Ώλενος Αχαΐας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
Η '''Ώλενος''' ήταν αρχαία πόλη στην Αχαΐα.
 
Η Ώλενος είχε ιδρυθεί από Ηλείους [[Εποιοί|Επειούς]] και χτισμένη ανάμεσα στην [[Πάτρα]] και [[Δύμη]], δίπλα στον ποταμό [[Πείρος ποταμός|Πείρο]].<ref>«{{πολυτονικό|σταδίους δὲ ὅσον τεσσαράκοντα προελθόντι ἐκ Δύμης ποταμὸς Πεῖρος ἐς θάλατταν κάτεισι, καὶ Ἀχαιῶν πόλις ποτὲ Ὤλενος ᾠκεῖτο παρὰ τῷ Πείρῳ. ὁπόσοι δὲ ἐς Ἡρακλέα καὶ τὰ ἔργα αὐτοῦ πεποιήκασιν, ἔστιν οὐκ ἐλάχιστά σφισι δείγματα τοῦ λόγου Δεξαμενὸς ὁ ἐν Ὠλένῳ βασιλεὺς καὶ ὁποίων Ἡρακλῆς παρ' αὐτῷ ξενίων ἔτυχε. καὶ ὅτι μὲν ἦν πόλισμα ἐξ ἀρχῆς μικρὸν ἡ Ὤλενος, μαρτυρεῖ τῷ λόγῳ μου καὶ ἐλεγεῖον ἐς Εὐρυτίωνα Κένταυρον ὑπὸ Ἑρμησιάνακτος πεποιημένον: ἀνὰ χρόνον δὲ τοὺς οἰκήτορας ἐκλιπεῖν ὑπὸ ἀσθενείας φασὶ τὴν Ὤλενον καὶ ἐς Πειράς τε καὶ ἐς Εὐρυτειὰς ἀποχωρῆσαι.}}»[[s:Αχαϊκά|Παυσανία Αχαϊκά]]</ref><ref>«{{πολυτονικό|ποταμὸς δὲ ῥεῖ πλησίον Φαρῶν Πίερος, ὁ αὐτὸς ἐμοὶ δοκεῖν ὃς καὶ τὰ Ὠλένου παρέξεισιν ἐρείπια, ὑπὸ ἀνθρώπων τῶν πρὸς θαλάσσῃ καλούμενος Πεῖρος}}» [[s:Αχαϊκά|Παυσανία Αχαϊκά]]</ref> Απείχε ογδόντα στάδια από την Πάτρα και σαράντα από την Δύμη. Το όνομα της το οφείλει στον [[Ώλενος|Ώλενο]], γιο του [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]]. Στην πόλη λατρευόταν η [[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτη Λαφαία]]. Ο [[Πέλοπας]] εγκαταστάθηκε στην Ώλενο προτού γίνει βασιλιάς στην Ήλιδα, ο [[Ηρακλής]] φιλοξενήθηκε από το βασιλιά της Ωλένου [[Δεξαμενός|Δεξαμενό]]<ref>{{πολυτονικό|...Δεξαμενοῦ θυγατέρας ἐν Ὠλένῳ βασιλεύοντος...}}[http://fr.wikisource.org/wiki/Pausanias,_Elide-1,_chapitre_III Παυσανία Ελλάδος Περιήγησις Ηλιακά]</ref><ref>«{{πολυτονικό|ἔγραψαν δὲ ἤδη τινὲς οὐ τῷ Θεσσαλῷ συμβάντα Εὐρυπύλῳ τὰ εἰρημένα, ἀλλὰ Εὐρύπυλον Δεξαμενοῦ παῖδα τοῦ ἐν Ὠλένῳ βασιλεύσαντος ἐθέλουσιν ἅμα Ἡρακλεῖ στρατεύσαντα ἐς Ἴλιον λαβεῖν παρὰ τοῦ Ἡρακλέους τὴν λάρνακα: τὰ δὲ ἄλλα κατὰ τὰ αὐτὰ εἰρήκασι καὶ οὗτοι.}}»[[s:Αχαϊκά|Παυσανία Αχαϊκά]]</ref> και σκότωσε τον κένταυρο Ευρυτίωνα, που είχε απαγάγει την κόρη του Δεξαμενού [[Μνησιμάχη]].<ref>{{πολυτονικό|Ἡρακλῆς δὲ εἰς Ὤλενον πρὸς Δεξαμενὸν ἧκε, καὶ κατέλαβε τοῦτον μέλλοντα δι᾽ ἀνάγκην μνηστεύειν Εὐρυτίωνι Κενταύρῳ Μνησιμάχην τὴν θυγατέρα· ὑφ᾽ οὗ παρακληθεὶς βοηθεῖν ἐλθόντα ἐπὶ τὴν νύμφην Εὐρυτίωνα ἀπέκτεινεν.}}[[s:Βιβλιοθήκη Β'|Απολλόδωρος]]</ref> Κόρες του Δεξαμενού ήταν και οι δίδυμες [[Θηρονίκη]] και [[Θηραιφόνη]] που είχαν παντρευτεί τους Ηλείους Βασιλιάδες [[Αγασθένης|Αγασθένη]] και [[Αμφίμαχος|Αμφίμαχο]] αντίστοιχα.<ref>{{πολυτονικό|[3] Φυλέως δέ, ὡς τὰ ἐν τῇ Ἤλιδι κατεστήσατο, αὖθις ἐς Δουλίχιον ἀποχωρήσαντος, Αὐγέαν μὲν τὸ χρεὼν ἐπέλαβε προήκοντα ἐς γῆρας, βασιλείαν δὲ τὴν Ἠλείων Ἀγασθένης ἔσχεν ὁ Αὐγέου καὶ Ἀμφίμαχός τε καὶ Θάλπιος: Ἄκτορος γὰρ τοῖς παισὶν ἀδελφὰς ἐσαγαγομένοις διδύμας ἐς τὸν οἶκον, Δεξαμενοῦ θυγατέρας ἐν Ὠλένῳ βασιλεύοντος, τῷ μὲν ἐκ Θηρονίκης Ἀμφίμαχος, Εὐρύτῳ δὲ ἐκ Θηραιφόνης ἐγεγόνει Θάλπιος}} [[:s:Ηλιακών/Α|Παυσανία Ηλιακά Α΄]]</ref> Από την Ώλενο καταγόταν ο [[Τυδέας]] γιος της [[Περίβοια]]ς, κόρης του βασιλιά [[ΙππόνοςΙππόνοος|Ιππόνου]] γιος του Ιππόνου ήταν ο [[Καπανεύς]] ένας από τους «Επτά επί Θήβας».<ref>Α 8,4] {{Πολυτονικό|Ἀλθαίας δὲ ἀποθανούσης ἔγημεν Οἰνεὺς Περίβοιαν τὴν Ἱππονόου. ταύτην δὲ ὁ μὲν γράψας τὴν Θηβαΐδα πολεμηθείσης Ὠλένου λέγει λαβεῖν Οἰνέα γέρας, Ἡσίοδος δὲ ἐξ Ὠλένου τῆς Ἀχαΐας, ἐφθαρμένην ὑπὸ Ἱπποστράτου τοῦ Ἀμαρυγκέως, Ἱππόνουν τὸν πατέρα πέμψαι πρὸς Οἰνέα πόρρω τῆς Ἑλλάδος ὄντα, ἐντειλάμενον ἀποκτεῖναι. [Α 8,5] εἰσὶ δὲ οἱ λέγοντες Ἱππόνουν ἐπιγνόντα τὴν ἰδίαν θυγατέρα ἐφθαρμένην ὑπὸ Οἰνέως, ἔγκυον αὐτὴν πρὸς τοῦτον ἀποπέμψαι. ἐγεννήθη δὲ ἐκ ταύτης Οἰνεῖ Τυδεύς. Πείσανδρος δὲ αὐτὸν ἐκ Γόργης γενέσθαι λέγει· τῆς γὰρ θυγατρὸς Οἰνέα κατὰ τὴν βούλησιν Διὸς ἐρασθῆναι. Τυδεὺς δὲ ἀνὴρ γενόμενος γενναῖος ἐφυγαδεύθη, κτείνας, ὡς μέν τινες λέγουσιν, ἀδελφὸν Οἰνέως Ἀλκάθοον, ὡς δὲ ὁ τὴν Ἀλκμαιωνίδα γεγραφώς}} [[s:Βιβλιοθήκη Α'|Απολλόδωρος]]</ref> Στη Ώλενο εγκαταστάθηκε ο [[Φόρβαντας]] , γιος του [[Λαπίθης|Λαπίθη]], πατέρας της [[Διογένεια]]ς που παντρεύτηκε τον [[Αλέκτωρ]]α.<ref>{{πολυτονικό|Λαπίθης μὲν κατοικῶν περὶ τὸν Πηνειὸν ποταμὸν ἐβασίλευσε τῶν τόπων τούτων, γήμας δὲ Ὀρσινόμην τὴν Εὐρυνόμου ἐγέννησεν υἱοὺς δύο, Φόρβαντα καὶ Περίφαντα. οὗτοι μὲν οὖν ἐνταῦθα ἐβασίλευσαν, οἱ δὲ σύμπαντες λαοὶ ἀπὸ Λαπίθου Λαπίθαι προσηγορεύθησαν. τῶν δ´ υἱῶν τῶν Λαπίθου Φόρβας μὲν εἰς Ὤλενον παρῆλθεν, ἐξ ἧς μεταπεμψάμενος αὐτὸν Ἀλέκτωρ ὁ τῆς Ἠλείας βασιλεὺς βοηθόν}}[http://mercure.fltr.ucl.ac.be/Hodoi/concordances/diodore%5F04/ligne05.cfm?numligne=70&mot=21362 Διόδωρος ο Σικελιώτης Βι βλίο IV]</ref>
 
Από την Ώλενο ήταν κατά μία εκδοχή ο [[Κηφέας|Κηφεύς]] ο οποίος πολέμησε στον [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικό πόλεμο]] και μετά ίδρυσε τρεις αποικίες στην [[Κύπρος|Κύπρο]]. Η Ώλενος ήταν μέλος του [[Κοινό των Αχαιών|Κοινού των Αχαιών]] και αργότερα κατακτήθηκε και ενσωματώθηκε στην [[Δύμη]]. Σύμφωνα με τον [[Πολύβιος|Πολύβιο]] η Ώλενος στην εποχή του είχε καταποντιστεί στη θάλασσα, πιθανός από σεισμό.<ref>[...] {{πολυτονικό|τοῦτο δ´ ἦν ἐκ δώδεκα πόεων, ἃς ἔτι καὶ νῦν συμβαίνει διαμένειν, πλὴν Ὠλένου καὶ Ἑλίκης τῆς πρὸ τῶν Λευκτρικῶν ὑπὸ τῆς θαλάττης καταποθείσης·}} Πολύβιος , Ιστορίαι Βιβλίο Β΄[2, 41]</ref>