png|thumb|350px|<center>Μεσοσπονδύλιος δίσκος</center>]]

Οι δίσκοι αποτελούνται από έναέναν εξωτερικό ινώδη δακτύλιο , ο οποίος περιβάλλει τον πηκτοειδή πυρήνα. Ο ινώδης δακτύλιος αποτελείται από ινοχόνδρινα στρώματα των οποίων η σύσταση είναι [[κολλαγόνο]] τύπου I και κολλαγόνο τύπου II. Το κολλαγόνο τύπου I συγκεντρώνεται στον δακτύλιο όπου προσδίδει μεγαλύτερη αντοχή.

O πηκτοειδής πυρήνας βοηθάει στην ομοιόμορφη κατανομή των δυνάμεων που ασκούνται στο δίσκο. Η κατανομή αυτή αποτρέπει την ανάπτυξη έντονα εντοπισμένων καταπονήσεων οι οποίες θα μπορούσαν να βλάψουν τον υποκείμενο σπόνδυλο. Ο πυρήνας αποτελείται από χαλαρές ίνες σε γέλη [[Μυκοπρωτεϊνη|μυκοπρωτεϊνης]]. Ο ρόλος του πυρήνα είναι η απόσβεση κραδασμών και η διατήρηση της απόστασης ανάμεσα στους σπονδύλους . Είναι το υπόλειμμα της [[νωτιαίας χορδής]].<ref>{{cite journal|last = McCann|first = Matthew|author2 = Owen J. Tamplin|author3 = Janet Rossant|author4 = Cheryle A. Séguin|title = Tracing notochord-derived cells using a Noto-cre mouse: implications for intervertebral disc development|journal = Disease Models & Mechanisms|date = 25 October 2011|doi = 10.1242/dmm.008128}}</ref>

Υπάρχει ένας δίσκος ανάμεσα σε κάθε ζευγάρι συνεχόμενων σπονδύλων εκτός του πρώτου αυχενικού σπονδύλου , του [[Άτλας (Πρώτος Αυχενικός Σπόνδυλος)|Άτλα]](C1). Υπάρχουν 23 δίσκοι στην ανθρώπινη σπονδυλική στήλη : 6 στο [[Λαιμός|λαιμό]] (αυχενική μοίρα) , 12 στη [[Θώρακας|θωρακική μοίρα]] και 5 στην [[Οσφυϊκή μοίρα|οσφυϊκή μοίρα]]. Για παράδειγμα ο δίσκος ανάμεσα στον πέμπτο και έκτο αυχενικό σπόνδυλο ορίζεται ως "C5-6".

Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ,οι δίσκοι διαθέτουν κάποια [[Καρδιαγγειακό σύστημα|αιμοφόρα αγγεία]] προς τους [[Χόνδρος|χόνδρους]] των αρθρώσεων , τα οποία γρήγορα εκφυλίζονται αφήνοντας την άρθρωση σχεδόν χωρίς αιμάτωση στους υγιείς ενήλικες.<ref name="Roberts06">{{cite journal |author = Roberts S, Evans H, Trivedi J, Menage J|title = Histology and pathology of the human intervertebral disc|journal = J Bone Joint Surg Am|volume = 88|issue = Suppl 2|pages = 10–4|date = April 2006|pmid = 16595436|doi = 10.2106/JBJS.F.00019|url = http://www.jbjs.org/article.aspx?volume=88%20Suppl%202&page=10}}</ref>

Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι διαχωρίζουν τους υπερκείμενους και υποκείμενους σπονδύλους έτσι ώστε αυτοί να κινούνται -επιτρέποντας τις κινήσεις της σπονδυλικής στήλης- χωρίς να τρίβονται μεταξύ τους . Παρέχουν την κατάλληλη επιφάνεια απορρόφησης κραδασμών, ,έτσι ώστε ο πηκτοειδής πυρήνας του δίσκου να ισομοιράσει τις μεγάλες κατακόρυφες καταπονήσεις-φορτία σε όλη την επιφάνεια του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Ο πηκτοειδής πυρήνας περιέχει και [[γλυκοζαμινογλυκάνες]] , οι οποίες ως υδρόφιλες ενώσεις αποθηκεύουν ποσότητες νερού , που ουσιαστικά προάγουν τη διόγκωση του δίσκου στο απαραίτητο μέγεθος , ώστε αυτός να μπορεί να ανταπεξέρχεται στο μηχανικό του ρόλo. <ref>{{cite journal|last = McCann|first = Matthew|author2 = Owen J. Tamplin|author3 = Janet Rossant|author4 = Cheryle A. Séguin|title = Tracing notochord-derived cells using a Noto-cre mouse: implications for intervertebral disc development|journal = Disease Models & Mechanisms|date = 25 October 2011|doi = 10.1242/dmm.008128}}</ref>

Οι γλυκοζαμινογλυκάνες ελαττώνονται εξαιτίας γήρανσης και εκφυλισμού. Εξαιτίας της ελλάτωσής τους μειώνονται και τα επίπεδα νερού εντός του δίσκου. Αποτέλεσμα αυτής της αφυδάτωσης είναι η συρρίκνωση και η απώλεια ελαστικότητας του δίσκου.<ref>{{Cite journal | last1 = Antoniou | first1 = J. | last2 = Steffen | first2 = T. | last3 = Nelson | first3 = F. | last4 = Winterbottom | first4 = N. | last5 = Hollander | first5 = A. P. | last6 = Poole | first6 = R. A. | last7 = Aebi | first7 = M. | last8 = Alini | first8 = M. | doi = 10.1172/JCI118884 | title = The human lumbar intervertebral disc: Evidence for changes in the biosynthesis and denaturation of the extracellular matrix with growth, maturation, ageing, and degeneration | journal = Journal of Clinical Investigation | volume = 98 | issue = 4 | pages = 996–1003 | year = 1996 | pmid = 8770872 | pmc =507515 }}</ref>

Η [[Κήλη (αποσαφήνιση)|κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου]] ή [[Κήλη (αποσαφήνιση)|δισκοκήλη]] ή [[Κήλη (αποσαφήνιση)|κήλη δίσκου]] είναι μία πάθηση η οποία συμβαίνει όταν ο πηκτοειδής πυρήνας του μεσοσπονδύλιου δίσκου, διολισθαίνει με πρόπτωση μέχρι την περιφέρεια του ινώδους δακτυλίου ή με προεξοχή εκτός της περιφέρειας. Αυτή η [[Κήλη (αποσαφήνιση)|κήλη]] ερεθίζει ή πιέζει τα νεύρα επιφέροντας συνήθως πόνο , ο οποίος μπορεί να μην είναι εντοπισμένος μόνο στο σημείο της κήλης αλλά να επεκτείνεται και σε κάποιο από τα πόδια . Ανάλογα με την περιοχή της σπονδυλικής στήλης που εκδηλώνεται η κήλη δίσκου χαρακτηρίζεται ως [[ισχιαλγία]] ή [[οσφυαλγία]].<ref>{{Cite web|title = Οσφυϊκή δισκοκήλη (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου) : Neurocenter.gr - Νευροχειρουργική και Νευρολογία|url = http://www.neurocenter.gr/osfyiki-diskokili.html|website = www.neurocenter.gr|accessdate = 2016-01-24}}</ref>

Πριν την ηλικία των 40 ετών στο 25% των ανθρώπων εμφανίζονται ενδείξεις εκφυλισμού σε ένα ή περισσότερα επίπεδα. Μετά την ηλικία των 40, μεγαλύτερο ποσοστό από 60% εμφανίζουν ενδείξεις εκφυλισμού σε ένα ή περισσότερα επίπεδα.Οι παραπάνω ενδείξεις αλλοιώσεων εμφανίζονται σε [[Μαγνητική τομογραφία|απεικονίσεις μαγνητικής τομογραφίας]].<ref>{{cite web |title=Intervertebral Disc Disorders |date=1 December 2012 |work=MDGuidelines |publisher=Reed Group |url=http://www.mdguidelines.com/intervertebral-disc-disorders}}</ref>

Οι ενδείξεις τέτοιων αλλοιώσεων εμφανίζονται σε [[Μαγνητική τομογραφία|απεικονίσεις μαγνητικής τομογραφίας]].<ref>{{cite web |title=Intervertebral Disc Disorders |date=1 December 2012 |work=MDGuidelines |publisher=Reed Group |url=http://www.mdguidelines.com/intervertebral-disc-disorders}}</ref>Ως συνέπεια της γήρανσης , ο εκφυλισμός των δίσκων, προέρχεται από την αφυδάτωση , εξαιτίας ελάττωσης της συγκέντρωσης γλυκοζαμινογλυκάνων . Αυτό έχει σαν συνέπειααποτέλεσμα τον περιορισμό στην ικανότητα απορρόφησης κατακόρυφων κραδασμών και καταπονήσεων. Άλλη συνέπειαΣυνέπεια της αφυδάτωσης , είναι και η συρρίκνωση των δίσκων με αποτέλεσμα την ελάττωση του ύψους του ανθρώπου στο πέρασμα του χρόνου. Η αφυδάτωση μπορεί να επιφέρει ρηγμάτωση του δίσκου και με τη σειρά του ο πηκτοειδής πυρήνας να εξέλθει και να πιέζει οσαδήποτε νεύρα.<ref>{{Cite web|title = McGraw-Hill Connect|url = http://connect.mheducation.com/connect/hmEBook.do?setTab=sectionTabs|website = connect.mheducation.com|accessdate = 2015-11-29}}</ref> Η κήλη δίσκου μπορεί να προκαλεί ήπιο έως δυνατό πόνο, ,ενώ οι θεραπείες καλύπτουν όλο το φάσμα , από απλές [[Φυσικοθεραπεία|φυσικοθεραπείες]] μέχρι και [[Εγχείρηση|χειρουργικές επεμβάσεις]].

Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος καταλαμβάνει τυπικά όλο το χώρο ανάμεσα στους γειτονικούς σπονδύλους. Σε παθολογικές περιπτώσεις όμως , όπως η [[δισκίτιδα]] , μικροβιακές ή ιογενείς προσβολές μπορεί να δημιουργήσουν φλεγμονή και πόνο στην πάσχουσα περιοχή. Μερικά από τα συμπτώματα με τα οποία μπορεί να εμφανίζεται είναι , ως οσφυαλγία, ακαμψία πλάτης , δυσκολία βάδισης, λόρδωση, ,πυρετό.<ref>{{Cite web|title = Orthopedic Surgeon :: Ορθοπεδικός Χειρουργός - Δρ. Αριστείδης Ντούσιας|url = http://orthopedicsurgeon.gr/index.php/el/component/content/article/8-contents/47-%25CE%25B4%25CE%25B9%25CF%2583%25CE%25BA%25CE%25AF%25CF%2584%25CE%25B9%25CE%25B4%25CE%25B1|website = orthopedicsurgeon.gr|accessdate = 2016-01-24|last = rozi}}</ref><ref>{{Cite web|title = Diskitis: MedlinePlus Medical Encyclopedia|url = https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000993.htm|website = www.nlm.nih.gov|accessdate = 2016-01-24}}</ref><ref>{{Cite web|url = http://www.orthotemath.gr/Periodiko/2013/%CE%A4%CE%B5%CF%8D%CF%87%CE%BF%CF%82%202%CE%BF/04%20%CE%9B%CE%BF%CE%B9%CE%BC%CF%8E%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CF%83%CF%80%CE%BF%CE%BD%CE%B4%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82%20%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BB%CE%B7%CF%82.pdf|title = Λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης|date = 2013|accessdate = 24/1/2016|website = |publisher = |last = Ι. Στ. Μπισχινιώτης, Α. Π. Γιανναράκης|first = }}</ref>