Σκίουρος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 78.87.166.100 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρή...
μ μικροδιορθώσεις
Γραμμή 2:
| όνομα = Σκίουρος
| εικόνα = Squirrel climbing London.JPG
| βασίλειο= [[Ζώα]] (Animalia)
| συνομοταξία= [[Χορδωτά]] (Chordata)
| ομοταξία= [[Θηλαστικά]] (Mammalia)
| τάξη= [[Τρωκτικά]] (Rodentia)
| οικογένεια= [[Σκιουρίδες]] (Sciuridae)
}}
'''Σκίουρος''' ή βερβερίτσα είναι το κοινό όνομα μικρού θηλαστικού της οικογένειας [[Σκιουρίδες]]. Το όνομα αυτό προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ''σκιά'' και ''ουρά''. Συνήθως η λέξη χρησιμοποιείται για να κατονομάσει ζώα του γένους ''Σκίουρος'' (''Sciurus'') και Ταμιασκίουρος (''Tamiasciurus''). Αυτά τα τυπικά μέλη της οικογένειας είναι τρεις σκίουροι με μεγάλες φουντωτές ουρές, που απαντώνται στην [[Ευρώπη]], την [[Ασία]] και την [[Αμερική]]. Παρόμοια γένη υπάρχουν και στην [[Αφρική]]. Ωστόσο, στις Σκιουρίδες περιλαμβάνονται επίσης οι [[Ιπτάμενος Σκίουρος|ιπτάμενοι σκίουροι]], και σκίουροι εδάφους όπως οι [[Κυνόμυς|κυνόμυες]] και οι [[Μαρμότα|μαρμότες]].
 
Τα πιο συνηθισμένα είδη σκίουρου είναι ο [[Σκίουρος Αλεπού]] (''S. niger'' - ''Σκίουρος ο μαύρος''), ο [[Ανατολικός Γκρι Σκίουρος]] (''S. carolinensis'' - ''Σκίουρος της Καρολίνας''), ο [[Δυτικός Γκρι Σκίουρος]] (''S. griseus'' - ''Σκίουρος ο φαιός''), ο [[Σκίουρος του Ντάγκλας]] (''Tamiasciurus douglasii'' - ''Ταμιασκίουρος του Ντάγκλας'') και ο [[Αμερικάνικος Κόκκινος Σκίουρος]] (''T. hudsonicus'' Ταμιασκίουρος του Χάντσον). Υπάρχουν πάνω από 270 αναγνωρισμένα είδη.
 
== Εμφάνιση ==
 
Το πιο γνωστό χαρακτηριστικό του σκίουρου είναι η μακριά φουντωτή ουρά, που σε μερικά είδη έχει μήκος περίπου ίδιο του κορμιού του. Τα πισινά του πόδια είναι σχετικά μεγάλα και το ζωάκι μπορεί άνετα να κάθεται πάνω τους με τα μικρά μπροστινά να κρατάνε καρπό ή άλλο αντικείμενο. Τα μπροστινά όσο και τα πισινά πόδια εξοπλίζονται με μικρά αλλά δυνατά νύχια κατάλληλα για σκάψιμο στο έδαφος και σκαρφάλωμα σε δέντρα.
[[Αρχείο:UNTalbinosquirrel.jpg|thumb|250px|Σπάνια είναι ολόλευκοι οι σκίουροι.]]
Το χρώμα του σκίουρου διαφέρει ανάλογα με το είδος, με τα πιο συνηθισμένα χρώματα το μαύρο, το κόκκινο, το γκρίζο και το καφέ στην πλάτη και το λευκό στην κοιλιά. Οι σκίουροι έχουν διπλό τρίχωμα, το εσωτερικό είναι πυκνό κι απαλό στην αφή, ενώ το εξωτερικό αποτελείται από μακριές σκληρές τρίχες.
 
Ο σκίουρος έχει αμυγδαλωτά σκούρα προεξέχοντα μάτια, σχετικά μεγάλα για το μέγεθος του κεφαλιού του, με αρκετή απόσταση μεταξύ τους. Τα τριγωνικά του αυτιά είναι στητά και σε μερικά είδη έχουν τούφες στην κορυφή τους. Το ρύγχος του είναι μικρό και λήγει σε στρογγυλή μύτη.
 
Οι μεγαλύτεροι σκίουροι, οι μαρμότες, φτάνουν μέχρι 8 κιλά, ενώ οι μικρότεροι, που βρίσκονται στη δυτική Αφρική, έχουν βάρος μόλις 15 γραμμάρια.
Γραμμή 24:
== Διατροφή ==
 
Αντίθετα με τα [[Κουνέλι|κουνέλια]] και τα [[Ελάφι|ελάφια]], οι σκίουροι μερικών ειδών δεν μπορούν να χωνέψουν την [[κυτταρίνη]] και πρέπει να βασιστούν σε τροφές πλούσιες σε [[Πρωτεΐνη|πρωτεΐνες]], [[Υδατάνθρακας|υδατάνθρακες]] και [[Λίπος (χημεία)|λίπος]]. Όμως, ο ιπτάμενος σκίουρος του Πακιστάν (επιστημονική ονομασία ''Eupetaurus cinereus'' - ''Ευπέταυρος ο στακτόχρους'') τρώει σχεδόν αποκλειστικά βελόνες από πεύκα, μια τροφή με μεγάλη ποσότητα κυτταρίνης.
[[Αρχείο:Spermophilus parryii (eating mushroom).jpg|thumb|left|250px|Αυτός ο αρκτικός σκίουρος απολαμβάνει ένα μανιτάρι.]]
Οι σκίουροι γενικώς είναι παμφάγοι, τρώνε μια μεγάλη ποικιλία τροφών φυτικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων καρυδιών, καρπών, φρούτων, [[Μύκητας|μυκήτων]], καθώς και εντόμων όπως μυρμήγκια, πεταλούδες και σκαθάρια, αυγών ακόμη και μικρών θηλαστικών (κουνελιών!), πουλιών, βατράχων και [[ψοφίμι|ψοφιμιών]]. Στις τροπικές περιοχές, αυτού του είδους οι τροφές αντικαθιστούν τα φθινοπωρινά καρύδια.
 
Μερικοί σκίουροι του εδάφους πέφτουν σε [[χειμερία νάρκη]] το χειμώνα, αν και ξυπνάνε κάθε τόσο, παραμένοντας όμως στη φωλιά τους. Πριν ξεκινήσει αυτή η φάση, τρώνε υπερβολικά για να κερδίσουν βάρος. Μερικοί μάλιστα διπλασιάζουν το βάρος τους! Οι πιο μικροί σκίουροι όπως αυτοί του είδους ''Tamias'', παχαίνουν αλλά όχι αρκετά για να τα καταφέρουν χωρίς πρόσθετες προμήθειες, που τις μαζεύουν το φθινόπωρο και τις βάζουν στη φωλιά τους κάτω από το έδαφος. Επιλέγουν φαΐ με ακόρεστα λιπαρά οξέα όπως το [[λινελαϊκό οξύ]] για αυτό το σκοπό, το οποίο χωνεύεται κατά την περίοδο της χειμερίας νάρκης όταν η σωματική θερμοκρασία τους είναι χαμηλή. Τα κορεσμένα [[λιπαρό οξύ|λιπαρά οξέα]] δεν χωνεύονται υπό τέτοιες συνθήκες.
 
Οι αρχές της άνοιξης είναι η δυσκολότερη περίοδος για τους σκίουρους των δέντρων σε τροπικά κλίματα. Αυτοί οι σκίουροι δεν πέφτουν σε χειμέρια νάρκη, αλλά μαζεύουν και θάβουν καρπούς για να έχουν το χειμώνα. Την άνοιξη όμως τα θαμμένα καρύδια που μένουν αρχίζουν να φυτρώνουν και δεν είναι πλέον διαθέσιμα για τροφή. Νέες πηγές φαγητού δεν είναι ακόμη διαθέσιμες. Στις περιόδους αυτές οι σκίουροι βασίζονται πάρα πολύ σε μπουμπούκια δέντρων. Το καλοκαίρι η δίαιτα αυτών των ειδών αποτελείται κυρίως από έντομα.
 
== Αναπαραγωγή ==
[[Αρχείο:Eastern Gray Squirrel young.jpg|thumb|250px|Γκρίζο σκιουράκι σε ηλικία επτά με δέκα ημερών]]
Οι σκίουροι είναι πολυγαμικοί. Ο θηλυκός σκίουρος των ειδών που πέφτουν σε χειμέρια νάρκη έχει οίστρο λίγες βδομάδες μετά τη λήξη της περιόδου αυτής, και ενδιαφέρεται για ζευγάρωμα για λίγες ώρες μέχρι μία μέρα, ανάλογα με το είδος. Αυτοί οι σκίουροι ζευγαρώνουν μόνο μία φορά το χρόνο, αργά το χειμώνα ή στις αρχές της άνοιξης. Άλλα είδη αναπαράγονται και δεύτερη φορά το καλοκαίρι.
 
Πολλοί σκίουροι του εδάφους γεννάνε από έξι έως εννέα μικρά, σε αντιδιαστολή με αυτούς με κατοικία τα δέντρα, οι οποίοι έχουν μια γέννα με δύο έως τέσσερα μικρά. Οι νεογέννητοι έχουν κλειστά τα μάτια και δεν έχουν καθόλου τρίχωμα. Μετά από ένα μήνα περίπου, τα μάτια τους ανοίγουν, και λίγες μέρες ή βδομάδες αργότερα, (ο χρόνος ποικίλει για τα διάφορα είδη), μπορούν να βγαίνουν μόνα τους από τη φωλιά.
 
== Κυνήγι ==
Γραμμή 42:
Μέχρι την εποχή μας, το κρέας του σκίουρου θεωρούταν εκλεκτό πιάτο σε περιοχές των [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|ΗΠΑ]], γι’ αυτό και τον κυνηγούσαν. Σήμερα η κατανάλωση σκίουρων περιορίζεται κυρίως σε κυνηγούς.
 
Σε άλλες χώρες όπως η Ρωσία κι ο Καναδάς, το ζώο εκτιμάται πολύ για την ποιότητα της γούνας του, από την οποία φτιάχνονται παλτά. Η γούνα συχνά βάφεται ώστε να μοιάζει με τις πιο πολύτιμες άλλων ζώων.
 
Σε ορισμένα μέρη κατοικημένα από ανθρώπους, ο σκίουρος θεωρείται [[παράσιτο]] και τοποθετούνται παγίδες, όπως περιγράφεται παρακάτω. Αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις, ο σκοπός είναι η απομάκρυνση παρά τηνη εξολόθρευσή του.
 
== Βλαβερότητα ==
Γραμμή 58:
Παρά το γεγονός πως θεωρούνται από αρκετούς βλαβεροί, γενικότερα είναι αγαπητά ζώα, χάρις στην γλυκύτατη εμφάνισή τους, τη χαριτωμένη τους κίνηση και τη συνήθεια να μαζεύουν καρύδια. Οι σκίουροι είναι από τα πιο επιτυχημένα άγρια αστικά είδη, καθώς αντίθετα με τους αρουραίους θεωρούνται συμπαθητικοί. Οι σκίουροι είναι δημοφιλείς χαρακτήρες σε πολλά καρτούν, όπως ο "''Ρόκυ, ο Ιπτάμενος Σκίουρος''" και οι "''Τσιπ και Ντέηλ''" του Ντίσνεϋ.
 
Οι [[Αλμπινισμός|αλμπίνοι]] σκίουροι θεωρούνται από κάποιους σημάδι καλής τύχης. Το Olney στο [[Ιλλινόις]] είναι το σπίτι της μεγαλύτερης γνωστής αποικίας σκίουρων αλμπίνων.
 
== Βιβλιογραφία ==
 
* Squirrels: The Animal Answer Guide, Richard W. Thorington Jr., και Katie Ferrell, The Johns Hopkins University Press, 2006
* Οδηγός Ιδιοκτήτη Κατοικίδιου Σκίουρου, Chris Henwood, Εκδόσεις Βασδέκη, 2005
 
 
{{Σκιουρίδες}}
{{Authority control}}
{{Portal bar|Ζωολογία|Θηλαστικά}}
 
[[Κατηγορία:Σκιουρίδες]]