Λεξικό Δημητράκου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
νέες πηγές + μδρθ.
προσθ., πηγές, μ-επιμέλ.
Γραμμή 2:
 
Το ''<b>Μέγα λεξικόν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης<b>'' (αυθεντικός τίτλος), εν συντομία γνωστό ως ''<b>Λεξικό Δημητράκου<b>'', είναι το λεξικό το οποίο εξέδωσε ο [[Δημήτριος Δημητράκος]] κατά την περίοδο από το 1936 έως το 1950 σε 9 τόμους.<ref>{{cite web|title=Λεξικά και γλωσσάρια|url=http://www.greek-language.gr/greekLang/medieval_greek/kriaras/table_05.html|work=Η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα|publisher=Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας|accessdate=25.05.2016}}</ref>
Το λεξικό περιέχει καταχωρήσειςκαταχωρίσεις λέξεων από όλες τις περιόδους της ελληνικής ιστορίας,: [[Αρχαϊκή εποχή|αρχαϊκής]] του [[Όμηρος|Ομήρου]], αρχαίας της [[Κλασική εποχή|κλασικής]] και [[Ελληνιστική περίοδος|ελληνιστικής περιόδου]], [[Μεσαιωνική ελληνική γλώσσα|μεσαιωνικής]], και της νεότερης. ([[Καθαρεύουσα|καθαρεύουσας]] καιΗ [[Δημοτική γλώσσα|δημοτικήςδημοτική]]) μευστερούσε, τιςδιότι ερμηνείεςδεν τωνήταν τότε λεξικογραφικά επεξεργασμένη σε ικανοποιητικό βαθμό, ενώ και τα γλωσσικά πάθη της εποχής θα καθιστούσαν παράτολμη την ευρεία συμπερίληψη λέξεων νατου είναιπροφορικού στηνλόγου. Γλώσσα σύνταξης του ίδιου του έργου ήταν, όπως υπογορευόταν από τις σκοπιμότητες της εποχής, η [[Καθαρεύουσα|καθαρεύουσα]].<ref name=":0">{{Citecite web|last=Μπαμπινιώτης|first=Γεώργιος|title=''Το πρώτον βιβλίον εκάστου journalέθνους''|url=http://photodentrowww.edubabiniotis.gr/culturalwmt/ruserfiles/8526File/7477?localeepimetro.pdf|publisher=elbabiniotis.gr|titleaccessdate=Photodentro-Cultural: Δημητράκος Δημήτριος, λόγιος, εκδότης26.05.2016|datepages=2015-1122-1323}}</ref>
 
==Ιστορικά στοιχεία==
Ξεκίνησε να γράφεται το 1933 και ο πρώτος τόμος κυκλοφόρησε τρια χρονια αργότερα.<ref name="Babin-22">Μπαμπινιώτης, σελ. 22.</ref> Το έργο βραβεύτηκε το 1953 από την [[Ακαδημία Αθηνών]] και χαρακτηρίστηκε ως μέγιστο λεξικογραφικό τυπογραφικό επίτευγμα. Ο εκδότης Δ. Δημητράκος έλαβε το παράσημο του [[Τάγμα του Φοίνικος|τάγματος του Φοίνικος]] δυο χρόνια αργότερα για αυτή την προσφορά του. Ανάμεσα στους συντάκτες του λεξικού ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και ακαδημαϊκός [[Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α΄|Χρυσόστομος]] και διαπρεπείς φιλόλογοι, όπως οι [[Γεώργιος Χατζιδάκις]], [[Ιωάννης Συκουτρής]], [[Νικόλαος Ανδριώτης]], [[Εμμανουήλ Κριαράς]], [[Αχιλλέας Τζάρτζανος]] και άλλοι. Τη συντακτική ευθύνη έως το 1943 είχε ο λογοτέχνης και λεξικογράφος [[Ιωάννης Ζερβός]].<ref name="Politeia">{{cite web|title=ΜεγάΜέγα λεξικόν της Eλληνικής γλώσσης|url=http://www.politeianet.gr/books/9789608158009-dimitrakos-b-dimitris-piroga-ekdoseis-mega-lexikon-tis-ellinikis-glossis-enneatomo-29083|publisher=Βιβλιοπωλείο Πολιτεία|accessdate=26.05.2016}}</ref><ref>Μπαμπινιώτης, σελ. 23-24.</ref>
Ξεκίνησε να γράφεται το 1933 και ο πρώτος τόμος κυκλοφόρησε τρια χρονια αργότερα.<ref name="Babin-22">{{cite web|last=Μπαμπινιώτης|first=Γεώργιος|title=''Το πρώτον βιβλίον εκάστου έθνους''|url=http://www.babiniotis.gr/wmt/userfiles/File/epimetro.pdf|publisher=babiniotis.gr|accessdate=26.05.2016|page=22}}</ref>
 
Με εξαίρεση το αγγλικό <i>[[Μεγάλο λεξικό της ελληνικής γλώσσας]]</i>, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1843 και μεταφράστηκε στα ελληνικά το 1903, και την ατελέσφορη προσπάθεια του ελληνικού κράτους το 1908 για σύνταξη παρόμοιου λεξικού -με πρωτοβουλία του Γεωργίου Χατζιδάκι- το έργο αυτό ήταν η πρώτη φορά που συγκεντρώθηκαν όλες οι ελληνικές λέξεις, ανεξαρτήτως περιόδου και με ερμηνεία των λέξεων.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=http://www.kosmosnf.gr/2015/04/dimitrakos/|title=Για το μεγάλο Λεξικό του Δημητράκου|date=2015-04-13|website=Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας|language=el|accessdate=25.05.2016-05-25}}</ref><ref name=":02">{{Cite book|title=Greek-English Lexicon|authors=Liddel, Henry George και Robert Scott|publisher=Clarendon Press|year=1996|isbn=0198642261|location=Οξφόρδη|page=12}}</ref> Ωστόσο, υπήρξε και κριτική ως προς τη διαρρύθμιση των καταχωρίσεων, καθώς δεν χωρίζονται χρονολογικά αλλά παραθέτονται όλες μαζί αλφαβητικά κάτι που το κάνει δύσχρηστο.<ref>{{Cite web|url=http://www.sarantakos.com/language/ramoni.htm|title=Το ραμόνι και τα λουμπέσα|website=www.sarantakos.com|accessdate=25.06.2016}}</ref>
Το έργο βραβεύτηκε το 1953 από την [[Ακαδημία Αθηνών]] και χαρακτηρίστηκε ως μέγιστο λεξικογραφικό τυπογραφικό επίτευγμα. Ο εκδότης Δ. Δημητράκος έλαβε το παράσημο του [[Τάγμα του Φοίνικος|τάγματος του Φοίνικος]] δυο χρόνια αργότερα για αυτή την προσφορά του. Ανάμεσα στους συντάκτες του λεξικού ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και ακαδημαϊκός [[Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α΄|Χρυσόστομος]] και διαπρεπείς φιλόλογοι, όπως οι [[Γεώργιος Χατζιδάκις]], [[Ιωάννης Συκουτρής]], [[Νικόλαος Ανδριώτης]], [[Εμμανουήλ Κριαράς]], [[Αχιλλέας Τζάρτζανος]] και άλλοι. Τη συντακτική ευθύνη έως το 1943 είχε ο λογοτέχνης και λεξικογράφος [[Ιωάννης Ζερβός]].<ref name="Politeia">{{cite web|title=Μεγά λεξικόν της Eλληνικής γλώσσης|url=http://www.politeianet.gr/books/9789608158009-dimitrakos-b-dimitris-piroga-ekdoseis-mega-lexikon-tis-ellinikis-glossis-enneatomo-29083|publisher=Βιβλιοπωλείο Πολιτεία|accessdate=26.05.2016}}</ref><ref>Μπαμπινιώτης, σελ. 23-24.</ref>
 
==Επανεκδόσεις==
Με εξαίρεση το αγγλικό <i>[[Μεγάλο λεξικό της ελληνικής γλώσσας]]</i>, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1843 και μεταφράστηκε στα ελληνικά το 1903, και την ατελέσφορη προσπάθεια του ελληνικού κράτους το 1908 για σύνταξη παρόμοιου λεξικού -με πρωτοβουλία του Γεωργίου Χατζιδάκι- το έργο αυτό ήταν η πρώτη φορά που συγκεντρώθηκαν όλες οι ελληνικές λέξεις, ανεξαρτήτως περιόδου και με ερμηνεία των λέξεων.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=http://www.kosmosnf.gr/2015/04/dimitrakos/|title=Για το μεγάλο Λεξικό του Δημητράκου|date=2015-04-13|website=Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας|language=el|accessdate=2016-05-25}}</ref><ref name=":02">{{Cite book|title=Greek-English Lexicon|authors=Liddel, Henry George και Robert Scott|publisher=Clarendon Press|year=1996|isbn=0198642261|location=Οξφόρδη|page=12}}</ref> Ωστόσο, υπήρξε και κριτική ως προς τη διαρρύθμιση των καταχωρίσεων, καθώς δεν χωρίζονται χρονολογικά αλλά παραθέτονται όλες μαζί αλφαβητικά κάτι που το κάνει δύσχρηστο.<ref>{{Cite web|url=http://www.sarantakos.com/language/ramoni.htm|title=Το ραμόνι και τα λουμπέσα|website=www.sarantakos.com|accessdate=25.06.2016}}</ref>
Το έργο γνώρισε επανεκδόσεις με τον πρωτότυπο τίτλο του, όπως εκείνη του 1964<ref>{{cite web|title=Μέγα λεξικόν όλης της Eλληνικής γλώσσης|url=http://www.politeianet.gr/books/dimitrakos-b-dimitris-elliniki-paideia-mega-lexikon-olis-tis-ellinikis-glossis-enniatomo-58453|publisher=Βιβλιοπωλείο Πολιτεία|accessdate=26.05.2016}}</ref> και η μεταγενέστη, σε 15 τόμους, από τις Εκδόσεις Δομή.<ref>{{cite web|title=Μέγα λεξικόν όλης της Eλληνικής γλώσσης|url=https://eranistis2.wordpress.com/2013/04/14/δημητράκου-μέγα-λεξικόν-όλης-της-ελλη/|publisher=Ερανιστής|accessdate=26.05.2016}}</ref> Το 2001 επανακυκλοφόρησε ως ''<b>Μέγα λεξικόν τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης</b>''.<ref>{{Cite web|url=http://news.in.gr/culture/article/?aid=171074|title=Επανακυκλοφόρησε το ''Μέγα Λεξικόν'' του Δ. Δημητράκου|website=in.gr|date=4 Απριλίου 2001|accessdate=25.06.2016}}</ref>. Επανεκδόθηκε με τον ίδιο τίτλο το 2008-2009.<ref name="biblionet">{{Cite web|url=http://www.biblionet.gr/book/138711|title=Δημητράκος, Δημήτριος|website=βιβλιοNet|accessdate=25.06.2016}}</ref>
 
Το 2001 επανακυκλοφόρησε ως ''<b>Μέγα λεξικόν τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης</b>''.<ref>{{Cite web|url=http://news.in.gr/culture/article/?aid=171074|title=Επανακυκλοφόρησε το ''Μέγα Λεξικόν'' του Δ. Δημητράκου|website=in.gr|date=4 Απριλίου 2001|accessdate=25.06.2016}}</ref>. Επανεκδόθηκε με τον ίδιο τίτλο το 2008-2009.<ref name="biblionet">{{Cite web|url=http://www.biblionet.gr/book/138711|title=Δημητράκος, Δημήτριος|website=βιβλιοNet|accessdate=25.06.2016}}</ref>
 
==Παραπομπές==
{{παραπομπές|30em}}
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
*{{Cite web
|title=Δημητράκος Δημήτριος: λόγιος, εκδότης
|website=Φωτόδεντρο
|url=http://photodentro.edu.gr/cultural/r/8526/7477?locale=el
|accessdate=13.11.2015
}}
 
 
[[Κατηγορία:Ελληνικά λεξικά]]