Θεοχάρης Κούγκας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Geoandrios (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου
[[Αρχείο:Theocharis Koungas.JPG|thumb|250px|Ο οπλαρχηγός Θεοχάρης Κούγκας, ''καπετάν Γηδιώτης'']]
|εικόνα = Theocharis Koungas.JPG
[[Αρχείο:Theocharis|λεζάντα = Koungas.JPG|thumb|250px|Ο οπλαρχηγός Θεοχάρης Κούγκας, ''καπετάν Γηδιώτης'']]
}}
 
Ο '''Θεοχάρης Κούγκας''' ή '''καπετάν Γηδιώτης''' ([[1870]] - [[1917]]) ήταν [[Μακεδονικός Αγώνας#Μακεδονομάχοι|Μακεδονομάχος]] οπλαρχηγός από την [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας]].
 
== Βιογραφικά στοιχεία ==
[[αρχείο:Mihail Tsondos Evangelos Frangiadakis Teoharis Kounkas.jpg|left|thumb|250px|Οι μακεδονομάχοι Μιχάλης Τσόντος, Ευάγγελος Φραγκιαδάκης, Θεοχάρης Κούγκας (2ος καθιστός από αριστερά), μαζί με συναγωνιστές τους, σε φωτογραφία του 1908.]]
Ο Θεοχάρης Κούγκας γεννήθηκε στο [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γηδά]] το [[1870]]. Ήταν γιος του Πέτρου και της Ελισσάβετ. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς της [[Κεντρική Μακεδονία|Κεντρικής Μακεδονίας]] με επιβλητικό ανάστημα και σπουδαίες στρατιωτικές ικανότητες. Διακρίνονταν για το θάρρος και την αυτοθυσία του. Κατά τη διάρκεια του αγώνα τραυματίστηκε 7 φορές χωρίς ποτέ να καταβληθεί ή να εγκαταλείψει την προσφορά του στην πατρίδα. Ήταν ζωέμπορος και μετέφερε ζώα από την ελεύθερη [[Ελλάδα]] στη [[Μακεδονία]]. Η δράση του ξεκίνησε το [[1897]] όταν του ανατέθηκε στη [[Λάρισα]] από τον τότε πρόεδρο της κοινότητας [[Πετρωτό Τρικάλων|Πετρωτού]] Νικόλαο η μεταφορά πολεμοφοδίων στην [[Ημαθία]]. Μετέφερε τα πυρομαχικά από το [[Περιβόλι Φθιώτιδας|Περιβόλι]] [[Φθιώτιδα]]ς σε κοφίνια με λεμόνια και τα πήγαινε στο [[Κλειδί Ημαθίας|Κλειδί]] στο σπίτι του Ράκου. Δραστηριοποιήθηκε στη λίμνη των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]] μαζί με τον συντοπίτη του [[Γεώργιος Περήφανος|Γεώργιο (Τζόλα) Περήφανο]] όπου εγκατέστησε τη θρυλική καλύβα Κούγκα (στη ΝΔ πλευρά). Στην καλύβα Κούγκα έδρασε μετέπειτα ο καπετάν Νικηφόρος (Ιωάννης Δεμέστιχας). Μαζί με τον Τζόλα Περήφανο προστάτευαν τους Έλληνες αλιείς από τους [[Βούλγαροι|Βούλγαρους]] [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδες]]. Το σώμα του αποτελούνταν από [[Ρουμλούκι|Ρουμλουκιώτες]]. Το [[1903]] κατέφθασε για βοήθεια ο υπολοχαγός Κ. Μπουκουβάλας (καπετάν Πετρίλος). Το Νοέμβριο του [[1904]] ήρθε επίσης, ο [[Κρήτη|Κρητικός]] Εμ. Κατσίγαρης, με τον οποίο πήρε μέρος σε πολλές συμπλοκές με Βουλγάρους. Στη συνέχεια ο Θεοχάρης Κούγκας με το σώμα του μετέβη στον [[Άγρας Πέλλας|Άγρα (Βλάδοβο)]] και στην [[Καρυδιά Πέλλας|Καρυδιά (Τέχοβο)]] προκειμένου να εξοντώσει όργανα του [[Βουλγαρία|Βουλγαρικού]] κομιτάτου. Στις 27 Νοεμβρίου του [[1904]] το σώμα του Θεοχάρη Κούγκα συγκρούστηκε με εκατονταμελή ομάδα [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδων]] στους [[Σαρακηνοί Πέλλας|Σαρακηνούς]] [[Αλμωπία]]ς. Μετά από τετράωρη μάχη οι Βούλγαροι τράπηκαν σε φυγή. Στη συνέχεια επέστρεψε στη λίμνη των Γιαννιτσών, όπου με τον καπετάν Πετρίλο και τον [[Γκόνος Γιώτας|Γεώργιο Γιώτα]] βοήθησαν να εξοντωθούν οι Βούλγαροι που δρούσαν στα γύρω χωριά: [[Άδενδρο Θεσσαλονίκης|Άδενδρο (Κιρτζαλάρ)]], [[Παραλίμνη Πέλλας|Παραλίμνη (Τσέκρι)]], [[Βραχιά Θεσσαλονίκης|Βραχιά (Καϊλί)]], [[Μικρό Μοναστήρι Θεσσαλονίκης|Μικρό Μοναστήρι (Ζορμπάς)]] και [[Βαλτοχώρι Θεσσαλονίκης|Βαλτοχώρι (Σαρίτσα)]]. Έτσι τα χωριά αυτά, καθώς επίσης και η [[Πέλλα]], απαλλαγμένα από τη Βουλγαρική πίεση επανήλθαν στο [[Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως|Πατριαρχείο]]. Η δράση του μαζί με τον Γεώργιο (Γκόνο) Γιώτα στην περιοχή της λίμνης των Γιαννιτσών του απέδωσε (από κοινού με τον Γ. Γιώτα) το προσωνύμιο "Βουλγαροφάγοι" και έδωσε στην Ελληνική πλευρά το συγκρητικό πλεονέκτημα της άριστης γνώσης όλων των μυστικών περασμάτων της λίμνης. Ο Θεοχάρης Κούγκας ήταν αυτός που έπεισε τον Νικόλαο Πετρούση από το [[Μοναστηράκι Πέλλας|Μοναστηράκι]] [[Αλμωπία]]ς να επανέλθει στην Ελληνική πλευρά. Το σώμα του συνεργάστηκε επίσης, με τον καπετάν Μωρογιάννη για την εξόντωση του [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζή]] Μάρκωφ. Το [[1908]] το σώμα του Θεοχάρη Κούγκα συμμετείχε στη μάχη της [[Πόλτσιστα]]ς [[Μορίχοβο|Μοριχόβου]] εναντίον του Βούλγαρου Στόικο, όπου τραυματίστηκε από το σώμα του ο οπλίτης Μάρκου. Στη συνέχεια το Ελληνικό Αρχηγείο ανέθεσε στον ''καπετάν Γηδιώτη'' τις πιο επικίνδυνες αποστολές στο [[Μορίχοβο]] για την εξόντωση Βουλγάρων [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδων]] που δρούσαν εκεί. Εκεί σε μάχη τραυματίστηκε ο ίδιος για πέμπτη φορά, σκοτώθηκαν 5 Έλληνες από το σώμα του και 6 Βούλγαροι [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδες]]. Στην ομάδα του συμμετείχαν οι ακόλουθοι [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γηδιώτες]]:
Ο Θεοχάρης Κούγκας γεννήθηκε στο [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γηδά]] το [[1870]]. Ήταν γιος του Πέτρου και της Ελισσάβετ. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς της [[Κεντρική Μακεδονία|Κεντρικής Μακεδονίας]] με επιβλητικό ανάστημα και σπουδαίες στρατιωτικές ικανότητες. Διακρίνονταν για το θάρρος και την αυτοθυσία του. Κατά τη διάρκεια του αγώνα τραυματίστηκε 7 φορές χωρίς ποτέ να καταβληθεί ή να εγκαταλείψει την προσφορά του στην πατρίδα. Ήταν ζωέμπορος και μετέφερε ζώα από την ελεύθερη [[Ελλάδα]] στη [[Μακεδονία]].
 
==Η ένοπλη δράση==
===1897–1902===
Η δράση του ξεκίνησε το [[1897]] όταν του ανατέθηκε στη [[Λάρισα]] από τον τότε πρόεδρο της κοινότητας [[Πετρωτό Τρικάλων|Πετρωτού]] Νικόλαο η μεταφορά πολεμοφοδίων στην [[Ημαθία]]. Μετέφερε τα πυρομαχικά από το [[Περιβόλι Φθιώτιδας|Περιβόλι]] [[Φθιώτιδα]]ς σε κοφίνια με λεμόνια και τα πήγαινε στο [[Κλειδί Ημαθίας|Κλειδί]] στο σπίτι του Ράκου. Δραστηριοποιήθηκε στη λίμνη των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]] μαζί με τον συντοπίτη του [[Γεώργιος Περήφανος|Γεώργιο (Τζόλα) Περήφανο]] όπου εγκατέστησε τη θρυλική καλύβα Κούγκα (στη ΝΔ πλευρά). Στην καλύβα Κούγκα έδρασε μετέπειτα ο καπετάν Νικηφόρος (Ιωάννης Δεμέστιχας). Μαζί με τον Τζόλα Περήφανο προστάτευαν τους Έλληνες αλιείς από τους [[Βούλγαροι|Βούλγαρους]] [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδες]]. Το σώμα του αποτελούνταν από [[Ρουμλούκι|Ρουμλουκιώτες]].
===1903–1907===
Ο Θεοχάρης Κούγκας γεννήθηκε στο [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γηδά]] το [[1870]]. Ήταν γιος του Πέτρου και της Ελισσάβετ. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς της [[Κεντρική Μακεδονία|Κεντρικής Μακεδονίας]] με επιβλητικό ανάστημα και σπουδαίες στρατιωτικές ικανότητες. Διακρίνονταν για το θάρρος και την αυτοθυσία του. Κατά τη διάρκεια του αγώνα τραυματίστηκε 7 φορές χωρίς ποτέ να καταβληθεί ή να εγκαταλείψει την προσφορά του στην πατρίδα. Ήταν ζωέμπορος και μετέφερε ζώα από την ελεύθερη [[Ελλάδα]] στη [[Μακεδονία]]. Η δράση του ξεκίνησε το [[1897]] όταν του ανατέθηκε στη [[Λάρισα]] από τον τότε πρόεδρο της κοινότητας [[Πετρωτό Τρικάλων|Πετρωτού]] Νικόλαο η μεταφορά πολεμοφοδίων στην [[Ημαθία]]. Μετέφερε τα πυρομαχικά από το [[Περιβόλι Φθιώτιδας|Περιβόλι]] [[Φθιώτιδα]]ς σε κοφίνια με λεμόνια και τα πήγαινε στο [[Κλειδί Ημαθίας|Κλειδί]] στο σπίτι του Ράκου. Δραστηριοποιήθηκε στη λίμνη των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]] μαζί με τον συντοπίτη του [[Γεώργιος Περήφανος|Γεώργιο (Τζόλα) Περήφανο]] όπου εγκατέστησε τη θρυλική καλύβα Κούγκα (στη ΝΔ πλευρά). Στην καλύβα Κούγκα έδρασε μετέπειτα ο καπετάν Νικηφόρος (Ιωάννης Δεμέστιχας). Μαζί με τον Τζόλα Περήφανο προστάτευαν τους Έλληνες αλιείς από τους [[Βούλγαροι|Βούλγαρους]] [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδες]]. Το σώμα του αποτελούνταν από [[Ρουμλούκι|Ρουμλουκιώτες]]. Το [[1903]] κατέφθασε για βοήθεια ο υπολοχαγός Κ. Μπουκουβάλας (καπετάν Πετρίλος). Το Νοέμβριο του [[1904]] ήρθε επίσης, ο [[Κρήτη|Κρητικός]] Εμ. Κατσίγαρης, με τον οποίο πήρε μέρος σε πολλές συμπλοκές με Βουλγάρους. Στη συνέχεια ο Θεοχάρης Κούγκας με το σώμα του μετέβη στον [[Άγρας Πέλλας|Άγρα (Βλάδοβο)]] και στην [[Καρυδιά Πέλλας|Καρυδιά (Τέχοβο)]] προκειμένου να εξοντώσει όργανα του [[Βουλγαρία|Βουλγαρικού]] κομιτάτου. Στις 27 Νοεμβρίου του [[1904]] το σώμα του Θεοχάρη Κούγκα συγκρούστηκε με εκατονταμελή ομάδα [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδων]] στους [[Σαρακηνοί Πέλλας|Σαρακηνούς]] [[Αλμωπία]]ς. Μετά από τετράωρη μάχη οι Βούλγαροι τράπηκαν σε φυγή. Στη συνέχεια επέστρεψε στη λίμνη των Γιαννιτσών, όπου με τον καπετάν Πετρίλο και τον [[Γκόνος Γιώτας|Γεώργιο Γιώτα]] βοήθησαν να εξοντωθούν οι Βούλγαροι που δρούσαν στα γύρω χωριά: [[Άδενδρο Θεσσαλονίκης|Άδενδρο (Κιρτζαλάρ)]], [[Παραλίμνη Πέλλας|Παραλίμνη (Τσέκρι)]], [[Βραχιά Θεσσαλονίκης|Βραχιά (Καϊλί)]], [[Μικρό Μοναστήρι Θεσσαλονίκης|Μικρό Μοναστήρι (Ζορμπάς)]] και [[Βαλτοχώρι Θεσσαλονίκης|Βαλτοχώρι (Σαρίτσα)]]. Έτσι τα χωριά αυτά, καθώς επίσης και η [[Πέλλα]], απαλλαγμένα από τη Βουλγαρική πίεση επανήλθαν στο [[Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως|Πατριαρχείο]]. Η δράση του μαζί με τον Γεώργιο (Γκόνο) Γιώτα στην περιοχή της λίμνης των Γιαννιτσών του απέδωσε (από κοινού με τον Γ. Γιώτα) το προσωνύμιο "Βουλγαροφάγοι" και έδωσε στην Ελληνική πλευρά το συγκρητικό πλεονέκτημα της άριστης γνώσης όλων των μυστικών περασμάτων της λίμνης. Ο Θεοχάρης Κούγκας ήταν αυτός που έπεισε τον Νικόλαο Πετρούση από το [[Μοναστηράκι Πέλλας|Μοναστηράκι]] [[Αλμωπία]]ς να επανέλθει στην Ελληνική πλευρά. Το σώμα του συνεργάστηκε επίσης, με τον καπετάν Μωρογιάννη για την εξόντωση του [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζή]] Μάρκωφ. Το [[1908]] το σώμα του Θεοχάρη Κούγκα συμμετείχε στη μάχη της [[Πόλτσιστα]]ς [[Μορίχοβο|Μοριχόβου]] εναντίον του Βούλγαρου Στόικο, όπου τραυματίστηκε από το σώμα του ο οπλίτης Μάρκου. Στη συνέχεια το Ελληνικό Αρχηγείο ανέθεσε στον ''καπετάν Γηδιώτη'' τις πιο επικίνδυνες αποστολές στο [[Μορίχοβο]] για την εξόντωση Βουλγάρων [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδων]] που δρούσαν εκεί. Εκεί σε μάχη τραυματίστηκε ο ίδιος για πέμπτη φορά, σκοτώθηκαν 5 Έλληνες από το σώμα του και 6 Βούλγαροι [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδες]]. Στην ομάδα του συμμετείχαν οι ακόλουθοι [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γηδιώτες]]:
===1908–1912===
Το [[1908]] το σώμα του Θεοχάρη Κούγκα συμμετείχε στη μάχη της [[Πόλτσιστα]]ς [[Μορίχοβο|Μοριχόβου]] εναντίον του Βούλγαρου Στόικο, όπου τραυματίστηκε από το σώμα του ο οπλίτης Μάρκου. Στη συνέχεια το Ελληνικό Αρχηγείο ανέθεσε στον ''καπετάν Γηδιώτη'' τις πιο επικίνδυνες αποστολές στο [[Μορίχοβο]] για την εξόντωση Βουλγάρων [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδων]] που δρούσαν εκεί. Εκεί σε μάχη τραυματίστηκε ο ίδιος για πέμπτη φορά, σκοτώθηκαν 5 Έλληνες από το σώμα του και 6 Βούλγαροι [[Μακεδονικός Αγώνας#Κομιτατζήδες|κομιτατζήδες]]. Στην ομάδα του συμμετείχαν οι ακόλουθοι [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γηδιώτες]]:
 
: Γεώργιος Οικονομόπουλος
Γραμμή 15 ⟶ 28 :
: Αντώνιος Τσιτσάνας
 
===1912 – Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος===
Κατά τον [[Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο]] και ενώ ο Ελληνικός στρατός βρίσκονταν στη [[Βέροια]] προσέτρεξε προκειμένου να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Έτσι οδήγησε το τμήμα του αξιωματικού Μαυρομιχάλη προς την [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Αλεξάνδρεια]] και πήρε μέρος στη μάχη για την κατάληψη των γεφυρών του [[Λουδίας|Λουδία]] στις 20 Οκτωβρίου του [[1912]], όπου τραυματίστηκε για έκτη φορά. Κατά τον [[Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο]] συμμετέχει στη [[Μάχη Κιλκίς-Λαχανά]], όπου τραυματίζεται για έβδομη φορά.
 
==Τιμητική διάκριση==
Τιμήθηκε από τον τότε υπουργό Στρατιωτικών [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθέριο Βενιζέλο]] κατόπιν διαταγής του [[Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας|βασιλιά Κωνσταντίνου]] με δίπλωμα και μετάλλειομετάλλιο (25 Μαΐου [[1914]]) για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία που επέδειξε στη [[μάχη των Γιαννιτσών]] κατά των [[Τούρκοι (έθνος)|Τούρκων]], καθώς και στις μάχες [[Μάχη Κιλκίς-Λαχανά|Κιλκίς-Λαχανά]].
 
== Αναφορές ==
Γραμμή 23 ⟶ 38 :
* Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σ. 30
* Γενικό Επιτελείο Στρατού, Διεύθυνσις Ιστορίας Στρατού, Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα, Αθήνα 1979, σ. 183
 
 
{{Μακεδονομάχος-επέκταση}}
{{Authority control}}
 
{{DEFAULTSORT:Κούγκας Θεοχάρης}}