Πανούκλα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 7:
Στην ελληνική [[λαογραφία]]<ref>Λεξικόν Ηλίου</ref>, ο λαός προσωποποιώντας την πανούκλα, τη φαντάστηκε σαν μια τυφλή μαυροφορεμένη γριά να κρατά στο χέρι ρόπαλο και να περιφέρεται στην επαρχία σκοτώνοντας όποιον συναντά στο δρόμο της αλλά και όποιον αγγίξει. Σε πολλά μέρη της [[Ελλάδα|Ελλάδας]] πίστευαν πως οι ''Πανούκλες'' ήταν τρεις γριές που η μια κρατάει το «κατάστιχο», η άλλη το «ψαλίδι» και η τρίτη το «σάρωμα», δοξασία που ασφαλώς και παραπέμπει στις Γραίες ή [[Μοίρες]] της [[Ελληνική Μυθολογία|Ελληνικής Μυθολογίας]]. Προστάτες των ασθενών και διώκτες της πανούκλας θεωρούνταν ο [[Άγιος Χαράλαμπος]] και η [[Αγία Παρασκευή]] ενώ για την καταπολέμησή της χρησιμοποιούνταν διάφορα μαγικά [[γιατροσόφι|γιατροσόφια]]. Στις δε κοινές εκφράσεις η πανούκλα απαντάται και ως βρισιά (''«μωρή Πανούκλα!»'').
Στην λαογραφία της Δύσης η πανούκλα αποδόθηκε με τη παράσταση του δρεπανηφόρου [[θάνατος|θανάτου]], σε απεικόνιση ζωντανού [[Σκελετός (ανθρώπου)|σκελετού]] που περιφέρεται κρατώντας μία ''κόσα'', ένα μακρύ κοντάρι που καταλήγει σε δρεπάνι.
=== Στον Μεσαίωνα ===
Γραμμή 14:
Αυτή προκάλεσε μια από τις πιο σοβαρές πληθυσμιακές καταστροφές που γνώρισε ποτέ η χριστιανική Δύση. Η μόλυνση προήλθε από την Ανατολή, από [[Γένοβα|Γενοβέζους]] ναυτικούς, και μεταδόθηκε στη [[Σικελία]] και στην [[Τοσκάνη]] αρχικά. Χτύπησε τους πληθυσμούς που ήταν λιγότερο προετοιμασμένοι ν' αντιμετωπίσουν την νέα μορφή της επιδημίας.
Διαδόθηκε ταχύτατα σε ολόκληρη την [[Ευρώπη]] έως την [[Αγγλία]], την [[Γερμανία]] και στην [[Σκανδιναβία]] ακόμη. Το μικρόβιο παρέμεινε για πολλούς μήνες σε κάθε πόλη ή περιοχή και γρήγορα προσέβαλλε όλους τους κατοίκους. Οι παλαιές επιδημίες, που άλλοτε εμφανίζονταν σε κανονικά διαστήματα στις δυτικές χώρες, είχαν βουβωνική μορφή. Διαδίδονταν από άρρωστους [[ποντικός|ποντικούς]] και από τα τσιμπήματα των [[ψύλλος|ψύλλων]]. Στα 1348 όμως η πανώλη παρουσιάζει καινούργια όψη, άγνωστη όπως φαίνεται, στη Δύση, τη μόλυνση δηλαδή των [[πνεύμονας|πνευμόνων]], που μεταδιδόταν ταχύτατα με τον [[ατμοσφαιρικός αέρας|αέρα]]. Έτσι εξηγούνται οι καταπληκτικές πρόοδοι της αρρώστιας και ο τεράστιος αριθμός των θυμάτων. Οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να αντιδράσουν παρά με το να απομονωθούν στα σπίτια τους και έπειτα να φύγουν μακρυά από τις πόλεις. Η σκληρότητα και ο ανυποχώρητος χαρακτήρας της αρρώστιας, η οποία αμέσως θεωρήθηκε σαν θεϊκή τιμωρία. Επηρέασαν πολύ τα πνεύματα των ανθρώπων και δημιούργησαν, ιδίως στις λαϊκές μάζες ένα μυστικισμό με επικίνδυνο παροξυσμό, προκάλεσαν ακόμη αναβιώσεις μαγικών συνθηκών και πράξεων. Αρχίζουν τότε οι πιο μεγάλες εξιλαστήριες [[τελετή|τελετές]]. Οι αυτομαστιγούμενοι, ομάδες δηλαδή μετανοούντων, ιδιαίτερα πολυάριθμες στην [[Γερμανία]] διατρέχουν την ύπαιθρο, μπαίνουν στις πόλεις,προσελκύουν την προσοχή των μαζών με τις παράξενες τελετές τους που τις διαδέχονται συλλογικά μαστιγώματα, χοροί και τραγούδια, [[μυστικισμός|μυστικιστικές]] [[έκσταση|εκστάσεις]], προκαλούν επίσης ταραχές και οχλαγωγίες. Επισύρουν την οργή των φτωχών εναντίον των ξένων και των μη [[χριστιανισμός|χριστιανών]] που τους θεωρούν υπεύθυνους. Στη [[Γερμανία]], στη [[Γαλλία]], στην [[Καταλονία]], ο λαός κατακρεουργεί τους Εβραίους, τους οποίους κατηγορεί ότι έριξαν δηλητήριο στα πηγάδια.
Φυσικά είναι αδύνατο να υπολογίσουμε τις ανθρώπινες απώλειες για όλη την Δύση. Αρκετές εργασίες που έχουν γραφεί επιτρέπουν να υπογραμμίσουμε την σοβαρότητα της καταστροφής.
Γραμμή 30:
== Πηγές ==
* Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.15ος, σελ.422.
* Η Μεσαιωνική δύση. (5ος-15ος αι.) ΒΑΝΙΑΣ θεσσαλονίκη 2004
[[Κατηγορία:Λαογραφία]]
| |||