Άνδεις: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 5772710 από τον 109.242.147.194 (Συζήτηση) |
|||
Γραμμή 5:
Οι '''Άνδεις''' (από τη λέξη της γλώσσας [[Κέτσουα]]: '''Anti(s)''' = «υψηλή κορυφή») είναι η μακρύτερη [[οροσειρά]] της Γης. Καταλαμβάνει σχεδόν ολόκληρη τη δυτική ακτή της [[Νότια Αμερική|Νότιας Αμερικής]], με γενική κατεύθυνση βορρά-νότου. Το μήκος τους φθάνει τα 7.000 [[χιλιόμετρο|km]] και το πλάτος τους υπερβαίνει σε κάποια γεωγραφικά πλάτη τα 500 km, με το φαρδύτερο μέρος μεταξύ των παραλλήλων 18° και 20° νότιου πλάτους. Τα υψίπεδα των Άνδεων δημιουργήθηκαν όταν η [[Τεκτονικές πλάκες|τεκτονική πλάκα]] Νάσκα ολίσθησε κάτω από την Νοτιοαμερικάνικη πλάκα<ref>"Παγκόσμιος Άτλας του 21ου Αιώνα", Καθημερινή - Dorling Kindersley, σελ. 50</ref>. Τα βουνά των Άνδεων εκτείνονται σε επτά χώρες: Την [[Αργεντινή]], τη [[Βενεζουέλα]], τη [[Βολιβία]], τον [[Ισημερινός (χώρα)|Ισημερινό]], την [[Κολομβία]], το [[Περού]] και τη [[Χιλή]]. Μάλιστα κάποιες από αυτές, κυρίως το Περού και η Βολιβία, είναι γνωστές ως «κράτη των Άνδεων».
==Μορφολογία==
Οι '''Άνδεις''' αποτελούνται από δύο συνιστώσες, την Ανατολική Κορδιλιέρα (Cordillera Oriental) και τη Δυτική κορδιλιέρα (Cordillera Occidental), με μικρότερες οροσειρές, όπως την Cordillera de la Costa της [[Χιλή|Χιλής]]. Από πλευράς ύψους, οι '''Άνδεις''' αποτελούν την υψηλότερη οροσειρά έξω από την [[Ασία]], με την υψηλότερη κορυφή τους, την [[Ακονκάγκουα]], να φθάνει σε υψόμετρο 6.959 [[μέτρο|μέτρα]]<ref>Εγκυκλοπαίδεια "Νέα Δομή", τόμ. 4, σελ.59, Αθήνα 1999</ref> πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η κορυφή του όρους [[Τσιμποράσο]], στις Άνδεις του [[Εκουαδόρ]], θεωρείται το σημείο της γήινης επιφάνειας που απέχει περισσότερο από κάθε άλλο από το κέντρο της Γης, επειδή η Γη είναι πεπλατυσμένη εξαιτίας της περιστροφής γύρω από τον άξονά της. Σε σύγκριση με τα [[Ιμαλάια]], οι Άνδεις έχουν περίπου ίσο πλάτος αλλά υπερδιπλάσιο μήκος.
==Ηφαιστειότητα==
| |||