Μιλλέτ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το '''μιλλέτ''' ([[τουρκική γλώσσα|τουρκ]]. ''millet''), ('''μιλέτι''' ή '''μιλλέτι''' ή και σπανιότερα [[μιλαέτι]]'''μιλλαέτι''' στα ελληνικά) είναι ένας [[Οθωμανική αυτοκρατορία|οθωμανικός]] όρος που περιγράφει ένα σύνολο ανθρώπων προσδιορισμένο με βάση τη [[θρησκεία]] τους.

Σύμφωνα με ένα ανακριβές στερεότυπο, οι υπήκοοι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας από το 15ο αιώνα ζούσαν σε αυστηρά διαχωρισμένες θρησκευτικές κοινότητες που ονομάζονταν μιλλέτ.<ref name="Quataert 2005 175-6">{{harvnb|Quataert|2005|p=175-6}}</ref> Στην πραγματικότητα, η χρήση του όρου ''μιλλέτ'' για τους Οθωμανούς μη Μουσουλμάνους χρονολογείται στα χρόνια της βασιλείας του [[Μαχμούτ Β΄]], το 19ο αιώνα.<ref name="Quataert 2005 175-6"/> Καθώς συνυποδήλωνε την κυριαρχία της ομάδας που περιέγραφε, στην [[Οθωμανική Τουρκική γλώσσα|Τουρκική]] της οθωμανικής διοίκησης]] ο όρος περιέγραφε μέχρι και το 18ο αιώνα τους μουσουλμάνους της αυτοκρατορίας διαχωρίζοντάς τους από τους [[ζιμμήδες]], τους μη μουσουλμάνους υπηκόους,<ref>{{harvnb|Braude|1982|p=71, 70}}</ref> για τις ομάδες και συνενώσεις των οποίων συνηθέστερα χρησιμοποιούμενος όρος ήταν ο ''ταϊφές''.<ref name="Braude 1982 72">{{harvnb|Braude|1982|p=72}}</ref> Μόνο σε σπάνιες και εξαιρετικές περιπτώσεις χρησιμοποιούνταν τιμητικά και για [[Ορθόδοξη εκκλησία|Χριστιανούς Ορθόδοξους]] ή Εβραίους της αυτοκρατορίας, αλλά γινόταν περιστασιακή χρήση για τους Χριστιανούς άλλων κρατών που αποτελούσαν την κυρίαρχη θρησκευτική ομάδα στα κράτη όπου ζούσαν, διαχωρίζοντάς τους από εκείνους της αυτοκρατορίας.<ref>{{harvnb|Braude|1982|p=70-1}}</ref> Έχοντας γνώση μόνο αυτής της [[διπλωματία|διπλωματικής]] χρήσης του όρου που αναφερόταν στο εξωτερικό της αυτοκρατορίας, [[Δυτικός πολιτισμός|Δυτικοί]] μελετητές της [[Εγγύς Ανατολή|Ανατολής]] θεώρησαν ότι και οι Οθωμανοί Χριστιανοί αλλά και Εβραίοι αποτελούσαν μιλλέτ, όπως αποτυπώνεται σε [[λεξικό|λεξικά]] ήδη από το 17ο αιώνα.<ref name="Braude 1982 72"/> Αργότερα, αυτή η παρανόηση επηρέασε και τη γλώσσα των εσωτερικών οθωμανικών θεσμών. Την [[Τανζιμάτ|περίοδο των μεταρρυθμίσεων]] επί [[Μαχμούτ Β΄]] και [[Αμπντούλ Μετζίτ Α΄]] οι μη μουσουλμανικές κοινότητες της αυτοκρατορίας περιγράφονται ως ''μιλλέτ'' στην οθωμανική γραφειοκρατία, σε κείμενα όπως το [[Χαττ-ι-Σερίφ]] του 1839.<ref>{{harvnb|Braude|1982|p=72-3}}</ref> Αν και μέχρι το πέρας της περιόδου δεν εγκαταλείφθηκε η παραδοσιακή χρήση του όρου για τους Μουσουλμάνους της αυτοκρατορίας, τότε προσέλαβε τη διαδεδομένη σήμερα σημασία μίας προστατευμένης μη μουσουλμανικής κοινότητας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.<ref>{{harvnb|Braude|1982|p=73-4}}</ref>

Η ταξινόμηση των μη Μουσουλμάνων υπηκόων της αυτοκρατορίας σε ιεραρχικές κοινωνικές ομάδες εμπεριείχε την απαρχή της μεταμόρφωσης της θρησκευτικηςθρησκευτικής ταυτότητας σε εθνική. Η επιτυχία των ελληνορθόδοξων και των Αρμενίων της Κωνσταντινούπολης να εξασφαλίσουν την έκδοση σουλτανικού διατάγματος με το οποίο ιδρυόταν το μιλλέτ τους επέτεινε τη δυσαρέσκεια των τοπικών [[λαϊκοί|λαϊκών]] ελίτ της περιφέρειας, η οποία εκφράστηκε το 19ο αιώνα στη γλώσσα του [[εθνικισμός|εθνικισμού]].<ref>{{harvnb|Masters|2006|p=274, 273}}</ref>