Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dgolitsis (συζήτηση | συνεισφορές)
μ →‎Φραγή: διάσωση κειμένου που μεταφέρθηκε από χρήστη στις σλαβικ΄ες γλωσσες
Γραμμή 88:
 
Θα έπρεπε να σου βάλω δωδεκάμηνη φραγή αλλά από εκεί και πέρα το χρονικό διάστημα αυξάνεται απότομα και ως εκ τούτου θεωρώ ότι είναι μια απόφαση που πρέπει να ληφθεί από την κοινότητα, όταν και όποιος το προτείνει. Για λόγους αρχείου αντιγράφω την απάντησή σου στο σημειωμάτάριο.--[[Χρήστης:Diu|Diu]] ([[Συζήτηση χρήστη:Diu|συζήτηση]]) 14:34, 21 Ιανουαρίου 2016 (UTC)
{{Διπλή εικόνα|right|Boris Sarafov.jpg|180|Anastas Yankov prav.JPG|180|<center>Σλαβόφωνοι [[Βουλγαρική Εξαρχία|εξαρχικοί]] κατά τη διάρκεια των ελληνοβουλγαρικών αναταράξεων (1880-1908)- Ο [[Μπόρις Σαράφωφ]] υπολοχαγός του βουλγαρικού στρατού από το [[Άνω Νευροκόπι]] (σημ. Ντέλτσεφ της [[Βουλγαρία]]ς) και ο [[Αναστάς Γιάνκοφ]] απόστρατος συνταγματάρχης αντίστοιχα από τη Ζαγορίτσανη (σημ. [[Βασιλειάδα Καστοριάς]]) που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην [[εξέγερση του Ίλιντεν]].</center>}}
{{Διπλή εικόνα|right|Θωμάς Χρήστου.JPG|180|Stavros Tsilis.JPG|170|<center>Σλαβόφωνοι [[Πατριαρχείο|πατριαρχικοί]] κατά τη διάρκεια των ελληνο-βουλγαρικών αναταράξεων (1880-1908)- Ο [[Θωμάς Χρήστου]] (κάτω από διαφορετικές συνθήκες θα ονομάζονταν Τόμε Ρίστοφ) από τη [[Βυσσινιά Καστοριάς]] και ο [[Σταύρος Τσίλης]] από το [[Μαυρόκαμπος Καστοριάς|Μαυρόκαμπο Καστοριάς]] πήραν μέρος ως απλοί οπλίτες κατά τη διάρκεια του [[Μακεδονικός αγώνας|Μακεδονικού αγώνα]] καθώς και στους [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικούς πολέμους]] (1912-13). </center>}}
Οι '''Σλαβόφωνοι''' ήταν ένας ιδιαίτερος πολυπληθής αρχικά και πολυπαθής αργότερα ενιαίος λαός που διαμορφώθηκε, συγχρωτίσθηκε και αναπτύχθηκε για περισσότερα από πεντακόσια χρόνια μέσα σε ένα πολυεθνικό οθωμανικό περιβάλλον με τη δική του [[Σλαβόφωνοι της ελληνικής Μακεδονίας#Η ιδιαιτερότητα της γλώσσσας|προφορική γλώσσα επικοινωνίας]], τα δικά του ήθη και έθιμα στο τότε [[Βιλαέτι του Μοναστηρίου]] μέχρι τις μεσαίες ζώνες μετά την κατάκτηση της [[Βαλκανική|Βαλκανικής]] από τους [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανούς]], το 1383 ή 1384 η Καστοριά και το 1385 η [[Θεσσαλονίκη]].
 
Οι Σλαβόφωνοι βρέθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου ήμισυ του 20<sup>ου</sup> αιώνα στο [[μεταίχμιο]] των ενόπλων συγκρούσεων (εννοείται ο άμαχος πληθυσμός) μεταξύ σφύρας και άκμονος.
 
Στις μέρες μας, αρχές του 21<sup>ου</sup> αι., ως σλαβόφωνοι παραμένουν οι οικούντες ως [[Διγλωσσία|δίγλωσσοι]] σε μια γεωγραφική ζώνη που άλλοτε διευρύνεται και άλλοτε σμικρύνεται κατά μήκος των πρώην ελληνο-γιουγκοσλαβικών συνόρων μέχρι το όρος [[Όρβηλος]] στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.<ref>Γεώργιος Μίντσης, Η Μακεδονία από τη [[Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου ]] μέχρι τη [[Συνθήκη του Βουκουρεστίου]], σ. 3, 1992</ref>
 
==Αξιοσημείωτες αναφορές==
Κατά τη διάρκεια των πρώτων ελληνοβουλγαρικών αναταράξεων (1880-1908) διχοτομήθηκαν σε εξαρχικούς και πατριαρχικούς και κατά τη διάρκεια του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|Ελληνικού εμφύλιου πόλεμου 1946-49]] διαχωρίστηκαν και πάλι σε [[Σλαβομακεδόνες]] του [[ΔΣΕ]], όπως ο ίδιος τους αποκαλούσε στα πλαίσια της εξισορρόπησης των βουλγαρογιουγκοσλαβικών αντιπαραθέσεων και συμφερόντων<ref>[[Σπυρίδων Σφέτας]] (Α.Π.Θ.), [http://www.imma.edu.gr/macher/lit/21.html Η διαμόρφωση της σλαβομακεδονικής ταυτότητας. Μια επώδυνη διαδικασία.] </ref> και σε [[Σλαβόφωνοι της ελληνικής Μακεδονίας|Σλαβόφωνους της ελληνικής Μακεδονίας]].
 
==Γενικά==
Στη Μακεδονία, όπως και στην υπόλοιπη Τουρκία, η καλύτερη και πιο γόνιμη γη στα πεδινά ανήκε κυρίως σε Τούρκους μπέηδες. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν αλβανικής καταγωγής και ασκούσαν παράλληλα χρέη φοροεισπράκτορα, διαθέτοντας και μια ένοπλη τοπική αστυνομία. Έτσι η ζωή στο χωριό ήταν σκληρή και δικαιοσύνη δύσκολα μπορούσε να βρεθεί. Στα ορεινά και στις απομονωμένες περιοχές υπήρχαν ελεύθερα χωριά, φτωχά και με άγονη γη. Πλήρωναν μόνο φόρους στους Τούρκους και ήταν στο έλεος ληστρικών συμμοριών όταν δεν ανέθεταν την ασφάλειά τους σε τοπικούς λήσταρχους.<ref>ΙΕΕ, τόμ. ΙΔ΄σ. 222</ref>
 
<blockquote><div lang="grc" style="font-family: Palatino Linotype;"> ''«Ο έπαρχος της Καστοριάς έτρεξε την επόμενη άνοιξη για να αποκαταστήσει την τάξη, έκανε έρευνες στα σπίτια και μάζεψε όλα τα όπλα που βρήκε. Το χωριό είναι τώρα στο έλεος του πρώτου λήσταρχου που θα θελήσει να το πατήσει. Το κυνήγι όμως πια δεν αξίζει το μπαρούτι του∙ οι 200 λίρες που δόθηκαν στους Αλβανούς εκπροσωπούσαν τη συρμαγιά μιας γενεάς ολόκληρης∙ το μόνο που απομένει στα καλύβια πια είναι το χώμα και οι πλίθρες».<br>
[[Βικτόρ Μπεράρ]], ''Οδοιπορικό στη Μακεδονία 1890-1892''. <ref>[[Βικτόρ Μπεράρ]], ''Οδοιπορικό στη Μακεδονία (1890-1892)'', Σ. 362, εκδ. Τροχαλία, 1987</ref> </div>
</blockquote>
 
 
Τέτοια ήταν η κατάσταση στη Μακεδονία στις αρχές του 20<sup>ου</sup> αιώνα. Τόπος χωρίς οδικό δίκτυο και με περιοχές τελείως απομονωμένες η μια από την άλλη, με αξιόλογα εμπορικά κέντρα αλλά εξαθλίωση στην ύπαιθρο. Με την έλλειψη ασφάλειας, σύντομα θα υποστεί τη βουλγαρική προπαγάνδα που θα κυριαρχήσει με την τρομοκρατία.
 
<blockquote><div lang="grc" style="font-family: Palatino Linotype;"> ''«Προχτές οι Βούλγαροι, γυρίζοντας τη νύχτα [στην [[Φλώρινα]]] από το Μοναστήρι (σημερινά [[Μπίτολα]]) , όπου είχαν πάει να δουν το δεσπότη τους, κατεχέρισαν κι έδεσαν με τα χειροπάδαρα το χαντζή · τρώγοντας τα ορνίθιά του και πίνοντας το κρασί του, τον κεντούσαν με τα μαχαίρια τους ((για να τον κάνουν να τραγουδήσει-sic)). Έβγαλαν τα μάτια από τα πολύχρωμα πορτρέτα Ελλήνων ηρώων, πρωθυπουργών και πατριαρχών που σκεπάζουν τους τοίχους. Έριξαν στη φωτιά το βασιλιά Γεώργιο, τον Τρικούπη και τη βασίλισσα Όλγα και μάλιστα, παίρνοντας το [[Λέων Γαμβέτας|Γαμβέτα]] για Έλληνα «πατριώτη», τον καταξέσχισαν. [Και αυτοπαρηγορείται]: Ο χαντζής (πανδοχέας) ελπίζει ότι η Γαλλία δε θ΄αργήσει να εκδικηθεί για την προσβολή αυτή». <br>[[Βικτόρ Μπεράρ]], ''Οδοιπορικό στη Μακεδονία 1890-1892''. <ref>[[Βικτόρ Μπεράρ]], ''Οδοιπορικό στη Μακεδονία (1890-1892)'',σ. 357 εκδ. Τροχαλία, 1987 </ref> </div>
</blockquote>.
 
==Εκπαίδευση==
[[Αρχείο:Bulgarian high school in Solun teachers and students.JPG|thumb|left|250px|Βουλγαρικό Γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη (1888-89), όπου δίδαξε ο μεταστραφείς ως βούλγαρος πλέον δάσκαλος [[Γρηγόρης Σταυρίδης (Παρλίτσεφ)]], τρίτος καθιστός από αριστερά.]]
Όπου οι κάτοικοι μιλούσαν ελληνικά και σλάβικα και υπήρχαν ελληνικά σχολεία, όπως στις πόλεις, οι πιο ευκατάστατοι φρόντιζαν να στείλουν τα παιδιά τους σ΄αυτά. Ας σημειωθεί πως τα ελληνικά σχολεία δεν ήταν δωρεάν. Αντίθετα η βουλγαρική εκπαίδευση παρέχονταν χωρίς καμιά οικονομική επιβάρυνση. Οι Βούλγαροι μάλιστα είχαν ιδρύσει και οικοτροφεία σε διάφορα κέντρα όπως στη [[Θεσσαλονίκη]], στο [[Μπίτολα|Μοναστήρι]] και στην [[Καστοριά]]. Την ίδια πολιτική ακολούθησαν οι [[Βουλγαρία|Βούλγαροι]] και στην [[Εκκλησία]]. Οι εξαρχικοί δεν κατέβαλλαν καμιά εισφορά και οι ιερείς τους μισθοδοτούνταν από το κέντρο. Σε πολλά χωριά υπήρχαν συγχρόνως ελληνικά και βουλγαρικά σχολεία. Στις βόρειες περιοχές υπερίσχυσαν τα βουλγαρικά σχολεία, ενώ τα ελληνικά είχαν απόλυτη υπεροχή στα νότια.<ref>ΙΕΕ, τόμ. ΙΔ΄ «Νεώτερος Ελληνισμός 1881-1913», σ. 222, Εκδοτική Αθηνών, 1975</ref>
==Μεταστροφές και μεταστάσεις==
Η διαφοροποίηση με το σχισματικό-βουλγαρικό διεμβολίζει την ειρήνευση μεταξύ ομοδόξων, προκαλεί αντιπαλότητα, διχάζει τη θρησκευτική συμπόρευση και συμπαρασύρει πλέον και το γλωσσικό σύμμεικτο προφορικό ιδίωμα και του δίδεται πλέον βουλγαρική χροιά.<ref>[[Ανδρέας Νανάκης]], Εκκλησία-Γένος-Ελληνισμός, εκδ. ΤΕΡΤΙΟΣ, Κατερίνη 1993</ref>
 
Η μετάσταση των σλαβοφώνων της περιφέρειας Μελενίκου στο σχίσμα και η εισαγωγή της [[Παλαιά εκκλησιαστική σλαβονική γλώσσα|σλαβονικής γλώσσας]] στις εκκλησίες δεν έγινε άμα τη ιδρύσει τη [[Βουλγαρική Εξαρχία|Βουλγαρικής Εξαρχίας]]. Όπως προκύπτει από τα αρχεία της Κοινότητας [[Μελένικο|Μελενοίκου]] κατά το [[1895]] υπήρχαν 25 ορθόδοξα χωριά (Πατριαρχικά) στο Δεμίρ-Ισσάρ ([[Σιδηρόκαστρο]]) εν τω καζά Μελενοίκου (sic).<ref>[[Κωνσταντίνος Τσώπρος]], Αναμνήσεις Μελένοικο-Θεσσαλονίκη, 1964, επανέκδ. Institute for Balkan Studies, 1990.</ref>
==Μετακινήσεις==
Μετά τη λήξη των [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικών]] και την επακολουθήσασα [[Συνθήκη του Βουκουρεστίου]] (Ιουλ. 1913) σημειώθηκαν αθρόες μετακινήσεις όπως από το [[Μελένικο]], τη [[Στρώμνιτσα]] με συμπάγεια ελληνικού πληθυσμού, το [[Μπίτολα|Μοναστήρι (Μπίτολα)]], [[Κρούσεβο]], αλλά και αντιστρόφως προς τη Βουλγαρία και στη συνέχεια με το [[Πρωτόκολλο Πολίτη-Καλφώφ]] (1924) περί αμοιβαίας και εθελουσίας ανταλλαγής πληθυσμών. Κατά το [[Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος|Δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο]] η Βουλγαρία ως σύμμαχος του άξονα εισήλθε και πάλι στη [[Δυτική Μακεδονία]] με αποτέλεσμα οι εκτεθέντες να μετακινηθούν κυρίως προς τη Γιουγκοσλαβία μετά τη [[Συμφωνία της Βάρκιζας]] (Φεβρ. 1945). Στις αθρόες μετακινήσεις πρέπει να συνυπολογιστούν και τα παιδιά που φυγαδεύτηκαν τον Μάιο του [[1948]] που στην συντριπτική τους πλειοψηφία ήταν από τη [[Δυτική Μακεδονία]]. Από αυτά 11.500 παρέμειναν στη [[Γιουγκοσλαβία]], όπου κατέληξαν και πολλά άλλα Σλαβομεκεδονόπουλα από άλλες σοσιαλιστικές χώρες.<ref>[[Κρις Γουντχάουζ]], Struggle (Αγώνας) σ. 248, όπου παρατίθεται περίληψη άρθρου του Kirjazovski στην εφημερίδα του Βελιγραδίου Μπόρμπα, 3 Μαρτίου 1949</ref>Μαζικές όμως μετακινήσεις (7.500 περ. σλαβομακεδόνες) παρατηρήθηκαν τον Ιούνιο του 1949, όταν το [[ΚΚΕ]] στη ρήξη [[Γιόσιπ Μπροζ Τίτο|Τίτο]] και [[Στάλιν]] τάχθηκε υπέρ του δεύτερου<ref>[[Ιωάννης Κολιόπουλος]], Λεηλασία φρονημάτων, τόμ. Β΄, εκδ. Βάνιας σ. 297 ISBN 960288-039-2 </ref> και μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου (Αύγ. 1949). Έτσι, για παράδειγμα, μεταξύ των απογραφών 1940 και 1950 λαμβάνοντας υπόψη και τις ρευστοποιήσεις των περιουσιών των φυγάδων<ref>Ιάκωβος Μηχαηλίδης, Μετακινήσεις Σλαυοφώνων πληθυσμών 1912-1930, εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ 2003, ISBN 960-218-305-8</ref> στη [[Χαλάρα Καστοριάς]] σημειώθηκε μείωση του πληθυσμού κατά 263 άτομα ήτοι ποσοστό 62%, στη [[Μεταμόρφωση Καστοριάς]] 189 κάτοικοι ήτοι ποσοστό 59,8%, ενώ κάποια χωριά όπως το [[Ποιμενικό Καστοριάς]] και η [[Περικοπή Φλώρινας]] που πυρπολήθηκαν έμειναν ακατοίκητα.
 
==Επίλογος==
{{Quote box
| width = 22em
| bgcolor = #F5DEB3
| align = right
| quote = «Διά τό πλῆθος τῶν οἰικείων κακῶν επαυσάμεθ΄ ἀλλήλους ἐλεοῦντες».<br>[[Ισοκράτης]], '''Πανηγυρικός''', <small>εδάφ. 112</small>
}}
 
Στις μέρες μας, αρχές του 21<sup>ου</sup> αιώνα, όσοι απέμειναν εντός ελλαδικού χώρου ως [[Διγλωσσία|δίγλωσσοι]], όπως οι [[Αρβανίτες]] και οι [[Βλάχοι]] αποτελούν πλέον μια πληθυσμιακή ομάδα. Ο ακριβής αριθμός δεν μπορεί να υπολογισθεί λόγω έλλειψης στατιστικών στοιχείων κυρίως, αλλά και εξαιτίας επιμειξιών και της αστυφιλίας που παρατηρήθηκε στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Υπολογίζονται στις μέρες μας από 10.000- 30.000.<ref>*[http://books.google.com/books?id=bNvbHCUs3tUC&pg=PA269&dq=number+of+slavophones+greece&hl=bg&ei=AHRaTsfdLoucOoLuuNoH&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwADge#v=onepage&q=number%20of%20slavophones%20greece&f=false Politics, power, and the struggle for democracy in South-East Europe, Karen Dawisha, Bruce Parrott, Cambridge University Press, 1997], ISBN 0-521-59733-1, pp. 268-269.</ref>
 
==Παραπομπές==
{{παραπομπές}}
==Βιβλιογραφία==
*[[Νικόλαος Ανδριώτης]], ''Το ομόσπονδο κράτος των Σκοπίων και η γλώσσα του'', 1957
*Γεώργιος Μίντσης, ''Εθνολογική σύνθεση της Μακεδονίας, αρχαιότητα, μεσαίωνας, νέοι χρόνοι'', εκδόσεις Ηρόδοτος, 1997
*[[Στρατής Μυριβήλης]], ''[[Η ζωή εν τάφω (μυθιστόρημα)| Η ζωή εν τάφω]]'', Εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1989<sup>26η</sup>
*[[Σπυρίδων Σφέτας]], ''Ελληνοβουλγαρικές αναταράξεις 1880-1908'', Εκδόσεις Περιζήτητο, 2007. ISBN 960-90010-3-3
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*[http://dytikomakedwn.blogspot.gr/2010/01/daniel-defoe-1660-1731-1792.html#comment-form Επιδρομές τουρκοαλβανών]
*[http://lomak.blogspot.gr/2012/10/24-12.html Κωνσταντίνος Χολέβας, Η διγλωσσία των Σλαβοφόνων και η σημασία της]
*[http://www.imma.edu.gr/imma/history/13.html Σπυρίδων Σφέτας « Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΣΜΟΥ» ΣΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ».]
 
 
{{Πρότυπο:Μακεδονία των νεότερων χρόνων}}
{{Σλαβικές γλώσσες}}
[[Κατηγορία:Έλληνες ανά καταγωγή]]
[[Κατηγορία:Σλαβόφωνοι]]
[[Κατηγορία:Πληθυσμιακές ομάδες της Ελλάδας]]
<br>